Wybrane problemy filozofii marksistowskiej, teksty źródłowe, oprać. H. Zelnikowa, 1974. — Filozofia marksistowska,
podręcznik akademicki, praca zbiorowa, red. T. M. Jaroszęwski, 1970; 5 wyd. 1977. — Wybrane problemy filozofii
marksistowskiej, zbiór opracowań, red. T. M. Jaroszewski, 1972, 4 wyd. 1975. — Elementy marksistowskiej
metodologii humanistyki, praca zbiór., red. J. Kmita, 1973. — Metodologiczne implikacje epistemologii
rrarksistowskiej, praca zbiór., red. J. Kmita, 1974.
A. Schaff, Z zagadnień marksistowskiej-teorii prawdy, 1951, 1959; — Obiektywny charakter praw historii, 1955;
— Marksizm a egzystencjalizm, 1961, 1962; — Filozofia człowieka, 1962, 3 wyd. 1965; — Marksizm a jednostka
ludzka, 1965; — Hurnanismus, Sprachphilosophie, Erkenntnistheorie des Marxismus. Philosophische Abhandlungen,
(Wien) 1975; — Liczne tłumaczenia pow. prac na obce języki. Ponadto rozprawy i artykuły w czasopismach: „Myśl
Współczesna", „Myśl Filozoficzna", „Studia Filozoficzne", „Studia Socjologiczne" i in. — J. Szczepański, Zagadnienia
metodologii badań społecznych w niektórych pracach Marksa i Engelsa, „Myśl Filoz.", 2(4), 1952. — M. Ossowska,
Myśl etyczna Marksa, „Przegl. Kultur.", 26,1959. — M. Fritzhand, Człowiek, humanizm, moralność. Ze studiów nad
Marksem, 1961; 2 wyd. 1966; — Myśl etyczna młodego Marksa, 1961; — W kręgu etyki marksistowskiej, szkice i
polemiki etyczne, 1966; — O niektórych właściwościach etyki marksistowskiej, 1974. — A. Jasińska, Mikro- i
makrospołeczne determinanty myśli K. Marksa, „Studia Socjolog.", 1(20), 1966. — S. Kozyr-Kowalski, M. Weber a K.
Marks. Socjologia M. Webera jako „pozytywna krytyka materializmu historycznego", 1967. — S. Kozyr-Kowalski, J.
Ładosz, Dialektyka a społeczeństwo. Wstęp do materializmu historycznego, 4 wyd. 1977. — A. Kłoskowska,
Koncepcja kultury w ujęciu K. Marksa, „Studia" Fttoz.", 1(52), 1968. — L. Nowak, U podstaw marksowskiej
metodologii nauk, 1971.— J. Legowicz, Filozofia — istnienie, myślenie, działanie, 1972. — S. Widerszpil, Wybrane
problemy socjologii'marksistowskiej, 1972. — S. Dziamski, U źródeł marksistowskiej filozofii nauk społecznych w
Polsce, 1972; — Zarys polskiej filozoficznej myśli marksistowskiej 1878-1939, 1973; n. wyd. 1977.
— W. Krajewski, Engels o ruchu materii i jego prawidłowości. Główne idee «Dialektyki przyrody* z perspektywy stu
lat, 1973. — J. J. Wiatr, Marksistowska teoria rozwoju społecznego, 1973. — Z. Cackowski, Główne pojęcia
materializmu historycznego, 1974. — J. Kmita, W. Ławniczak, Marksizm a empiryzm, „Stud. Filoz.", 10, 1974. — L.
