Ana səhifə

這本文法書是為我仰光學院的學生們寫的,為了促進他們對巴利語的研習,更容易深入研究。據我所知,並沒有任何巴利語的文法書,適合沒有梵語基礎的學生的需求。Muller、Frankfurter 、Minayef的文法書, 它們是為稍有涉獵過梵語的人寫的,把他們的書讓沒有梵語基礎的學生讀,只是徒增困惑,完全沒有效益。再者,這些文法書並不十分完整,只是名詞和動詞的詞形變化組成。Mr


Yüklə 2.48 Mb.
səhifə2/22
tarix26.06.2016
ölçüsü2.48 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22

I) –a-a + i- i- e

i) upa + ikkhati  upekkhati

ii) jina + iritanayo  jineritanayo

iii) ava + ecca  avecca

iv) bandhussa + iva  bandhusseva

■ 例外:

a) iti 前有 a-,變成ati,如: (iti前母音應長化)



  1. tassa + iti  tassati

  1. tissa + iti  tissati

b) i-在-a之後可能省略:

i) pana + ime  pana’me

ii) tena + ime  tena’me

c) 有時-a + i-變成 -i-,如: seyyatha + idaj  seyyathidaj

II) –a-a +u-u- o

i) canda+udayocandodayo

ii) na+upeti  nopeti

iii) udaka+umi  udakomi

iv) yatha + udaka  yathodaka

22. 當兩個同組、同發音部位的母音遇合,通常會成長音。也就是說:

-a + a-  -a-, -a + a-  -a-, -a + a-  -a- , -a + a-  -a-;

-i + i-  -i-, -i + i-  -i-, -i + i-  -i-, -i + i-  -i-;

-u + u-  -u-, -u + u-  -u-, -u + u-  -u-, -u + u- -u-;例:


i) bana + alokena  banalokena;

ii) demi + iti  demiti

23. 字尾-i或-u,在母音字首的動詞前可能維持不變。例:



i) gathahi ajjhabhasi;

ii) adhivasesi avihabbamano;

iii) satthu adasi

24. 下列字例中當它後面接其他的母音,而不接時iti,字尾母音可能不改變: a)名詞呼格: kassapa etaj; b)字尾為長母音,如果它不跟後續字形成複合字,如: bhagava utthayasana。c)質詞(particles)後的母音字首不變。d)動詞前字尾母音-i和-u,維持不變(見條例22。)例c:



atho + anto ca  atho anto ca

atha kho + ayasma  atha kho ayasma

no + atikkamo  no atikkamo



註: 質詞稱為不變化詞(nipata),並沒有字尾變化;它們為數眾多。以下是一些常用的質詞: atho, atha, yeva, adho, yatha, tatha, tatva, yava, eva, iva, va, re, are, ca, hi, tu, kacci, kho, khalu, kira, pana, ce, nanu, nuna, nama…等*。*有兩類詞沒字詞尾變化: A.不變化詞或副詞(nipata),以及B.接頭詞或介系詞(upasagga)。後者約二十餘個: a, u, ati, pati, pa, pari, ava, para, adhi, abhi, anu, upa, apa, api, sam, vi, ni, ni, su, du (出處: “ saddaniti”; “catupadavibhaga” )。其它沒有詞尾變化的字,當然也都是不變詞。


注意: 字尾母音後接質詞字首母音a-, i-, e- (質詞如: atha, iva, eva),依連音規則為:

• itthi + iti  itthiti

• so + eva  sveva

• sabbe + eva  sabbe’va

• na + ettha  n’ettha

25. 母音-e後面接不同組的 i)長母音,或是 ii)短母音後有兩相連子音,這樣的-e可省略。例:



i) me + asi  m’asi

ii) sace + assa  sac’assa

26. 接在-o後面的母音通常省略。例:

i) yo + ahaj  yo’haj

ii) cattaro + ime  cattaro’me


母音轉成半母音:

27.當母音 i,u,e,o,後接另一個母音時,可能會轉為它們的半母音。i) i, e 的半母音是 y; ii) u, o 的半母音是 v。


27i.a): 字尾的母音 –i, 接不同組的母音字首,轉成 –y-:

• vi + akasi  vyakasi

• dasi + ahaj  dasyahaj

• vitti + anubhuyyate  vittyanubhuyyate

(註: iti + eva  itveva)

b) 像 me, te, ke, ye 這類字,- e 會轉成-y-;此外,如果-e後接字首a-, a-後是單一個子音的話,a- 要長化成a。例:



