Ana səhifə

Input by the Sri Lanka Tripitaka Project Released by Dhammavassarama 法雨道場


Yüklə 1.26 Mb.
səhifə35/39
tarix26.06.2016
ölçüsü1.26 Mb.
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39

Bhanavaram sattamam

1
Moggaliputto dighadassi sasanassa anagate,


Paccantamhi patitthanam disva dibbena cakkhuna.
2
Majdhantikadayo there pahesi attapabcame,
Sasanassa patitthaya paccante sattavuddhiya.
3
Paccattakanam desanam anukampaya paninam,
Pabhatuka balappatta desetha dhammamuttamam.

Ṛc.l̥: virocanam.

[SL Page 044] [\x 44/]
4
Ganva gadhara visayam majdhantiko mahaisi,
Kupitam nagam pasadeva mocesi badhana bahu
5
Ganvana rattham mahisam mahadevo mahiddhiko,
Codiva nirayadukkhena mocesi badhana bahu.
6
Athaparo’pi rakkhito vikubbanesu kovido,
Vehasam abbhugganvana desesi anamataggiyam.
7
Yonakadhammarakkhitathero nama mahamati,
Aggikkhadhopamasutta-kathaya aparantakam,
Mahadhammarakkhitathero maharattham pasadayi.
8
Naradakassapajatakakathaya ca mahiddhiko,
Maharakkhitatheropi yonakalokam pasadayi.
9
Kalakaramasuttanta-kathaya 1 ca mahiddhiko,
Kassapagotto 2 yo thero majdhimo 3 ca durasado
10
Sahadevo mulakadevo 4 yakkhaganam pasadayum,
Kathesum tatha suttantam dhammacakkappavattanam
11
Suvannabhumim ganvana sonuttaro 5 mahiddhiko,
Niddhameva pisacepi 6 mocesi badhana bahu.
12
Lavkadipavaram ganva mahido attapabcamo,
Sasanam thavaram kava mocesi badhana bahu.*

Nanadesa pasado nama


Atthamo paricchedo.


Bhanavaram atthamam

1. Du:ta: kalakaramasuttantam kathapesimahiddhiko. 2. Ṛc.l̥: gottoca. 3. Ṛc. l̥: durabhisaro. 4.


Ṛc.l̥: himavante 5. Sonuttara. Ṛc.l̥. Pisacagane.

* "Mahamahidatherantam theram itthiya muttiyam,


Sambalam bhaddasalabca sake saddhiviharike.

Lavkadipe manubbamhi manubbam jinasasanam,


Patitthapetha tumhe’ti pabca there apesayi

Tada kasmiragadhare pakkam sassam mahiddhiko,


Aravalonagaraja vassam karakasabbitam. [Dipa04]
[SL Page 045] [\x 45/]

Vassapeva samuddasmim sabbam khipati daruno,


Tatra majdhantikathero khippam ganva vihasaya.

Aravaladahe vari-pitthe cavkamanadike,


Akasi disva tam naga ruttha rabbo nivedayum.

Nagarajatha ruttho so vividha bhimsika kari,


Vata mahanta vayanti megho gajjati vassati.

Phalantya saniyo vijju niccharanti tato tato,


Mahiruha pabbatanam kutani papatanti ca.

Viruparupa naga ca bhimsa penti samantato,


Sayam dhupayati jalatyakkosanto anekadha.

Sabbam tam iddhiya thero patibahiya bhimsanam,


Avoca nagarajantam dassento balamuttamam.

Sadevako’pi ce loko aganva tasaseyya mam,


Name patibalo assa janetum bhayabheravam

Sacepi vam mahim sabbam sasamuddam sapabbatam,


Ukkhipiva mahanaga! Khipeyyasi mamopari.

Neva me sakkuneyyasi janetum bhayabheravam,


Abbadathu tavevassa vighato uragadhipa.

Tam suva nimmadassassa thero dhammadesayi,


Tato saranasilesu nagaraja patitthahi,

Tatheva caturasiti sahassani bhujavgama,


Himavante ca gadhabba yakkha kumbhandaka bahu.

Pabcako nama sakkho tu saddhim haritayakkhiya,


Pabcasatehi puttehi phalam papuni adikam.
Madani kodham janayi ito uddham yathapure,
Sassaghatabca makatha sukhakama hi panino.

Karotha mettam sattesu vasantu manuja sukham,


Iti tenanusittha te tatheva patipajjisum.

Tato ratanapallavke theram so uragadhipo,


Nisidapiya atthasi vijamano tadantike.

Tada kasmiragadharavasino manuja gata,


Nagarajassa pujatham ganva theram mahiddhikam,

[SL Page 046] [\x 46/]

Theramevabhivadeva ekamantam nisidisum,
Tesam dhammamadesesi thero asivisopamam.

Asitiya sahassanam dhammabhisamayo ahu,


Satasahassa purisa pabbajum therasantike

Tatoppabhuti kasmiragadhara te idanipi,


Asum kasavapajjota vathuttayaparayana.

Ganva mahadevathero desam mahisamandalam,


Suttantam devadutam so kathesi janamajdhago

Cattalisasahassani dhammacakkhum visodhayum,


Cattalisasahassani pabbajimsu tadantike.

Ganvatha rakkhitathero vanavasam nabhe thito,


Sabbèttamanamataggam kathesi janamajdhago.

Satthinnarasahassanam dhammabhisamayo ahu,


Sattatimsasahassani pabbajimsu tadantike.

Viharanam pabcasatam tasmim dese patitthahi,


Patitthapesi tatheva thero so jinasasanam.

Ganva parantakam thero yonako dhammarakkhito,


Aggikkhadhopamam suttam katheva janamajdhago.

Sattatimsasahassani pane tatha samagate,


Dhammamatamapayesi dhammadhammesu kovido.

Purisanam sahassabca ithiyo ca tato’dhika,


Khattiyanam kula yeva nikkhamivana pabbajum.

Maharatthamisi ganva so mahadhammarakkhito,


Mahanaradakassapavham jatakam kathayi tahim.

Maggaphalam papunimsu caturasiti sahassaka,


Terasantu sahassani pabbajimsu tadantike.

Ganvana yonavisayam so maharakkhito isi,


Kalakaramasuttantam kathesi janamajdhago.

[SL Page 047] [\x 47/]

Panasatasahassani sahassani ca sattati,
Maggaphalam papunimsu dasasahassani pabbajum

Ganva catuhi therehi desesi majdhimo isi,


Himavantapadesasmim dhammacakkappavattanam.

Maggaphalam papunimsu asitipanakotiyo,


Visum te pabcavhayam pabcathera pasadayum

Purisa satasahassani ekekasseva santike,


Pabbajimsu pasadena sammasambuddhasasane

Saddhim uttaratherena sonathero mahiddhiko,


Suvannabhumim agama tasmintu samaye pana.

Jate jate rajagehe darakerudarakkhasi,


Samuddato nikkhamiva bhakkhiva pana gacchati

Tasmim khane rajagehe jato hoti kumarako,


There manussa passiva "rakkhasanam sahayaka"

Iti cintiya maretum sayudha upasavkamum,


"Kimetanti" ca pucchiva thera te evamahu ne.

"Samana mayam silavanta na rakkhasi sahayaka",


Rakkhasi sa saparisa nikkhanta hoti sagara.

Tam disva na maharavam viravimsu mahajana,


Digune rakkhase thero mapayiva bhayanake

Tam rakkhasim saparisam parikkhipi samantato,


"Idam imehi laddhanti" manva bhita palayi sa

Tassa desassa arakkham thapevana samantato,


Tasmim samagame thero brahmajalamadesayi.

Saranesu ca silesu atthamsu bahavo jana,


Satthiya tu sahassanam dhammabhisamayo ahu

Addhuddhani sahassani pabbajum kuladaraka,


Pabbajimsu diyaddhantu sahassam kuladhitaro

Tatoppabhuti sabjate rajagehe kumarake,


Namam karimsu rajano sonuttarasamanake" mahavamse

[SL Page 048] [\x 48/]


1
Lavkadipo ayam ahu sihena sihala iti,
Dipuppattim imam vamsam sunatha vacanam mama.*
2
Vavgarajassayam dhita arabbe vanagocara,
Sihasamvasamavaya bhataro janayi duve.
3
Sihabahu ca sivali kumara caru dassana,
Mata ca susima nama pita ca sihasavhayo
4
Atikkante solasavasse nikkhamiva śuhantara,
Mapesi nagaram tatha sihapuram varuttamam
5
Lalaratthe tahim raja sihaputto mahabbalo,
Anusasi maharajjam sihapuravaruttame.

* "Vavgesu vavganagare vavgaraja ahu pure,


Kalivgarabbo dhita’si mahesi tassa rajino

So raja deviya tassa ekam alabhi dhitaram,


Nemitta vyakarum tassa samvasam migarajina.

Ativa rupini asi ativa kamagiddhini,


Devena deviya capi lajjayasi jigucchita

Ekakini sa nikkhamma sericarasukhathini,


Sathena saha abbata aga magadhagamina

Aalaratthe ataviya siho satha mahiddhavi,


Abbatha sesa dhavimsu sihagatadisantu sa.