Nowak. Zasady marksistowskiej filozofii nauki. Próba systematycznej rekonstrukcji, 1974. —T. M. Jaroszęwski,
Osobowość i wspólnota, 1971; — toż w tłum. roś., (Moskwa) 1973; —czeskim, (Praha) 1975; —The Definition of the
Notion'of «Praxis» in K. Marx's Philosophy, „Dialectics and Humanism", l, 1973;-Rozważania o praktyce. Wokół
interpretacji filozofii K. Marksa, 1974; n. wyd. 1977; — Jednostka ą społeczeństwo w ujęciu filozofii
389
marksistowskiej (Myśl K. Marksa), „Człowiek i Światopogląd", 7, 1974; Rozprawy i artykuły w wydawnictwach
zbiorowych (Filozofia marksistowska, 1975; Wybrane probl. filoz. marksist., 1975; Humanizm socjalistyczny, 1975)
oraz w czasopismach („Człowiek i Światopogląd", „Studia Filozoficzne", „Dialectics a. Humanism" i in.).
Niektóre dawniejsze prace o Marksie i marksizmie napisane przez Polaków w XIX i w pocz. XX wieku:
L. Gumplowicz, Rechtsstaat und Sozialismus, Innsbruck 1881. —W. Weryho, Marx als Philosoph, 1894. - K. Kelles-
Krauz. O tzw. "kryzysie marksizmu", „Przegl. Filoz.", 1900; — Filozofia marksizmu „Krytyka", 1902; - Ou'est-ce que
le materialisme historique, „Annales de 1'Inst. Intern, de Sociol.", 1902.--W ostatnich latach Biblioteka Myśli
Socjalistycznej wydala pisma wybrane: St. Krusińskiego (1958), R. Luxemburg (1959), K. Kelles-Krauza (1962).
Marks i Engels w Polsce. Materiały do bibliografii 1842 • 1952, 1953.
STIRNER. A. Ruest, M. Stirner, Leben, Weltanschauung, Vermachtnis, 1906. - K. A. Mautz, Uie Philosophie M.
Stirner's im Gegensatz zum Hegelschen Idealismus. 1936. - H. Arvon, Aux sources de l'existentialisme, M. Stirner,
1954. -R. W. K. Paterson, The Nihilistic Egoist M. Stirner, 1971.
J. Niecikowski, Stirner, Kierkegaard — krytycy Hegla, „Arch. Hisl. Filoz. i Myśli Spol.", 13, 1967.
CARLYLE. P. Hensel, Th. Carłyle, 1900. N. Young, Carłyle. His Rise and Fali, 1925. - R. Wel-lek, l. Kant in
England, 1793 - 1838, 1931. - C. F. Harrold, Carłyle and German Thought, J934. • A. C. Taylor, Carłyle et la pensće
laline, 1937. - E. R. Bentley, Century of Hero Worship. A Study ot' the Idea of Heroism in Carłyle and Nietzsche,2wyd.
1960. — J. Kedenburg,Teleologisches Geschichts-bild und theoretische Staatsaulfassung im Werke Th. Carłyles, 1960.
J. M. Robertson, Humaniści nowożytni. Studia o Carlyle"u (i in.), tłum. J. Stecki, 1889.-A.Mohl, Bohaler Carlyle'a i
nadczłowiek Nietzschego, tłum. 1913.
.R. Oyboski, Unity of Idea in the Works of Carłyle, „Biuletyn PAU", 1937.
RUSKIM. W. G. Collingwood, The Art Teaching of John Ruskin, 1891. -- D. Larg, J. Ruskin, 1932. • H. Gally,
Ruskin et l'esthetique intuitive, 1933. -J. D. Rosenberg, The Darkening Glass. A Portrait of Ruskin's Genius, 1961. - Q.
Beli, Ruskin, 1963, - P. Jaudell, La pensee sociale de J. Ruskin, Diss. (Paris), 1972.
R. de la Sizeranne, Ruskin i kult piękna, 2 t., tłum. A. Potocki, 1898-99. - A. W. Saenger, John Ruskin, jego życie i
działalność, tłum. ok. 1900.
L. Winiarski, Teorie estetyczne Ruskina, „Prawda", 1894. - M. Bujno, J. Ruskin i jego poglądy, 2 wyd. 1908. W.
Rubczyński, J. Ruskin. Studia nad uzasadnieniem i powiązaniem jego głównych pomysłów, „Przegl. Poi.". 1901, oraz
oddzielnie, 1904; — Aksjologia Ruskina, „Kwart. Filoz.", 13, 1936. -R. Dyboski, Ze studiów nad Ruskinem,
„Sprawozd. PAU", 1937.