• me + ahaj  myahaj

• te + ahaj  tyahaj

• me + ayaj  myayaj

• ke + assa  kyassa (cf 34)

• te + ayaj  tyayaj



■ 例外:


a) 字尾 –e, 後接長母音的話,可能省略:me + asi  m’asi

b) 字尾 –e, 後接短母音,再接雙子音的話, 可能省略:Sace+assa  sac’assa



  1. 字尾 –e, 後接母音的話,後面母音有時省略:

i) te + ime  te’me

ii) sace + ajja  sace’jja

d) 字尾 –e, 後接母音a-的話,可能成為a:sace +ayaj  sacayaj
27ii. 當字尾的母音–u,接不同組的母音字首,會轉成–v。例:

• anu + eti  anveti

• bahu + abadho  bahvabadho

• dhatu + anta  dhatvanta

• su + agataj  svagataj

• dhatu + attha  dhatvattha

• anu+addhamasaj  anvaddamasaj

■ 例外: a)當字尾的母音–u,在不同組的母音字首前,可能省略u:



sametu + ayasma  samet’ayasma




    1. 當字尾的母音–u + i-成u,這並不少見: sadhu + iti  sadhuti

c) 當字尾的母音–o,接不同組的母音字首,可能會轉成–v。例:

• ko + attho  kvattho

• agama nu kho+idha agama nu khvidha

• yato + adhikaranaj  yatvadhikaranaj

• yo + ayaj  yvayaj

■ 例外: 當字尾的母音–o,在長母音前,或短母音字首其後有雙子音,通常可以省略。



  1. kuto + ettha  kut’ettha

  1. tato + uddhaj  tat’uddhaj

  1. tayo + assu  tay’assu




註1. 字尾的母音-u和-o變成-v,主要是發生在當-u, -o前的子音為: k, kh, t, th, d, na, y, s, h (“saddaniti”, part III “sandhisuttamala)
2. 有時當字尾i或i,下一個字字首為母音的話,為了避免停頓,所以i或i後會插入y。

i) aggi + agare  aggiyagare

ii) sattami + atthe  sattamiyatthe

3. 同理, 為了避免停頓,字尾的母音-u,在下一個字首母音前會插入v:



i) du + angikaj  duvangikaj

ii) bhikkhu + asane  bhikkhuvasane (見以下插入子音部份)

插入子音

28. (a)為了避免停頓,在母音字尾和下一個字首母音間會插入子音, 這並不少見。

(b) 因此被插入的子音為: y, v, m, d, n, t, r, l (l), h (文法書“saddaniti”含h)。

(c) 這些中,最常用的是: d, r, m, y, v。

註: 這類子音有些只是舊語言的恢復,譬如: puna + eva  punareva。在此, “r”只是個回復。


插入子音範例:

■ 插入y:


i) na + imassa  nayimassa

ii) ma + evaj  mayevaj

iii) santi + eva  santiyeva




■ 插入v:

i) bhu + adaya bhuvadaya

iii) pa + uccati  pavuccati

ii) migi bhanta + udikkhati  migi bhanta vudikkhati

■ 插入m:


i) idha + ahu  idhamahu

ii) lahu + essati  lahumessati

iii) bhayati + eva  bhayatimeva



■ 插入d:


i) saki + eva  sakideva

ii) tava + eva  tavadeva

iii) samma + abba  sammadabba




註:

經常在質詞u後插入d,也常用在以下字之後: sakij, kenaci, kibci, kinnibci, koci, samma, yava, tava, puna;此外它也放在代名詞的語基如ya, ta, sa之後。(這部份的出處是“Maharupasiddhi”。必需注意的是: 在多數字中,d是舊時語言餘留下來的;梵語一成不變地保留著。因此,本地的文法家用u,梵語則用ud, 所以[巴利用]ci[同梵語為]cid ...等。)例:



• u + aggo  udaggo;

• u+apadi udapadi

• kenaci+eva  kenacideva;

• yava+atthaj  yavadatthaj;

• puna+eva  punadeva

• ta+atthaj  tadatthaj;

• ta+antaro  tadantaro;

• eta+atthaj  etadatthaj

■ 插入n:


• ito + ayati  itonayati

• ciraj + ayati  ciraj nayati 或 cirannayati (cf 30)

■ 插入t: (在yava, tava, ajja後多插入 t。或是在 iha 和 agga 之前。)



i) yasma + iha  yasmatiha

ii) ajja + agge  ajjatagge

■ 插入r:


• ni + antaraj  nirantaraj

• du + ajano  durajano

• ni + ojaj  nirojaj

• patu + ahosi  paturahosi

• du + atikkamo  duratikkamo

• catu + arakkha  caturarakkha

註1. 在tatha eva和yatha eva中間經常要插入ri;前面的-a要短化,eva的e-省略: tathariva, yathariva。

2. 子音r通常被插在以下質詞之後: ni, du, patu, puna, dhi, pata, catu…等。在大多數的狀況,只是回復。


■ 插入l (注意: l = l ,它通常插在 cha (六) 之後。)

i) cha+angam  cha l angam

ii) cha + ajsa  chalajsa

■ 插入h:

i) su + ujuca  suhujuca

ii) su + utthitaj  suhutthitaj

II. 子音連音 (Consonantal Sandhi)

29. 子音的連音,出現在母音字尾接子音字首時。

30. 大多數的狀況,子音的連音是訴諸音律的需要,不過這並不是絕對的。


31. 子音前的長母音,可能會短化:

i) yatha + bhavi + gunena  yathabhavigunena

ii) yitthaj va hutaj va loke  yitthaj va hutaj va loke

32. 子音前的短母音,可能會長化:



• du + rakkhaj  durakkhaj

• su + rakkhaj  surakkhaj

• evaj game muni care  evaj game muni care

33. 子音字首前的字或質詞,其字尾為母音,子音字首通常要重複。例:



• idha + pamado  idhappamado

• anu + gaho  anuggaho

• su + patthito  suppatthito

• vi + jotati  vijjotati

• vi + payutto  vippayutto

• kata + bu  katabbu

• a + pativattiyo  appativattiyo

• du + labho  dullabho

• pa + kamo  pakkamo

• du + silo  dussilo

• yatha + kamaj  yathakkamaj (34)

註1). 子音字首v-在母音字尾後,轉變成bb:



• ni + vanaj  nibbanaj

• ni + vayati  nibbayati

• du + vinicchayo  dubbinicchayo




2). 重複的子音通常在接頭詞: u-, upa-, pari-, ati-, pa-, a-, anu-…等之後。


3). 子音的重複規則是: 氣音(如: dh)要重複一個非氣音(d,成ddh),非氣音(如: d )要重複一個非氣音(t, 成tt)。也就是說:要重複的是非氣音。
34. 在兩個相連子音前的母音,在音律上算是長音,長母音-a /-i / -u 自然地就不許出現在雙子音前。
35. 依照33),質詞字尾為長母音,子音字首通常要重複,長母音要短化。

• a + kamati  akkamati

• para + kamo  parakkamo

例外: 不過規則34,35有些例外,以下是最為常見的:

• na+abba nabba

• na + assa  nassa

• na+assu nassu

• kasma+assa kasmassa

• tatra+assa tatrassa

• sa+antevasiko santevasiko

• sa+atthi satthi

• vedana+khandho vedanakkhandho

36a. 在子音字首前,so、eso的o可轉為a:



i) eso dhammo 或 esa dhammo

ii) so muni 或 sa muni

b. 有時這個改變甚至會在母音前,因此造成一個停頓,維持不變是可以的。如:

so attho 或 sa attho

c. 相同的改變也會出現(改o為a),但不很常見,如: ayo(鐵, aya)、 mano (心, mana)、 tamo(黑暗 tama)、paro(其他 para)、tapo(懺悔,苦行 tapa)、ayopattaj (鐵鉢, ayapattaj)。
■ III. 輔音的連音

37. 當字尾為輔音j,下個字的字首為母音或子音時,要進行連音處理。


38. 輔音j後接子音,可能會保持不變。例:

• taj dhammaj kataj

• taj khanaj

• taj patto



39. 輔音j後接子音,可能會轉為與子音同列的鼻音。即:



-j + 子音k, kh, g, gh, v -v+子音-

-j + 子音 t, th, d, dh, n → -n +子音-

-j + 子音c, ch, j, jh, b → -b +子音-

-j + 子音 p, ph, b, bh, m → -m+子音-

-j + 子音t, th, d, dh, n → -n +子音-




例:

• ranaj + jaho  ranabjaho

• saj + mato  sammato

• tanhaj + karo  tanhavkaro

• evaj + kho  evav kho

• saj + thito  santhito

• dhammaj + ca  dhammabca

• jutij + dharo  jutindharo

• taj + niccutaj  tanniccutaj

註: 在子音字首l前, sam和pum的輔音會變為l:



• sam + lakkhana  sallakkhana

• pati sam lino  patisallino

• sam + lekko  sallekho

• pum + lingaj  pullingaj

40. 輔音j後接e或h, 會分別轉變為bb和bh。



• taj + eva  tabbeva

• paccantaraj + eva  paccantarabbeva

• evaj + hi kho  evabhi kho

• taj + hitassa  tabhitassa

41. 當y跟在輔音後,會被同化,兩個結合而成bb:

• sam + yuttaj  sabbutaj

• sam + yogo  sabbogo

註: y在輔音後不合併,兩個字母保持不變的,也不少見: samyuttaj; samyojanaj
42. 當輔音後有母音,會變成m:

• taj + atthaj  tam atthaj

• yaj + ahu  yam ahu

• kij + etaj  kim etaj




註: 羅馬字母編寫的長行(散文),對第39和42條規則並不那麼嚴格,輔音後接母音或子音是可以保持不變,甚至於在單一字彙中,也是可以的;在詩偈類韻文中,輔音後接母音,輔音的保持或者改變成m,這要依音律的需求而定。
43. 有時輔音後若接母音,可能會變成d:

• etaj + attho  etadattho

• etaj + eva  etadeva

• etaj + avoca  etadavoca

• yaj + anantaraj  yadanantaraj

• yaj + idaj  yadidaj

註: 輔音變d,不太實際;在大多數的實例中,d只是一個回存[E.M.:也就是說:它反應出字源學上較早期-如從吠陀時代-的字形](見插入子音部份)。
44. 輔音後若接母音或子音,可能會被省略。

• tasaj + ahaj santike  tasahaj santike

• ariyasaccanaj + dassanaj  ariyasaccanadassanaj

• etaj buddhanaj + sasanaj  etaj buddhanasasanaj

45. 母音字尾跟子音字首間,有時會插入輔音(要再與子音同化為同列鼻音)。



• ava siro  avajsiro

• manopubba gama  manopubbangama

• cakkhu+udapadi cakkhuj udapadi

• yava c’idha bhikkhave  yavabc’idha

46. 輔音後母音可能會被省略 (j要再轉為子音同列鼻音):



• kij + iti  kinti

• idaj + api  idaj’pi  idaj pi (或 idampi)

• cakkaj + iva  cakkaj va

• kalij + idani  kalij’dani或 kalin dani

字母的互換

47. 字母的互換很常見。


• dh 變 h; rudhira  ruhira

• y 變 j;gavayo  gavajo

• d 變 t; sugado  sugato

• k 變 y; sake pure  saye pure

• t 變 t; pahato  pahato

• j 變 y; nijajputtaj  niyajputtaj

• t 變 d; gantabba  gandabba

• t 變 k; niyato  niyako

• g 變 k; hatthupaga  hatthupaka

• k 變 kh; nikamati  nikhamati

• r 變 l; paripanno  palipanno



符號說明

48. 先前說明過,母音上加一短槓(-),表長母音。


i) ahaj sakkhi ahaj sakkhi (我親自見到!I am witness!)

ii) pajjalantani pabbatakutani malagulabhavaj apannani disva (見到燃燒熾烈的山頂變成花球…Seeing the blazing mountain peaks had turned into nosegays...; Pajjalati =pa + jal + a,燃燒。【PPR】 ~lanta。Pabbatakuta 【n.】山頂; Gula【n.】球體。Apanna 為(apajjati =a + pad + ya犯過)的【aor】受過,遇過。

49. 兩個音節縮合成一個,用彎曲(^)符號來強調:



i) sadhu hoti, lacchasâti. (好吧!你會得到它!All right! You will get it.) (= -a + iti)

ii) taj…ganhissamâti. (我會抓到他!I will seize him!)

