Het zijn ons inziens 15de-eeuwse grensaanduidingen die op dat moment, rond 1460, algemeen gangbaar en bekend waren bij de dorpsbestuurders. De tekst luidt : "....dieselve gemeynte haer streckende is tusschen de paelen ende paelsteden, hiernaer verclaert, te weten, van Bruystens vonder van Heese (1) den stroom opgaende totter Oomschot (2) toe, vandaer voort lijndrecht totten Stalberch (3), vandaer totten blochuysen van Lentsel (4) ende soo voort den stroom needer totter moelen toe geheyten Rieth (5), daervan den stroom needer totten moelen geheyten Stipdonck (6), van denselven stroom needer tot Mr.Gerits pael aen die Bochorse (7) ende soo voorts tot aen den Briersche Wijer (8) totten pael aldaer, vandaer soo recht voort tot aen een pael den Deursenschenwech (9) ende soo recht voort totten Overstadt (10) ende vandaer tot aen Sproefhuyse (11) ende soo recht voort tot aent eynde van de Raet daer die Hooge Sijpe aengaet (12) ende soo voorts tot aen de eynde van Papenvoirt (13) ende den stroom wederop tot aen Bruystens vonder van Hese (14),ierste paelstede voors....."
Bij belangrijke grenskwesties kon men zich beroepen op dergelijke authentieke documenten. En waar grenzen zijn ontkomt men niet aan de nodige grenskwesties en grensgeschillen. Zo ook de Vlierdense vroede vaderen. Zij hebben in de loop van de historie nogal eens moeten onderhandelen met de buurgemeenten.
Een aantal grensgeschillen, waarvan we de interessantste zullen vermelden, zijn voor het nageslacht bewaard gebleven.
DE RAKTSELOOP
Een markant geschil deed zich voor in 1633 toen er een twist ontstond tussen die van Deurne en Vlierden over de loop uit de Rakt richting Elskensweijer. Aanvankelijk zou die loop veel smaller zijn geweest, maar door het aanhoudende stuifzand van de grote en lange duinwal ter plaatse was hij helemaal dichtgewaaid. Nadien werd hij schoon gemaakt maar dusdanig verbreed dat op die limietscheiding een vonder gelegd moest worden waar men overheen moest als men via de voetpad van Helmond richting Deurne wilde lopen.
EEN PAAL AAN DE DONSCHOT
In 1687 verzocht men een zwaardere paal te plaatsen op de grensscheiding tussen Deurne en Vlierden ter hoogte van de Donschot.
[De vermoedelijke grenspunten zoals die in 1468 werden beschreven. De basiskaart is van J. Kuyper uit 1865. De nummers zijn door de auteur toegevoegd.]
ELSKENSWEIJER
Een andere grenskwestie betrof de limietscheiding rondom de zgn. Elskensweijer, een benaming die van redelijk jonge datum is. Voorheen sprak men van de Elschotsweijer. Hij lag in het heidegebied op de grens van Vlierden Helmond en Deurne tegenover de hoeve ter Bruggen en werd doorsneden door de Raktseloop die vanuit Vlierden komend uitmondt in de Bakelse Aa. Een " weijer " was niets meer dan een (vis)vijver. Aanvankelijk kwam het eigendomsrecht toe aan de heren van Helmond die er het visrecht bezaten. In 1427 sprak men van 2 vijvers met alles wat er toe behoorde, gelegen nabij de Rijpelberg. Regelmatig werd deze visvijver verpacht aan derden voor een aantrekkelijke pachtsom. In 1490 bij een scheiding en deling tussen Jan en Iwan van Cortenbach wordt bij de opsomming van alle heerlijke goederen en rechten gesproken over " enen vivere geheiten den elschotviver ", die jaarlijks werd verpacht voor 150 karpers. De registratie van pachters en pachttermijnen is helaas nergens terug gevonden.
