Przedsiębiorstwa makaronex sp z o o
|
|  Yüklə 3.73 Mb.
|
WentylacjaW każdym pomieszczeniu konieczne jest funkcjonowanie wentylacji zabezpieczającej wymianę powietrza wewnątrz obiektu produkcyjnego. W ten sposób usuwa się powietrze zawierające nadmierne stężenie pyłów, gazów i drobnoustrojów, chroniąc jednocześnie zdrowie pracowników i zabezpieczając wyroby gotowe. BakterieZnaczną część w produkcji makaronu stanowią wyroby z mąki będące doskonałą pożywką dla niektórych drobnoustrojów, zarazków gruźlicy, chorób ropnych, zarodków wąglika, a także zarazków ospy, grypy, odry i innych chorób zakaźnych, jak i bakterii z grupy gronkowców (zwłaszcza gronkowca złocistego). Wymienione drobnoustroje, bakterie i zarazki mogą być przyczyną groźnych dla zdrowia i życia ludzkiego chorób i zatruć pokarmowych. Stąd konieczność okresowej kontroli zdrowia pracowników przemysłu spożywczego. Wyniki badań w przypadku ujawnienia tzw. nosicielstwa są przyczyną okresowych ograniczeń w zakresie wykonywania zawodu pracownika przemysłu spożywczego. Jednocześnie w produkcji stawiane są ostre wymagania higieniczno-sanitarne zobowiązujące pracowników do przestrzegania wymagań w zakresie higieny osobistej i higieny produkcji. Niedopuszczalne jest pozostawianie brudnych naczyń i sprzętu produkcyjnego zawierającego resztki ciast itp., pozostawianie poza urządzeniami chłodniczymi z dnia na dzień reszty kremu, wnoszenie do pomieszczeń produkcyjnych surowców, a szczególnie jaj, w opakowaniach, w których zostały dostarczone do ciastkarni. Przestrzeganie podanych wymagań czyni produkcję bezpieczną dla zdrowia ludzkiego. WodaStosowana w produkcji makaronów woda powinna odpowiadać wymaganiom stawianym wodzie do picia. Powinna być zatem klarowna, bez barwy i zapachu, nie może zawierać bakterii chorobotwórczych, substancji trujących i gnilnych oraz związków chemicznych. Woda przeznaczona do picia nie może być zbyt twarda, lecz powinna zawierać niewielkie ilości chlorku sodu, wodorowęglanu wapnia i sodu oraz rozpuszczone w niej powietrze i dwutlenek węgla. Na twardość wody wpływają głównie sole wapnia i magnezu. Twarda woda poprawia właściwości fizyczne glutenu i ciasta ze słabej mąki. Ważnym czynnikiem jest czystość biologiczna wody. Ustala się ją na podstawie zawartości w wodzie organicznych związków azotowych (azotynów i azotanów pochodzących z rozkładu substancji białkowych), węglowodanów i bakterii. Zawartość węglowodanów w wodzie określa stopień jej zanieczyszczenia. Zakażenie wody bakteriami wyraża się liczbą pałeczek okrężnicy w 100 cm3 wody lub częściej przez określenie tzw. miana coli. Jest to najmniejsza ilość wody, w której można jeszcze wykryć pałeczki okrężnicy. Woda zdatna do picia nie powinna zawierać więcej niż sto bakterii w jednym centymetrze sześciennym, w tym żadnych bakterii chorobotwórczych. W celu ich całkowitego usunięcia stosuje się sterylizację wody za pomocą chloru lub ozonu. Zawartość chloru w odkażonej wodzie nie powinna przekraczać 0,02 mg/dm3. W przeciwnym razie wydziela się zapach chloru, a woda uzyskuje nieprzyjemny smak i zapach. Nadmiar chloru z wody można usunąć przesączając ją przez warstwy węgla aktywowanego. Kontrolę przydatności wody w przemyśle spożywczym sprawują stacje sanitarno-epidemiologiczne.