NEWMAN. P. Thureau-Dangin, La renaissance catholique: Newman et le mouvement d'0xford, 1899;- Newman
catholique, 1912.—L. Fel i x - Faure, Newman, są vie et ses oeuvres, 1901. — H. Bre-mond, Newman, 3 t., 1905 • 06;
•- Newman. Essai de biographie psychologique, 1937. — W. P. Ward, The Lite od J. H. C'ardinal Newman, 2 t., 1912; 3
wyd. 1927. •- E. Przywara, Einfuhrung in Newmans Wesen und Werk. 1922. — J. Guitton, Philosophie de Newman,
1933; -- Renan et Newrnan, 1938. -F. R. Cronin, Cardinal Newman: His Hislory of Knowledge, 1935. — F. Tardwel, La
personnalite litleraire de Newman, 1937. — M. Hogan, Bacon and Newman; bar God from Science, 1939. — A. KarI,
Die Glaubensphilosophie Newmans, 1941. - Ch. F. Harrold, J. H. Newman. Ań Expository and Criti-cal Study of His
Mind, Thought and Art, 1945. - S. G. Brown, Newman at Beaumont, 1945. - S. 0'Fao-lain, Newman's Way, 1952. - A.
D. Culler, Imperiał Intellect. A Study of Newman's Educational Ideał, 1955. - T. Kenny, The Political Thought of J. H.
Newman, 1957, - Dr Zeno, OFM. .1. H. Newman, 1957. - L. Bouyer, Newman. His Lite and Spirituality, 1960. — F. M.
Willam, Aristotelische Erkennt-nisiehre bei Whately und Newman und ihre Bezuge żur Gegenwart, 1960. — A. J.
Boekraad, H. Tris-iram, The Argument from Conscience to the Existence of God, According to J. H. Newman, 1961. -
.1. Honor e. Itinerairespirituel de Newman, 1964. — A. D. L a pat i, J. H. Newman, 1972. — Od r. 1950 ukazuje się
publikacja Newman Studien, wyd. H. Fries i W. Becker, Norymberga, dotychczas 5 tomów (w t. 2 bibliografia
Newmana). —J. Rickaby, Index to Works of Cardinal Newman, 1914.
Kardynał J. H. Newman 1801 - 1890, praca zbiorowa, tłum. T. Mieszkowski, 1967. Ch. Hollis, Newman a świat
współczesny, tłum. T. Mieszkowski, 1970.
Z. Bastgenówna, Brzozowski a Newman, „Sprawozd. PAU", 1933; - Tajemnica Newmana, „Ver-hum", 1937. —
W. Tatarkiewicz. Filozofia Newmana, „Znak", l, 1948. - W. Gawlik, Newmanowska
390
analiza poznania konkretnego i religijnego, „Collect. Theolog.", 1955. — S. Brzozowski, J. H. Newman. „Znak", 10,
1961 (fragmenty przedmowy do Wyboru pism Newmana, z r. 1915).
KIERKEGAARD. H. Hóffding, Die Philosophie in Danemark im XIX Jahrhundert, „Archiv f. Ge-sehichte d.
Philos.", 1899; - • S. Kierkegaard, 1922. - E. Przywara, Das Geheimnis Kierkegaard, 1927. -C. Schrempl, S,
Kierkegaard, 2 t., 1927 - 28. - E. Hirsch, Kierkegaard-Studien, 2 t., 1933. - L. Ches-tov, Kierkegaard et la philosophie
existentielle, 1936. — W. Lowrie, Kierkegaard, 1938: n. wyd. 1962. — J. Wahl, Etudes Kierkegaardiennes, 1938; n.
wyd. 1949.— R. Jolivet, Introduction a Kierkegaard, 1946; — Aux sources de l'existentialisme chretien. Kierkegaard,
1958. — J. Hohienberg, S. Kierkegaard, 1954. - • J. Collins, The Mind of Kierkegaard, 1954. — M. Wyschogrod,
Kierkegaard and Heidegger, 1954.