Ganhiva gocaram siho gaccham disva tamaraka,


Ratto upaga lalento lavgulam pattakannako.

Sa tam disva sarivana nemittavacanam sutam,


Abhita tassa avgani rabjayanti paramasi.

Tassa phassenatiratto pitthim aropiya’su tam,


Siho sakam guham neva taya samvasa macari.

Tena samvasa mavaya kalena yamake duve,


Putatabca dhitarabcati rajadhita janesi sa.

Puttassa hathapadasum sihakara tato aka,


Namena sihabahum tam dhitaram sihasivalim.

Putto solasavasso so mataram pucchi samsayam,


Tuvam pita ca no amma kasma visadisa iti." Mahavamse.

[SL Page 049] [\x 49/]


6
Khattimsa bhataro honti sihaputtassa atraja,
Vijayo ca sumitto ca subhajetthabhatara ahum.
7
Vijayo so kumarotu pagabbho casikakkhalo,
Karoti vilopakammam atikiccham sudarunam
8
Samagata janapada negama ca samagata,
Upasavkamma rajanam vijayadosam pakasayum.
9
Tesam tam vacanam ‘suva raja kupitamanaso,
Anapesi amaccanam kumaram niharatha imam.
10
Paricarika ime sabbe puttadara ca badhava,
Dasidasakammakare niharantu janappada.
11
Tato tam niharivana visum kavana badhave,
Aropevana te navam vuyhitha annave tada.
12
Pakkamantu yatha kamam honti sabbe adassanam,
Ratthe janapade vasam ma puna agamicchati.
13
Kumaro 2 arulhanava gata dipam adassanam,3
Namadheyyam tada asi naggadipanti vuccati.
14
Mahilanam arulhanava gata dipam avassakam,
Namadheyyam tada asi mahilaratthanti vuccati.
15
Purisanam arulhanava uplavanta ca sagaram,
Vippanattha disamulha gata supparapattanam.
16
Orohivana supparam sattasatabca te tada,
Vipulam sakkarasammanam akamsu te supparaka.
17
Tesu sakkariyamanesu vijayo ca sahayaka,
Sabbe luddani kammani kurumana na bujdhaka.
18
Panam adinnam paradaram musavadabca pesunam,
Anacarabca dussilyam acaranti sudarunam.
19
Kakkhalam pharusam ghoram kammam kava sudarunam,
Ujdhayevana mantimsu khippam ghatema dhuttake.
20
Ojadipo varadipo mandadipo’ti va ahu,
Lavkadipo ca pannatti tambapanni’ti bayati.
21
Parinibbanasamaye sambuddho dipaduttamo, 4
Sihabahussa’yam putto vijayo nama khattiyo.

1. Ṛc.l̥: vacanam suvana. 2. Ṛc.l̥: kumaranam. 3. Ṛc.l̥:pa:ta: avassakam. 4. Ṛc.l̥: sambuddhe


dipaduttame.

[SL Page 050] [\x 50/]


22
Lavkadipam anuppatto jaheva jambudipakam. 1
Byakasi Buddhasettho so raja hessati khattiyo.
23
Tato amantayi satha sakkam devanamissaram, 2
Lavkadipassa ussukkam ma pamajjatha kosiya.
24
Sambuddhassa vaco suva devaraja sujampati,
Uppalavannassa acikkhi dipam arakkhakaranam.
25
Sakkassa vacanam suva devaputto mahiddhiko,
Lavkadipassa arakkham sapariso paccupatthati.
26
Tayo mase vasivana vijayo bharukacchake,
Ujdhayeva janakayam tameva nava maruhi.
27
Arohiva sakam navam uplavantava 3 sagaram,
Ukkhittavatavegena nadimulha mahajana.
28
Lavkadipa mupagamma orohiva thale thita,
Patitthita dharanitale atijigacchita have.
29
Pipasita kilantaca padasa gamanam aka. 4
Ubho panihi jannuhi yogam kava na bhumiyam.
30
Majdhe vutthaya thavana pani passanti sobhana,
Surattam pamsubhumibhage hathapanimhi makkhite.
31
Namadheyyam tada asi tambapanni’ti tam ahu,*
Pathamam nagaram tambapanni lavkadipavaruttame.
32
Vijayo tahim vassanto issariyam anusasi so,
Vijayo vijito capi sa namam anurakena ca.

1. Ṛc.l̥: dipavhayam. 2. Ṛc.l̥: devanam issaram.


3. Ṛc.l̥: uppilavanta, 4. Jayati.

* "Navaya bhumi motinnavijayappamukha tada,


Kilantapanina bhumim alambiya nisidisum.

Tambabhumirajo phuttho tambapanni yato ahu,


So deso ceva dipo ca tena tannamako ahu.

Sihabahunarido so sihama’dinnava iti,


Sihalo tena sambadha ete sabbepi sihala." Mahavamse.

[SL Page 051] [\x 51/]


33
Accutagami upatisso pathamamso idhagato,
Akinnanaranarihi khattiya ca 1 samagata.
34
Tahim tahim disabhage nagaram mapesi khattiyo,
Tambapanni dakkhinato naditire caruttame.
35
Vijayena mapitam nagaram samanta putabhedanam,
Vijito vijitam mapesi so urucelam mapayi,
Nakkhattanamako macco mapesi anuradhapuram.*
36
Accutagamiyo nama ujjenim tatha mapayi,
Upatisso upatissam (nagaram) sucibhattantarapanam.
37
Iddham phitam suvitharam ramaniyam manoramam,
Lavkadipavhaye ramme tambapannimhi issaro
38
Vijayo nama namena pathamam rajjama karayi,
Agate sattavassamhi akinno janapado ahu.
39
Atthatimsati vassani rajjam karesi khattiyo,
Sambuddhe navame mase yakkhasenam vidhamsitam.
40
Sambuddhe pabcame vasse naganam damayi jino,
Sambuddhe atthame vasse samapatti samappayi.
41
Imani tini thanani idha’gami tathagato,
Sambuddhe pacchime vasse vijayo idhamagato
42
Manussavasam akarayi sambuddho dipaduttamo,
Anupadisesaya Buddho nibbuto upadhisavkhaye.
43
Parinibbutamhi sambuddhe dhammaraje pabhavkare,
Atthatimsati vassani rajjam karesi khattiyo.
44
Dutam pahesi sihapuram sumittavhassa santike,
Lahum agaccha tumhe’ko lavkadipavaruttamam.
45
Na’thi koci mamaccaye imam rajjanusasako,
Niyyademi imam dipam mamam kataparakkamam.

Navamo paricchedo.

Bhanavaram navamam

1. Ṛc.l̥. Pathamanto. 2. Ṛc.l̥:ta. Bahusabbe.


* "Anuradhagamam tannamo kadambanadiyantike" mahavamse.

[SL Page 052] [\x 52/]


1
Pandusakkassa’yam dhitakaccana nama khattiya,
Vamsanurakkhanathaya 1 jambudipa idhagata
2
Abhisitta khattiyabhisekena panduvasamahesiya,
Tassa samvasamavaya jayimsu ekadasatraja.
3
Abhayo tisso ca utti ca tisso aselapabcamo,
Vibhato ramo ca sivo ca matto mattakalena ca.
4
Tesam kanitthadhita tu citta nama’ti vissuta,
Rabjayati jane ditthe ummadacitta’ti vuccati.
5
Savkhabhisekavassena agami upatissagamake,
Paripunnatimsavassani rajjam karesi khattiyo,
Amitodanassa natta te ahesum satta sakiya.
6
Ramo tisso anuradho ca mahalidighavurohini,
Gamani sattamo tesam lokanathassa vamsaja.
7
Panduvasassa atrajo abhayo nama khattiyo,
Visatice’va vassani rajjam karesi tavade.
8
Dighavussa’trajo dhiro gamani pandito ca yo,
Panduvasam upatthanno cittakabbaya samvasi.
9
Tassa samvasamavaya ajayi pandusavhayo,
Attanam anurakkhanto avasi dvaramandale.

Dasamo paricchedo.

Bhanavaram dasamam.

1. Pa:du:Ṛc.l̥: kulavamsanukkhanathaya.

[SL Page 053] [\x 53/]
1
Abhayassa visativasse pakundassa visati ahu,
Sattatimsavasso jatiya abhisitto pakundako.
2
Abhayassa visativasse coro asi pakundako.
3
Yattarasamhi vassamhi hanvana satta matule,
Abhisitto rajabhisekena nagare anuradhapure.
4
Atikkante dasavassamhi satthivassa managate,
hapesi gamasimayo abhayani galham karayi.
5
Ubhato paribhubjiva yakkhamanusakani ca,
Anunani sattativassani pakundo rajjamakarayi.
6
Pakundassa ca atrajo atha’bbe mutasivo nama khattiyo,
Issaro tambapannimhi satthivassam akarayi.
7
Mutasivassa atraja atha’bbe dasabhatuka,
Abhayo tisso nago ca uttimuttabhayena ca.
8
Mitto sivo aselo ca tisso kirena tedasa,
Anuladevi sivali ca mutasivassa dhitaro.
9
Ajatasattu atthame vasse vijayo idha magato,
Udayassa cuddasavassamhi vijayo kalam kato tada.
10
Udayassa solase vasse panduvasa mabhisibcayi,
Vijayassa panduvasassa ubho rajanama’ntare,
11
Samvaccharam tada asi tambapanni arajika,
Nagadasassekavise panduvaso tadagato *
12
Nagadasethiteyeva abhayopyabhi sibcayi,
......Sattarase’va vassani catuvisati.
13
Cadagutte cuddase vasse gato pandukasavhayo,
Cadaguttassa cuddasavasse mutasiva mabhisibcayi
14
Asokobhisittato sattarasavasse upagate,
Mutasivo’ccayam patto tasmibce va ca hayane.

