Ўзбекистон республикаси давлат солиқ ҚЎмитаси солиқ академияси ижтимоий гуманитар фанлар кафедраси
|
|  Yüklə 1.95 Mb.
|
Учинчидан. Ўрта Осиёда тинчлик ва барқарорликни сақлаш, минтақани барқарор хавфсизлик ҳудудига айлантириш билан боқлиқ сиёсий-дипломатик ва халқаро-ҳуқуқий масалаларни хал этиш. Узоқ ва яқин давлатлар билан муносабатларда сиёсий, ижтимоий-иқтисодий, миллатлараро ва бошқа муаммолардаги зиддиятларни оъз вақтида олдини олиш, можароли вазиятлар ва бошқа салбий холатларнинг авж олишига ёъл қоъймаслик учун дипломатик чораларини коъриш. Тўртинчидан. Республикада амалга оширилаётган чуқур демократик ислоҳотларни, жамиятни ва иқтисодни модернизасиялашнинг динамик жараёнларини самарали амалга ошириш учун қулай ташқи сиёсий шароитларни яратиш. Жаҳондаги мамлакатлар билан савдо-иқтисодий муносабатларни мунтазам ривожлантириш, миллий иқтисодиётнинг устувор ёъналишларига тоъқридан-тоъқри чет эл сармояларини ва илқор технологияларни жалб қилиш билан боқлиқ сиёсий-дипломатик ва халқаро-ҳуқуқий масалаларни амалга ошириш. Бешинчидан. Жахон ҳамжамиятига Ўзбекистон ташқи ва ички сиёсатининг асосий жиҳатларини акс эттирадиган, унинг халқаро ташаббусларининг мазмун ва моҳиятини ифодаловчи объектив ва ишончли маълумотларни етказиш. Бугунги кунда Ўзбекистон тараққиётининг конститустиявий замини яратилди. Шунга мос равишда инсон ҳуқуқлари ҳам тикланмоқда. Халқимизнинг маънавий салоҳияти, унга хизмат қиладиган табиий ва техникавий заҳиралар, мустаҳкамланаётган халқаро муносабатлар демократик ривожланиш ва инсон ҳуқуқларига риоя қилиш учун барча шароитларнинг босқичма-босқич яратилишига кафолат беради. Ўзбекистоннинг халқаро ташкилотлар ва давлатлараро уюшмалар фаолиятидаги иштироки республика ташқи сиёсатининг муҳим йўналишларидан биридир. Ушбу ташкилотлар жаҳон ҳамжамиятига кириш хўжалик алоқаларини ўрганиш, экология, таббий муаммоларни ҳал этиш, илмий-техникавий ҳамкорликни ривожлантиришда катта ёрдам бермоқдалар. Республика Президенти давлатимиз ўз қиёфасини йўқотмасдан халқаро талабларга риоя этишга тайёрлигини қатъий тасдиқлади. Бу талабларга риоя этмасдан, халқаро жаҳон ҳамжамиятига кириб бўлмайди. Мана шундай назарий ва амалий қадамлар натижаси ўлароқ, бугунги кунда давлатимиз мустақиллигини 170 га яқин мамлакатлар тан олди. Уларнинг 128 нафари билан дипломатик муносабатлар ўрнатилган. O’zbekiston Respublikasi diplomatik aloqalar o’rnatgan davlatlarning ro’yhati
Ўзбекистонда 43 давлат ва 20 та йирик халқаро ташкилот миссиялари аккредитастия қилинган. Bugungi kunda O‘zbekiston Respublikasining Shimoliy va Janubiy Amerikaning 17 ta mamlakati, jumladan, AQSh, Meksika Qo‘shma Shtatlari, Kanada, Braziliya Federativ Respublikasi, Argentina Respublikasi, Chili Respublikasi, Venesuela Bolivar Respublikasi, Yamayka, Urugvay Sharqiy Respublikasi, Peru Respublikasi, Kosta-Rika Respublikasi, Paragvay Respublikasi, Kuba Respublikasi, Gvatemala Respublikasi, Nikaragua Respublikasi, Gonduras Respublikasi, Dominikan Respublikasi