Taarifa ya tume ya taifa ya uchaguzi kuhusu uchaguzi wa rais, wabunge na
|
|  Yüklə 4.81 Mb.
|
Mafanikio ya Uboreshaji wa Daftari la Kudumu la Wapiga KuraKatika Awamu ya Kwanza ya Uboreshaji idadi ya Wapiga Kura waliokadiriwa kuandikishwa ilikuwa 2,690,000, Tume ilifanikiwa Kuandikisha Wapiga Kura 2,079,378 ambayo ni asilimia 77.3 ya makadirio. Katika Awamu ya Pili idadi ya Wapiga Kura waliokadiriwa kuandikishwa ni 1,750,000 na Wapiga Kura walioandikishwa katika Daftari la Kudumu la Wapiga Kura walikuwa 1,686,100 ambao ni sawa na 96.3% ya makadirio.
Pamoja na mafanikio yaliyopatikana ya kuandaa Daftari lililokuwa sahihi kwa ajili ya Uchaguzi Mkuu, zilikuwepo changamoto mbalimbali katika kila hatua ya Uboreshaji. Baadhi yake ni pamoja na:-
Awamu ya Kwanza, Tume ilipata changamoto zifuatazo:-
kubadilisha Taarifa zao kwenye Daftari la Kudumu la Wapiga Kura katika Mkoa wa Dar es Salaam na baadhi ya maeneo ya Miji.
waliofariki ili waondolewe katika Daftari.
katika Vituo tofauti.
kujaza Fomu na Kadi za Wapiga Kura.
wakati wa kuweka wazi Daftari katika Vituo vya Uboreshaji. SURA YA NNEUTEUZI WA WAGOMBEA NA KAMPENI ZA UCHAGUZI
Tume ya Taifa ya Uchaguzi ilitangaza Ratiba ya Uchaguzi wa Rais, Wabunge na Madiwani kwa mwaka 2010 kama ifuatavyo:-
Uteuzi wa Wagombea wa Urais, Ubunge na Udiwani ulifanyika katika hatua mbili. Hatua ya kwanza ilikuwa ni uteuzi ndani ya Chama ambapo kila Chama cha Siasa kilitumia utaratibu wake wa kuwapata Wagombea. Uteuzi katika hatua ya pili, ulifanywa na Mamlaka za ngazi mbalimbali za Tume ya Taifa ya Uchaguzi kutegemeana na aina ya Uchaguzi. Tume ya Taifa ya Uchaguzi iliweka utaratibu wa kupokea Fomu za Uteuzi. Siku ya Uteuzi inapangwa na Tume kwa ajili ya Wagombea kuwasilisha rasmi Fomu za Uteuzi kabla ya saa kumi alasiri. Fomu hizo huwasilishwa katika Ofisi ya Tume kwa Uchaguzi wa Rais; katika Ofisi za Wasimamizi wa Uchaguzi wa Majimbo kwa Uchaguzi wa Wabunge na kwa Wasimamizi Wasaidizi wa Uchaguzi wa Kata kwa Uchaguzi wa Madiwani. Baada ya Fomu kupokelewa taarifa zote katika Fomu za Uteuzi zilichukuliwa kwa njia ya scanning kwa ajili ya maandalizi ya kutayarisha Karatasi za Kura.
Uchaguzi Mkuu hujumuisha aina sita (6) ya Wagombea ambao ni; Wagombea Urais, Wagombea Umakamu wa Rais, Wagombea Ubunge, Wagombea Ubunge wa Viti Maalum vya Wanawake, Wagombea Udiwani katika Kata na Wagombea Udiwani wa Viti Maalum vya Wanawake.
Mfumo wa kushughulikia Fomu za Uteuzi za Wagombea walioteuliwa hutumika kuandaa rasimu za Mfano wa Karatasi za Kura za Uchaguzi wa Rais, Wabunge wa Majimbo na Madiwani wa Kata za kila Halmashauri. Rasimu hizo hatimaye hutumika kuandaa Mfano wa Karatasi za Kura kwa ajili ya kutumika wakati wa Kampeni, kutoa Tangazo la Uchaguzi na Upigaji Kura kwa kubandikwa nje na ndani ya kila Kituo, na kutayarisha Karatasi za Kura.