* 11. 12. 14. 23. 24. 30. Ekavka gathayo bahusupothakesu akulavyakulibhuta dissanti.

[SL Page 054] [\x 54/]
15
Hemante dutiye mase salhinakkhattamuttamo,
Devanampiyo bhisibci tambapannimhi issaro.
16
Chatapabbatapadamhi vephayatthi tayo ahu,
Seta rajatayatthi ca lata kabcanasannibha.
17
Nilam pitam lohitakam odatam ca pabhassarem,
Kalakam hoti sassirikam pupphasanthanatadisam,
18
Tathapi pupphayatthi sa dijayatthi tatheva te,
Dija yatha yathavanne evam tatha vanappade.
19
Hayagajarathapatta amalakacalayamuddika,
Kakudhasadisa nama ete attha tada mutta.
20
Uppanne devanampiye tassabhisekatejasa,
Tayo mani aharimsu malaya ca janappada.
21
Tayo yatthi chatapada atthamutta samuddaka,
Manayo 1 malaya jata rajaraha mahajana.
Devanampiyapubbena anto sattaha maharum.
22
Disvana raja ratanam mahaggham ca maharaham,
Asamam atulam ratanam acchariyampi dullabham.
23
Pasanna citto girabbhadirayi
Aham sujato kuliko narissaro,
Sucinnakammassa mame disam phalam
Bahusahassadhikasampadagamu
24
Mayasuladdham katapubbasampadam
Bhavesamatho labhitumcakonukho,
Bhavappatittham ratanattayam vina
Najivitum me manasanubadhanam.
25
Matapita ca bhata va batimitta sakha ca me,
Iti raja vicintento asokam khattiyam sari.

1. Pa:Ṛc.l̥: maniyo. 2. Ṛc.l̥: adhovimam.

[SL Page 055] [\x 55/]
26
Devanampiyatisso ca dhammasoko naradhibhu,
Aditthasahaya ubho kalyana dalhabhattika.
27
Athi me piyasahayo jambudipassa issaro,
Asokadhammo mahapubbo sakha panasamo mama.
28
So rabhati ratananam abhiharam paticchitum,
Ahampi datum arahami aggam sasana sampadam
29
Utthehi kattarataramano adaya ratanam imam,
Jambudipavhayam ganva nagaram pupphanamakam,
Aggaratanam payacchehi asokam mama sahayakam.
30
Mahaarittho salo ca brahmano parantapabbato,
Putto tisso ca ganako pahesi caturo ime.
31
Pabhassaramani tayo atthamuttacarani ca,
Patodayatthittayabce’tam savkharatana muttamam.
32
Bahuratanam parivarena pahesi devanampiyo,
Amaccam senapatim arittham salabca parabca pabbatam.
33
Puttam tissaganakabca hathe pahesi khattiyo,
Chattam camarasavkhabca vethanam kannabhusanam.
34
Gavgodakabca bhivkaram savkhabca sivikena ca,
Nadiyavattam vaddhamanam rajabhiseke pesita.
35
Adhopitam vathayugam aggabca hathapubchanam,
Haricadanam mahaggham arunavannamattikam.
36
Haritakam amalakam imam sasanampi pesayi,
Buddho dakkhineyyana’ggo dhammo aggo viraginam.
37
Savgho ca pubbakkhettaggo tiniagga sadevake,
Imabca’ham namassami uttamathaya khattiyo 38
Pabca mase vasivana te duta caturo jana,
Adaya te pannakaram dhammasoko napesitam.

[SL Page 056] [\x 56/]


39
Sokhamase dvadasiyam jambudipa idhagata,
Abhisekam saparivaram dhammasokena pesitam
40
Dutiyam abhisibcitha rajanam devanampiyam,
Abhisatto dutiyabhiseko visakhamase uposathe.
41
Tayo mase atikkamma jetthamase uposathe,
Mahido sattamo huva jambudipa idhagato.

Rajabhisekakandam nitthitam


Ekadasamo paricchedo.

Bhanavaram ekadasamam.

[SL Page 057] [\x 57/]
1
Valavijanimunahisam khaggam chattam ca padukam,
Vethanam sarapamavgam bhivkaram nadivattakam.
2
Sivikam gavgodakam savkham vathakotim adhovimam,
Suvannapatimkatacchumcamahaggham 1 hathapubchanim.
3
Anotattodakam kajam uttamam haricadanam,
Arunavannamattikam abjanam nagamahatam.
4
Haritakam amalakam mahaggham amatosadham,
Satthivahasatam salim sugadham sukamahatam.
Pubbakammabhinibbattam pahesi sokasavhayo,
5
Aham Buddham ca dhammam ca savgham ca saranagato.
Upasakattam desemi sakyaputtassa sasane.
6
Imesu tisu vathusu uttame jinasasane,
Vampi cittam pasadehi saranam upehi sathuno.
7
Imam sambhavanam kavadhamma soko mahayaso,
Pahesi devanampiyassa: gatadutena te saha.
8
Asokarame pavare bahu thera mahiddhika,
Lavkatalanukampaya mahidam etadabravum:
9
Samayo lavkadipamhi patitthapetu sasanam.
Gacchatu vam mahapubba pasada dipalabjakam.
10
Pandito sutasampanno mahido dipajotako,
Savghassa vacanam suva sampaticchi sahaggano.
11
Ekamsam civaram kava paggahevana abjalim,
Abhivadayiva sirasa: gacchami dipalabjakam.
12
Mahido nama namena savghathero tada ahu,
Itthiyo uttiyo thero baddhasalo ca sambalo.

1. Ṛc.l̥. Hathapubchanam.

[SL Page 058] [\x 58/]
13
Samanero ca sumano jalabhibbo mahiddhiko,
Ime pabca mahathera jalabhibba mahiddhika.
14
Asokaramamha nikkhanta caramana sahaggana,
Anupubbena caramana vedisagiriyam gata.
Vihare vedissagire vasiva yavadicchakam.
15
Mataram anusaseva sarana sile uposathe, patitthapesi saddhamme sasane dipavasinam.
16
Sayanhe patisallana mahidathero mahagani
Samayam va asamayam va vicintesi raho gato.
17
Therasavkappamabbaya sakkodevanamissaro,
Paturahu therasammukhe santike ajdhabhasatha:
18
Kalo tehi mahavira lavkadi pappasadanam,
Khippam gacchavaradipam anukampaya paninam
19
Lavkadipavaram gaccha dhammam desehi paninam,
Pakasaya catusaccam satte mocehi badhana.
20
Sasanam Buddhajetthassa lavkadipamhi jotaya,
Byakatamca’ sinagassa bhikkhusavgho ca sammato.
21
Aham ca veyyavatikam lavkadipassa cagame,
Karomi sabbakiccani, samayo pakkamitum taya.
22
Sakkassa vacanam suva mahido dipajotako,
Bhagavata sukhyakato bhikkhu savghena sammato.
23
Sakkoca mam samayaci patitthissami sasanam,
Gacchama’ham tambapannim, nipuna tambapannika.
24
Sabbadukkhakkhayam maggam na sunanti subhasitam,
Tesam pakasayissami, gamissam dipalabjakam
25
KalabbŚ samayabbŚca mahido asokatrajo,
Gamanam lavkatalam bava amantayi sahaggane.

[SL Page 059] [\x 59/]


26
Mahido ganapamokkho samanupajdhayake catu,
Samanero ca sumano bhanduko ca upasako.
27
Channam ca chalabhibbanam pakasesi mahiddhiko:
Ayama bahulam ajja lavkadipam varuttamam.
28
Pasadena bahusatte, patitthapessama sasanam,
Sadhu’ti te patissuva sabbe attamana ahu:
29
Gacchama bhante samayo nage missaka namake,
Raja ca so nikkhamati kava na migava pura.
30
Sakko tuttho vasacido mahidatherassa santiko
Patisallanagatassa idam vacana mabravi: *
31
Vedissagiriye ramme vasiva timsa rattiyo:
Kalam ca gamanam dani, gacchama dipamuttamam.
32
Palina jambudipato hamsarajava ambare,
Emamuppatita thera nipatimsu naguttame.
33
Purato purasetthassa pabbate meghasannibhe,
Patitthahimsu missakakutamhi hamsava nagamuddhani.
34
Mahido nama namena savghathero tada ahu,
Itthiyo uttiyo thero baddhasalo ca sambalo.
35
Samanero ca sumano bhanduko ca upasako,
Sabbe mahiddhika ete tambapanni pasadaka.
36
Tatha uppatito thero hamsaraja ca ambare,
Purato purasetthassa pabbate meghasannibhe.
37
Patitthito missakakutamhi hamsa ca nagamuddhani,
Tasmim ca samaye raja tambapannimhi issaro.
38
Devanampiyatisso so mutasivassa atrajo,
Asoko abhisitto ca vassam attharasam ahu.