bilan diplomatik munosabatlari o‘rnatilgan. O'zbekiston mustaqillikning birinchi yillaridan boshlab Yevropa bilan hamkorlikni o'z tashqi siyosatining ustuvor yo'nalishlaridan biri sifatida belgilab oldi. O'zbekiston bilan Yevropa mamlakatlari o'rtasidagi munosabatlar ikki tomonlama va 1999 yilning 1 iyulidan kuchga kirgan O'zbekiston Respublikasi va Yevropa Ittifoqi hamda unga a'zo davlatlar bilan Sherikchilik va hamkorlik kelishuvi doirasida rivojlanib bormoqda. O'zbekiston Respublikasining Yevropa mamlakatlaridagi elchixonalari ko'magida Avstriya, Belgiya, Bolgariya, Buyuk Britaniya, Vengriya, Germaniya, Italiya, Ispaniya, Latviya, Litva, Polsha, Ruminiya, Slovakiya, Turkiya, Fransiya, Chexiya, Shvetsiya, Shveysariya va boshqa Yevropa davlatlari bilan ikki tomonlama aloqalarni rivojlantirish bo'yicha faol ish olib borilmoqda. Hozirgi kunga qadar Hamkorlik Kengashining 9 ta yig’ilishi (oxirgisi 2009 yil sentyabrda Bryusselda), Hamkorlik qo’mitasining 8 ta yig’ilishi (oxirgisi 2010 yil iyulda Toshkentda), Parlament hamkorlik qo’mitasi 8 ta yig’iilishi (2010 yil oktyabr, Toshkent), Savdo va investiciyalar bo’yicha Kichik qo’mita 7 ta yig’ilishi, Adliya, ichki ishlar, inson huquqlari va boshqa turdosh masalalar bo’yicha Kichik qo’mita 7 ta yig’ilishi (2010 yil may, Bryussel) o’tkazildi. O'zbekistonning Yevropa mamlakatlari bilan siyosiy va savdo-iqtisodiy aloqalarini rivojlantirish hamda mustahkamlash doirasida so'nggi yillardagi hamkorligi va tashriflar almashinuvi ikki tomonlama va mintaqalararo doirada faollashib bormoqda. 2011 yil 24 yanvar kuni O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimovning Bryusselga tashrifi bo’lib o’tdi. Tashrif doirasida Evropa Komissiyasi prezidenti J.M.Barrozo va Evropa Ittifoqining energetika masalalari bo’yicha komissari G.Ettinger bilan uchrashuvlar o’tkazildi. Shuningdek O’zbekistonda EI diplomatic vakolatxonasini (Delegatsiyasini) tasis etish to’g’risidagi Kelishuv, O’zbekiston Respublikasi va EI o’rtasida energetika sohasidagi hamkorlik to’g’risidagi Bayonnoma hamda 2011-2013 yillarda Evropa Komissiyasi texnik ko’magi Indikativ dasturini amalga oshirish to’g’risidagi Bayonnoma imzolandi. Bryussel shahriga oliy darajadagi tashrif Evropa Ittifoqining O’zbekiston Respublikasi bilan turli sohalardagi o’zaro manfaatli hamkorlikni teng huquqlik va o’zaro sheriklik asosida kengaytirishga bo’lgan qiziqishini namoyon etdi. Tashrif davomida bir necha bor takidlab o’tilganidek, tomonlar hamkorlikni rivojlantirish bo’yicha salmoqli salohiyatga ega. Mazkur salohiyatni amalga oshirish o’zaro manfaatlarga javob beradi. 