Slechts sporadisch lezen we hier iets over in de archiefstukken. Het is niet uitgesloten dat het convent van Binderen via regelmatig pachten uiteindelijk zelf in het bezit van de vijver is gekomen of mogelijk via een schenking. In de volksmond werd hij " Binderse weijer " genoemd. In 1515 werd hij verpacht aan de abdis Elisabeth van Doerne voor een periode van 8 jaren, nadat de pachttermijn voor de uit Vlierden afkomstige Reinier van den Ravenakker afliep. De overeengekomen pachtsom moest steeds rond Vastenavond betaald worden wat destijds bepaald werd door het Hof van Luik. De keuze van deze betalingsdag is niet zo verwonderlijk, omdat men vanaf die dag de vastentijd inging en het nuttigen van vis in de veertigdagentijd zeer gebruikelijk was. Uit het jaar 1527 is een verpachting bekend voor de tijd van 15 jaren voor jaarlijks 450 karpers die Peter Aertssoen den Coninck moest leveren. Wanneer de vijver nu precies eigendom van Binderen werd is niet met zekerheid te zeggen. In ieder geval zeker al voor 1618 want in dat jaar ontstond er een grensconflict tussen Vrouwe Margareta van Kessel, abdis van Binderen, " hebbende enen wijer op brouhuys wesende chynsgoet " en een zekere Jonker Guillaume van Polluyn wiens leengoed tegen de vijver was gelegen. Beiden verschenen voor de Helmondse schepenbank om een accoord te sluiten waarbij nieuwe grenzen werden afgepaald en van grenstekens werden voorzien. Er werd uiteindelijk een contract afgesloten dat ten eeuwigen dage van kracht zou blijven. Toen in 1648 de geestelijke goederen van kloosters door de Staten-Generaal werden aangeslagen kwam ook de visvijver onder rechtstreeks beheer van rentmeester Pieterson. Deze liet zijn hogere overheden in 1671 het volgende
weten: Ons is bericht gedaen dat onder Vlierden op off omtrent het brouhuys is gelegen eenen notabelen vijver geheeten den binderschen weijer welck geseyt wort het landt uyt den hoofde vant convent van binderen te competeren [ = behoren ]. Nu had de Staten-Generaal geen rechtstreeks profijt van de visvijver, hetgeen voor de Heer van Nuland, Johan Gans, voldoende aanleiding was om pogingen te ondernemen deze aantrekkelijke vijver in bezit te krijgen met de daarbij behorende rechten. Zijn poging werd met succes beloond! In 1686 werd door rentmeester van Heurn de transportakte bekrachtigd waarin de Heer van Nuland de nieuwe eigenaar van de vijver werd voor maar liefst 40 jaren. In het jaar 1818 sprak men van de " Jagtpaal " aan de Oude Aa op Elskensweijer en in 1826 de Grote Kei. Na de kadastrale opmetingen van 1832 werd de Elskensweijer voortaan aangeduid met de nummers sectie B 1-4, bestaande uit moeras en heide en in de onmiddellijke nabijheid omgeven door enkele zandverstuivingen. Eigenaar werd de gemeente Vlierden en het moerassig gebied werd de definitieve grens van Vlierden, Bakel, Deurne en Helmond. Vermoedelijk is deze vijver in de hei dezelfde als de uit de late middeleeuwen daterende " Proostweijer " die toebehoorde aan de proost van Wassenberg.
RAKTSEBRUG
In 1741 ontstond onenigheid over de grens bij de Raktse brug, hetgeen uiteindelijk in der minne werd opgelost, maar waarbij er op aangedrongen werd daar ter plaatse voortaan ordentelycke limiet ende scheijdpalen te stellen.
GALGENBERG
[Detail uit een 19de-eeuws kaartfragment waarop de directe omgeving van de Galgenberg in kaart is gebracht. Namen als Galgenbergseheide en Galgenven herinneren ons aan de oude gerechtsplaats op de grens van de gemeenten Deurne, Liessel en Vlierden.]