* Imamthanam bahusupothakesu vakyakhandehi akuli vyakuli bhuta dissanti.

[SL Page 060] [\x 60/]
39
Tissassa ca abhisitte sattamase anunake
Mahido dvadasevasse jambudipa idhagato.
40
Gimhane pacchimemase jettha mase uposathe,
Mahido ganapamokkho missakagirimagato.
41
Migavam nikkhami raja, missakagirimupagami,
Devo gokannarupena rajanam abhidassayi.
42
Disvana raja gokannam tararupo’va pakkami,
Pitthito anugacchanto pavisi pabbatantaram
43
Tathe’va antaradhayi yakkho therassa samkha,
Nisinnam theram addakkhi, bhito raja ahu tada,
44
Mameva passatu raja eko ekam na bhayati,
Samagate balakaye atho passatu bhikkhunam
45
Tatha’ddasam khattiyabhumipalam, paduttharupam migavamcarantam, namena tam alapi
khattiyassa: agaccha tissa’ti tada avoca.
46
Ko’yam kasavavasano mundo savghati paruto,
Eko adutiyo vacam bhasati mam amanusim?
47
Samana maya maharaja dhammarajassa savaka,
Tame va anukampaya jambudipa idhagata,
48
Avudham nikkhipivana ekamantam upavisi,
Nisajja raja sammodi bahu athupasamhitam,
49
Suva therassa vacanam nikkhipivana avudham.
Tato theram upaganva sammodiva ca pavisi,
50
Amaccabalakayo ca anupubbam samagata,
Parivarevana atthamsu cattarisa sahassiyo.
51
Disva nisinnatheranam balakaye samagate:
Abbe athi bahu bhikkhu sammasambuddhasavaka?
52
Tevijja iddhippatta ca cetopariyakovida.
Khinasava arahanto bahu Buddhassa savaka,

[SL Page 061] [\x 61/]


53
Ambopamena janiva 1 pandito’ti aridamo
Desesi tatha suttantam 2 culahathipadopamam,
54
Suvana tam dhammacaram saddhajatova buddhima.
Cattarisasahassani saranam te upagamu,
55
Tato attamano raja tutthahattho pamodito.
Amantayi bhikkhu savgham: gacchama nagaram puram,
56
Devanavhayarajanam subbatam sabalavahanam.
Panditam buddhisampannam khippame’va pasadayi,
57
Suvana rabbo vacanam mahido etada’bravi:
Gacchasi vam maharaja, vasissama mayam idha,
58
Uyyojevana rajanam mahido dipajotako.
Amantayi bhikkhusavgham: pabbajessama bhandukam.
59
Therassa vacanam suva sabbe turitamanasa.
Gamasimam viciniva pabbajevana bhandukam,
60
Upasampadabca tathe va arahattam ca papuni.
Girimuddhani thito thero sarathim ajdhabhasatha:
61
Alam yanam na kappati patikkhittam tathagatam
Uyyojevana sarathim thero vasi mahiddhiko,
62
Gagane hamsaraja’va pakkamimsu 3 vihayasa.
Orohevana gagana pathaviyamsuppatitthita,
63 Nivasanam nivasente 4 parupantevacivaram.
Disvana sarathi tuttho rajanam ca pavedayi,
64
Peseva sarathim raja amacce 5 ajdhabhasayi:
Mandapam patiyadetha pure antonivesane
65
Kumara kumariyo ca ithagaram ca deviyo
Dassanam abhikavkhanta tharo passantu agate,
66
Suvana rabbo vacanam amacca kulajatika.
Antonivesanamajdhe akamsu dussamandapam,
67
Vitanam chaditam vatham suddham setam sunimmalam.
6 Dhajasavkhaparivaram setavathehi’lavkatam,
68
Vikinnavaluka seta setapuppha susathita.
Alavkatamandapa seta himagabbhasamupama,

1. Ec.l̥. Panditayam, 2. Ec.l̥. Hathipadamanuttaram, 3. Ṛc.l̥. Vehayasa, 4. Ṛc.l̥. Parupite, 5.


Ajdhabhasathasi: 6. Dhajassaparivaramca.

[SL Page 062] [\x 62/]


69
Sabbasetehi vathebhi’ lavkarivana mandapam.
Abbhantaram samam kava rajanam pativedayu:
70
Parinitthitam maharaja mandapam sukatam subham.
Asanam deva janahi pabbajitanulomikam,
71
Tamkhane sarathi rabbo anuppatto paveditum:
Yanam deva na kappati bhikkhusavghassa nisiditum,
72
Ayam acchariyam deva sabbe thera mahiddhika.
Pathamam uyyojeva mam paccha huva pura’gata,
73
Uccasayana mahasayanam bhikkhunam na ca kappati.
Bhummatharanam janatha thera agacchanti. Te
Sarathissa vacosuva rajapi tutthamanaso
74
Paccugganvana theranam abhivadeva sammodayi,
Pattam gaheva theranam saha therehi khattiyo.
75
Pujento gadhamalehi rajadvare mupagami,
Rabbo antepuram there pavisevana mandapam.
76
1 Addasam bhumipabbattam asanam dussalavkatam
Nisidimsu pabbatte asane dussa 2 pasarite.
77
Nisinne udakam dava yagum davana khajjakam,
Panitam bhojanam 3 raja sahatha sampavarayi.
78
Bhuttavi bhojanam theram onitapattapaninam,
Amantayi anuladevim saha antoghare jane:
79
Okasam janatha devi kalo te payirupasitum,
Theranam abhivadeva pujeva yavadicchakam.
80
4 Anulanama sadevi ithi pabcasatavata,
Upasavkamiva theranam abhivadeva upavisi.
81
Tesam dhamma’ madesayi petavathum bhayanakam,
Vimana saccasamyuttam pakasesi mahagani.
82
Suvana tam dhammacaram 5 saddhajatabhibuddhima
6 Anula mahesiya saddhim ithi pabcasata tada,
Sotapattiphale’tthamsu, pathamabhisamayo ahu.

Dvadasamo paricchedo

Bhanavaram dvadasamam.

1. Ec.l̥. Addasa sathatam bhumim asanam dussacaritam, 2. Ec.l̥. Dussacarite. 3. Ec.l̥. Rabbo, 4.


Ec.l̥. Anula nama mahesi kabba pabcasatavata 5. Ec.l̥. Saddhajatavibuddhima 6. Ṛc.l̥. Anula
mahesi saha kabba. [Dipa05]
[SL Page 063] [\x 63/]
1
Aditthapubba 1 te sabbe janakaya samagata,
Rajanivesanadvare mahasaddanu’savayum.
2
Suva raja mahasaddam 2 upasamkammatamjanam.
Kimathaya puthu sabbe mahasena samagata?
3
Ayam deva mahasena savghadassana magata,
Dassanam alabhamana mahasaddam akamsute.
4
Antepuram susambadham janakaya patitthitum,
Hathisalam asambadham, theram passantu tejana.
5
Bhuttavi anumodeva utthahivana asana,
Rajaghara nikkhamiva hathisalam upagami.
6
Hathisalamhi pallavkam pabbapesum maharaham,
Nisidi pallavkavare mahido dipajotako,
Nisinnapallavkavare mahantogana puvgavo *
7
Kathesi tatha suttantam devadutam ca 3 sattakam,
Suvana 4 devadutam tam pubbakammam sudarunam
8
Bhitim 5 satte papunimsu nirayabhayatajjita,
Bava bhayatthite satte catusaccam pakasayi.
9
Pariyosane sahassanam dutiyabhisamayo ahu,
Hathi 6 salaya nikkhamma mahajane purakkhato.
10
7 Tosayanto bahusatte Buddho rajagahe yatha,
Nagaramhi dakkhinadvara nikkhamiva mahajana
11 Mahanadanavanam nama uyyanam dakkhina pure,
Rajuyyanamhi pallavkam pabbapesum maharaham
12
Tatha thero nisidiva 8 dhamma dhammesu kovido,
9 Kathesi tesam suttantam, balapanditamuttamam
13
Tatha panasahassanam dhammabhisamayo ahu,
Mahasamagamo asi uyyane nadane tada.
14
Kulagharani kumarica kulasunhi kulaputtiyo,
Savgharita tada huva theram dassana magata.
15
Tehi saddhim sammodento sayanhasamayo ahu,
Idhe’va thera vasantu uyyane mahanadane.