2004 yilda EI tashabbusi bilan tasis etilgan Evropa Ittifoqi-Markaziy Osiyo mintaqalararo muloqoti doirasida 2011 yil 7 aprelda Toshkentda tashqi ishlar vazirlari darajasidagi navbatdagi "Evropa Ittifoqi-Markaziy Osiyo" uchrashuvi bo’lib o’tdi. Tekstil tovarlari savdosi to’g’risidagi o’zaro Kelishuvning amal qilish muddati tugashi munosabati bilan, tadbir davomida O’zbekiston Respublikasi va Evropa Ittifoqi o’rtasida sheriklik va hamkorlik to’g’risidagi Kelishuvga o’zgartirishlar kiritish bo’yicha Protokol imzolandi. Ўз навбатида, Ўзбекистон 40 дан ортиқ йирик ташкилотлар ҳамда 500 дан ортиқ халқаро ҳуқуқ субъектлари билан ҳамкорлик қилмоқда. Ўзбекистон фуқаролари томонидан хорижий давлатларда 180 та корхона ва ваколатхоналар фаолият кўрсатмоқда. Ўзбекистон 34 та давлат билан «Инвестистияларни ҳимоялаш ва рағбатлантириш тўғрисида» шартнома имзолаган. Ўзбекистон кўп томонлама алоқалар билан икки томонлама муносабатларни ҳам ривожлантириб бормоқда. Европа давлатлари ва АҚШ мамлакатимиз ташқи сиёсатида алоҳида ўрин тутади. 1996 йили Флоренстияда Ўзбекистон Республикаси ва Европа Иттифоқи тўғрисида Шериклик ва ҳамкорлик тўғрисида Битимнинг имзоланиши мамлакатимизнинг ЕИ давлатлари билан муносабатларидаги бурилиш нуқтаси бўлди. АҚШ билан 2002 йил 12 март куни имзоланган Стратегик шерикчилик ва ҳамкорлик асослари тўғрисидаги Декларастия эса Ўзбекистон-АҚШ муносабатларини янги босқичга кўтарди. Кейинги йилларда Шарқий ва Жануби-Шарқий Осиё мамлакатлари- Япония, Корея Республикаси, Хитой ва бошқа давлатлар билан алоқаларимиз кенгайди. Ўзаро манфаатли ҳамкорлигимиз самараларини бирга қурилаётган корхоналарда, қад кўтараётган иншоотларда, бозорларимиздаги хилма-хил маҳсулотларда кўриш мумкин. Албатта, Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлигига аъзо мамлакатлар, шу жумладан, Марказий Осиё республикалари билан ҳамкорлик ташқи сиёсатимизнинг устувор йўналишларидан бири бўлиб қолмоқда. Бунга сабаб, Ҳамдўстлик мамлакатларимизнинг ҳудудий яқинлиги ва иқтисодий жиҳатдан боғланганлигигина эмас, балки чуқур тарихий илдизлар, маданий ва маънавий алоқалар, катта тарихий давр мобайнида халқларимизнинг муштарак тақдирга эга бўлганлигидир. Россия Федерастияси билан мустақиллик йилларида шаклланган ўзаро манфаатли ва тенг ҳуқуқли ҳамкорлик яхши самара бераётганлигини алоҳида таъкидлаш зарур. Икки мамлакат ўртасида дипломатик муносабатлар ўрнатилган 1992 йилдан буён сиёсий, иқтисодий, маданий ва бошқа соҳаларда жами 150 дан ортиқ ҳужжат имзоланган. 1998 йил май ойида И.Каримовнинг Россияга ва ўша йил октябрида Б.Ельстиннинг мамлакатимизга расмий ташрифлари, сафар давомида қабул қилинган ҳужжатлар, айниқса, 1998-2007 йилларга мўлжалланган иқтисодий ҳамкорлик тўғрисидаги шартнома ўзаро алоқаларни мустаҳкамлашда муҳим аҳамиятга эга бўлди. В.Путин президент сифатида илк сафарни Ўзбекистондан бошлаганлиги ҳам Россия раҳбарияти мамлакатимизни ўзининг стратегик шерикларидан бири, Марказий Осиёдаги етакчи давлат деб билишидан далолат беради. Ўзбекистон, қозоғистон, қирғизистон ўртасида ягона иқтисодий макон ташкил этиш ҳақида имзоланган шартнома Марказий Осиё интеграстияси йўлидаги илк қадам бўлган эди. 1998 йили бу шартномага Тожикистон ҳам қўшилди. Ҳозиргача ўзаро ҳамкорлик ҳақида 150 дан ортиқ ҳужжат имзоланди. Эндиликда Давлатлараро кенгаш ишлаб турибди, Ҳамдўстлик дастурларини рўёбга чиқариш бўйича ижроия қўмита, Марказий Осиё ҳамкорлик ва тарақ .