Wat ook het nodige stof heeft doen opwaaien was het verschil van mening omtrent een berg gelegen tusssen de Donschot en de hoeve Hazeldonk. Het gemeentebestuur van Deurne had in 1810 de 60-jarige Lambert van Rijt, de 36-jarige Francis van Griensven en de 53-jarige Lambert Hikspoors opgetrommeld, evenals enkele vertrouwde gidsen luisterend naar de namen Eimericus van Loon [70] en Kees Hikspoors [65], om als getuigen op te treden rond een grenskwestie die gerezen was doordat de heer van Vlierden meende zich de heide rondom wat hij noemde de Schaalberg
wederrechtelijk toe te kunnen eigenen. Men vroeg d'Aumerie, die de berg als definitieve grens beschouwde, de betreffende documenten te overleggen. De gidsen brachten in dat er in het verleden al eens meer ruzie was ontstaan over deze berg. Volgens hen heette de berg overigens niet de Schaalberg maar de Galgenberg, hetgeen door van Rijt nog eens uitdrukkelijk werd bevestigd en geïllustreerd met een anekdote. Hij zelf zou immers op die plaats, samen met een zekere Jan van Stratum, beenderen hebben opgegraven, die afkomstig moeten zijn geweest van mensen die daar eens aan de galg hadden gehangen. Dit gebeurde destijds immers altijd op de grens van de rechtsgebieden van de aanpalende dorpen, in dit geval dus Deurne, Liessel en Vlierden. De Deurnese regenten gaven d'Aumerie te kennen dat hij zich schromelijk vergiste en beweerden dat de definitieve grens tussen zijn landerijen en het dorp Liessel niet werd gevormd door de Schaalberg [ nu Schattenberg op sommige kaarten ] maar door een gegraven sloot linea recta van de Leensel naar de Donschot. Hoe dit geschil is afgelopen vermeldt de akte niet !
GRENSPAAL LANGS DE ZUIDWILLEMSVAART
Een tweetal grenspalen die op de scheiding van de gemeenten Vlierden en Lierop stonden zijn tot in onze tijd bewaard gebleven.
Wanneer deze kleine witte grensstenen langs de Zuid Willemsvaart, met aan de ene kant " Gem.Vlierden " en de andere kant " Gem.Lierop ", zijn geplaatst blijft duister. Er komen langs deze vaart meer palen voor. Dateren ze uit de periode 1823-1826 toen de Zuid Willemsvaart werd gegraven?
[De oude kleine witte grenssteen staande langs de Zuidwillemsvaart. (fotocollectie Pieter Koolen)]
14. OVER GEHUCHTEN, HUIZEN, EIGENAREN EN BEWONERS
Binnen de reeds in 1326 aangegeven grenzen heeft zich de nederzetting Vlierden verder ontwikkeld en ontstond langzaam maar zeker naast het oude centrum een agglomeraat van gehuchten met hun eigen gehuchtakkers en hun zeer wisselend bewoningspatroon. De werkelijke ouderdom van al deze gehuchtkernen is moeilijk vast te stellen, maar het is zeker dat die veel verder reikt dan de aangegeven oudste vermelding uit het schriftelijk bronnenmateriaal. Die is immers maar zeer relatief ! We moeten constateren dat tussen de oudste vermelding uit 721 en een notitie uit 1179 een "historisch gat" ligt van maar liefst ruim 450 jaren !
Volgens auteur Schutjes zou "het goed Vlierden" reeds in 1179 bezit zijn van een zekere Arnout die Roovere. Of deze typische omschrijving uit die tijd overeenkomt met een bepaald afgesloten goed wat het "goed van Vlierden" zou heten of dat dit "goed" het gehele territorium van de nederzetting omvatte is niet duidelijk. De laatste betekenis is de meest aannemelijke ! De familie de Roovere was een in de gehele Meierij zeer bekend adellijk geslacht,met vele bezitttingen zowel binnen als buiten de Meierij van Den Bosch. Sommige auteurs spreken het sterke vermoeden uit dat de van Vlierdens afstammelingen zouden zijn van telgen van het de Roovere-geslacht. Anderen spreken dit weer resoluut tegen ! Er zou rond 1300 een zekere Hubrecht zoon van Heer Jan de Roovere bestaan hebben die zich Heer van Haren en Vlierden noemde. Hij huwt in 1322 met Margaretha van Boxtel. De uit dit huwelijk geboren Gerlach de Roovere gaat zich noemen naar het dorp waar hij heer is nl. Vlierden en legt daarmee de basis voor de stamboom van de van Vlierdens. Deze laatsten voeren in ieder geval wel hetzelfde wapen, de bekende drie molenijzers.