1. Ec.l̥. Ganasabbe 2 ec.l̥. Upayuttamakam puram 3. Ec.l̥. Varuttamam 4. Si. Devasuttantam


5 ec.l̥. Bhitasamvegam apadum * navijjati idamgathaddham ec.l̥. 6. Ec.l̥. Salamha
sikosayantomaha satte Buddhovarajagahamgate. 8 Ec.l̥.Si. Kathesi dhammamuttam 9 ec.l̥.Si.
Kathesi tatha.

[SL Page 064] [\x 64/]


16
Atisayam gamiyanta itodure giribbaje,
Accasannam ca gamantam vippakinna mahajanam.
17
Rattim saddo maha hoti sakkasalupama imam,
Patisallanasaruppam alam gacchama pabbatam.
18
Mahameghavanam nama uyyanam vicittam mama
Gamanagamana sampannam natidure na santike.
19
Athikanam manussanam abhikkamana sukhagamam,
Appakinnam 1 divasaddo rattimsaddo najayati.
20
Patisallanasaruppam pabbajitanulomikam,
Dassanachayasampannam pupphaphaladharam subham.
21
Vatiya suparikkhittam dvarattala sugopitam,
Rajadvaram suvibhattam uyyane me manorame.
22
Sucibhatta pokkharani sabchannam padumuppalam,
2 Situdakam supatittham 3 sadupuppha’bhigadhiyam.
23
Evam rammam 4 mamu’yyanam saha savghassa phasukam,
5 Avasatu tahim thero, mama’tham anukampatu
24
Suvana rabbo vacanam mahidathero sahaggano,
Amaccasavghaparibbulho agama meghavanam tada.
25
Ayacito naridena mahidathero mahagani,
Mahameghavanuyyanam pavisiyuttajatikam.
26
Uyyane rajavathu’mhi avasi thero mahagani,
Dutiye divase raja theranam samupagami.
27
Abhivadeva sirasa raja theranamabravi:
Kacci sukham asayitha, phasuvaso 6 bhavissati,
28
Vicittam utusampannam manussarahaseyyakam,
Patisallanasaruppam sappayam senasanam.
29
Tatoattamano raja hattho 7 daggamanaso.
Abjalim paggahevana idam vacanamabravi,

1. Ec.l̥. Divasaddena 2 si, setodakam 3 si, sadhuka suppagadhiyam 4 si, vanuyyanam 5 si,


asevatu 6 ec.l̥. Tuyhamidha 7. Ec.l̥.Si. Samviggamanaso.

* Aramo kappatebhante samghassati apucchiso,


Kappate itivavana kappa kappesu kovido,
Thero vephavanarama patiggahana mabravi,
Tamsuva atihattho so tuttha hattho mahajano-pe-
Sadhuti vava ganhiva rajabhivkaramuttamam,
Mahameghavanuyyanam dammisamghassimam iti" mahavamse.

[SL Page 065] [\x 65/]


30
Suvannabhivkaram gaheva onojesi mahipati,
Ima’hambhante uyyanam mahameghavanam subham.
31
Catuddisassa savghassa dadami, patiganhatha,
Narida vacanam suva mahido dipajotako.
32
Patiggahesi uyyanam savgharamassa karana,
Dadantam patiganhantassa mahameghavanam tada.
33
1 Akampi pathavi tatha nanagajjitakampanam,
Patitthapesi savghassa narido tissasavhayo,
34
Mahameghavanuyyanam tissaramam akasubham,
Patitthapesi savghassa pathamam devanampiyo.
35
Mahameghavanam nama aramam sasanaraham,
Tathapi pathavi kampi abbhutam lomahamsanam.
36
Lomahattha jana sabbe there pucchi sarajika,
Imam pathamam viharam lavkadipe varuttame,
37
Sasanaruhanathaya pathamam pathavikampanam,
Disva acchariyam sabbe abbhutam lomahamsanam.
38
Celukkhepam pavattimsu, nathi idisakam pure,
Tato attamano raja vedajato katabjali.
39
Upanamesi bahum puppham mahidam dipajotakam,
Puppham thero gahevana ekokase pamubcayi,
40
Tathapi pathavi kampi dutiyam pathavikampanam,
Idam acchariyam disva rajasena saratthaka.
41
Ukkutthisaddam pavattimsu dutiyam pathavikampanam,
Bhiyyo cittam pasadeva rajapi tutthamanaso:
42
Mama kavkham, 2 vinodehi dutiyam pathavikampanam,
Savghakammam karissanti akuppam sasanaraham.

1. Ec.l̥. Kampitha 2 ec.l̥. Vitarahi

[SL Page 066] [\x 66/]
43
Idho’kase maharaja malakam tam bhavissati.
Bhiyyo attamanoraja puppham theram 1 apujayi
44
Thero puppham gahevana aparokase pamubcayi,
Tathapi pathavi kampi tatiyam pathavikampanam.
45
Kimathaya mahavira tatiyam pathavikampanam?
Sabbe kavkha vitarehi akkhahi kusalo tuvam.
46
Jantagharapokkharani idho’kase bhavissati,
Bhikkhu jantaghare etha paripuressanti sabbada
47
Ularam pitipamojjam janeva devanampiyo,
Upanamesi therassa jatipuppham suphullitam.
48
Thero ca puppham adaya aparo’kase pamubcayi,
Tathavi pathavi kampi catutham pathavikampanam.
49
Idam acchariyam disva mahajanasamagata,
Abjalim paggahevana namassanti mahiddhikam.
50
Tato attamano raja tuttho pucchi anantaram,
Kimathaya mahavira catutham pathavikampanam?
51
Sakyaputto mahaviro assathaduma santike,
Sabbadhammam patibujdhi Buddho asi anuttaro.
52
So dumo idhamo’kase patitthissati diputtame,
Suva attamano raja tuttho samviggamanaso.
53
Upanamesi therassa jatipuppham varuttamam,
Thero ca puppham adaya bhumibhage pamubcayi
54
Tathapi pathavi kampi pabcamam pathavikampanam,
Tampi acchariyam disva rajasenasaratthaka.
55
Ukkutthisaddam pavattimsu velukkhepam pavattitha,
Kimathaya mahapabba pabcamam pathavikampanam?
56
Etamatham pavakkhahi tabca chadavasanugam,
Avaddhamasam patimokkham uddisissanti te tada.
57
Uposathagharam nama idho’kase bhavissati.
Aparampi ca okase theram pupphavaram ada.

1. Ec. l̥. Abhihari.

[SL Page 067] [\x 67/]
58
Thero ca puppham adaya 1 tamokase pamubcayi,
Tathapi pathavi kampi chattham pathavikampanam.
59
Idampi acchariyam disva mahajana samagata,
Abbamabbam pamodanti viharo hessati idha.
60
Bhiyyo cittam pasadeva raja therana’mabravi, kimathaya mahapabba chattham
pathavikampanam?
61
Yavata savghikam labham bhikkhusavgha samagata,
Idho’kase maharaja labhissanti anagate.
62
Suva therassa vacanam rajapi tutthamanaso,
Upanamesi therassa raja puppham varuttamam.
63
Thero ca puppham adaya aparokase pamubcayi,
Tathapi pathavi kampi sattamam pathavikampanam.
64
Disva acchariyam sabbe rajasena saratthika,
Celukkhapam pavattimsu kampite dharanitale.
65
Kimathaya mahapabba sattamam pathavikampanam?
Byakarohi mahapabba ganam kavkha vitaratha.
66
Yavata imasmim vihare avasanti supesala,
Bhattaggam bhojanasalam idho’kase bhavissati.

Terasamo paricchedo

Bhanavaram terasamam.

1
Therassa vacanam suva raja bhiyyo pasidayi,


Aladdha campakam puppham therassa abhiharayi
2
Thero campakapupphani pamubcitha mahitale,
Tathapi pathavi kampi atthamam pathavikampanam.
3
Imam acchariyam disva rajasena saratthaka,
2 Ukkutthisaddam pavattimsu. Velukkhepam pavattitha.

1. Pa. Tasmimkase.


2. Si. Vedukkhepepavattitha aggaramo bhavissati.

[SL Page 68] [\x 68/]


4
Kimathaya mahavira atthamam pathavikampanam?
Byakarohi mahapabba, sunoma tava bhasato.
5
Tathagatassa dhatuyo attha dona saririna,
Ekam donam maharaja ahariva mahiddhika
6
Idho’kase nidhahiva thupam karenti sobhanam,
Samvegajananatthanam bahujanapasadanam
7
Samagata jana sabbe rajasena saratthaka,
Ukkutthisaddam pavattimsu mahapathavikampane
8
Tissarame vasivana vitivattaya rattiya,
Nivasanam nivaseva parupivana civaram,
9
Tato pattam gahevana pavisi 1 nagaram varam,
Pindacaram caramano rajadvaram upagami.
10
Pavisi nivesanam rabbo, nisidivana asane,
Bhojanam tatha bhubjiva pattam dhovivana panina.
11
Bhuttavi anumodeva nikkhamiva nivesana,
Nagaramha dakkhinadvare uyyane nadane tada
12
2 Kathesi thero suttantam aggikkhadhopamamvaram,
Tatha panasahassanam dhammatisamayo ahu
13
Desayivana saddhammam uddharivana panayo.*
Utthaya asana thero tissarame punavasi
14
Tatha rattim vasivana vitivattaya rattiya,
Nivasanam nivaseva parupivana civaram
15
Tato pattam gahevana pavisi 3 nagaracaram,
Pindacaram caramano rajadvaram upagami
16
Pavisi nivesanam rabbo, nisidivana asane,
Bhojanam tatha bhubjiva pattam dhovivana panina
17
Bhuttavi anumodiva nikkhami nagara puna,
Divaviharam 1 kavananadanuyyanamuttame.

