Ana səhifə

Ders notlari


Yüklə 3.19 Mb.
səhifə13/14
tarix27.06.2016
ölçüsü3.19 Mb.
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14

Ciro çeşitleri:

3 çeşit ciro vardır. Bunlar;



a) Tam Ciro; Lehine ciro yapılan kişinin adı soyadı yapılmışsa buna tam ciro denir. Örnek: “Senette yazılı 1000 YTL.yi Bay Ali Kaya’ya ödeyiniz”- Diyarbakır-03.25.2005 gibi.

b) Beyaz (açık) ciro:Lehine ciro yapılan kimsenin (hamil) adı belirtilmeden, sadece cirantanın imzasından ibaret ise ya da sadece ödeyiniz” deyimi yazılmış ve imzalanmışsa buna beyaz ciro denir.

c) Hamiline ciro: Bir ciroda “hamiline” deyimi varsa hamiline cirodur. Beyaz ciro hükmündedir.

3- Çek: Bir alacağın tamamının veya bir kısmının kendisine veya başkası adına hemen ödenebilmesi için alacaklı için düzenlenen belgeye çek denir. Çekler bir ödeme aracıdır. Ülkemizde çeker bankaya ait olarak hazırlanır ve banka tarafından ödenir. Bu nedenle bankalar müşterilerine bir çek defteri verirler.

Çekin özellikleri;

Çek üzerinde: Çek kelimesi, Ödemeyi yapacak bankanın adı, Ödenecek para miktarı, Para ödenecek kişinin adı soyadı (hamiline çekte yazılmaz) Ödemenin yapılacağı yer, Çekin düzenlendiği tarih ve yer, Çeki düzenleyenin adı soyadı ve imzası bulunur.



Çek Çeşitleri

1-      Ada yazılı çek,

2-      Hamiline Yazılı Çek,

3-      Çizgili çek.

Ada yazılı çekte kimin ismi yazılı ise çekte yazılı miktar ona ödenir.

Hamiline çekte isim yazılmaz “hamiline ödeyiniz” ibaresi vardır. Bu nedenle çek kimde ise ödeme ona yapılır hamiline çeklerin bu nedenle çalınma, kaybolma riski vardır.

Çizgili çek, hesaptan hesaba para aktarılmasında kullanılır. Çekin üzerinde çift çizgi vardır. İki çizgi arasına banka adı yazılır, herkese ödenmez bu nedenle kaybolması çok önemli değildir. Çizgiler arasına para olarak ödenmeyecek, hesaba geçilmeyecek gibi cümleler yazılabilir. Genel çizgili çeklerde banka adı yazılır. Özel çizgili çeklerde parayı alacak olan bankanın ismi bulunur.


BORDROLAR
Bordro: Bir hesabın ayrıntılarını gösterebilmek için düzenlenen cetvele bordro denir. Bordrolar 2 ye ayrılır. Bunlar 1 – Ücret bordroları, 2- Maaş bordrolarıdır.

1- Ücret Bordroları: İşveren tarafından her ay ödenen ücretler için düzenlenen ve ücretin dökümünü ayrıntılı olarak gösteren cetvellerdir. İşverenler her ay ödedikleri ücretler için bordro düzenlemek zorundadır. Ancak gelir vergisinden muaf ücretlerle götürü usulde vergiye tabi hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri için bordro düzenlenmeyebilir.

Ücret bordrosunda aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır.

a)      Hizmet erbabının adı soyadı, ücretin alındığına dair imzası veya mühürü, (ücretin ödenmesi için makbuz düzenlenmişse mühür veya imzaya gerek yoktur)

b)      Varsa vergi karnesinin tarih ve numarası

c)      Birim ücreti (aylık, haftalık, günlük, saat veya parça başı)

d)      Çalışma süresi veya ücretin ilgili olduğu süre,

e)      Ücret üzerinden hesaplanan kesintilerin (vergi) tutarı,

f)        SSK. İşçi payı sütunu



Ücret Bordrosuna Örnek Uygulama

1-      Brüt ücret (varsa fazla çalışma) üzerinden %14 SSK. Prim payı kesilir.Prim toplamının bulunuşunda iş kazaları ve meslek hastalıkları primi: işyeri tehlike sınıfı bulunur, rakam 2 ye bölünüp 1 eklenince çıkan rakam prim rakamıdır İş yeri tehlike sınıfları 1 ile 12 arasında değişir, çizelgeden bulunur. Örnek: tehlike sınıfı 2 olan bir meslek 2/2= 1+1 = 2, iş kazaları primidir.