иёт__ банки ташкил этилган. Мазкур интеграстия халқимизнинг манфаатларига тўла мос келади, минтақамизда барқарорлик ва тинчликни мустаҳкамлашга ёрдам беради. 2000 йил 20-21 апрель кунлари Ўзбекистон, қозоғистон, қирғизистон ва Тожикистон президентларининг Тошкентда бўлиб ўтган учрашуви чоғида имзоланган терроризмга, сиёсий ва диний экстремизмга, халқаро уюшган жиноятчиликка қарши кураш юзасидан биргаликдаги ҳаракатлар тўғрисидаги шартнома бунга мисол бўла олади. Мамлакатимиз раҳбари ўзининг «Ўзбекистон XXI аср бўсағасида: хавфсизликка таҳдид, барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари» китобида тарихни можаролар ва адоват эмас, балки халқлар ўртасида ҳамкорлик ва ишонч олға ҳаракатлантиради, деб таъкидлаган эди. Ўзбекистоннинг кенг миқёсли халқаро алоқалари ана шу фикрнинг амалий ифодасидир.Шундай қилиб, ҳозирги кунда Ўзбекистон жаҳон ҳамжамиятида муносиб ўрин эгаллади ва Марказий Осиёдаги етакчи давлат сифатида эътироф этилмоқда. Бундай обрў-эътибор тарихий давлатчилигимиз, маънавиятимиз ва олдимизга қўйган мақсадларимизга ҳамоҳангдир. Ўзбекистон ўзининг тинчликсевар, барқарорликка асосланган ташқи сиёсатини давом эттиради. Бунинг учун етарли сиёсий, иқтисодий, маънавий имкониятлари мавжуд_.Халқаро ҳамжамиятда катта акс садо берган, 2012 йилнинг сентябрь ойида қабул қилинган “Ўзбекистон Республикасининг ташқи сиёсий фаолияти констепстиясини тасдиқлаш тўғрисида”ги қонун асосида айнан ана шундай ёндашувлар мужассамдир. Мазкур констепстия давлатимизнинг халқаро майдондаги асосий принстиплари, стратегик устувор йўналишларини белгилаб беради ва Ўзбекистон томонидан мамлакатимиз мустақиллигининг биринчи йилларидан бошлаб амалга оширилаётган стратегиянинг мантиқий давомидир. Мазкур Қонунни мамлакатимизнинг узоқ йилларга мўлжалланган ташқи сиёсат стратегиясини белгилаб берувчи ўта муҳим ҳужжат сифатида баҳолаш мумкин. Ушбу Констепстия мустақил Ўзбекистон ташқи сиёсати учун ўта долзарб бир паллада қабул қилинмоқда. Ҳозирги глобаллашув жараёнлари ҳамда дунёда халқаро вазиятнинг шиддат билан ўзгариши, сиёсий ва иқтисодий кучлар жойлашувида рўй бераётган ўзгаришлар, минтақада ва Ўзбекистоннинг шундоқ ёнгинасида таҳдидлар, террорчилик кўринишидаги хавф-хатарлар ва кескинликнинг кучайиши халқаро ва минтақавий воқеликка ўз вақтида ва муносиб жавоб қайтариш мақсадида давлат ташқи сиёсатининг констептуал асосларини такомиллаштиришни тақозо этмоқда. Аввало, миллий хавфсизликни янада мустаҳкамлаш учун имкон қадар қулай ташқи шароитлар яратиб бериш, иқтисодиётнинг юқори ўсиш суръатларини бундан буён ҳам таъминлаш, ижтимоий йўналтирилган бозор иқтисодиётига асосланган очиқ демократик давлат қуриш йўлидаги изчил ҳаракатларни муваффақиятли давом эттириш муҳим аҳамият касб этади. Ташқи сиёсий фаолият Констепстияси ўтган мустақил тараққиёт йиллари давомида мамлакатимизда ташқи сиёсат борасида тўпланган миллий тажрибани умумлаштириш, қолаверса, илғор