1. Ec.l̥. Nagaram puram,


2. Ec.l̥. Kathesi tatha suttantamaggikkhadham varuttamam,
* Katipayapothakesu catassotramagathayo dvisupithanesu dissanti amhehipi tatheva
thapitam.
3. Ec.l̥. Nagaram puram.

[SL Page 069] [\x 69/]


18
Kathesi tatha suttantam asivisupamam subham,
Pariyosane sahassanam 1 dhammabhisamayo ahu
19
Desayivana saddhammam bodhayivana paninam,
Asana vutthahivana tissaramam upagami.
20
Bhiyyo raja pasanno’si atthame pathavikampane,
Hattho udagga sumano raja theranamabravi,
21
Patitthito viharo ca savgharamam maharaham,
Abhibba padakam bhante mahapathavikampane.
22
Na kho raja ettavata savgharamo patitthito,
Simasammannanam nama anubbatam tathagato.
23
Samanasamvasakamsimam avippavasam ticivaram.
Atthahi simanimittehi kittayiva samantato.
24
Kammavacaya saventi savghasabbe samagata,
Evam baddhani simani eka vaso’ti vuccati:
25
Viharam thavaram hoti aramo suppatitthito,
Idam vutteca therena rajapi etadabravi *
26
Mama putta ca dara ca samacca saparijjana,
Sabbe upasaka tuyham panena saranam gata.
27
Yacami tam mahavira karohi vacanam mama,
Antosimamhi okase avasantu mahajana:
28
Mettakaruna paretaya sadarakkho bhavissati,
Pariccagam cajaneti raja tuyham yadicchakam.
29
Savgho katapariccago simam sammannayissati,
Mahapadumo kubjaroca ubho naga sumavgala.
30
Sovannanavgaleyutta pathame 2 kuntamalake,
Caturavgini mahasena saha therehi khattiyo
31
Suvannanavgalasitam dassayanto aridamo,
Samalavkatam punnaghatam nanaraga ddhajam subham.

1. Ec.l̥. Pabcamabhisamayo 2. Ec.l̥. Kotthamalake ec.l̥. Navijjati idamgathaddham.

[SL Page 070] [\x 70/]
32
Nanapupphadhajakinnam toranam ca 1 mahagghiyam,
Bahucadijalamala, suvannanavgalekasi.
33
Mahajanapasadaya saha therehi khattiyo,
Nagaram padakkhinam kava naditiram upagami.
34
2 Mahasimapariccheda sita suvannanavgale,
Yam yam pathaviyam yatha agama 3 kuntamalakam
35
Simam simena ghatite mahajana samagame,
Akampi pathavi tatha pathamam pathavikampanam
36
Disva acchariyam sabbe rajasena saratthaka,
Abbamabbam pamodimsu: simaramo bhavissati.
37
Yavata simaparicchede nimittam badhimsu malake,
Pativedesi theranam devanampiyaissaro.
38
Kava kattabbakiccani simayamalakassaca,
Viharam thavarathaya bhikkhusavghassa phasukam
39
Mamam ca anukampaya thero simani badhatu,
Suvanarabbe vacanam mahidodipajotako.
40
Amantayi bhikkhusavgham: simam badhama bhikkhavo,
Nakkhatte uttarasalhe sabbe savgha samagata.
41
Samanasamvasakam nama simam badhitha cakkhuma,
Viharam thavaram kava tissaramam varuttamam.
42
Tissarame vasivana vitivattaya rattiya,
Nivasanam nivaseva parupivana civaram.
43
Tato pattam gahevana pavisi 5 nagaram varam,
Pindacaram caramano rajadvaram upagami,
44
Ganva nivesanam rabbo nisidivana asane.
Bhojanam tatha bhubjiva pattam dhovivana panina,
45
Bhuttavi anumodiva nikkhami nagarapuna,
Divaviharam karivana uyyane nadane vane

1. Ec.l̥. Mahalavghiya, 2 mahasimapariccaga 3 ec.l̥. Kotthakalakam 4. Ec.l̥. Simassa, 5 ec.l̥.


Nagarapura-

[SL Page 071] [\x 71/]


46
Kathesi tatha suttantam asivisupamam tada,
Anamataggiya suttamca cariyapitakamanuttaram.
47
Gomaya pindaovadam dhammacakkappavattanam,
Mahanadanamhi tatheva pakasesi punappunam.
48
Imina ca suttantena sattahani pakasayi,
Attha ca savghasahassani pabca 1 savghasatanica.
49
Mocesi badhana thero mahido dipajotako,
Unamasam vasivana 2 tissarame sahaggano.
50
Asalhiya punnamase upakatthe ca vassake
3 Amantayi sabba there vassakalo bhavissati.

Mahaviharapatiggahanam nitthitam.


51
Senasanam samsameva mahido dipajotako,
Pattacivaramadaya tissaramabhi nikkhami.
52
Nivasanam nivaseva parupivana civaram,
Tato pattam gahevana pavisi nagaram 4 puna.
53
Pindapatam caramano rajadvara upagami,
Pavisi nivesanam rabbo, nisidimsu yathasane
54
Bhojanam tatha bhubjiva pattam dhoviva panina,
Mahasamayasuttantam ovadathaya desayi.
55
Ovadivana rajanam mahido dipajotako,
Asanavutthahivana anapucchaapakkami
56
Nagaramha pacinadvara nikkhamiva mahagani,
Nivatteva jane sabbe agama yena pabbatam

1 Ec.l̥. Javghasatanica 2 si tissaramesabhagato,


3 Ec.l̥. Amantayi nagaresabbe 4 ec.l̥. Puram

[SL Page 072] [\x 72/]


57
Rajanam pativedesum amacca ubbiggamanasa,
Sabbe deva mahathera gata missakapabbatam.
58
Suvana raja ubbiggo sigham yojeva sadanam,
Abhiruhiva ratham khippam saha devihi khattiyo.
59
Ganvana pabbatapadam mahidathero mahagano,
Nagaramcatukkam nama rahadam selanimmitam.
60
Tatha nahava pivivana thito pasanamuddhani,
Sigham vegena sedani nippahevana khattiyo.
61
Durato addasatheram pabbatamuddhani thitam,
Deviyo ca rathe thava ratha oruyha khattiyo
62
Upasavkamiva theranam vadiva ida mabravi,
Rammam rattha jahevana mamam co’haya panayo.
63
Kimathaya mahavira imam agami pabbatam?
Idha vassam vasissama tini masam anunakam,
64
Purimam pacchimakam nama anubbatam mahesina,
Karomi sabbakiccani bhikkhusavghassa phasukam.
65
Anukampam upadaya mama’tham anusasatu,
Gamantam va arabbam va bhikkhuvassupanayiko
66
Senasane samvutadvare vasam Buddhena anumatam,
Anubbatam etam vacanam atham sabbam sahetukam.
67
Ajjeva’ham karissami avasam vasaphasukam,
Gahatthasiddhim sodheva olokeva mahayaso.
68
Theranam patipadesi: vasantu anukampaka,
Sadhu bhante imam lenam aramam patipajjatu
69
Viharam thavarathaya simam badha mahamuni *
Rabbo bhaginiya putto maharittho tivissuto.
70
Pabcapabbasa khatteca kulejata mahayasa,
Upasavkamiva rajanam abhivadeva idamabravum:

* "Vassu panayikam thero khadhakam khadhakovido kathesirabbo tamsuva


bhagineyyocarajino" mahavamse.

