+ Kü thuËt -
Ph¬ng thøc trång vµ xö lý ®Êt
§Êt díi rõng nghÌo, c©y bôi. Trång theo r¹ch. R¹ch më réng 2 -2,5 m, r¹ch c¸ch r¹ch 6 m, c©y c¸ch c©y 3 m. Cã thÓ trång hçn loµi víi c¸c loµi c©y l¸ réng kh¸c. Trång hçn loµi theo hµng cho n¨ng suÊt kh¸. Cã thÓ trång bæ sung re gõng trong rõng phôc håi ®Ó n©ng cao tû lÖ loµi kinh tÕ. Xö lý thùc b× ph¶i ®¶m b¶o cho c©y con trong giai ®o¹n ®Çu kh«ng bÞ ph¬i trèng. Hè cuèc 30 x30 x30 cm. Trång c¸c mËt ®é 250, 500, 1100 c©y/ha.
Vô xu©n trång th¸ng 2- 4. Vô thu: th¸ng 7 -9. Khi trång cÇn xÐ vá bÇu.
Trång trong c¸c th¶m rõng nghÌo, c©y bôi, ph¶i ch¨m sãc 3 n¨m liÒn. Kh«ng ®Ó d©y leo, c©y bôi chÌn lÊn, quÊn gh× c©y re gõng. N¨m ®Çu ch¨m sãc hai lÇn, nÕu trång vô thu, ch¨m sãc 4 lÇn nÕu trång vô xu©n. C¸c lÇn ch¨m sãc: ph¸t thùc b× x©m lÊn 1-2 lÇn, xíi vun gèc. Xíi lÇn 2 tríc vµ sau mïa ma. N¨m thø 2 vµ 3 còng ch¨m sãc 3 -4 lÇn nh trªn. N¨m thø 3 -4 c©y cao 3 -4 m, re gõng ®· cã chiÒu cao cã thÓ hßa vµo th¶m thùc b× phôc håi. C©y 20 -25 tuæi ®êng kÝnh ngang ngùc ®¹t 30- 35cm, chiÒu cao 20 -25m cã thÓ khai th¸c, sö dông.
Trång c¸c m« h×nh lµm giµu theo ®¸m, theo r¹ch trªn 2 - 3 vïng sinh th¸i, mçi vïng trång tèi thiÓu 10 -15 ha, t¬ng ®èi thµnh l« kho¶nh ®Ó theo dâi sinh trëng, ph¸t triÓn vµ cã c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt luËn mét c¸ch ch¾c ch¾n
Tµi liÖu tham kh¶o -
C©y gç rõng ViÖt Nam, 1980. ViÖn §TQH, NXBNN.
-
NguyÔn B¸ ChÊt, 1994. Kü thuËt trång re gõng. TSLN, 6.
vªn vªn
Tªn khoa häc: Anisoptera cochinchinensis Pierre (A. costata Korth.)
Hä: DÇu - Dipterocarpaceae
1. M« t¶ h×nh th¸i
C©y gç lín, cao trªn 30m, th©n h×nh trô, th¼ng kh«ng cã b¹nh vÌ, vá mµu x¸m n©u. §êng kÝnh ngang ngùc cã thÓ ®¹t tíi 2m. L¸ ®¬n mäc c¸ch cã l¸ kÌm sím rông. L¸ h×nh thu«n, mÆt trªn nh½n, mÆt díi cã l«ng nhá, g©n l¸ næi râ rÖt, l¸ cã chiÒu dµi tõ 10- 15cm, réng tõ 5- 8cm. Hoa tù chïm mäc ë n¸ch l¸. Hoa lìng tÝnh gåm 30- 35 nhÞ ®ùc, bÇu h¹ 2 «, mçi « cã 2 no·n. H×nh cÇu, ®êng kÝnh tõ 1- 1,5cm. Qu¶ cã c¸nh lín dµi tõ 10- 12cm, réng tõ 1,5- 2cm. Mïa hoa vµo th¸ng 2- 3. Mïa qu¶ vµo th¸ng 4- 5.
2. §Æc ®iÓm sinh th¸i
+ Lîng ma b×nh qu©n n¨m tõ: 1500- 2200 mm
+ NhiÖt ®é b×nh qu©n n¨m: 25- 270C.
+ Èm ®é t¬ng ®èi trunh b×nh n¨m: 75%- 85%.
+ Mïa kh« kÐo dµi: 4- 6 th¸ng.
ThÝch hîp víi lo¹i ®Êt x¸m trªn phï sa cæ b¹c mµu hoÆc ®Êt n©u vµng trªn phï sa cæ. Vªn vªn kh«ng chÞu ngËp, óng. §Êt cã vªn vªn ph©n bè thêng nghÌo dinh dìng.