İşçilere uygulanan sigorta türlerinin primleri ve ödeme biçimleri de şöyledir:

İş kazaları meslek hastalıkları sigortası ; işçi payı yok işveren payı; % 1.5 – 7

Analık sigortası.......................................; işçi payı yok “ “ % 1

Hastalık sigortası..................................... “ “ % 5 “ “ % 6

Malullük, yaşlılık ölüm sigortası ............ “ “ % 9 “ “ % 11

Toplam.......................................................................% 14...........................................%33.5-39

 

2-      Vergi indirimi veya genel indirim miktarı bulunur, bu miktar 2005 yılı için; .60?............. YTL.dir



3-      Varsa sendika üyelik aidatı, bir günlük brüt çıplak ücretin%75 i dir

4-      Gelir Vergisi Matrahının Bulunması: Brüt ücret + SSK. İşçi payı + Vergi indirimi + varsa sendika üyelik aidatı nın toplamıdır.

5-      Gelir vergisinin bulunması: 4. maddede çıkan rakam %15 ile çarpılarak gelir vergisi bulunur.

6-      Damga vergisi: Brüt ücretin % 00.75 i damga vergisidir.

7-      Brüt ücret – (Gelir vergisi + SSK.İşçi payı + Damga vergisi)= Net ücrettir.

 

ÖRNEK: Dinlenme tesislerinde çalışan Hasan DENİZCİ Ocak 2005 ayında günlüğü 15 YTL.ücret almaktadır. Ocak ayında tam gün çalışmış olan bu işçi işyerindeki sendikaya üye olup, sendika üyelik aidatı bordrosundan kesilmektedir. İşyeri tehlike sınıfı 1.5 tir. Bekar olan bu işçinin aylık net ücretini hesaplayarak bordrosunu düzenleyiniz?



ÇÖZÜM:

1-     Brüt aylık ücretinin bulunması:

15YTL.X30 = 450 YTL.

2-     Kesintilerin Bulunması:

SSK. İşçi payı = 450 x %14 = 63.00YTL.

Sendika Üyelik Aidatı = 15 x%75 = 11.25 YTL.

Vergi indirimi = 60 YTL. dir.

3 -Gelir Vergisi Matrahının Bulunması

Brüt Ücret – SSK. İşçi payı + Vergi İndirimi + Sendika aidatı

450 – (63 + 60 + 11.25) = 450 – 134.25 = 315.75 YTL.

4- Gelir Vergisinin Bulunması:

315.25 x % 15 = 47.5 YTL. gelir vergisi

5- Damga vergisinin bulunması:

450 x 0.0075 = 3.37 YTL

6- Net Ücretin Bulunması:

Brüt Ücret – (SSK.işçi payı + Gelir vergisi + Sendika Üyelik aidatı + Damga vergisi

450 – ( 63 + 47.5 + 11.25 + 3.50) = 450 – 124.25 = 325. 75 YTL Net aylık

Maaş Bordroları: 657 Sayılı devlet Memurları Kanununa tabi memurlar için yapılan bordrodur, gerekli olmadığından konu ile ilgili örnek verilmeyecektir.
BEYANNAMELER
Beyanname: Vergi miktarını gösteren ve mükellef tarafından süresi içinde vergi dairelerine verilen belgeye denir.

Beyanname vergi mükellefinin kazançlarını gösteren cetveldir.Vergi dairesine posta ile de gönderilebilir. VUK. Kanununa göre gerçek kişiler Gelir vergisine, Tüzel kişiler Kurumlar vergisine tabidir.



Beyanname Çeşitleri:

1-      Yıllık Beyanname: Mükelleflerin çeşitli kaynaklardan bir takvim yılı içinde kazanç ve iratlarının bir araya getirilip toplanmasına ve böylece hesaplanan gelirlerin vergi dairesine bildirilmesi için düzenlenen beyannamelere Yıllık Vergi Beyannameleri denir.