[SL Page 073] [\x 73/]


1
Gimhane pathame mase punnamaya uposathe
Agata jambudipamha vasimha pabbatuttame.
2
Pabcamase na vutthamha tissarame ca pabbate.
Gacchama jambudipanam anujana rathesabha.
3
Tappema annapanehi vathasenasanehi ca,
Saranam gato jano sabbo, kuto voanabhirati?
4
2 Vadanam paccupatthana mabjalivga rudassanam
Ciram dittho maharaja sambuddham dipaduttamam.
5
Abbatam vata’ham bhante, karomi thupamuttamam,
Vijanatha bhumikammam, thupam kahami sathuno.
6
3 Ehivam sumana ganva pataliputtapuruttamam,
Asokam dhammarajanam evam ca rocayahitam.
7
Sahayo te maharaja pasanno Buddhasasane,
Dehidhatuvaram tassa, thupam kahati sathuno.
8
Bahussuto sutadharo subbavo vacanakkhamo,
Iddhiya paramippatto acalo suppatitthito.
9
Pattacivaramadaya khane pakkami pabbata
Asokam dhamma rajanam arocesi yathakatham:
10
Upajdhayassa meraja sunohi vacanam tuvam,
Sahayo te maharaja pasanno Buddhasasane,
Dehidhatuvaram tassa, thupam kahati sathuno.
11
Suvana vacanam raja tuttho samviggamanaso
Dhatu patta mapuresi: khippam gacchahi subbata.
12
Tato dhatum gahevana subbaco vacanakkhamo
Vehasam abbhugganva gama kosiya santike.
13
Subbaco upasavkamma kosiyam etadabravi:
Upajdhayassa meraja sunehi vacanam tuvam,
14
Devanampiyo raja pasanno Buddhasasane,

1 Ec.l̥. Punnamase


2 Ec.l̥. Abhivadana paccupatthanam
3 Ec.l̥. Ehivam sumananaga pataliputtapuramganva.

[SL Page 074] [\x 74/]

Dehi dhatuvaram tassa, kahatiphupamuttamam.
15
Suvana vacanam tassa kosiyo tutthamanaso
Dakkhinakkhakam padasi, khippam gacchahi subbata.
16
Samanero ca sumano ganva kosiyasantike,
Dakkhinakkham gahevana patthito pabbatuttame.
17
Sampannahirottappako garubhavo ca pandito,
Pesito therarajeno patthito pabbatuttame.
18
Sabhatuko mahaseno bhikkhusavghe puthuttame,
Paccuggami tada raja Buddhasetthassa dhatuyo.
19
Catumasam komudiyam divasam punnarattiya,
Agato ca mahaviro gaja. Kumbhe patitthito.
20
Akasi so kubcanadam kamsathalaggiyahatam
Akampi tatha pathavi paccanta magatemuni.
21
Savkhapanavaninnado bherisaddo samahato.
Khattiyo parivareva pujesi purisuttamam.
22
Pacchamukho hathinago pakkami pattisammukha,
Purathimena dvarena nagaram pavisi tada.
23
Sabbagadham ca malam ca pujenti naranariyo,
Dakkhinena ca dvarena nikkhamiva gajuttamo.
24
Kakusadhe ca sathari konagamane ca kassape,
Patitthite bhumibhage porana isinam pure.
25
1 Upagato hathiraja bhumisisam gajuttamo,
Dhatuyo sakyaputtassa patitthesi narasabho.
26
Saha patitthite dhatu deva tatha pamodita,
Akampi tatha pathavi abbhutam lomahamsanam.
27
Sabhatuke pasadeva mahamacce saratthake,
Thupitthikam ca karesi 2 samanero mahiddhiko.

1 Upaganva-si-pa


2 Si.Pa. Sumanavhayo.

[SL Page 075] [\x 75/]


28
Paccekapujabcakamsu khattiya thupamuttamam,
Vararatana sabjannam dhatudipa mathuttamam.
29
Setacchattam ca paccekachattam bcanekakamyatha,
Tatharupa malavkaram valacijani dassani.
30
Thupatthane catuddisa padipehi vibhataka,
Sataramsi udente vo pasobhanti samantato.
31
Patharitehi dussehi nanaravgehi cittiyo,
2 Akaso vigatabbho ca uparupari sobhati.
32
Ratanamayahi nikkhittabca hosivalikahi ca,
Kabcanavitanam chattam sonnamalivicittakam.
33
3 Imam passati sambuddho kakusadho vinayako,
Cattalisa sahassehi tadihi parivarito.
34
Karuna vodito Buddho satte passati cakkhuma,
Ojadipe bhayapure dukkhappatte ca manuse.
35
Bodhesite bahusatte bodhaneyye mahajane,
Buddharamsanubhavena adicco padumam yatha.
36
Cattalisa sahassehi bhikkhuhi parivarito,
Abbhutthitova suriyo ojadipe patitthito.
37
Kakusadho mahadevo devakuto ca pabbato,
Ojadipe bhayapure abhayo nama khattiyo.
38
Nagaram kadambakokase nadito asi mapitam,
Suvibhattam dassaneyyam ramaniyam manoharam.
39
Punnakanarako nama pajjaro asi kakkhalo,
Jano samsayamapanno macchava kuminamukhe.
40
Buddhassa anubhavena pakkanto pajjaro tada,
Desite amate dhamme sasane ca patitthite.
41
Caturasiti sahassanam dhammabhisamayo ahu,

1 Ec.l̥. Dvethanaveka.


2 Ec.l̥. Akasovi gatabbhohi uparivaparisobhati.
3 Si.Pa. Ayampassati.

[SL Page 076] [\x 76/]

Patiyaramo tada asi dhammakarakacetiyam.
42
Bhikkhusahassa parivuto mahadevo mahiddhiko,
Pakkanto’ca jino tamha sayameva’gga puggalo’ti.
43
Imam passati sambuddho konagamano mahamuni,
Timsabhikkhusahassehi samanta parivarito.
44
Dasasahasse sambuddho karunam pharaticakkhuma,
Varadipe mahaviro dukkhite passati nare.
45
Tamhidipe pabodhetum bodhaneyyo mahajane,
Buddharamsanubhavena adicco padumam yatha.
46
Timsabhikkhusahassehi sambuddho parivarito,
Abbhutthitova suriyo varadipe patitthito.
47
Konagamano namajino samantakuta pabbate,
Dipevasi vaddhamano samiddho nama khattiyo.
48
Dubbutthiyo tada vasum’ 1 dumbhikkhe bhayapilite,
Dubbhikkhadukkhite satte maccha vappodake yatha.
49
Agate lokanathe ca devo sammabhivassati,
Khemo casi janapado, assasesi bahujjane.
50
Tissatalakasamante nagare dakkhinamukhe,
Viharo uttararamo kayabadhana cetiyam.
51
Caturasitisahassanam dhammabhisamayo ahu,
Desite amate dhamme suriyo udito yatha.
52
Bhikkhusahassaparivuto mahasumano patitthito,
Pakkanto casi mahaviro sayameva’ggapuggaloti.
53
Imam passati sambuddho kassapo lokanayako,
Visambhikkhusahassehi samanta parivarito.
54
Kassapo ca lokavidu voloketi sadevakam,
Buddhacavisukkhuddhena bodhaneyye ca passati.
55
Kassapo ca lokavidu ahutinam patiggaho,

1. Ec.l̥. Dumbhikkhiasiyonaka.

[SL Page 077] [\x 77/]

1 Pharam mahakarunaya vivadena pakuppite.


56
Mandadipe bahu satte bodhaneyyo ca passati,
Buddharamsanubhavena adicco padumam yatha.
57
Gacchissami mandadipam 2 jotayissami sasanam,
Patitthapemi sammaham adhakaramva cadima.
58
Bhikkhugana parivuto akase pakkami jino,
Patitthito mandadipe suriyobbhutthito yatha
59
Kassapo sabbanado ca subhakuto ca pabbato,
Visalam nama nagaram, jayanto nama khattiyo.
60
Khematalakasamante nagare pacchime mukhe,
Viharo pacinaramo, cetiyam dakasatakam
61
Assasevana sambuddho kava samagga bhatuke,
Desesi amatam dhammam patitthapesi sasanam
62
Desite amate dhamme patitthite ca sasane,
Caturasitisahassanam dhammabhisamayo ahu.
63
Bhikkhuganaparivuto sabbanado mahayaso,
Patitthito mandadipe, pakkanto lokanayako’ti.
64
Ayamhiloke Buddho uppanno lokanayako
Sattanam anukampaya desesidhammamuttamam.
65
Se’tampassati sambuddho lokajettho narasabho,
Naganamasi 3 savgamo mahasena samagata.
66
Dhumayanti pajjalanti verayanti carantita,
Mahabbhayamsamuppannam dipam nasenti pannaga.
67
Agama etibhuto’va, gacchami dipamuttam,
Matulam bhagineyyam ca nibbapessami pannage.
68
Aham gotamasambuddho, pabbate ceti namake,
Anuradhapure ramme tisso namasi khattiyo.
69
Kusinarayam Bhagava mallana mupavattane,

1 Ec.l̥. Pharanto mahakarunaya vivadam passati kuppitam


2 Ec.l̥. Tarayissamipaninam.
3 Ec.l̥. Samgamathaya.

[SL Page 078] [\x 78/]

Anupadisesa Buddho nibbuto upadhikkhaye.
70
Vassedvisata tite chattim savassake tatha,
Mahido nama namena jotayissati sasanam.
71
Nagarassa dakkhinato bhumibhage manorame,
Aramo ca ramaniyo thuparamo’ti suyyare.
72
Tambapanni ti namena dipo cayambhavissati,
Saririka mama dhatu patitthissati sadhukam
73
Buddhe pasanna dhamme ca savghe ca ujuditthika,
Bhave cittam virajeti anula nama khattiya.
74
Deviya vacanam suva raja theram ida’bravi:
Buddhe pasanna dhamme ca savghe ca ujuditthika.
75
Bhave cittam virajeti, pabbajetha anulakam,
Akappiya maharaja thina pabbajjabhikkhuno
76
Agamissati me raja bhaginisavghamittaka,
Pabbajevana moce tum anulam sabbabadhana.
77
Savghamitta mahapabba uttara ca vicakkhana,
Hema ca masagalla ca aggimitta mitavada.
78
Tappa pabbatachinna ca malla ca dhammadasika,
Ettaka ta bhikkhuniyodhutaraga samahita.
79
Odatamanasavkappa saddhammavinayerata,
Khinasava vasippatta tevijja iddhikovida.
80
Uttamatte thita tatha agamissanti ta idha.
Mahamaccaparivuto nisinno khattiyo tada.
81
Mantikamo nisidiva maccanam etadabravi.
Arittho nama khattiyo suva devassa bhasitam,
82
Therassa vacanam suva uggahevana sasanam,
Dayakam anusaveva pakkami uttaramukho.
83
Nagarasse kadesamhi gharam kavana khattiya,
Dasasilam samadinna anula pamukhacata.