J. Slock, Die Anthropologie Kierkegaards, 1954. — A. Paulsen, S, Kierkegaard, Deuter unserer Existenz, 1955. —
Kierkegaardiana, wyd. zbiór., red. N. Thulstrup, 9 t., 1955 - 74. — Publikacja zespól.: Kierkegaard Symposion, Orbis
Litterarum, t. 10, 1955. — M. Theunissen, Dsr BsgrirT Ernst bei Kierkegaard. 1958. — P. P. Rohde, S. Kierkegaard in
Selbstzsugnissen und Bilddokuminten, 1960. - M. G ri ma u li. Kierkegaard par lui-meme, 1962. —T. W. Adorno,
Kierkegaard, 1962. — P. Mesnard, Kierkegaard, 3 wyd. 1963. —G. Price, The Narrow Pass. A Study of Kierkegaard's
Concept of Mań, 1963.
P. A. Stucki, Le christianisme et 1'histoire d'apres Kierkegaard, 1963. - E. Tielsch, Kierkegaards Glaube, 1964. - H.
Friemond, Existenzin Liebe nach S. Kierkegaard, 1965. - H. M. Garelick, The Anti-Christianity of Kierkegaard, 1965. -
H. Gerdes, S. Kierkegaard, 1966. - J. H. Schniid, Krilik der Existenz. Anałysen zum Existenzdenken S. Kierkegaards,
Diss. (Basel) 1964, (wyd. 1966). - H. Schwep penhauser, Kierkegaards Angriffaufdie Spekulation. Eine Verteitigung,
1967. - Ch. Waldenfels-Goes, Direkte und indirekte Mitteilung bei S. Kierkegaard, Diss. (Mtinchen), 1967. — V. Eller,
Kierkegaard and Radical Discipleship. A New Perspective, 1968. — H. Fahrenbach, Kierkegaards existenzdialektische
Ethik, 1968. - F. E. Wilde, Kierkegaards Verstandnis der Existenz, 1969. - L. Mackey, Kierkegaard:
A Kind of Poet, 1971. - G. Malantschuk, Kierke3aard's Thought, 1971. - J. Malaquais, S. Kierkegaard: foi et paradoxe,
1971. — A. Shmueli, Kierkegaard and Consciousness, 1971. — B. E. Bychovskij, K'erkegor, (Moskwa) 1972.- M.
Cornu, Kierkegaard et la communication de l'existence, Diss. (Lausanne), 1972. - G. v. Hofe, Die Romantikkritik S.
Kierkegaards, 1972. - Kierkegaard et la philosophie contem-poraine. Entretiens de Copenhague 1966, Inst. Intern, de
Philos., red. J. Witt-Hansen, 1972.— J. Thomp-son, Kierkegaard, 1973. — J. W. Eirod, Being and E
Kierkegaard's Pseudonymous Works, 1975. — Ch. Kuhnhold, Der Bsgriff des Sprungss und der Weg des
Sprachdsnkens. Eine Einfuhrung in Kierkegaard, 1975. — M. C. Taylor, Kierke3aard's Pseudonymaus Authorship. A
Study ofTime and tnę Self, 1975. — Sóren Kierkegaard international bibliograf!, wyd. J. Himmsistrup, (Kopenhaga)
1962. -A. MacKinnon, The Kierkegaard Indices, 1973.
