Taarifa ya tume ya taifa ya uchaguzi kuhusu uchaguzi wa rais, wabunge na

səhifə	15/33
tarix	26.06.2016
ölçüsü	4.81 Mb.

1 ... 11 12 13 14 15 16 17 18 ... 33

Taratibu za Uteuzi wa Wagombea Ubunge

Mgombea Ubunge alipaswa kujaza Fomu Na. 8B ambayo ndiyo Fomu ya Uteuzi na Fomu Na. 10 ya kukubali kuzingatia Maadili ya Uchaguzi.

Wasimamizi wa Uchaguzi wa Majimbo ndio waliohusika na uteuzi kwa mujibu wa Sheria.
Mgombea hana budi kuwa na Sifa na atimize Masharti kwa mujibu wa Katiba ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania ya mwaka 1977, Sheria ya Taifa ya Uchaguzi, Sura ya 343 na Maelekezo ya Tume.

Mamlaka ya Uteuzi wa Wagombea Ubunge

Kwa mujibu wa Sheria za Uchaguzi Wasimamizi wa Uchaguzi ndio wenye jukumu la kuteua Wagombea Ubunge walio na sifa na waliotimiza masharti.

Sifa na Masharti ya Uteuzi

Sifa za Kuteuliwa kuwa Mgombea Ubunge

Kwa mujibu wa Katiba ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, ya mwaka 1977 ili mtu aweze kuteuliwa kuwa Mgombea Ubunge hana budi kuwa na sifa zifuatazo; Awe:-

Raia wa Tanzania.
Ametimiza umri wa miaka ishirini na moja .
Anajua kusoma na kuandika kwa Kiswahili au

Kiingereza.

Ni mwanachama na ni mgombea aliyependekezwa

na Chama cha Siasa.

Hajatiwa hatiani na Mahakama yoyote kwa kosa lolote la kukwepa kodi yoyote ya Serikali katika kipindi cha miaka mitano kabla ya tarehe ya Uchaguzi.

Masharti ya Kuteuliwa kuwa Mgombea Ubunge

Kwa mujibu wa Sheria ya Taifa ya Uchaguzi Sura ya 343 na Maelekezo ya Tume ili mtu aweze kuteuliwa kuwa mgombea Ubunge, pamoja na sifa zilizotajwa hapo juu, hana budi kutimiza masharti yafuatayo; Awe:

Amejaza kikamilifu Fomu ya Uteuzi yaani Fomu Na.8B.
Amedhaminiwa na Wapiga Kura wasiopungua ishirini na tano ambao wamejiandikisha kuwa Wapiga Kura katika Jimbo hilo.
Ameweka dhamana ya shilingi elfu hamsini (50,000/=) kwa Msimamizi wa Uchaguzi.
Ametoa Tamko mbele ya Hakimu kuwa anazo sifa zinazotakiwa ili kugombea Ubunge.
Hajatenda vitendo vilivyokatazwa chini ya Sheria ya Gharama za Uchaguzi, 2010.
Amewasilisha picha nne za rangi zenye ukubwa sawa na Pasi ya Kusafiria (Passport size photo).
Amejaza Fomu zote zinazohitajika zikiwemo Fomu za kukubali kutekeleza Maadili ya Uchaguzi (Fomu Na. 10).

Uchukuaji na Urejeshaji wa Fomu za Uteuzi na Fomu za Maadili

Tume ilianza kutoa Fomu za Uteuzi (Fomu Na. 8B) na Fomu ya Kuthibitisha kutekeleza Maadili ya Uchaguzi (Fomu Na.10) tarehe 06 Agosti, 2010 hadi tarehe 19 Agosti, 2010.
Tume ilitoa nafasi kwa Wagombea kuwasilisha Fomu za Uteuzi (Fomu Na. 8B) mapema kuanzia siku tatu kabla ya Siku ya Uteuzi kwa ajili ya kufanyiwa ukaguzi na kurejeshewa. Upokeaji rasmi ulifanyika Siku ya Uteuzi.