2-      Muhtasar Beyanname: Vergi stopajı yapmak durumunda olanların kestikleri vergilerin matrahları ile birlikte toplu olarak vergi dairelerine bildirmelerinde kullanılan beyannamelere Muhtasar Beyanname denir. Örnek: Ücretlerden, kiralardan, menkul ve gayrı menkul sermaye iratlarından ( kiraya verilen ev araç gibi) yapılan vergi kesintileri bu beyanname ile bildirilir.

3-      Münferit Beyanname: Dar mükellefiyete tabi olanların yıllık beyanname vermekle yükümlü olmadıkları kazanç ve iratlarından, vergisi tevkif suretiyle alınmamış olanların bildirilmesi için kullanılan beyannameye Münferit Beyanname denir.

Örnek: Ortaklara düşen pay ve hakların devir ve temliklerinden veya hisselerin satışından elde edilen kazançlar gibi.



SSK.na yapılan bildirgeler,

a) SSK. İş yeri bildirgesi,

b) Sigortalı işe (ilk-tekrar) giriş bildirgesi,

c) Aylık Sigorta Primleri Bildirgesi,

d) Dört Aylık Sigorta Primleri Bildirgesi

DİĞER BELGELER
1-      Sevk İrsaliyesi

2-      Adisyon

3-      Serbest Meslek Makbuzu

4-      Taşıma ve Otel İşletmelerine ait Belgeler

a)      Taşıma irsaliyesi

b)      Yolcu Listesi.
EKONOMİK FAALİYETLERDE DEVLETİN ROLÜ
Mustafa Kemal ATATÜRK’ün kurduğu Türkiye Cumhuriyeti, demokratik, sosyal bir hukuk devletidir. Belirgin özelliklerinden biri de her alanda olduğu gibi Ekonomik alanda da “modern” olmasıdır.

Modern anlayış içinde toplumsal ekonomik faaliyetler alanında Devlet önemli görevler üstlenmektedir. Küreselleşen, teknolojik ilerlemeler ile birlikte iletişim ve enformasyonun çok önemli geldiği günümüzde, serbest piyasa ekonomisi şartları içinde bu görevlerden bazıları şunlardır.

        Devlet toplumsal yapıda aileyi öncelikle de ailedeki çocuk ve kadını korur. Çünkü toplumsal yapının temeli ve geleceğin teminatı ailedir.

        Devlet yurttaşların geçimlerini sağlamaları, kendilerini geliştirmeleri ve gerçekleştirmeleri için onların eğitim almalarını, özellikle fırsat eşitliği içinde mesleki eğitim almalarını sağlar.

        Devlet yurttaşların sağlıklı olması için uygun ekonomik sağlık politikaları uygular.

        Devlet meslek sahibi olan yurttaşların, durumlarını iyileştirmeleri, işyerlerini geliştirmeleri için onlara ucuz kredi sağlar mesleki faaliyetlerinde teşkilatlanmaları için imkanlar verir.

        Devlet serbest piyasa ekonomisi içinde güçlülerin güçlüleri ezmelerini önler, serbest rekabet şartlarının haksız rekabete dönüşmemesi için tedbirler alır.

        Devlet uygun maliye/para politikaları takip ederek paranın değerinin düşmemesi böylece insanların emeklerinin heba olmaması için tedbirler alır.

        Devlet üretilen mal ve hizmetlerin tüketiciye ulaştırılmasında olabildiği kadar az aracı olması, böylece üretimin teşvik edilmesi için, çeşitli alanlarda borsaların oluşturulmasını sağlar. Sanayi, menkul kıymetler, altın, buğday, vb.

        Devlet “sosyal” olma özelliği ile güçlülere karşı güçsüzleri, zenginlere karşı fakirleri, koruyucu, düzenleyici, düzeltici, güçlendirici, tedbirlerle korur.

        Devlet yurttaşların ekonomik ve diğer faaliyetlerinde daha verimli ve karlı çalışmalar yapabilmeleri için kendi organizasyonundaki bürokratik engellemeleri kaldırır. Dış ülkelerle uygun ekonomik anlaşmalar yapar, bağlantılar kurar.