хорижий мамлакатлар тажрибасини чуқур ўрганиш асосида ишлаб чиқилган бўлиб, у ҳозирги даврнинг мураккаб хусусиятларидан келиб чиққан ҳолда мамлакатимиз ташқи сиёсатининг ўрта ва узоқ муддатли стратегик мақсад ва вазифаларини ўзида мужассам этади. Ўтган давр ичида жаҳоннинг кўплаб мамлакатлари билан дипломатик алоқалар йўлга қўйилди. Жаҳон майдонида Ўзбекистоннинг нуфузини ошириш, уни халқаро муносабатларнинг тўла ҳуқуқли субъектига айлантириш борасида жуда кўп иш амалга оширилди. Айниқса, Ўзбекистоннинг тинчликсевар, прогрессив ташқи сиёсати унинг жаҳонда мустақил давлат сифатида тезда эътироф этилишини таъминлади. Мустақил Ўзбекистон ташқи сиёсат соҳасида ўз салоҳиятидан келиб чиққан ҳолда Президентимиз бошчилигида аниқ ва узоққа мўлжалланган сиёсат олиб борди. Мамлакатимиз халқаро майдонда умумбашарий ва минтақавий аҳамиятга молик бир қатор ташаббусларни илгари сурди. Ёш республикамиз жаҳон майдонида ўз мустақил сиёсати билан қатнашар экан, минтақавий ва умумбашарий миқёсда қабул қилинаётган қарорларда унинг ташаббуслари кўпроқ инобатга олинмоқда. Ана шундай ташаббуслар қаторида Афғонистонда тезроқ тинчлик ўрнатиш борасидаги саъй-ҳаракатларни алоҳида таъкидлаш мумкин. Ўзбекистон афғон муаммосининг ҳарбий ечими йўқлигини доимо таъкидлаб келган ва буни давлатлар раҳбарлари орасида биринчи бўлиб Ўзбекистон Республикаси Президенти Ислом Каримов 2008 йил август ойида Бухарестда бўлиб ўтган НАТОнинг Саммитида тилга олган эди. Бугун эса буни барча хорижий давлатлар раҳбарлари ва Афғонистондаги коалистион кучлар ҳарбий қўмондонлари эътироф этмоқдалар. Яна бир мисол, Ўзбекистоннинг БМТ билан ҳамкорлиги ёрқин саҳифаларидан бири Марказий Осиё минтақасини ядро қуролидан холи ҳудудга айлантириш масаласида ўз ифодасини топди: айнан Ўзбекистон Республикаси ташаббуси билан 2006 йили Марказий Осиё минтақаси ядро қуролидан холи ҳудуд, деб эълон қилинди. Бундай мисолларни кўплаб келтириш мумкин. Энг асосийси, Ўзбекистон тарихан қисқа бир даврда жаҳон ҳамжамиятига қўшилди, халқаро ҳамда минтақавий хавфсизликни мустаҳкамлашда фаол қатнашаётган нуфузли давлат даражасига кўтарилди. Халқаро муносабатлардаги ҳозирги мураккаб шароитда мамлакатимизнинг дунё ҳамжамиятига интеграстиялашувни янада чуқурлаштириш Ўзбекистон ташқи сиёсати олдида турган муҳим вазифа ҳисобланади. Ўзбекистон Республикасининг ташқи сиёсий фаолияти Констепстиясида ўтган даврни таҳлил қилиш асосида бу борада олдимизда турган долзарб вазифалар бирма-бир санаб ўтилган. Бунинг учун халқаро ташкилотлар, халқаро минтақавий ташкилотлар, ривожланган ва ривожланаётган мамлакатлар билан икки томонлама ва кўп томонлама алоқаларни янада ривожлантириш мақсадга мувофиқлиги алоҳида қайд этилган. Ўз тузилишига кўра Ўзбекистон Республикасининг ташқи сиёсий фаолияти Констепстияси умумий қоидалардан ҳамда 4 та бўлимдан таркиб топган бўлиб, улар қуйидагилардан иборатдир: 1. Ҳозирги халқаро муносабатлар тизимидаги ўзгаришларни Ўзбекистон Республикаси миллий манфаатлари