Wagombea Ubunge Walioteuliwa Majimboni

Jumla ya Wagombea 1,036 waliteuliwa kugombea Ubunge katika majimbo 239 ya Uchaguzi. Kati ya Wagombea hao, jumla ya Wagombea 845 (asilimia 81.5) walikuwa ni wanaume na 191 (asilimia 18.4) ni wanawake. Vyama vyote vya Siasa kumi na nane (18) vilivyopata usajili kamili viliweka Wagombea katika majimbo mbalimbali.
Jedwali Na. 16: Idadi ya Wagombea Ubunge Walioteuliwa

Na.	Chama	Idadi ya Wagombea Ubunge	Jinsia
Na.	Chama	Idadi ya Wagombea Ubunge	Me	Ke
1.	AFP	15	11	4
2.	APPT – Maendeleo	16	9	7
3.	CCM	239	215	24
4.	CHADEMA	179	154	25
5.	CHAUSTA	13	8	5
6.	CUF	182	168	14
7.	DP	35	24	11
8.	JAHAZI ASILIA	21	15	6
9	MAKINI	17	12	5
1010.	NCCR-Mageuzi	67	52	15
1111.	NLD	23	15	8
12	NRA	19	13	6
13	SAU	32	26	6
14	TADEA	32	20	12
15	TLP	42	36	6
16	UDP	45	31	14
17	UMD	23	13	10
18	UPDP	36	23	13
	JUMLA	1036	845	191

Mchoro Na. 5: Walioteuliwa Kugombea Ubunge

Wagombea Ubunge kumi na saba (17) walipita bila kupingwa kutokana na baada ya Wagombea wengine kuenguliwa na Msimamizi wa Uchaguzi au Tume kwa sababu ya kukosa sifa au kutokana na kujitokeza kwa mgombea mmoja pekee katika Jimbo husika.
Katika Majimbo yote kumi na saba (17) ni Wagombea wa Chama cha Mapinduzi (CCM) ndiyo waliopita bila kupingwa, kama inavyooneshwa kwenye Jedwali Na. 17.

Jedwali Na. 17: Orodha ya Majimbo Ambayo Wabunge Walipita bila Kupingwa

Na.	Halmashauri	Jimbo	Sababu
1	Mji wa Njombe	Njombe Kusini	Hakupata mpinzani
2	Wilaya ya Chunya	Songwe	Hakupata mpinzani
3	Wilaya ya Iringa	Ismani	Hakupata mpinzani
4	Wilaya ya Kongwa	Kongwa	Hakupata mpinzani
5	Wilaya ya Ludewa	Ludewa	Hakupata mpinzani
6	Wilaya ya Mpanda	Katavi	Hakupata mpinzani
7	Wilaya ya Mpwapwa	Mpwapwa	Hakupata mpinzani
8	Wilaya ya Mufindi	Mufindi Kaskazini	Mpinzani kuenguliwa
9	Wilaya ya Mufindi	Mufindi Kusini	Mpinzani kuenguliwa
10	Wilaya ya Muleba	Muleba Kusini	Hakupata mpinzani
11	Wilaya ya Musoma	Musoma Vijijini	Mpinzani alijitoa
12	Wilaya ya Rungwe	Rungwe Mashariki	Hakupata mpinzani
13	Wilaya ya Rungwe	Rungwe Magharibi	Mpinzani kuenguliwa
14	Wilaya ya Sengerema	Sengerema	Mpinzani kuenguliwa
15	Wilaya ya Simanjiro	Simanjiro	Hakupata mpinzani
16	Wilaya ya Ulanga	Ulanga Mashariki	Hakupata mpinzani
17	Wilaya ya Lushoto	Bumbuli	Hakupata mpinzani

Pingamizi Dhidi ya Wagombea

Kwa mujibu wa taratibu za Uteuzi baada ya Tume kufanya Uteuzi, inapaswa kubandika Fomu za Uteuzi wa Wagombea wote mahali pa wazi kwa muda wa saa ishirini na nne (24) ili kutoa nafasi kuzikagua kwa wanaoruhusiwa Kisheria kuweka pingamizi. Baada ya Fomu hizo kubandikwa mahali pa wazi kuanzia saa kumi alasiri Siku ya Uteuzi hadi saa kumi alasiri ya siku iliyofuata.