SONUÇ: Devlet sahip olduğu bütün fonksiyonlarını dikkate alarak, kamu ve özel sektör kuruluşlarının kendi faaliyetlerini yapabilmeleri için programlar yapar. Mevcut ve gereken yeni programları açıklayarak gelir dağılımını düzenler. Her türlü faaliyetin esasının “Ekonomik Faaliyetler” olduğu bilinci ile toplumun daha müreffeh daha mutlu olması yolunda planlı çabalarını sürdürür.Şurası da bir gerçek ki, Devlet dahil toplumu meydana getiren her kurum bireylerden oluşmaktadır. Fertlerin sahip oldukları bilgi ve beceriler ile yetişmişlik oranları o toplumun fertlerinin de, devletinin de başarısını belirler.Bu nedenle, başta kendimize olmak üzere çevremize yapacağımız ekonomik, sosyal, kültürel, her türlü katkı arzuladığımız bir toplumun meydana gelebilmesinde etken olacaktır. Hiçbir ekonomik görüş ve düşüncenin sihirli formülleri yoktur her düşünce bilimsel ve akılcı olması ölçüsünde başarıya ulaşabilir. Ancak görüş birliği ve yardımlaşma her düşüncenin amacına ulaşmasında kolaylık sağlar.


İŞLETME DEFTERLERİ
Vergi mükelleflerinin önemli görevlerinden biri VUK.nda belirtilen esaslara göre defter tutmalarıdır. Çünkü vergi mükellefleri beyan ettikleri vergilerle ilgili işlemlerini belli bir sırada düzenleyerek kayıtlarını tutarlar. Yıl sonunda bulunan kar ve zarara göre düzenlenen beyannameler vergi dairelerine mükellefçe verilir. Her tacir kazancı oranında vergilendirilir. Defter tutmak zorunda olan gerçek ve tüzel kişiler kanunda belirtilen esaslara göre defter tutmak zorundadırlar. Götürü usulde vergilendirilenler defter tutmak zorunda değildir.
DEFTER TUTMAK ZORUNDA OLANLAR
Aşağıda yazılı gerçek ve tüzel kişiler Vergi Usul Kanunun172. maddesine göre defter tutmak zorundadırlar.

1-       Ticaret ve Sanat Erbabı: Tacir olanlar ve ticari kazançları üzerinden vergi veren gerçek kişilerdir. Bu grupta olanlar götürü usulden yararlanamazlar.

2-       Ticaret Şirketleri: Her türlü ticaret şirketi bilanço esasına göre defter tutar. Bu şirketler; Anonim, Limited, Komandit, Kollektif ve Kooperatif şirketlerdir.

3-       İktisadi Kamu Kuruluşları: Bu gruba, devlet, özel idare, belediye, ve diğer kamu kuruluşlarına ait müesseseler girer. Bilanço esasına göre defter tutarlar.

4-       Dernek ve Vakıflara ait İktisadi İşletmeler: Bu gruptakiler de tüccarlar gibi defter tutarlar.

5-       Serbest Meslek Erbabı: Serbest meslek faaliyetlerini genel meslekleri halinde yapan kişileri kapsar. Doktor, Avukat, Serbest Muhasebeci ve Mühendisler bu gruptan sayılır.

6-       Çiftçiler: Yıllık zirai kazançlarına göre vergilerini verirler Yıllık Kazançları zirai işletme hesabı veya bilanço hesabı esasına göre belirlenir.

DEFTER TUTMAK ZORUNDA OLMAYANLAR
Aşağıda belirtilen gerçek ve tüzel kişiler defter tutmak zorunda değildir.

1-     Gelir vergisinden muaf esnaf ve çiftçiler,

2-     Gelir vergisi kanununa göre götürü vergiye tabi olanlar,

3-     Kurumlar vergisinden muaf olanlar

(İktisadi kamu müesseseleri, dernek ve vakıflar)
TUTULMASI KANUNEN ZORUNLU OLAN DEFTERLER
Tüccarlar defter tutmak bakımından ikiye ayrılır.

a)      Birinci sınıf tacirler; Bilanço esasına göre defter tutarlar.Kazançlarını da bu esasa göre tespit ederler. Çift taraflı (muzaaf) kayıt usulünü uygulamak zorundadırlar.

b)      İkinci Sınıf Tacirler; İşletme hesabı esasına göre defter tutarak kazançlarını bu esasa göre belirler ve tek taraflı (basit) kayıt usulünü uygulamak zorundadırlar.