H. Malewska, Sóren Kierkegaard, „Znak", l, 1946. — F. Sawicki, S. Kierkegaard, „Przegl. Powsz.", 1948. — A.
Warkocz, Blaski i cienie egzystencjalizmu Kierkegaarda, „Ateneum Kapt.", 1950. — J. Pastuszka, Postawy życiowe
według S. Kierkegaarda, „Roczniki Filoz. KUL", 6, 1958. - K. Toeplitz, S. Kierkegaard a Luter i Reformacja, 1965; —
Konflikt Abrahama (Próba egzystencjalizacji religii i prawa w ujęciu S. Kierkegaarda), „Gdańskie Zesz. Humanist.",
Filozofia, 2, 1966; — Jednostka a społeczeństwo w filozofii Kierkegaarda, tamże, 3, 1967 — Problem egzystencji i
esencji w filozofii S. Kierkegaarda, „Arch. Hist. Filoz. i Myśli Spot.", 17, 1971;- Kierkegaard, 1975. - W. Gromczyński,
Wprowadzenie do «filo-zofii» Kierkegaarda, „Studia Filoz." 4(113), 1975.
LAMENNAIS. V. Gioberti, Lettsra intorno alle dottrine filosoflche e religiose di Lamennais, wyd. Pignoloni, 1971.
J. Litwin, Eseje o dialogach wewnętrznych. Didsrot, Lamennais, 1967; — Lamennais, 1973.
BOLZANO. M. Palagyi, Kant und Bolzano, 1932. - J. Berg, Bolzano's Logie, (Stockholm) 1962. -A. Kolman,
Bsrnard Bolzan'.?, 1963. — I. Seidlerova, Politicke a socialni nazory B. Bolzana, (Praha) 1963. - E. Morscher, Das
logische An-sich bei B. Bolzano, 1973. - J. Danek, Die Weiteremwicklung der Leibnizschen Logik bsi Bolzano, 1970.
M. Franklówna, O pswnym paradoksie w logice Bolzana, „Przegl. Filoz.", 17, 1914. - F. Smółka, Pojęcie zmiennej
u Bolzana i u Russella, „Przegl. Filoz.", 30, 1927. - A. Wiegner, W sprawie zasady odwrotności między treścią a
zakresem pojęć, „Prace Pozn. Tow. Przyj. Nauk", 1930. — T. Czeżowski, O zależności między treściami a zakresami
pojęć, „Przegl. Filoz.", 35, 1832. — A. Korcik, Pojęcie wywodu inferencyjnego u B. Bolzana, „Roczniki Filoz. KUL",
5, 1957. -- L. Regner, Aksjomaty nauk
391
apriorycznych według Bernarda Bolzana, „Roczniki Filoz. KUL", 5, 1957. — J. Patoćka, Bolzano a problem teorii
nauki, „Studia Filoz.", 1(10), 1959.
BUCHNER. L. Bdttner, Buchners Bild vom Menschen, 1967. - J. Dreisbach-Olsen, L. Bflchner, Diss.
(Marburg/Lahn), 1969.
FAZA DRUGA: 1860 - 1880
SPENCER i EWOLUCJONIZM. J. Dewey, The Philosophical Work of Spencer, „Philos. Review", 1904. — J.
Royce, H. Spencer, 1904. — M. Absi, La theorie de la religion chez Spencer et ses sources, 1952. - Herbert Spencer,
wyd. A. Low-Beer, 1969.
W. Cathrein, Nauka moralności darwinowskiej. Krytyka etyki H. Spencera, tłum. z niem., 1886. — J. M.
Robertson, Humaniści nowożytni, tłum. J. Stecki, 1889. — O. Gaupp, H. Spencer, tłum. z niem., 1899.
A. Świętochowski, H. Spencer. Studium z dziedziny pozytywizmu, „Przegl. Tygodn.", 1872. — L. Dziankowski,
O charakterze kobiet podług Spencera, 1877. — W. Kozłowski, Herbert Spencer, „Ateneum", 1878 - 80; — Podstawy
socjologii i stanowisko w niej H. Spencera, „Ateneum", 1881; — Etyka Spencera, „Ateneum", 1883 - 84. — L.
Krzywicki, Socjologiczne poglądy H. Spencera, „Prawda", 1889;— Uwieńczenie filozofii syntetycznej, „Prawda",
1895. — K. Twardowski, Spencer i Leibniz, „Słowo Poi.", 1903, oraz w publikacji (Rozprawy i artykuły filoz.», 1927.