註: 大多經文,彎曲符號是以跟長母音一樣的短槓(-)來表達[E.M.:也就是說, 讀者自己要推斷這個短槓究竟是長母音或兩字縮合]。
50. 母音的省略用撇號(')來表示。

i) eken´uno  ekena uno

iii) pi’ssa  pi assa

ii) idan’eva  idani eva

iv) tass’ekadivasaj  tassa ekadivasaj

第三章 語音的同化 (ASSIMILATION)
介紹

51. 本章討論的事項,或許應該含括在「連音」的章節。語音的同化並無特殊之處,它只是為了合音律所做的改變。我已經在上一章做過說明,雖然連音規則,是讓剛入門的學生方便理解、運用,語音的同化條例把他們全弄糊塗了,阻礙了他們的學習、閱讀。困難來自他們缺乏梵語教育,毫無這方面的知識,學習巴利就更辛苦。接下去的段落,我會盡力簡潔明瞭地解釋,儘可能清楚地解釋同化的規則。我們建議學生們這章要深入學習,並且在他的學習的過程中,要經常查閱。


52. 語音的同化是調和兩個子音中之一。它涉及轉變一個音到同列的另一個音,不過有時是變到不同列的另一個音。(見圖表一: 字母的分類。)
同化的分類

53. 語音的同化有兩類:

i) 字首子音被前字的字尾子音同化。這個稱為前進式同化(音不變, Progressive Assimilation)。以下範例a)的n(齒音)被同化為 g,它是屬另一列(喉音)字母。範例b)- t變成d,跟前面的dh同化,t和d同列都是齒音。


a) √lag執著+na lagna  lagga (adj.執著)

b) √budh (知) + ta  budhta buddha (已覺)

ii) 字尾的子音被後字的字首子音同化。這個稱為後退式同化(音不變, Regressive Assimilation)。以下這兩個範例,a) p跨過另一列,被字首的t同化。在b),m也同樣的,跨到另一列,跟t同化,變成n。



a) √lip(塗)+ ta  lipta  litta(被塗)

b) √dam (制伏) +tadamtadanta (被制伏)

同化通則

54. 同化通常出現在下列語形的構成: 被動語態、被動完成分詞、動詞第三類變化的語基、不定體、連續體、可能被動分詞和強意動詞,以及在衍生字詞時,受某些接尾詞影響會出現同化。

55. 在巴利語中,後退式同化較常見。


56. 當塞音與一個(非鼻音的)塞音字首遇合,通常會出現後退式同化,也就是說: 第一個子音被第二個同化。

• sak + ta  sakta  satta

• sak + thi  sakthi  satthi

57. 喉音同化後面的齒音:

• lag + na  lagna  lagga

• sak + no  sakno  sakko+ti  sakkoti

58. 喉音同化了前面的齒音字尾:



• ud+kamapeti  ukkamapeti

• tad+karotakkaro

• ud+gacchatiuggacchati



59. 字尾的顎音被接續的齒音同化成舌音:



• √maj + ta  mattha或matta

• √pucch + ta puttha

• √icch + ta  ittha



*要完善的理解這些改變,就要記得: 字是不會以顎音或h來做結束,因為這些並不是本源字(primitive letters)。顎音是源於喉音跟某些母音的碰觸。h是舊語言gh的呈現,且是j的氣音。因此,字母的喉音在字尾重現,要不是純舌音就要轉為舌音,然後同化或被同化於後續的齒音。例如:√pucch  puth + ta  puttha, 但是√muc muk + ta  mukta  mutta;√bhuj bhuk+ ta  bhukta  bhutta;還有√maj  mat(t =梵語的s)+ ta  matta。在梵語,√mrj + ta  mrsta 巴利 matta。


a) 不過 j 有時會被後續的t同化: √bhuj + ta  bhutta

b) c也會被同化成 t: √muc + ta  mutta


60. 但是,字首的顎音會同化前面字尾的齒音:

• ud + cinati  uccinati

• ud + chedi  ucchedi

• ud + jala  ujjala

• ud + jhayati  ujjhayati

61. 字尾的舌音同化了後續屬清音的齒音字首t: √kutt + ta  kuttha


62. 字尾的齒音被後面接續的子音同化:

• ud + ganhati  ugganhati

• ud + khipati  ukkhipati

• ud + chindati  ucchindati

• ud + jhayati  ujjhayati

• ud + saha  ussaha

• ud + tinna  uttinna

• ud + loketi  ulloketi



63. 當字首的t,接在一個濁音的氣音(gh行)後面,會呈前進式同化: 濁音的氣音會掉,接續的t會轉成濁音,也就是d;又接字尾濁音所掉的氣音,變成dh。例:

√rudh + ta  rudh + da  rud + dha  ruddha

注意: 若是字尾是-bh,那接續的t-要變dh,進行後退式同化:

√labh + ta  labh + d(a) lab + dha  laddha

64. 喉音或唇音清音的非氣音(如k,p..),通常會被接續的齒音清音(t)字首同化。



• tap + ta  tapta  tatta

• sakt + hi  sakthi  satthi

• sak + ta  sakta  satta

• kam + ta  kamta  kanta

65. 唇音字首,通常會同化前面的齒音清音或濁音的非氣音(t/th/d):



• tad + purisa  tappurisa

• ud + pajjati  uppajjati

• ud + bhijjati  ubbhijjati

• ud + majjati  ummajjati

66. 唇音字尾,可能會同化鼻音字首: pap + no + ti  papno + ti  pappoti


鼻音的同化

67. 字尾的-m在t-前會被同化。如: √gam + tva  gamtva  gantva

68. 要保留成組的- sm-: tasmij, bhasma, asma, usma

69. 字首的鼻音會同化前面的齒音字尾: ud + magga  un + magga  ummagga

註: 字尾的d在鼻音前,會轉成同列鼻音,也就是n。這個(齒音的)n會再被同化為(唇音)m。條例67的gantva就是這樣。


• ud + nadati  unnadati

•√chid + na  chinna

y 的同化

70. “y-”經常是被前面的子音前進式同化。
71. “y-”的同化主要出現在被動語態,在形成第三類動詞的語基,某些連續體及許多的衍生名詞也用。


•√gam + ya  gamya  gamma

•√div + ya  divva  dibba

•√pac + ya  pacya  pacca

•√khad + ya  khadya  khajja (34)

•√mad + ya  madya  majja

•√khan + ya  khanya  khabba

•√bhan + ya  bhanya  bhabba



72. 本規則在複合詞的構成中也適用: 27(i)(a)字尾的母音–i,接不同組的母音字首, 會轉成–y,被y前面的子音同化,連接了第二個字,構成一個複合字。



• pali* + avko  paly avko  pallavko

• vipali* + aso  vipaly+ aso vipallaso

• vipali + atthaj  vipaly atthaj  vipallatthaj

• api + ekacce  apy ekacce  appekacce

• api + ekada  apy ekada  appekada

• ani + ayo  anv ayo  abbayo (34/35)

• abhi + uggachati  abhy uggacchati  abbhuggachati

• abhi + okiranaj  abhy okiranaj abbhokiranaj

• abhi + abjanaj  abhy abjanaj abbhabjanaj

* 介系詞pari, 經常轉成 “pali”。

73. 顯然“y-”的同化最常發生在字尾i的改變(如72), 或者如71.加接尾詞-YA, 當其前有齒音清音的非氣音t或者齒音濁音或非氣音的d, dh。簡單扼要地說, 即:


74. i) 字尾-ti+不同組母音V-,變成: -cc+ V-;

ii) 字尾-dhi+任何不同組母音V-,變成: -jjh+ V-;

iii) 字尾-di+任何不同組母音V-,變成: -jj+ V-;

iv) 字尾-t + y-  -cc-

v) 字尾-d + y-  -jj-

vi) 字尾-dh + y-  -jjh-


範例:

• ati + antaj  aty antaj  accantaj

• pati + ayo  paty ayo  paccayo

• pati + eti  paty eti  pacceti

• iti + assa  ity assa  iccassa

• iti + adi  ity adi  iccadi

• jati+andhojaty andho jaccandho (34/35)

• adhi + agamo  adhy agamo  ajjhagamo

• adhi + ogahitva  adhy ogahitva  ajjhogahitva

• adhi + upagato  adhy upagato  ajjhupagato

• adhi + eti  adhy eti  ajjheti

• nadi + a  nady a  najja

• yadi + evaj  yady evaj  yajjevaj

• sat + ya  satya  sacca

• pandita + ya  panditya  pandicca

•√mad + ya  madya  majja

•√vad + ya  vadya  vajja

•√rudh + ya  rudhya  rujjha

75. 字尾 -th + y-  -cch-: tath- + ya  tathya  taccha


76. 字尾擦音(-s)可能會同化後續的y-:-s + y-  -ss-

• √pas + ya  pasya  passa;