Pingamizi za Msajili wa Vyama vya Siasa

Kwa mujibu wa Sheria ya Gharama za Uchaguzi, 2010 Msajili wa Vyama vya Siasa anaruhusiwa kuweka pingamizi dhidi ya Mgombea yeyote ambaye hakutimiza au amekiuka masharti ya Sheria ya Gharama za Uchaguzi, 2010.
Katika Uchaguzi Mkuu wa mwaka 2010, Msajili wa Vyama vya Siasa aliwasilisha pingamizi kwa Msimamizi wa Uchaguzi dhidi ya uteuzi wa Mgombea Ubunge wa TLP katika Jimbo la Mtama kwa kutokutoa taarifa za gharama atakazotumia katika Uchaguzi. Pingamizi hiyo ilikubaliwa na Msimamizi wa Uchaguzi. Hata hivyo, Mgombea alikata Rufaa Tume na Rufaa hiyo ilikubaliwa.

Pingamizi ya Mwanasheria Mkuu wa Serikali

Kwa mujibu wa Sheria ya Taifa ya Uchaguzi, Sura ya 343 Kifungu cha 40(3), Mwanasheria Mkuu wa Serikali anaruhusiwa kutoa pingamizi dhidi ya uteuzi wa Mgombea. Katika Uchaguzi uliopita hakukuwa na pingamizi yoyote iliyowasilishwa kutoka kwa Mwanasheria Mkuu wa Serikali.

Rufaa Dhidi ya Maamuzi ya Pingamizi

Baada ya Siku ya Uteuzi, Wasimamizi wa Uchaguzi walipokea pingamizi mbalimbali na kuzitolea maamuzi. Wagombea ambao hawakukubaliana na maamuzi ya Wasimamizi wa Uchaguzi walikata Rufaa kwa Tume.
Jumla ya Rufaa hamsini na moja (51) ziliwasilishwa Tume na Wagombea mbalimbali wa Ubunge. Katika Rufaa zilizowasilisha na kuamuliwa na Tume, Rufaa kumi na nne (14) zilikubaliwa na thelathini na saba (37) zilikataliwa. Kwa muhtasari sababu za Rufaa hizo ni pamoja na:-

Kutokujaza Fomu Na. 10.
Kutodhaminiwa na Chama chake cha Siasa.
Hakusaini Tamko la Kisheria.
Namba za kadi za Wapiga Kura waliomdhamini zilikuwa na kasoro.
Kutoa maelezo ya uongo katika Fomu ya uteuzi.
Tuhuma za rushwa.

Rufani zilizowasilishwa Tume ya Taifa ya Uchaguzi na matokeo ya Rufaa yanaoneshwa katika Jedwali Na. 18.

Jedwali Na. 18: Uamuzi wa Tume ya Taifa ya Uchaguzi katika Rufaa za Wagombea Ubunge

Na.	Chama	Idadi ya Rufaa	Rufaa Zilizokubaliwa	Rufaa Zilizokataliwa
1	AFP	1	1	0
2	CCM	11	0	11
3	CHADEMA	15	7	8
4	CUF	12	4	8
5	MAKINI	1	0	1
6	JAHAZI ASILIA	1	0	1
7	NCCR-MAGEUZI	4	0	4
8	SAU	2	1	1
9	TLP	3	1	2
10	UDP	1	0	1
	Jumla	51	14	37

1 ... 11 12 13 14 15 16 17 18 ... 33

Taarifa ya tume ya taifa ya uchaguzi kuhusu uchaguzi wa rais, wabunge na

Taratibu za Uteuzi wa Wagombea Ubunge

Mamlaka ya Uteuzi wa Wagombea Ubunge

Sifa na Masharti ya Uteuzi

Uchukuaji na Urejeshaji wa Fomu za Uteuzi na Fomu za Maadili

Wagombea Ubunge Walioteuliwa Majimboni

Pingamizi Dhidi ya Wagombea

Rufaa Dhidi ya Maamuzi ya Pingamizi