— H. Struve, H. Spencer i jego systemat filozofii syntetycznej, „Bibl. Warsz.", 1904. — Zeszyt „Przegl. Filoz." z r.
1904 poświęcony Spencerowi, zawiera rozprawy: S. Brzozowski, Etyka Spencera; — J. Halpern, H. Spencer; — W. M.
Kozłowski, Monizm Spencera; — Psychologia Spencera; — L. Krzywicki, Socjologia Spencera; — J. Nusbaum, H.
Spencer jako biolog; — M. Massonius, Agnostycyzm; — S. Demby, Spencer w piśmiennictwie polskim (bibliografia).
— T. Kotarbiński, Utylitaryzm w etyce Milla i Spencera, 1915. — L. Kasprzyk, Herbert Spencer w literaturze polskiej,
„Annales UMCS", 7, 1960; — Spencer, 1967. — L. Król, Spence-rowska koncepcja struktury, „Studia Filoz.", 1(40),
1965.
DARWIN. A. Cresson, Darwin. Savie,sonoeuvreaveeunexposedesaphilosophie,1956.—L.Ei-seley, Darwin's
Century. Evolution and the Men Who Discovered It, 1958. — G. Himmelfarb, Darwin and the Darwinian Revolution,
1959. — J. C. Greene, Darwin and the Modern Worid View, 1961. — G. Wichler, Charles Darwin, 1961. - J. Huxley,
H. B. D. Kettiewel), Charles Darwin and His Worid, 1965.
J. L. A. Quatrefages, K. Darwin i jego poprzednicy, tłum. i dopełn. J. Ochorowicz, 1872. — H. Hóffding, K.
Darwin, tłum. M. F., 1899. — L. Woltmann, Teoria Darwina i demokracja społeczna. Przyczynek do historii naturalnej
ludzkiego społeczeństwa, tłum. I. Moszczeńska, 1902.
W. Bartkiewicz, Darwinizm wobec religii i moralności, „Przegl. Katol.", 1869. —B. Reich-man, Teoria Darwina i
hipotezy Haeckla w treściwym zarysie, 1873. — T. Skomorowski, Rozwój teorii Darwina, 1874. — S. Pawlicki, Studia
nad darwinizmem, 2 wyd. 1875. — Z. Wiśniewski, K. Darwin, „Ateneum", 1882. — W. Zaborski, Darwinizm wobec
rozumu i nauki, „Przegl. Powsz.", 1884. — W. M. Kozłowski, Następcy Darwina i losy darwinizmu, „Bibl. Warsz.",
1895. — K. Twardowski, Etyka wobec teorii ewolucji, „Przełom", 1895. — J. Nusbaum, Z zagadnień biologii i
filozofii przyrody, 1899. — L. Wolfman, Teorie Darwina i demokracja społeczna, 1902. — P. Hortyński, Teoria
rozwojowa a katolicyzm, „Przegl. Powsz.", 1907; — Teoria ewolucji wobec najnowszych wyników nauk
biologicznych, „Przegl. Powsz.", 1922. - A. Mohl, Ewolucja czy trwałość gatunków, 1909, - F. Gabryl, Filozofia
przyrody, 1910; — Darwinizm i wiedza współczesna, 1910. — P. Klimke, Darwin i jego dzieło, „Przegl. Powsz.",
1910. — K. Wais, O zwierzęcym pochodzeniu człowieka, 1911. — H. Hoyer, Darwin i Mendel, „Przegl. Współcz.",
1929. — W. Szafer, Powstanie i drogi rozwoju życia na ziemi, 1948. — J. Dembowski, Darwin, 1950. - A. Straszewicz,
O poglądach Darwina na religię, „Euhemer", l - 2 (8 - 9), 1959.— K. Petrusewicz, Darwina teoria ewolucji,
„Wszechświat", 1959. — T. Grzesiukiewicz, Wpływ teorii ewolucji K. Darwina na nauki społeczne, „Kosmos", ser. A,
1960. — Stulecie dzieła Darwina, praca zbiorowa, 1960. — T. Kotarbiński, Darwin i uniwersalny ewolucjonizm,
„Argumenty", 1960. — S. Skow-ron. Narodziny wielkiej teorii, 1965.