Utaratibu wa Uteuzi ulifanyika kwa Wagombea kutoka Vyama vya Siasa kujaza Fomu Na. 8A na kukamilisha masharti mengine kama yalivyoelekezwa na Tume ya Taifa ya Uchaguzi. Katika hatua ya kuthibitisha Wadhamini wa Wagombea husika, kwa upande wa Tanzania Zanzibar, Tume iliwatumia Waratibu wa Uchaguzi wa Pemba na Unguja na kwa Tanzania Bara, Tume iliwatumia Wasimamizi wa Uchaguzi. Hatua hii ilikusudia kuthibitisha kama wadhamini wamejiandikisha katika Daftari la Kudumu la Wapiga Kura.
Tume ya Taifa ya Uchaguzi ndiyo yenye jukumu la kuteua Wagombea Urais na Umakamu wa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania baada ya kujiridhisha kwamba Mgombea hajapungukiwa na sifa yoyote na ametimiza masharti yanayotakiwa kwa mujibu wa Sheria za Uchaguzi.
Kwa mujibu wa Ibara za 39 na 47(4) (a) za Katiba ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania ya mwaka 1977, Mgombea Urais/Umakamu wa Urais hana budi kuwa na sifa zifuatazo; Awe:
Mgombea Urais/Umakamu wa Rais hana budi kutimiza masharti yafuatayo ili ateuliwe; Awe:
Tume ilianza kutoa Fomu za Uteuzi (Fomu Na. 8A) na Fomu ya Kuthibitisha kutekeleza Maadili ya Uchaguzi (Fomu Na.10) tarehe 01 Agosti, 2010 hadi tarehe 19 Agosti, 2010. Tume ilitoa nafasi kwa Wagombea kuwasilisha Fomu za Uteuzi (Fomu Na. 8A) mapema kuanzia siku tatu kabla ya Siku ya Uteuzi kwa ajili ya kufanyiwa ukaguzi na kurejeshewa. Upokeaji rasmi ulifanyika Siku ya Uteuzi wa Wagombea.
Jumla ya Wagombea kutoka Vyama vya Siasa kumi na mbili (12) walichukua Fomu za Uteuzi na Fomu za Maadili ya Uchaguzi kwenye Ofisi ya Tume ya Taifa ya Uchaguzi. Vyama hivyo ni APPT-Maendeleo, CCM, CHADEMA, CUF, JAHAZI ASILIA, MAKINI, DP, NCCR-Mageuzi, NRA, SAU, TLP na UPDP. Hata hivyo, Mgombea kupitia Chama cha SAU, Bw. Paul Kyara, na Mgombea kupitia Chama cha DP, Mch. Christopher Mtikila, walishindwa kutimiza sharti la kuwa na Wadhamini wa kutosha kwa mujibu wa Sheria, hivyo hawakuteuliwa. Vyama vya Jahazi Asilia, Demokrasia Makini na NRA havikurejesha Fomu zao. Jumla ya Wagombea saba (7) kutoka Vyama vya Siasa saba waliteuliwa na Tume kugombea Kiti cha Urais/Umakamu wa Rais baada ya kukidhi matakwa ya Sheria na masharti. Wagombea hao ni kama wanavyoonyeshwa kwenye Jedwali lifuatalo:- Jedwali Na. 15: Orodha ya Wagombea wa Uchaguzi wa Rais/Makamu wa Rais, 2010
Baada ya Tume kuwateua Wagombea ilibandika nakala moja ya Fomu ya Uteuzi ya kila Mgombea mahali pa wazi kwa muda wa saa ishirini na nne (24) kuanzia saa kumi alasiri ya Siku ya Uteuzi hadi saa kumi (10.00) alasiri siku iliyofuata ili kutoa nafasi ya kuzikagua kwa wanaoruhusiwa kisheria kuweka pingamizi. Wanaoruhusiwa kuweka pingamizi dhidi ya Uteuzi wa Wagombea Urais au Umakamu wa Rais kwa mujibu wa Sheria ya Taifa ya Uchaguzi, Sura 343 na Sheria ya Gharama za Uchaguzi, 2010 ni Wagombea, Mkurugenzi wa Uchaguzi, Msajili wa Vyama vya Siasa na Mwanasheria Mkuu wa Serikali. Hadi saa ya mwisho ya kupokea pingamizi dhidi ya uteuzi wa Wagombea Urais au Umakamu wa Rais, Tume haikupokea pingamizi yoyote.
|