Voor een gedetailleerde gebiedsindeling van Vlierden hanteren we gemakshalve de sectiebladen van het kadaster van 1832 en de bijgeleverde oudste kadastrale legger. Daarin vinden we alle landerijencomplexen en gehuchtgrenzen nauwkeurig aangeduid. Het dorp wordt in 1832 verdeeld in 3 grote secties nl. sectie A, sectie B en sectie C en van de afzonderlijke secties zijn kaartbladen gemaakt [in totaal 7],die het volgende beeld te zien geven:
[Overzichtskaart van de voormalige gemeente Vlierden waarop de sectieverdeling is aangegeven gebaseerd op de minuutplans van 1832. Landmeter Bartholomeus Bijnen tekende voor Vlierden 7 kaartbladen.]
Gehucht/complexnaam Kad.sectienr.. Jaar Vermelding
Zeelen A 1 - 50 1832 de Zeelen of Zillen
Weivelden A 51 - 95 1832 de Weivelden
Kloostereind * A 96 - 134 1531 erf dat Cloester op Bruheze
Peeleik * A 135 - 161 1740 huys de Preeleyck op
Brouwhuys
Weijer * A 162 - 256 1429 de Wijer op Bruheze
Brouwhuis * A 257 - 343 1300 prope Brueze
Blikhalm * A 344 - 384 1399 den goide ten Blichellinc
Nieuwe Erven A 385 - 438 1832 de Nieuwe Erven
Beersdonk (achterste)* A 439 - 575 1340 ex bonis ter Beersdonc
Waarden A 576 - 590 1427 enen bunder in den Weert
Goor A 591 - 698 1381 supra Goer
Stipdonks Goor A 699 - 717 1832 het Stipdonks Goor
Zuid Willemsvaart A 718 - 732 1832 de Zuid Willemsvaart
Brouwhuiseheide B 1 - 47 1832 de Brouwhuiseheide
Hertsberg * B 48 - 144 1417 Hertzbergh
Beersdonk (voorste) * B 145 - 202 1340 ex bonis ter Beersdonc
Beukels C 1 - 49 1340 in den Bokel
Hoge of Grote Zijde C 50 - 116 1722 de Hoogackers in de Groote
Seyde
Hees * C 117 - 136 1340 van den ynden bider Hese
Lage of Kleine Zijde C 137 - 175 1740 teulland genaemt de Leegh
Seyde
Vlierden - dorp * C 176 - 266 721 in loco Fleodrodum
Weegd (voorste) C 267 - 278 1792 de voorste Weegt
Schooteind * C 279 - 359 1434 die Groenstraet doer die
Scoet[eckers]eynde
Belgeren * C 360 - 426 1393 tgoet tot Beirgelen
Belgerense akkers C 427 - 470 1832 Belgerense Akkers
Weegd C 471 - 501 1792 de voorste en achterste
Weegt
Singel C 502 - 552 1608 enen acker in den Cingel
Haamakkers C 553 - 602 1379 die Haemackers
Baarschot * C 603 - 717 1381 ex prato in die Berscot
Vorst * C 718 - 740 1381 die hoeffve genaemt Vorst
Baarschotseheide C 741 - 748 1832 Baarschotseheide
Espen C 747 - 786 1418 enen stuc lants opt Espen
Vloedries (kleine) C 787 - 790 1792 dries genaamt de Vloedries
Eikhof * C 791 - 840 1381 uten Eechof
Lage Velden C 841 - 858 1832 Lage Velden
Hazeldonkseheide C 859 - 862 1832 Hazeldonkseheide
Ruth * C 863 - 933 1326 den moelen geheyten Rieth
Hoeven * 1832 de Hoeven
Hazeldonk * C 934 - 975 1340 de merica de Bynderen van
den Haseldonc
Leensel * C 976 - 1028 1326 Lentsel