PSYCHOLOGIA XIX WIEKU. Th. Flournoy, Metaphysique et psychologie, 1890. - M. Dessoir, Geschichte der
neueren deutschen Psychologie, 2 t., 2 wyd. 1897 - 1902. — G. Villa, Psieologia centem-
392
poranea, 1899. — E. v. Hartmann, Die modernę Psychologie, 1901. — H. Ebbinghaus, Psychologie. W: Die Kultur der
Gegenwart. Systematische Philosophie, 3 wyd. 1924. — A. Manoil, La psychologie experimentale en Italie, 1938. — E.
A. Budilova, Bor'ba materializma i idealizma v russkoj psichołogi-ceskoj naukę (vtoraja poloyina XIX - nać. XX v.),
1960. — W. K. Dember, Visual Reception: the Nine-teenth Century, 1964. — J. C. Flugel, A Hundred Years of
Psychology, 1964. - L. S. Hearnshaw, A Short History of British Psychology 1840-1940, 1964.
Th. Ribot, Współczesna psychologia pozytywna w Anglii, tłum, i oprać. J. Ochorowicz, 1876; — Współczesna
psychologia niemiecka, tłum. W. M. Kozłowski i S. Bartoszewicz, 1895, 1901.
A. Mahrburg, Osobowość według Ribota, „Kraj", 1886. — S. Smolikowski, Z psychologii empirycznej (Ribot),
„Bibl. Warsz.", 1886. — W. Heinrich, Die modernę physiologische Psychologie in Deutsch-land, 1895. — W.
Szyłkarski, O powstaniu paralelizmu monistycznego w filozofii i psychologii nowożytnej, 1924. — W. Bobrowska-
Nowak, Pionierzy psychologii naukowej w Polsce, 1971.
NEOKANTYŚCI; L. Kónigsberger, H. v. Helmholtz, 3 t., 1902-03.-A. Riehl, Helmholtz in seinem Verhaltnis zu
Kant, 1904. — H. Cohen, F. A. Lange, „Preuss. Jahrb.", 1876. — M. Kronen-berg. Modernę Denker, 1899 (o Langem);
— Festschrift O. Liebmann, „Kantstudien", 1910; — Wspomnienie R. Euckena i B. Baucha o Liebmannie, tamże 1912.
— K. Hermann, Einfuhrung in die neukan-tische Philosophie, 1927. — J. Hessen, Die Religionsphilosophie des
Neukantismus, 1924.
T. Staniewski, Teoria poznania i metafizyka F. A. Langego, w wyd. Szkice filozoficzne. Księga Pam. M.
Straszewskiego, 1910 — J. Stępa, Neokantowskie próby realizmu a neotomizm, l, 1927. — J. Oża-rowski, Metoda
transcendentalna a problem poznania syntetycznego w szkole marburskiej, „Arch. Hist. Filoz. i Myśli Społ,", 5, 1959.
— W. Banasiewicz, Hermanna Helmholtza koncepcja prawa przyrody. W: Pojęcie prawa nauki w XIX wieku (zbiór
rozpraw), 1967. — M. Szyszkowska, Neokantyzm. Filozofia społeczna wraz z filozofią prawa natury o zmiennej treści,
1970.
AVENARIUS. F. Carstanjen, Richard Avenarius' Biomechanische Grundlegung, 1894.
W. I. Lenin, Materializm i empiriokriticizm, 1909, przekł. poi. 1949.
J. Kodisowa, Richard Avenarius, „The Psychological Review", 3,6, 1896; —Empiriokrytycyzm, „Przegl. Filoz.", 4,
1901; — toż samo w przekł. roś., „Russkaja Mysi'", 9, 1901; — Znaczenie kulturalne filozofii czystego doświadczenia,
„Przegl. Filoz.", 6,1903; — Empiriokrytycyzm i pogląd na świat, „Ogniwo", 21, 1904;.— Nowsza faza w rozwoju
empiriokrytycyzmu, „Przegl. Filoz.", 12, 1909, — E. T. Erdmann, Naturalne pojęcie świata według R. Avenariusa,
„Przegl. Filoz.", 1900. — M. Straszewski, Obecny przełom w teorii poznania, „Przegl. Filoz.", 5, 1902. — M.