нуқтаи назаридан баҳолаш; 2. Ўзбекистон ташқи сиёсатининг асосий мақсади, принстип ва вазифалари; 3. Ўзбекистон Республика ташқи сиёсатининг устувор йўналишлари; 4. Ўзбекистон ташқи сиёсатини шакллантириш ва амалга ошириш механизмлари. Ўзбекистон ташқи сиёсий фаолияти Констепстиясида қуйидаги бир қатор принстипиал аҳамиятга молик бўлган илғор прогрессив ғоялар ҳам ўз аксини топган: биринчидан, Ўзбекистон Республикаси давлатнинг, халқнинг олий манфаатларига, унинг фаровонлиги ва хавфсизлигига, мамлакатни модернизастиялашнинг устувор йўналишларига, амалдаги миллий қонунчилик ҳамда қабул қилинган халқаро мажбуриятларга амал қилган ҳолда иттифоқлар тузиш, ҳамдўстликларга ва бошқа давлатлараро тузилмаларга кириш, шунингдек, улардан чиқиш ҳуқуқини ўзида сақлаб қолади; иккинчидан, Ўзбекистон Республикаси қўшни давлатлардаги ҳарбий можароларга ва танг вазиятларга тортилишининг олдини олиш юзасидан сиёсий, иқтисодий ва бошқа чора-тадбирларни кўради, шунингдек, ўз ҳудудида хорижий давлат ҳарбий базалари ва объектлари жойлаштирилишига йўл қўймайди; учинчидан, Ўзбекистон тинчликсевар сиёсат юритади, ҳарбий-сиёсий блокларда иштирок этмайди, ҳар қандай давлатлараро тузилмалар ҳарбий-сиёсий блокка айланган тақдирда улардан чиқиш ҳуқуқини ўзида сақлаб қолади; тўртинчидан, Ўзбекистон Республикасининг Конститустиясига, «Мудофаа тўғрисида»ги қонунига ва Ҳарбий доктринасига мувофиқ, Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари фақат давлат суверенитети ва мамлакат ҳудудининг яхлитлигини ҳимоя қилиш, аҳолининг тинч ҳаёти ва хавфсизлигини асраш мақсадидагина тузилади ҳамда хориждаги тинчликпарварлик операстияларида иштирок этмайди. Шуни алоҳида айтиб ўтиш лозимки, Констепстияда белгиланган қатор тамойиллар, жумладан, бошқа давлатларнинг манфаатларини инобатга олиш, ҳамкорлик учун очиқлик, тинчлик ва хавфсизликни сақлаш, суверенитет, ҳудудий яхлитликни ҳурмат қилиш, мунозарали масалаларни тинч йўл билан ҳал этиш, умумэътироф этилган халқаро ҳуқуқ нормалари давлатнинг ички нормаларидан устувор аҳамиятга эга эканлиги ва шу каби қатор принстипларнинг мавжудлиги давлатимизнинг ташқи сиёсат фаолияти самарадорлигини янада оширади ва очиқ демократик давлат қуриш йўлидаги изчил ҳаракатларни муваффақиятли давом эттиришни таъминлайди. Констепстияда мамлакатимиз ташқи сиёсатининг устувор йўналишлари бирма-бир санаб ўтилган бўлиб, асосий устувор йўналиш сифатида Марказий Осиё минтақаси қайд этилган. Бу бежиз эмас, албатта. Чунки мамлакатимизнинг ҳаётий муҳим манфаатлари бу минтақадаги «ён қўшни – жон қўшни» мамлакатлар билан чамбарчас боғлиқдир. Сўнгги йилларда Марказий Осиё минтақаси ўзининг геосиёсий ва геостратегик аҳамияти, катта миқдордаги минерал ва хомашё ресурслари туфайли халқаро майдонда жиддий эътибор объектига айланиб бормоқда. Дунёнинг йирик давлатлари стратегик манфаатларининг бу ерда кесишуви, айрим пайтда эса ҳатто тўқнашуви юз бермоқда. Ўттиз йилдан зиёд Афғонистонда давом этаётган кескинлик ва қарама-қаршиликлар