De met een (*) aangegeven namen zijn de nog bestaande gehuchtnamen waarop we historisch wat dieper zullen ingaan. Het zal eenieder duidelijk zijn dat de toen gehanteerde kadastrale sectienummers na de annexatie met Deurne [1926] allemaal zijn komen te vervallen ! Een volgende stap is de afsplitsing van het gehucht Brouwhuis dat in 1967 werd geannexeerd door de gemeente Helmond, zodat de oude heerlijkheidsgrenzen in feite voor een groot deel al niet meer bestaan. De jaartallen in het schema verwijzen naar de oudste vermelding zoals we die in de archieven hebben kunnen opsporen en het zal opvallen dat men vroeger een beetje anders
omsprong met de spelling van de namen. Verspreid over de nederzetting liggen een aantal woonkernen,vaak ontstaan vanuit één centrale hoeve van waaruit hoevesplitsingen voorkwamen en zo vormde zich langzamerhand het huizenbestand van de gemeente. Het aantal huizen in een bepaalde periode is natuurlijk aan schommelingen onderhevig,want er werden steeds weer huizen afgebroken en men pleegde nieuwbouw. Bestaande huizenlijsten en bevolkingsregisters zijn de bronnen bij uitstek om een redelijke reconstructie te maken van dat huizenbestand over een zeer lange periode. Voor de Vlierdense situatie kan men,met een beetje geluk,een hoeve met grote zekerheid historisch traceren vanaf 1736,maar in een aantal gevallen reikt de historische documentatie tot in de late middeleeuwen. Natuurlijk werd men soms vanwege bv. oorlogshandelingen of natuurrampen genoodzaakt bepaalde panden acuut te verlaten. Zeer dramatisch is in dit verband het relaas van de schepenen van Vlierden die in 1724 een ontroerend smeekschrift sturen aan de leden van de Staten-Generaal om een algemene vrijstelling van of een sterke korting op allerlei belastingen toe te staan, omdat de inwoners tot een dusdanige armoede waren vervallen dat deze lasten niet meer op te brengen waren. In die smeekbrief geven ze een overzicht van vele verlaten landerijen,verdwenen huizen en onbewoond achtergelaten en sterk vervallen panden tussen 1674 - 1723,een tijdvak waarin voortdurende oorlogshandelingen in het gebied schering en inslag zijn. Dit moet voor heel veel Vlierdenaren een zwarte periode in hun bestaan zijn geweest ! De huizen die als "weggeraeckt" stonden genoteerd waren die van de volgende personen en huisnamen:
Goort Janssen, Jan Hendrick Linders, de weduwe Claessen de Cuyper, Hendrick Joosten, Henrick Peter Welten, Meeuwis Tonis Hoeben, Huybert Thomas, Tonis Aerts, de Kievitsnest, Dirck Franssen, Willem Jan Ceelen, Hendrick Franssen, Dirck Peter Jan Molendijcx, Gommer Jacob Bueren, Hendrick Freynken, Peter Joosten en Dries Goorts.
De panden die al jaren leeg stonden en onbewoond waren achtergelaten: het huis van Peter van Trigt, Lindert Driessen, Francis van de Cruys, Dirck Dirx, Peter Wouters, Francis Janssen.