-
QuÇn x· thùc vËt: Cã thÓ coi vªn vªn ph©n bè trong c¸c ®ai chuyÓn tiÕp tõ rõng c©y hä DÇu sang rõng c©y l¸ réng thêng xanh (rõng b¸n Èm, nöa rông l¸ ma mïa). Trong rõng tù nhiªn vªn vªn thêng mäc víi c¸c c©y hä DÇu kh¸c: dÇu l«ng, dÇu níc, sao ®en vµ mét sè loµi c©y hä §Ëu: gi¸ng h¬ng, cÈm xe, gâ ®á, lim xÑt. Vªn vªn lu«n chiÕm tÇng u thÕ sinh th¸i hay tÇng “nh«” trong cÊu tróc tÇng thø.
-
Vïng ph©n bè: Trªn thÕ giíi: C¸c níc vïng §«ng Nam ¸: Philippinne, Indonesia, Malaysia. ë ViÖt Nam: Tõ vÜ tuyÕn 15 trë vµo Nam. Vïng ph©n bè chñ yÕu ë miÒn Nam lµ c¸c tØnh §«ng Nam Bé.
3. C«ng dông
Gç cã g¸c vµ lâi ph©n biÖt, gi¸c mÇu tr¾ng vµng nh¹t, lâi mÇu vµng nh¹t. Vßng sinh trëng kh«ng râ rµng, thêng réng 5-7mm. M¹ch ®¬n ®éc ph©n t¸n, Ýt khi khi gÆp m¹ch kÐp ng¾n, ®êng kÝnh m¹ch réng trung b×nh, sè lîng m¹ch trªn 1mm2 tõ Ýt ®Õn trung b×nh, trong m¹ch thêng cã thÓ nót. Tia gç réng trung b×nh. M« mÒm ph©n t¸n vµ tô hîp ph¸t triÓn thµnh nh÷ng gi¶i hÑp vµ ng¾n, cã m« mÒm dÝnh m¹ch kh«ng ®Òu. Sîi gç d¹ng qu¶n bµo, dµi 1,6mm. Cã èng dÉn nhùa dÇu ph©n t¸n, Ýt khi tô hîp thµnh nh÷ng cung ng¾n theo híng tiÕp tuyÕn. Gç cøng trung b×nh vµ nÆng trung b×nh. khèi lîng thÓ tÝch gç kh« 640kg/m3. HÖ sè co rót thÓ tÝch 0,49. §iÓm b·o hoµ thí gç 28%. Giíi h¹n bÒ khi nÐn däc thí 504kg/cm2, uèn tÜnh 1150kg/cm2. Søc chèng t¸ch 17,5kg/cm. HÖ sè uèn va ®Ëp 1,17. Gç vªn vªn cã ®ñ nh÷ng tiªu chuÈn tho¶ m·n víi yªu cÇu cña gç nguyªn liÖu dïng trong nghiÖp gç bãc. Cã nhiÒu u ®iÓm ®¸p øng cho yªu cÇu cña gç dïng ®Ó ®ãng tÇu thuyÒn, cã kh¶ n¨ng dïng trong kÕt cÊu chÞu lùc, chñ yÕu lµ trong ®å méc, giao th«ng vËn t¶i vµ x©y dùng, dïng lµm nh÷ng cÊu kiÖn cÇn chÞu ®ùng va ch¹m vµ rung ®éng. RÊt cã gi¸ trÞ trong th¬ng m¹i. Gi¸ thÞ trêng thÕ giíi hiÖn nay: 2000- 2500 USD/m3gç trßn.
4. §¸nh gi¸ m« h×nh rõng trång
Tríc n¨m 1975 vªn vªn ®îc trång lµm c©y phong c¶nh ë Sµi Gßn, Long H¶i (Vòng Tµu), Long Thµnh (§ång Nai). Sau n¨m 1975 vªn vªn ®îc trång lµm giµu rõng ë M· §µ, La Ngµ (§ång Nai) vµ S«ng BÐ cò. Cho ®Õn nay, toµn bé c¸c m« h×nh cò ®Òu bÞ ph¸ bá, chØ cßn l¹i tõng ®¸m nhá 15- 20 c©y nh ë Long Thµnh.
KÕt qu¶ x©y dùng m« h×nh t¹i mét sè vïng sinh th¸i
Ph¬ng thøc trång
|
Trång toµn diÖn
(rõng c«ng nghiÖp)
|
Trång theo b¨ng
|
N«ng l©m kÕt hîp
|
Lµm giµu rõng
|
Th«ng tin
Chung
|
*§Þa ®iÓm thu thËp.
*DiÖn tÝch m« h×nh.
*ThiÕt kÕ kü thuËt.
|
BÇu Bµng (B×nh D¬ng)
2 ha
N/ha = 1.100c©y
(3 x 3m)
|
BÇu Bµng (B×nh D¬ng)
2 ha
B¨ng réng 15m
N/ha = 600 c©y
|
Long Thµnh (§ång Nai).
1ha
Hçn giao theo r¹ch (5m).
N/ha = 400 c©y
|
Phó B×nh (S«ng BÐ).
5 ha
Hçn giao theo r¹ch 5m.
vªn vªn+sao ®en+dÇu níc
|
LËp
§Þa
|
*KhÝ hËu:
- Lîng ma b×nh qu©n n¨m.
- T0 b×nh qu©n n¨m.
*Thæ nhìng:
- Lo¹i ®Êt.