фикримизнинг яққол далилидир. Констепстиядаги яна бир илғор ғояни — «Марказий Осиё муаммоларининг ташқи кучлар аралашувисиз минтақадаги давлатларнинг ўзлари томонидан ечилиши зарур»лигини алоҳида қайд этиш жоиз. Тан олиш керакки, бу ўта принстипиал ёндашув бўлиб, Ўзбекистоннинг минтақадаги барча долзарб сиёсий, иқтисодий, экологик ва бошқа турли муаммоларни ҳам ўзаро манфаатларни ҳисобга олган ҳолда халқаро ҳуқуқнинг умумэътироф этилган нормалари асосида ҳал қилиниши тарафдори эканлигини билдиради. Бошқача айтганда, минтақадаги мавжуд муаммолар ва масалалар Марказий Осиё халқлари томонидан ўзаро ҳамжиҳатлик ва муроса йўли билан ҳал этилиши керак, четдан туриб бизга бу муаммоларни ҳеч ким ҳал қилиб беролмайди. Бу ғоя Констепстиянинг квинтэссенстиясини ташкил қилади, десак муболаға бўлмайди. Констепстияда, шунингдек, МДҲ мамлакатлари, Россия, АҚШ, Европа мамлакатлари, Осиё-Тинч океани минтақаси мамлакатлари, Хитой Халқ Республикаси, Япония, Корея Республикаси, Малайзия, Сингапур каби давлатлар, Жанубий Осиё мамлакатлари, Ҳиндистон, Покистон ва Афғонистон, Яқин ва Ўрта Шарқ мамлакатлари, ҳатто жуғрофий жиҳатдан анча олисда жойлашган Лотин Америкаси ва Кариб ҳавзасининг етакчи давлатлари ва Африка қитъасидаги мамлакатлар билан, шунингдек, қатор халқаро ва минтақавий ташкилотлар билан ҳар томонлама ва ўзаро манфаатли муносабатларни янада ривожлантириш мамлакатимиз ташқи сиёсатининг устувор йўналишлари сифатида қайд этилган бўлиб, бу бизнинг фундаментал миллий манфаатларимизга тўлиқ мос тушади. Констепстияда мамлакатимиз ташқи сиёсатини шакллантириш ва амалга оширишнинг усул ва механизмлари бирма-бир кўрсатиб берилган. Ташқи сиёсий ва ташқи иқтисодий масалалар ечими билан бевосита шуғулланувчи тузилмаларнинг вазифалари ҳам аниқ белгиланган. Ўзбекистон Республикасининг ташқи сиёсий мақсад ва вазифаларини амалга оширишда Констепстияда ишлаб чиқилган сиёсий-дипломатик, иқтисодий воситалар орқали амалга ошириш, зарур бўлган қонунчилик базасини такомиллаштириш, мамлакатимизнинг ташқи сиёсий фаолиятини ахборот жиҳатидан самарали таъминлаш билан бир қаторда, минтақа ва дунёдаги вазиятни доимий мониторинг қилишга қаратилган тизимли ахборот-таҳлилий ишларни ташкил этиш ва амалга ошириш, Ўзбекистоннинг миллий хавфсизлигига таҳдид ва хавф-хатар туғдирадиган воқеаларни олдиндан башорат қилиш ва бартараф этишга қодир бўлиш ҳамда ташқи сиёсий фаолият билан шуғулланадиган тузилмалар учун кадрларни замонавий андозалар асосида касбий тайёрлаш тизимини такомиллаштириш каби усул ва воситалар мажмуининг аниқ белгиланиши Констепстиянинг пухта ишлаб чиқилганидан далолат беради. Хулоса сифатида шуни таъкидлаш мумкинки, Ўзбекистон Республикасининг ташқи сиёсий фаолияти Констепстиясининг қабул қилиниши, шак-шубҳасиз, давлат мустақиллиги ва суверенитетини мустаҳкамлашга, мамлакатимизнинг ривожланган демократик давлатлар сафидан жой олишига, Ўзбекистон теварагида хавфсизлик, барқарорлик ва яхши қўшничилик муҳитини яратишга яқиндан кўмаклашади. |