MaszynyMaszyny, urządzenia oraz drobny sprzęt stosowany w zakładzie powinny być utrzymane z punktu widzenia higieny produkcji w nienagannym stanie technicznym. Eliminuje to przedostawanie się do ciast, kremów, mas lub innych półproduktów, smarów lub olejów stosowanych do smarowania urządzeń. Wszelkie przekładnie typu olejowego, wymagające smarowania, powinny być hermetyczne i tak usytuowane w maszynie, aby każdy przypadek ewentualnej nieszczelności nie powodował przedostawanie się oleju do wyrobów. Powierzchnie dzież i kotłów powinny być wykonane ze stali nierdzewnej lub pobielone powłoką cynową albo pokryte powłoką teflonową uniemożliwiającą bezpośredni kontakt przerabianego surowca z materiałem, z którego kotły lub dzieże zostały wykonane. Dotyczy to również powierzchni wszelkiego typu mieszadeł. Niedopuszczalne jest używanie naczyń nawet z niewielkimi śladami rdzy. Ważnym czynnikiem higieny produkcji jest utrzymanie sprzętu i urządzeń we właściwej czystości. Urządzenia, naczynia i drobny sprzęt powinny być wykonane z materiałów nie zawierających substancji szkodliwych dla zdrowia, nie powodujących zmiany smaku, barwy, wyglądu, oraz łatwych do zmywania. Do materiałów takich należą: stal nierdzewna, aluminium i cynowa blacha żelazna. Sprzęt drewniany powinien być wykonany z twardego, liściastego drewna, a jego powierzchnia powinna być gładka, bez szczelin. Nie wolno stosować naczyń i sprzętu z blachy cynkowej lub ocynkowanej z uszkodzoną pobiałą lub pordzewiałych, ponieważ odsłonięty cynk i żelazo reagują z tłuszczem. Wszystkie naczynia i drobny sprzęt ciastkarski, taki jak: rózgi, noże, kopyście, zdobniki, woreczki muszą być umyte bezpośrednio po zakończeniu produkcji. Resztki mas, pozostałe na powierzchni naczyń i urządzeń są bardzo dobrą pożywką dla różnego rodzaju drobnoustrojów. Niezbyt staranne mycie zaschniętych powierzchni może spowodować zakażenie produktu. Ostatnio rozwój branży chemicznej sprawił, że preparaty stosowane do zmywania jednocześnie dezynfekują, zarówno sprzęt, jak i pomieszczenia produkcyjne, co ułatwia utrzymanie właściwego stanu sanitarnego. Proces mycia może być zróżnicowany, zależnie od rodzaju urządzeń, sprzętu i wielkości zakładu. Niemniej jednak zawsze obowiązuje następująca kolejność: - wypłukanie czystą, ciepłą wodą resztek produktu, - mycie w ciepłym, o temperaturze ok. 40stopniC, roztworze środka myjącego dopuszczonego do mycia urządzeń w przemyśle spożywczym, - spłukanie czystą wodą, - odkażenie gorącą wodą lub parą. Drobny sprzęt, jak noże, zdobniki, powinny być obowiązkowo wyparzone gorącą wodą, a woreczki wygotowane i kilkakrotnie wypłukane. W przypadku stosowania do odkażania środka chemicznego, jego resztki trzeba dokładnie spłukać, najlepiej gorącą wodą. Wymyty i odkażony sprzęt powinien być ustawiony na regałach tak, aby mógł jak najszybciej ocieknąć i wyschnąć. Wymagania co do warunków pracy (przenoszenie ciężarów): Człowiek w środowisku pracy może być narażony na oddziaływanie różnorodnych czynników zagrażających jego zdrowiu i życiu. Z punktu widzenia ich oddziaływania na organizm człowieka czynniki te dzieli się na: niebezpieczne, szkodliwe lub uciążliwe. Zależnie od stężenia lub natężenia, czynniki uciążliwe mogą stać się szkodliwymi (zagrażającymi zdrowiu) lub niebezpiecznymi (zagrażającymi życiu). W aspekcie ich natury, czynniki środowiska pracy dzieli się, zgodnie z obowiązującą w normach klasyfikacją, na czynniki fizyczne, chemiczne, biologiczne i psychofizyczne. Praca w warunkach ekspozycji na oddziaływanie wymienionych czynników stwarza możliwość wystąpienia niekorzystnych skutków dla zdrowia i życia człowieka, a prawdopodobieństwo i zakres wystąpienia tych następstw określa się jako ryzyko zawodowe…” Ryzyko zawodowe, związane z wykonywaną pracą wynika więc z narażenia pracownika na działanie czynników niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych występujących na stanowisku pracy. Czynnik niebezpieczny to czynnik, którego oddziaływanie może prowadzić do urazu lub innego istotnego natychmiastowego pogorszenia stanu zdrowia człowieka bądź do zejścia śmiertelnego. Czynnik szkodliwy oznacza czynnik, którego oddziaływanie może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia człowieka. Czynnik uciążliwy nie stanowi wprawdzie zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka, lecz utrudnia pracę lub przyczynia się w inny istotny sposób do obniżenia jego zdolności do wykonywania pracy lub innej działalności bądź wpływa na zmniejszenie wydajności. W zależności od