[SL Page 079] [\x 79/]


84
Sabba pabcasata kabba abhijata jutidhara,
Anulam parivareva sayampato upatthisum.
85
Nava titha mupaganva aropevana 1 navakam,
Sagaram samatikkanto thale pava patitthito.
86
Vibdhatavim atikkanto mahamacco mahabbalo,
Pataliputtanuppatto gato devassa santikam.
87
Putto deva maharaja ahuyo piyadassano,
Mahido nama so thero pesito tava santikam
88
Devanampiyo raja sahayo piyadassano,
Buddhe abhippasanno so pesito tava santikam.
89
Bhatuko savghamittaya avacidam maha isi.
Rajakabba suppasanna anula nama khattiya.
90
Sabba tam apalokenti pabbajjaya purakkhaka.
Bhatuno sasanam suva savghamitta vicakkhana.
91
Turita upasavkamma rajanam idamabravi:
Anujana maharaja, gacchami dipalabjakam.
92
Bhatuno vacanam mayham nasakkadevavaritum
Bhagineyyo ca sumano putto ca jetthabhatuko
93
Gata tava piyodani gamanam varemidhituya.
Bhariyam me maharaja bhatuno vacanam mama,
94
Rajakabba maharaja anula nama khattiya,
Sabba mam apalokenti pabbajjaya purakkhaka.

Bhanavaram pannarasamam.

1 Ec.l̥. Mahanavam.

[SL Page 080] [\x 80/]


1
Caturavginim mahasenam sannayhivana khattiyo,
Tathagatassa sambodhim adaya pakkami tada.
2
Tinirajjani tikkanto vibdhatavim ca khattiyo,
Atikkanto braharabbam anuppatto 1 mahannavam
3
Caturavgini mahasena bhikkhuni savghasavika,
Mahasamuddam pakkanta adaya bodhimuttamam,
4
Upari dibbam turiyam hetthato ca manussakam,
Catuddisammanusikam, pakkantam jalasagare.
5
Muddhani avalokeva khattiyo piyadassano,
Abhivadayiva bodhim imamatham abhasatha: 6
Bahussuto iddhimanto silava susamahito, dassane kampiyam mayham 2 atappeyyam
mahajanam.
7
Tatha kadiva rodiva olokevana dassana,
Khattiyo, thanivattiva agama sakanivesanam.
8
* Udake nimmita naga devakase ca nimmita,
Rukkhe ca nimmita deva nananivesanampi ca.
9
Parivarayimsu te sabbe gacchantam bodhimuttamam,
Amanapa pisaca ca bhutakumbhandarakkhasa.
10
Bodhim paccantamayantam parivarimsu’ manusa.
Tavatimsa ca yama ca tusitapi ca devata.
11
Nimmanaratino deva ye devavasavattino,
Bodhim paccantamayantam tutthahattha pamodita.
12
Tettimsa ca devaputta sabbe idapurakkhaka,
Bodhim paccantamayantam apphothenti 3 bhujampi ca.
13
Kuvero dhatarattho ca virupakkho virulhako,
Cattaro te maharaja samanta caturodisa.

1 Ec.l̥. Jalasagaram.


2 Ec.l̥. Akappiyam.
3 Ec.l̥. Hasanti ca * vimamsitabba[dipa07]
[SL Page 081] [\x 81/]
14
Parivarayimsu sambodhim gacchantam dipalavkatam,
Mahamukhapatahara divillatata didima.
15
Bodhim paccantamayantam sadhukilanti devata,
Paricchattaka puppham ca dibbam madaravampi ca,1
16
Dibba cadana cunnam ca antalikkhe pavassati.
Bodhim paccantamayantam pujayanti ca devata.
17
Campaka sarala nimba nagapunnaga ketaki,2
Jalannave3 mahabodhim deva pujenti sathuno.
18
Nagaraja nagakabba nagapota bahujjana.4
Bhavanato nikkhamiva pujenti bodhimuttamam.
19
Nana viraga vasana nanaraga vibhusita,
Sagaretam5 mahabodhim naga pujenti sathuno.
20
Uppalam kumudam nilam puppham ca satapattakam,5
Kallaharam kucalaya vimutta madhu gadhikam.6
21
Takkarikam kovilaram patalim bimbajalakam,
Asokam salapuppham ca missakam ca piyavgukam.
22
Naga pujenti te bodhim sobhati jalasagare,
Amodita nagakabba nagaraja pamodita.
23
Bodhim paccantamayantam naga kilanti sathuno,
Tatha manimaya bhumi muttaphalika sathata.
24
Arama pokkharaniyo nana pupphehi vittita,9
Sattahakam vasivana sadeva manusa tahim.10
25
Bhavanato nikkhamiva11 pujenti bodhimuttamam,
Maladamakalapa ca nagakabba ca devata.
26
Avijdhanti ca celani sambodhim paricarita,
Bodhim paccanta mayantam sadhukilanti devata.
27
Paricchattakapuppham ca dibbamadaravampi ca,12
Dibba cadana cunnam ca antalikkhe pavassati.

1 Dibba madaravani ca-i. 2 Ketaka-i. 3 Jalasagare-i. 4 Bahujana-i. 5 Jalasagare-i. 6


Uppala-paduma kumuda nilani satapattakam-i. 7 Kuvalaya madhimuttamadhugadhikam-i.
8 Sadhuno-i. 9 Vicitta-i. 10 Sadeva saha manusa-i. 11 Nikkhamantam-i. 12 Dibbamadaravani
ca-i.

[SL Page 082] [\x 82/]


28
Naga yakkha ca bhuta ca sadeva atha manusa,1
Jalasagaramayantam sambodhim paricarita.
29
Tatha naccanti gayanti vadayanti hasanti ca,
Bhujam pothenti digunam te bodhiparivarita.
30
Naga yakkha ca bhuta ca sadeva atha manusa,1
Kittenti mavgalam sothim niyante’ bodhi muttame.
31
Naga dhajapaggahita nilobhasa manorama,
Kittenti bodhiya vannam patittha2 dipalabjake.
32
Anuradhapura ramma nikkhamiva bahujana,
Sambodhim upasavkanta saha devehi khattiya.3
33
Parivarayimsu sambodhim sahaputtehi khattiya.3
Gadhamalam ca pujesum gadha gadhanamuttamam.
34
Vithiyo ca susammattha agghiyo ca alavkata,
Patitthite bodhiraje4 kampitha pathavi tada’ti.
35
Dapesi raja atthattha khattiye ca5 pana’tthasu,
Sabbajettham bodhiguttam rakkhitum bodhimuttamam.
36
Ada6 sabbapariharam sabbalavkara bhasuram,
Solasatha7 mahalekha dharani bodhigarava
37
Tatha susibcatharanam mahalekhatthane thapi,
Kulam sahassakam8 kava ketuchadivapalakam.9
38
Suvannabheriyo attha abhisekadi mavgale,
Ekam janapadam dava cadaguttam thapesi ca.
39
Devaguttabca pasadam10 bhumibcekam yatharaham,
Tesam kulanamabbesam11 gamabhoge pariccaji.
40
Rabbo pabcasata kabba aggajata yasassini,
Pabbajimsu ca ta sabba vitaraga samahita.
41
Kumarika pabcasata anula paricarita,
Pabbajimsu ca ta sabba vitaraga ahu tada12

1 Sahamanusa-i. 2 Bodhi uttamam patitthitam-i. 3 Khattiyo-i. 4 Saha patitthite bodhi-i. 5


Khattiyesu-i. 6 Adasi-i. 7 Solasa lamka-i. 8 So kulasahassakam-i. 9 Palanam-i. 10
Devaguttapasadam-i. 11 Kulanam tadabbesam va-i. 12 Samahita-i.

[SL Page 083] [\x 83/]


42
Arittho khattiyo nama nikkhanto ca bhayaddito,1
Pabcasataparivaro pabbaji jinasasane.
43
Sabbevarahappatta sampunna jinasasane,
Hemante pathame mase pupphite2 dharaniruhe,
Agato so mahabodhi patittho tambapannike’ti.
Bhanavaram solasamam.
Solasamo paricchedo


1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39


Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©atelim.com 2016
rəhbərliyinə müraciət