In 1736 telt de gemeente 81 huizen. Gedurende de hele 18de eeuw worden er, althans volgens de teruggevonden administratieve gegevens, 6 afgebroken maar tegelijkertijd 29 nieuwe gebouwd of bestaande panden verbouwd, zodat in 1798 het aantal komt op ca.104. Enkele jaren voor de inval van de Fransen worden alle landerijen opgemeten en ontstaan de bekende "maatboeken" uit 1792. Men begon met de opmetingen aan de Hazeldonk en trok vervolgens door het landschap in de richting van het gehucht Brouwhuis. Bij praktisch alle lijsten die in de 18de eeuw werden samengesteld zoals hoofdgeldlijsten, verpondings- en bederegisters hield men deze route aan. Men gaf de bebouwde eigendommen een maatboeknummer, maar helaas verzuimde men er kaartmateriaal aan toe te voegen. Toch is dit maatboek richtinggevend bij de reconstructie van het huizenbestand. Interessant is dat men bij de benaming van de gehuchten of landerijencomplexen bijna geheel uitgaat van de oude tiendblokken- of tiendklampen. Waarschijnlijk betreft het hier een zeer oude gehucht- of hertgang-indeling zoals die bij de bevolking bekend stond. Op de volgende pagina is te zien hoe de huizen worden verdeeld in 1792.
[De landmeters die de kadastrale minuutplans maakten gingen bij dit werk uit van de zgn. driehoeksmeting. (overdruk uit de bekende Tabel 5bis]
Na de Franse Tijd wordt er, onder invloed van
Nr. Locatie Omschrijving Eigenaar
69 Hazeldonk 2 huizen met hoven De Heer d'Aumerie
87 Hazeldonk oude huisplaats + 3 hoven De Heer d'Aumerie
138 Ruth de Pannenhoef De Heer Diert
van Melissant
144 Ruth oude Ruthse hoef met hof De Heer Diert v.M.
190 Vorst oude Vorstse hoef
met schuur en hof De Heer Diert v.M.
204/205 Vorst nieuwe Vorstse hoef + schop De Heer Diert v.M.
269 Eekhof huis en hof a/d Boterstraat Hendrik vd Zande
292 Eekhof huis en hof Peter Hendrik Dirks
298 Eekhof huis hof schuur genaamd
de Stenen Kamer Jan van Heertum
299 Eekhof huis Peternel H.Smits
352 Espen huis hof en plaats wed.Arn.Meulendijks
353 Espen huis hof en plaats Peter Verbaarschot
354 Espen huis hof en plaats wed.Peter Thielen
368 Espen 2 huizen schuur en erf Willem Verdeuseldonk
372 Espen huis hof en schuur Anthony Dirks en
Maria vd Boomen
399 Espen molenhuis hof en schuur Johannis Janssens
412 Espen huis en hof Goort Cuypers
442 Weegd huis hof en schuur Jelis van Heugten
455 Weegd huis hof en aangelag bij
het kerkhof Willem Verdeuseldonk
456 Weegd huis hof en aangelag bij
het kerkhof Jelis van Heugten
462 Weegd schuur bij de kerkhof Willem Verdeuseldonk
500 Weegd 2 huizen en hof De Heer d'Aumerie
501 Weegd huis hof en aangelag Peter van Bree
502 Weegd huis hof en aangelag wed.Arn.Verdeuseldonk
503 Weegd hof en schuur Nicolaas Ant.Driessen
504 Weegd huis en hof de Snoors kn.Hendrik A.v. Heugten
505 Weegd huis brouwhuis en hof kn.Lamb. Vervoordeldonk
506 Weegd schuur kn.Lamb. Vervoordeldonk
512 Weegd huis hof en bakhuis wed.Hendr. Vervoordeldonk
514 Weegd huis hof wed.Willem vd Zande
515 Weegd huis hof en schuur Francis vd Boomen
517 Weegd huis en hof Cornelis Verhoeven
630 Cingel huis en hof Fundatie Aleida v. Berkel
634 Cingel huis en hof kn.Francis Maas
635 Cingel huis en hof Joseph Willem Martens
639 Cingel schuur Wilbert Meulendijks
641 Cingel schaapstal Wilbert van Bree
647 Cingel huis en hof Hendrik vd Mortel
648 Cingel huis en hof Ancem vd Mortel