poziomu oddziaływania lub innych warunków czynnik uciążliwy może stać się szkodliwym, a szkodliwy - niebezpiecznym. Wykonywanie prac wiąże się z narażeniem pracowników na oddziaływanie większości powyższych czynników, stwarza wiele potencjalnych możliwości występowania groźnych wypadków przy pracy i wymaga zachowywania na co dzień szczególnych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, regulowanych na ogół stosownymi aktami prawnymi. Szczególnie niebezpieczna i uciążliwa pod względem fizycznym i psychicznym praca występuje w małych i nie zmechanizowanych zakładach o wydajności od 3 do 9 ton makaronu na 16 godzin. Oprócz potencjalnych zagrożeń związanych z obsługą różnych niebezpiecznych maszyn i innych urządzeń, niekorzystne warunki pracy mogą być związane z: • uciążliwymi warunkami mikroklimatycznymi (temperatura na stanowisku pracy często przekracza 50 °C) • zapyleniem • znacznym zakresem ciężkich fizycznych prac ręcznych • pracą wielozmianową, w tym nocną W tych warunkach konieczne jest ścisłe i bezwzględne przestrzeganie, zarówno przez pracowników, jak i pracodawców, obowiązujących przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy Do czynników niebezpiecznych powodujących najczęściej urazy, należą przede wszystkim czynniki mechaniczne, takie jak: • ruchome, a głównie wirujące, części maszyn i innych urządzeń • śliskie, nierówne powierzchnie • poruszające się środki transportu • ostre wystające elementy • spadające przedmioty • ograniczone przestrzenie (dojścia, przejścia, dostępy) Do czynników niebezpiecznych należy również zaliczyć prąd elektryczny oraz wybuch np. pieców (rurowych piekarskich lub co.), przewodów i instalacji gazowej oraz pyłów mącznych. Zagrożenie wybuchem może być związane z nieszczelnością przewodów i połączeń, a także niesprawnością aparatury kontrolno-pomiarowej i urządzeń zabezpieczających. Podstawowe wymagania i środki ochrony zbiorowej przed potencjalnymi zagrożeniami, które mogą powodować czynniki mechaniczne oraz prąd elektryczny, omówiono w działach dotyczących maszyn i urządzeń oraz obiektów budowlanych i pomieszczeń pracy. Do szkodliwych czynników, które mogą występować w piekarniach, należą czynniki fizyczne: hałas, podwyższona temperatura i gorące powierzchnie oraz nieprawidłowe oświetlenie, a także czynniki chemiczne. Podczas wykonywania czynności zawodowych pracownicy zakładów mogą być narażeni na działanie szkodliwych substancji chemicznych, z których najniebezpieczniejszy jest tlenek węgla, tzw. czad. Jest to bardzo toksyczny, bezwonny i bezbarwny gaz. Tworzy mieszaniny wybuchowe z powietrzem. Jest gazem duszącym, wiąże hemoglobinę krwinek i hamuje oddychanie. W zależności od stężenia powoduje: ból głowy, mdłości, apatię, utratę przytomności, nieodwracalne zmiany w układach - nerwowym i krwionośnym oraz zgon. Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) tlenku węgla w powietrzu środowiska pracy wynosi 30 mg/m3, a najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) - 180 mg/m3.
W Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia i środowiska pracy (Dz. U. 2002, Nr 217, poz. 1833 ze zm. Dz.U. z 2005 r., nr 212, poz.1769) określono wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia (NDS i NDN). Wartości te są obowiązujące dla ogółu pracowników, jeśli inne szczegółowe przepisy nie określają wartości mniejszych. Wartości NDS i NDN są podstawą do realizowania planowej działalności profilaktycznej przez pracodawców. Pracodawca jest zobowiązany do przeprowadzenia na swój koszt badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia oraz udostępnienia ich wyników pracownikom. Pomiary czynników chemicznych i fizycznych wykonują laboratoria: • Inspekcji Sanitarnej
Do czynników uciążliwych, występujących przy pracach piekarskich można zaliczyć: podnoszenie i przenoszenie ciężarów, wymuszoną pozycję ciała oraz stres. Praca, w której podnoszenie i przenoszenie ciężarów jest stałą czynnością, może być przyczyną nadmiernego zmęczenia fizycznego, przeciążenia mięśni, stawów, a przede wszystkim kręgosłupa. Skutkami mogą być: wycieńczenie organizmu, zmniejszenie wydolności fizycznej, zwiększenie podatności na wypadki, powstawanie urazów ścięgien i kręgosłupa. Środkiem prowadzącym do zapobiegania niekorzystnym skutkom dźwigania jest przestrzeganie norm dźwigania ciężarów z uwzględnieniem różnic w wydolności indywidualnej lub poszczególnych grup pracowników (młodociani, kobiety). Dopuszczalne masy podnoszonych i przenoszonych ładunków dla różnych kategorii pracowników:
|