Birinci Sınıf Tacirlerin Tutmak Zorunda Oldukları Defterler

a)      Yevmiye Defteri (günlük defter)

b)      Defteri Kebir (Büyük Defter)

c)      Envanter ve Bilanço defteri

d)      Günlük Kasa Defteri

e)      İmalat Defteri (devamlı imalat ile uğraşanlar)

f)       Karar defteri ve Pay defteri ( diğer defterlere ilave olarak tutulabilir)
İkinci Sınıf Tacirlerin Tutmak Zorunda Oldukları Defterler

İşletme hesabına göre aşağıdaki defterler tutulur.

a)      İşletme Hesabı Defteri,

b)      Günlük Perakende Satış ve Hasılat Defteri



İsteğe Göre Tutulacak Defterler

İşletmelerin iş hacimlerine göre ve isteği bağlı olarak da defterler tutulur. Bu defterler hesapların detaylı takip edilebilmesi için tutulup tutulmaması tamamen serbest olan defterlerdir. Bunlar;

        Mal (emtia) defteri,

        Kasa defteri,

        Depo ve satın alma defteri,

        Müşteriler defteri,

        Bankalar defteri,

        Alacak Senetleri defteri,

        Borç senetleri defteri,

        Satıcılar defteri,

        Sabit Değerler ve Amortisman Defteri.

Defterlerin Tasdik Edilmesi

İşletmeler yasal olarak tuttukları defterleri kullanmadan önce notere tasdik ettirirler. Noter tasdiki, sayfalar numaralanarak her sayfa mühürlenip, defter sonuna defterin kaç sayfadan ibaret olduğunun yazılması yolu ile yapılır. Tasdik işlemi; işe başlarken, iş değiştirmeden önce, sınıf değiştirme durumunda ve hesap dönemi sonlarında yapılır.


MALİYET HESABININ TANIMI VE ÖNEMİ
Günlük ihtiyaçlarımızı karşılamak için kullandığımız bütün malların kullanıma hazır hale gelmeleri için bir maliyet bedeli vardır. Mal veya hizmet üretenler maliyet elemanlarını bilmedikleri veya eksik bildikleri zaman işletmelerinin devam etmesi zorlaşır. Bir müddet yüksek karlar elde edebilirlerse de zaman içinde iflas ederler. Üreticilerin maliyetin unsurlarını bilmek yanında, maliyeti düşürücü etkenler hakkında da bilgi sahibi olmalıdırlar. Günümüzde her türlü mal ve hizmeti devamlı bir şekilde satabilmenin ilk şartı; kaliteli ve ekonomik oluşuna bağlıdır.

Maliyet: Bir mal veya hizmete sahip olmak için, o mal veya hizmetin ortaya konulabilmesi için harcanan dolaylı ve dolaysız harcamaların toplamına maliyet denir.
MALİYETE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
1-          Hammadde: Her üretim faaliyeti tabiattan elde edile maddeler ve tabiat kuvvetleri ile elde gerçekleştirilir. Bu bakımdan yer altı ve yer üstü kaynakları; madenler, ormanlar, toprak, hava. güneş, üretimin gerçekleşmesine kaynak oluştururlar. Topraktan demir filizi,(cevher) pamuktan iplik, şeker pancarından şeker üretilmesi hammaddeye örnektir.

2-          Yardımcı Maddeler: Mamul (yapılmış) malzemelerin yapısında bulunsun veya bulunmasın üretim yapabilmek için kullanılan diğer maddelerdir. Örnek: pamukta kullanılan boya, kömür üretmede kullanılan makine, demir üretmek için kullanılan kömür yardımcı maddelerdir.