672 Grote Zijde huis schuur en hof Francina + Ant.v. Heugten
678 Grote Zijde huis en hof Anthony Ramaer
748 Grote Zijde huis en hof Anthony + Jan Verhees
787 Grote Zijde huis hof en schuur Maria Vervoordeldonk
801 Kleine Zijde huis Jan Claessen vd Zande
802 Kleine Zijde huis hof en schuur wed.Peter Aarts
803 Kleine Zijde huis en hof wed.Hendrik Goossens
804 Kleine Zijde huis en hof kn.Lamb. Vervoordeldonk
805 Kleine Zijde huis en hof Dirk Dannenberg
808 Kleine Zijde huis hof en schuur Hendrik Arn.v. Heugten
821 Kleine Zijde het kerkenhuis Roomsche Gemeente
824 Kleine Zijde huis en hof Dirk Jacobs
828 Kleine Zijde huis hof en schuur wed.Hendrik vd Boomen
842 Kleine Zijde huis hof en schuur wed.Francis van Liessel
862 Hoefakkers huis hof en schuur Armen van Deurne
883 Hoefakkers huis hof en schuur genaamd
de oude hoef Maria van Bree
884 Hoefakkers huis hof en schuur genaamd
de nieuwe hoef Wilbert van Bree
915 Hertsberg huis en hof Philip Verlensdonk
932 Hertsberg huis en hof Philip Verlensdonk
938 Hertsberg huis en hof Joseph Willem Martens
948 Hertsberg 2 huizen hoven en schuur Jan Aart Royackers
968 Beersdonk huis hof en schuur kn.Jacob Dirk Jacobs
986 Beersdonk huis hof en schuur Jan van Bree
1037 Beersdonk huis schuur en erf Peter Berkers
1046 Beersdonk huis schuur en erf Anthony Jan Tonis
1047 Beersdonk huis en hof Jacomijn van Heugten
1093 Beersdonk huis hof en schuur wed.Jan Timmermans
1097 Beersdonk schuur en schop Francis van den Heuvel
1098 Beersdonk huis neven de gemeente Francis van den Heuvel
1099 Beersdonk huis en hof Francis van den Heuvel
1163 Brouwhuis huis hof en schuur Anthony Ramaer
1164 Brouwhuis huis hof en schuur Willem Michiel Martens
1169 Brouwhuis huis hof en schuur Johannis van Tilburg
1171 Brouwhuis huis hof en schuur Jan van der Heyden
1172 Brouwhuis huis en hof Jan van der Heyden
1219 Brouwhuis huis en hof Joseph van Tilborg
1232 Brouwhuis huis en hof Jan de Groot
1233 Brouwhuis schuur Jan de Groot
1235 Brouwhuis huis hof en schuur Anthony vd Leensel
1265 Brouwhuis huis schuur stallinge
plaats en hof Jan de Groot
1286 Brouwhuis huis hof en schuur erfg.Biedijkx
1294 Brouwhuis huis hof en schuur kn.Peter Beijers
1309 Brouwhuis schaapstal Dirk Welten
1314 Brouwhuis huis hof schuur en bakhuis Elisabeth Noijen
1317 Brouwhuis huis schuur en plaats Jan van Tilborg
1318 Brouwhuis huis en schuur Jan Welten
1351 Brouwhuis huis hof en schuur Willem Meulendijks
1355 Brouwhuis huis hof en schuur Jan Hurkmans
1356 Brouwhuis huis hof en schuur wed.Rogier van de Ven
1357 Brouwhuis huis hof en schuur Dirk Welten
het systeem dat door Napoleon was uitgedacht, gesleuteld aan het belastingstelsel en moet men een exact overzicht hebben van de onbebouwde en bebouwde grondeigendommen per persoon. Landmeters worden ingezet om de metingen te verrichten in het kader van de invoering van het kadaster. Dankzij deze landmetersactiviteiten en de schriftelijke documentatie in de vorm van kadastrale leggers en kadastrale minuutplans [het bijbehorende kaartmateriaal] is een zuivere reconstructie te maken van het aantal huizen in 1832 en bovendien wordt er een kwaliteitsklasse aan verbonden, want het huizenbestand varieerde in die tijd van fraaie buitenhuizen tot lemen hutten of plaggenhutten. Men beschreef die kwaliteit als volgt en gaf in een bijlage voorbeelden ervan :
|