- §é s©u tÇng ®Êt.
- §é pH
- Hµm lîng mïn (%).
*Thùc b× tríc khi trång.
|
1800 mm
260C
X¸m trªn phï sa cæ
4,5- 5,5
1,2- 1,5
§Êt trèng sau khai th¸c
b¹ch ®µn + keo l¸ trµm
|
1800 mm
260C
X¸m trªn phï sa cæ
4,5- 5,5
1,2- 1,5
§Êt sau khai th¸c
keo l¸ trµm
|
2000 mm
270C
Tuf Ba zan
4,2- 6,5
2- 3
§Êt sau khi khai th¸c tÕch ®Ó trång ®iÒu
|
2000 mm
260C
X¸m trªn phï sa cæ
4,0- 5,5
1,5- 2
Rõng thø sinh nghÌo kiÖt
|
T¨ng
trëng
|
*Tuæi.
*.
*H (m).
*.
*D(cm).
|
5
6,95
1,25
5,3
1,05
|
6
8,41
1,31
7,5
1,25
|
16
18,5
1,16
2,4
1,37
|
4
6,32
1,58
4,4
1,1
|
NhËn
XÐt vÒ
|
Kh¶ n¨ng vµ triÓn väng
|
Rõng trång chuÈn bÞ khÐp t¸n, c©y Ýt bÞ ph©n cÊp. NhiÒu triÓn väng thµnh c«ng.
|
Rõng trång ®· khÐp t¸n, nhiÒu triÓn väng thµnh c«ng, c©y Ýt bÞ ph©n cÊp
|
M« h×nh bÞ ph¸ huû nhiÒu, hiÖn chØ cßn tõng ®¸m nhá, triÓn väng thµnh c«ng cha râ
|
C©y sinh trëng tèt cã nhØÒu triÓn väng thµnh c«ng.
|
Nªn trång vªn vªn trªn ®Êt x¸m phï sa cæ hoÆc tuff bazan hoÆc ®Êt rõng thø sinh cßn tån t¹i líp th¶m rõng che phñ. Nªn trång thuÇn loµi theo c¸c d¶i b¨ng lín 15m – 20m hoÆc hçn giao víi dÇu níc díi t¸n c©y ®Ëu trµm.
5. KhuyÕn nghÞ
a) §Æc ®iÓm cña vªn vªn lµ tËp tÝnh ra hoa kÕt qu¶ kh«ng ®Òu (3- 4 n¨m míi cã mét lÇn ra hoa kÕt qu¶) nªn cÇn ph¶i dù tr÷ h¹t gièng vµ c©y con cho nh÷ng n¨m sau ®Ó phôc vô kÕ ho¹ch trång rõng.
b) H¹t vªn vªn mÊt søc n¶y mÇm rÊt nhanh nªn sau khi thu h¸i ph¶i xö lý h¹t vµ ®em gieo ¬m ngay.
ThÝch hîp nhÊt víi lo¹i ®Êt x¸m phï sa cæ, ®Þa h×nh b»ng ph¼ng, kh«ng ngËp óng, trªn c¸c d¹ng rõng thø sinh nghÌo kiÖt.
a) Mïa vô thu h¸i: Th¸ng 4- 5 khi vá qu¶ chuyÓn tõ mµu xanh sang mµu n©u x¸m.
b) T¹o c©y con:
- Gieo h¹t lªn luèng sau ®ã cÊy vµo bÇu P.E (20 x 25cm) (hçn hîp ruét bÇu gåm 80% ®Êt mÆt + 20% ph©n chuång hoai).
- Tiªu chuÈn c©y con ®em trång: 12- 14 th¸ng tuæi, chiÒu cao b×nh qu©n: 0,6- 0,8m.
c) Kü thuËt trång: Vªn vªn cã thÓ trång thuÇn loµi díi t¸n c©y ®Ëu trµm (Indigofera teysmanii) víi mËt ®é 600 c/ha (3 x 6m) hoÆc hçn giao theo hµng víi dÇu níc vµ sao ®en. Giai ®o¹n ®Çu rõng trång, vªn vªn cÇn che bãng nhÑ nªn dïng ®Ëu trµm hoÆc muång ®en lµm c©y phï trî rÊt thÝch hîp. Trång rõng ngay nh÷ng c¬n ma mïa ®Çu tiªn (th¸ng 6 hoÆc th¸ng 7).
d) Kü thuËt ch¨m sãc: Liªn tôc trong 7 n¨m.
- N¨m thø 1 ®Õn n¨m thø 3 (2 lÇn trong n¨m vµ tríc vµ cuèi mïa ma). Néi dung chñ yÕu gåm lµm cá, vun gèc, xíi v¸ng, c¾t d©y leo.
- N¨m thø 4- 5: TØa chåi, t¹o h×nh th©n.
- N¨m thø 6- 7: Më t¸n, ®iÒu tiÕt mËt ®é (mËt ®é cuèi cïng kho¶ng 300 c©y/ha).
- Ngoµi ra cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p phßng chèng ch¸y rõng trong mïa kh«.
|