Ark boyu kaynak esnasında erimiş kaynak banyosunun yüzeyi ile elektrod telinin ucu arasındaki uzaklıktır.Ark boyu uzadıkça ark gerilimi de yükselir.
Ark boyu, dolayısı ile de ark gerilimi, örtülü elektrod ile ark kaynağında dikişin biçim ve kalitesi bakımından en önemli etmenlerden bir tanesidir; bu kaynak yönteminde ark boyu kaynakçı tarafından ayarlandığından ve sabit tutulduğundan bu konuda kaynakçının el melekesi çok önemlidir.
Ark boyunun uzaması, yani ark geriliminin artması geniş ve yaygın bir kaynak dikişinin ortaya çıkmasına neden olur ve ark üfleme tehlikesi artar; ark boyunun daha fazla artması düzgün olmayan, çok az nüfuziyetli kaynak dikişine ve aşırı sıçramaya neden olur Normal olarak bazik karakterli elektrodlar hariç, bütün örtülü elektrod türlerinde ark boyu, elektrot tel çapı kadar, bazik elektrodlarda ise tel çapının yarısı kadar tutulmalıdır
Ark boyunun, elektrotun aynı ölçüde ergimesini sağlayacak şekilde ilerletilmesi sureti ile mümkün olduğu kadar eşit tutulması gerekir. Bu ilerleme hareketi, ergiyen bir elektrotla yapılan kaynaklarda daima gerekli olan bir işlemdir.
Ark Boyunun Uzun Olması
Önce, kaynak sırasında düzensiz çıtırtılı ses. çıkar. Erimiş metal sıçramaları aşırı ölçüde olur. Dikişin yüzeyi düzensiz ve dikiş fazla geniş olur. Ayrıca arkın oluşması kesilebilir
Ark Boyu Kısa Olursa
Elektrot çoğu kez iş parçasına yapışır. Dikiş çok dar ve yüksek olur. Ayrıca arkıda kesebilir.
2.6.Ark Oluşturma: Arkı Yakma
Elektrodun iş parçasına kısaca sürtülmesi ya da noktalama yaparcasına dokundurulup çekilmesi suretiyle sağlanır..Elektrodan iş parçasından uzaklaştırılması ile ark meydana gelir ve devam eder.
Elektrik ark kaynağı sırasında arktan dolayı ortaya çıkan ışın oldukça kuvvetli olup kaynak yapanların gözlerini ve yüz kısmını etkiler.Bu ışığın etkisinden korunmak için yanmaz, plastik veya sıkıştırılmış karışım malzemeden yapılan maskeler veya koruyucu başlıklar kullanılır. Maskelerde bulunan özel camlar ışığın şiddetini azaltarak kaynakçının gözlerini zararlı ışınlardan korurlar.Kaynak maskelerine takılan özel camların kırılmaya ve kaynak kıvılcımının sıçramasına karşı ön kısımlarına normal bir cam takarak korunması gerekir.
Elektrik ark kaynağı yapılan yerlerde çalışan kişiler için, bazı sağlık ve güvenlik konularında, tehlikeler olduğu bir gerçektir. Elektrik ark kaynağı yapılan yerlerde; 1-Elektrik şoku 2-Ark radyasyonu 3-Kirli hava 4-Yangın ve patlama 5- Sıkıştırılmış gaz tehlikesi 6-Zararlı ışınlar olabilir.
Kaynak makinelerinde çalışan kişilerin, kendilerini korumak için mutlaka kaynak maskesi kullanmaları ve iş önlüğü giymeleri gerekir. Kişilerin kendilerini korumalarının yanında, çevredekilerin de korunması amacıyla kaynak yapılan bölge paravanla kapatılmalıdır.
Bütün bunların,tam anlamıyla yerine getirilebilmesi için, kaynak işleriyle uğraşan teknik elemanların, aşağıda sıralanan maddelere özen göstermesi gerekir:
1-Kaynak dumanlarının kaynakçı tarafından solunması, sakıncalıdır.
2-Kaynakçılar, güvenlik uygulamalarını takip etmek için talimatlar almalı ve güvenlik şartlarına uymalıdır.
3-Kullandıkları tehlikeli gereçleri tanımalı, elektrik ile ilgili tehlikeleri ve koruyucu gereçleri kullanmayı bilmelidir.
4-Kaynakçılar, özel göz koruma maskeleri ve ark radyasyonuna karşı korunmak için özel giysiler giymelidir.
5-Hava kirliliğine karşı korunmalı ve kapalı alanlarda çalışırken dikkatli olmalıdır.
6-Kaynak işlemi sırasında ısı kullanıldığından,kaynakçılar aynı zamanda yangın ve patlamalara karşı dikkatli olmalıdır. Yanıcı yada sıkıştırılmış hava ile dolu taşıyıcılara ergitme kaynağı işlemi uygulanmamalıdır.
7-Radyoaktif bölgelerde, gürültülü ya da yüksek yerlerde çalışılırken, buralardaki tehlikelere karşı dikkatli olmalı ve üzerlerine düşebilecek bir şey olan yerlerde çalışmamalıdır,
8-Kaynakçı, çalışma yerinin şartlarını her zaman dikkate almalıdır. Bu koşullar uygun şekilde kontrol edildiği ve güvenlik talimatlarına uyulduğu taktirde, kaynak işlemleri diğer endüstri ya da konstrüksiyon işlerinden daha fazla tehlikeli değildir.
DİKİŞ ÇEKME
Kaynak akımının meydana getirdiği ark, iş parçası yüzeyindeki kaynak nüfuziyetinden etkilenen bölgenin erimesine neden olur. Bu arada elektrotun erimesiyle, elektrot metali ve parçanın nüfuziyetten etkilenen bölgesindeki erimiş kütle birleşir. Bu birleşmede etkin rol alan elektrot metali, eriyerek bölgede bir kaynak metalinin oluşmasına neden olur. Kaynak metalinin büyük çoğunluğu, elektrot çekirdek metalinden meydana gelmiştir.
Arkın ilk başlangıcında meydana gelen kaynak metali, sıcaklığın etkisiyle akışkan bir hâldedir ve buna kaynak banyosu adı verilir.Elektrot iş parçasının üzerinde tutuşturulup sürekli aynı yerde tutulursa, kaynak banyosu gittikçe bü- yür ve çevreye yayılır.Elektrot kaynak yönünde ilerletilirse kaynak banyosu da bu harekete uygun olarak ilerleyecektir. Kaynak banyosunun ölçülerini belirleme görevi kaynakçıya verilmiştir. Kaynakçı, bu ölçülerde değişiklikler yapabilir. Bir bakıma elektrot iş parçasının neresine tutulursa kaynak banyosu, dolayısıyla da kaynak metali yığılması orada meydana gelecektir.
|