3-          İşçilik: Üretimin gerçekleşmesi için insanların yaptıkları beden ve beyin faaliyetleri için ödenen ücretlere işçilik denir.Maliyet üzerinde iki çeşit işçilik bulunur.

a)      Direkt işçilik: Malın üretimi için sarf edilen ücret ve üretim zamanın çarpımı ile bulunabilen işçiliktir.

b)      Endirekt İşçilik: Üretilen mal üzerinde olmayan, işletme faaliyetlerinde ödenen ücretlerdir. Taşıma, temizlik, güvenlik ücretleri gibi.

4-          Genel Giderler: İşletme faaliyetlerini devam edebilmesi için yapılan, aydınlatma, ısıtma, taşıma, haberleşme, kırtasiye, vb. için yapılan harcamalardır.

5-          Amortismanlar: İşletmenin üretim yapabilmesi için birtakım makine araç ve gereçler kullanılır. Kullanılan bu araç gereçler zamanla yıpranır ve ekonomik ömürlerini tamamladıkları zaman kullanılamazlar.Bundan dolayı üretimin maliyetinde kaybolan bu sermaye için malın fiyatına eklenen miktara amortisman denir.

6-          Bakım ve onarım Giderleri: Üretimde kullanılan makine araç gereçlerin belirli sürelerde bakımları yapılır, zaman zaman da arızalanırlar bu masraflar maliyete eklenir.

7-          Genel İşletme Giderleri: Üretilen malın üzerinde görülmeyen ancak işletmenin faaliyeti içinde yapılan masraflardır. Kira ve sigorta giderleri gibi.

Yukarıda yazılı maliyete etki eden faktörler direkt ve endirekt giderler olarak sınıflandırılır. Direkt masrafların ürünün maliyetine ne kadar etki ettikleri hesaplamalarla belirlenir. Endirekt masraflar belli dönemlerde uygun biçimde üretilen mal veya hizmetler üzerine bölüştürülerek eklenir.




MALİYETİ DÜŞÜRÜCÜ ETKENLER
Günümüzde işletmelerin amaçlarına ulaşabilmesi için kuruluş aşamasından başlayarak Maliyet düşürücü etkenleri dikkate alması ve bunları en yi şekilde gerçekleştirmesi gerekir. Maliyeti düşüren etkenler dikkate alınmadığında üretim pahalıya mal olacağından, üretilen mal piyasanın rekabet şartlarında müşteri bulamayacaktır. Bu nedenle maliyeti düşürebilmek büyük önem kazanmaktadır.

1-     İşletme yerinin bütün ekonomik faktörler dikkate alınarak doğru seçilmiş olması,

2-     Ham ve yardımcı maddelerin kolay ve ucuz temin edilebilmesi,

3-     Nitelikli iş gücünün kolay ve ucuz bulunması,

4-     İşletme bölgesinde farklı ekonomik imkanların bulunması,(ulaşım enerji,pazar)

5-     Üretime ait İthal ve ihraç imkanlarının olması,

6-     Altyapının gelişmiş olması(elektrik, su, aydınlatma, ısıtma, imkanları)

7-     Üretimde kullanılacak makine araç gerecin bulunması ve onarım imkanının olması



8-      Ana ve yan sanayilerden faydalanma imkanlarının olması.
MALİYET ÇEŞİTLERİ
Maliyetin hesaplanması ile ilgili çeşitli yöntemler vardır. Bu yöntemler işletmenin amaçlarına, kullanılan üretim çeşidine, kullanılan maliyet usulüne göre sınıflandırılır.

İşletmenin çalışma şekline göre;

1-     Seri yada sürekli maliyet; Bir fabrikanın ara vermeden sürekli olarak üretim yapması halinde hesaplanan maliyeti ifade eder.

2-     Parça maliyeti; Bir mal birden fazla atölyeden geçerek tamamlanıyorsa her atölyeden çıkışında hesaplanan maliyetidir. Örnek: Bir otomobilin motor, şasi, karoseri, lastik gibi bölümleri ayrı atölyelerde üretilir montajda birleştirilir ve maliyeti buna göre hesaplanır.

Hesaplama Zamanına Göre Maliyet

1- Ön maliyet; Üretim öncesi yapılan maliyettir.

2- Ara maliyet; İşin bitiminden önce malın üretiminin bir aşamasında hesaplanan

maliyettir.