• √dis + ya  disya  dissa

77. -v + y-  -bb-



• √div + ya  divya  dibba

• √siv + ya  sivya  sibba

注意: 接頭詞vi-,因為y 是“i” 的半母音,當y保留,v就轉為b:

• vi + akaranaj  vyakaranaj  byakaranaj

• vi + abjanaj  vyabjanaj  byabjanaj

78. 當y跟在h後,會出現字母的位移(二音倒置)來構成一詞:-h + y-  -yh -



•√sah + ya  sahya  sayha

•√guh + ya  guhya  guyha

79. 字首的y-會同化掉字尾非鼻音的齒音:



• ud + yubjati  uyyubjati

• ud + yati  uyyati

• ud + yana  uyyana



r 的同化

80. 字尾的-r經常被同化成下列塞音:


• √kar + tabba  kattabba

• √kar + ya  kayya

• √kar + ta  katta

• √dhar + ma  dhamma

81. 字尾的-r經常被省略: • √mar + ta  mata; • √kar + ta  kata


82. 有時字尾的-r被省略,它前面的母音要長化:

• √kar + tabba  katabba;

• √kar + tuj  katuj;

83. -r後面有n-,要舌音化成 -nn-: • √car + na  carna  cinna;

“i” 的插入在被動完成分詞那章會討論。
84. 字尾-r後接有l-,會被同化: -r + l- -ll- • dur(= du) + labho  dullabho
s 的同化

85. s- (或sa-) 會被它前面的子音同化,先轉成喉音或顎音。


86. 字尾的-j + sa  kkha:

• titij + sa  titikkha ;

• bubhuj + sa  bubhukkha

87. 字尾的-p+ sa  -ccha: • jigup + sa  jiguccha

88. 字尾的-t+ sa  -ccha: • tikit + sa  tikiccha

89. 字尾的-s+ sa  -ccha: • jighas + sa  jighaccha

90. 字尾的-s,同化了接在後面的-y: • √nas + ya  nassa (見76)

91. 但是,有時候這樣的連接並不會改變: • alasa + ya  alasya

92. 字尾的-s,同化了字首的t-成舌音:


• √kas + ta  kattha;

• √kilis + ta  kilittha

• √das + ta  dattha;



93. 字首的s-同化了前面的齒音:



• ud (或 ut) + saha  ussaha;

• ud (或ut) + suka  ussuka

94. 經常 –s + t-  -t(t)- •√jhas + ta  jhatta;

95. 有時也會有–s + t-  -tth- •√vas + ta  vuttha;
h 的同化

96. 字首的h- 有時會被前面的字尾子音同化,變成跟子音同列塞音的氣音。



• ud + harati  uddharati;

• ud + harana  uddharana

• ud + hata (√han)  uddhata;



97. 當字尾-h,後跟著鼻音字首,會產生字母的位移。(cf 78註)



• √gah +na  gahna  ganha

98. 字母的位移也會出現在-hv-, -hy-成一組的時候:



• mahyaj  mayhaj;

• oruh + ya  oruyha

• jihva  jivha;




註: 字尾-h被後面的y-同化是很少見的: • leh + ya  leyya
99. 有時h會轉成gh,*主要用在字根√han(殺):

• hanati, 或作ghateti (殺, to kill)

• ghammati (去, to go) hammati

• ghabba (殺,killing), 從√han來 (han 或 ghan + ya  ghabba)

* 要記得: h是j的氣音,因為它現在呈現的是古時候的gh (見59),因此在連音上它被看待成j一樣。也就是說,在字尾,有時它轉成k,有時它變成 t。以上規則,看來反覆多變,像梵語。


100. 字尾-h + t- 通常成: ddha •√duh + ta  duddha
101. 有時 -h + t- 成: dh: •√lih + tuj  ledhuj (i變成e,見第四章)
102. 在(7)提到l跟d經常互換。當d的氣音,也就是dh,它的替換字也成氣音,即lh。

現在根據 (101),我們見到了h + t變成dh,因此dh也可用於取代lh,所以我們有以下的語形:



•√muh + ta  mudhamulha;

•√ruh + ta  rudha  rulha

第四章 語音的強化 (STRENGTHENING)
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22


Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©atelim.com 2016
rəhbərliyinə müraciət