Massonius, Agnostycyzm, „Przegl. Filoz.", 7, 1904. — M. Borowski, O filozofii Avenariusa, „Widnokręgi", 1910. — S.
Brzozowski, Filozofia czystego doświadczenia, „Głos" oraz „Idee", 1920. — A. Wiegner, Proton pseudos wundtowskiej
krytyki filozofii. R. Avenariusa, „Studia Filoz.", 3-4 (34 - 35), 1963.
MACH. H. Kleinpeter, (Jber E. Machs und H. Hertz' prinzipielle Auffassung der Physik, „Archiv f. System.
Philos.", 1899. — H. Henning, E. Mach als Philosoph, Physiker unf Psychologe, 1915. — F. Adier, Ernst Machs
Ueberwindung des mechanischen Materialismus, 1918. — R. Bouvier, La pensee;
d'Ernst Mach, 1923. — H. Dingler, Die Grundgedanken der Machschen Philosophie, i924. - P. Ale-xander,
Sensationalism and Scientific Explanation, 1963 (dotyczy E. Macha). — R. S. Cohen, E. Mach:
Physics, Perception and the Philosophy of Science, „Synthese" (Dordrecht), 18, 1968. — R. S. Cohen, R. J. Seeger, E.
Mach, Physicist and Philosopher, 1970. — J. Bradley, Mach's Philosophy of Science, 1971; — Machs Philosophie der
Naturwissenschaft, 1974. - J. T. Blackmore, E. Mach. His Work, Life nad Influence, 1972.
B. Elmer, Filozofia E. Macha, „Krytyka", 1901. — M. Straszewski, Obecny przełom w teorii poznania, „Przegl.
Filoz.", 5, 1902. - I. Halpern (Myślicki), E. Mach, „Przegl. Filoz.", 20, 1917. -J. Kodisowa, E. Mach, „Przegl. Filoz.",
21, 1918. — I. Szumilewicz, Koncepcja przyczynowości u Macha w świetle współczesnego determinizmu, „Studia
Filoz.", 4(13), 1959.
IMMANENTYŚCL J. Rehmke, W. Schuppe, „Kantstudien", 1913. - A. Pelazza, W. Schuppe e la filosofia
dell'immanenza, 1914.
R. Raichman-Ettingerowa, R. v. Schubert-Solderns erkenntnistheoretischer Solipsismus, „Archiv. f. Geschichte d.
Philos.", 1912 (odpowiedź Schubert-Solderna tamże, 1913); — Die Immanenzphilosophie. Diss. (Getynga), 1916.
RIEHL. J. Jaensch, Zum Gedachtniss von A. Riehl, „Kantstudien", 1925. - H. Maier, A. Riehl, tamże, 1926.
393
SIMMEL. A. Mamelet, La philosophie de G. Simmel, 1914. — M. Adier, Simmels Bedeutung fur die
Geistesgeschichte, 1919. - M. Frischeisen-KohIer, C. Simmel, 1919. - Buch des Denkes an Georg Simmel. Briefe,
Erinnerungen, Bibliographie. Zuseinem lO.O.Geburtstag, wyd. K.Gassen, M. Landmann, 1958. - M. Susman, Die
geistige Gestalt G. Simmels, 1959. - H. Muller, Lebensphilosophie und Reli-gion bei G. Simmel, 1960. — I. Bauer, Die
Tragik in der Existenź des modernen Menschen bei G. Simmel, 1961. - N. J. Spykman, The Social Theory of G.
Simmel, 1966.
I. Halpern (Myślicki), J. Simmel, „Przegl. Filoz.", 21, 1918. — K. Bleszyński, "Trzecie państwo», „Krytyka",
|