3 – Son maliyet; İş bitiminden sonra hesaplanan maliyettir.

Hesaplama Şekline Göre Maliyet

1-       Tedarik Maliyeti; Üretim için gerekli olan ana girdilerle ilgili ancak bunlar dışında kalan taşıt, sigorta, komisyon gibi giderlerin eklenmesi ile yapılan maliyettir.

2-       Endüstriyel Maliyet; üretimde kullanılan malzemeler ile işçilik, amortisman, genel giderlerin eklenerek yapılan maliyettir.

3-       Ticari Maliyet; Endüstriyel maliyete ambalaj, reklam gibi giderlerin eklenmesi ile elde edilen maliyettir.

4-       Standart Maliyet; Belli bir faaliyet düzeyinde ve belli koşullarda bir mamul ve hizmetin maliyetini oluşturan direkt ilk madde ve malzeme, direkt işçilik, ve genel imal giderlerinin bilimsel esaslara göre önceden tespit edilmiş maliyete standart maliyet denir.

Stok Maliyeti

Bilançoda gösterilecek malların hesabı için yapılan maliyettir.Fiili maliyet,Standart maliyet, Ortalama maliyet, İlk giren ilk çıkar. Son giren ilk çıkar gibi metotlarla yapılır.


MALİYET HESABININ YAPILMASI

Mesleğini toplum içinde bağımsız ve tek başına yürütmek yetkisine sahip olan usta, mesleğinin gerektirdiği bilgi ve beceriye sahip olmalıdır. Maliyet hesabı yapabilmek bu konunun önemli bir parçasıdır. Bir meslekteki her sipariş maliyet hesabını gerektirir. Maliyeti hesaplanacak işler için usta mutlaka Teknik Resim bilmelidir. Teknik Resim teknik elemanların çizgi ve şekiller kullanarak anlaştıkları ortak bir dildir. Her mesleğin ayrıca ihtisas gerektiren Meslek Resim konuları maliyet çıkarılmasında önemli bir konudur.

Maliyet çıkarabilmek için yeterli Matematik bilgisine sahip olmak gerekir. Matematik içindeki bazı konular maliyet hesabı ile direkt ilgilidir. Örnek: Dört işlem, Uzunluk ölçüleri, yüzey, alan ve hacim hesapları maliyette kullanılan ham ve yardımcı maddelerin miktar ve tutarlarının bulunmasında önem taşır.

Malzemelerin piyasaya arz, sunuluş şekilleri ustanın uzmanlık alanı içinde olması gereken bir konudur. Örnek; Mobilyacılıkta masif keresteler, sunta ve MDF ler, in ebatları, levha biçimleri, siparişlerde hangi malzemenin kullanılması halinde maliyetin düşeceği, Metal işlerinde demir ve sacların uzunluğa veya kalınlığa göre miktarın kaç kilogram olduğu önceden bilinmeli veya el altında olan kataloglardan hemen bulunabilmelidir.

Önemli diğer bir konu, o meslek dalında üretimi yapılan ürünlerin malzeme ve ölçü standartlarıdır. Standartlar artık ulusal düzeyde değil Uluslar arası nitelikte düzenlenmektedir. Örnek; imal edeceğiniz bir mobilya ürünü, bir elektrik panosu, bir ev eşyası, veya herhangi bir sanayi ürünü, standarda göre hangi türdeki malzemeden ve hangi ölçülerde yapılmalıdır. Müşteri tercihlerinin ötesinde bu konu standartlarla belirlenmiştir.Çoğu kere standart konusu anlaşmazlık halinde ustanın standartlara uymamış olması nedeni ile hukuken ustayı maddi manevi sorumluluk altına koyar.

Maliyet hesaplarında diğer bir konu,Kalite, Toplam kalite yönetimi ve Kalite / Maliyet ilişkileri konusudur.

Kalite Piyasada var olabilmenin, mesleki faaliyetlerine devam edebilmenin birinci şartı haline gelmiş bir konudur. Ustalar bu konularda da kendilerini mümkün olabildiği kadar yetiştirmelidir.

1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14


Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©atelim.com 2016
rəhbərliyinə müraciət