Ek 1 Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler için Türkiye Finansal Raporlama Standardı

2.42 Giderin muhasebeleştirilmesi, doğrudan, varlık ve borçların muhasebeleştirilmesi ve ölçülmesiyle ilişkilidir. Varlıklarda meydana gelen bir azalış veya borçlarda meydana gelen bir artış nedeniyle gelecekte elde edilmesi olası ekonomik faydalarda bir azalma oluşması ve tutarının/değerinin güvenilir olarak ölçülebilmesi durumunda, kapsamlı gelir tablosunda (ve sunulduysa, gelir tablosunda) gider olarak muhasebeleştirilmesi gerekir.

2.43 Toplam kapsamlı kâr, gelir ve giderler arasındaki aritmetik farkı ifade eder. Finansal tabloların ayrı bir unsurunu teşkil etmemekte olup, buna yönelik ayrı bir muhasebeleştirme ilkesine gerek bulunmamaktadır.

2.44 Kâr veya zarar, bu Standardın diğer kapsamlı gelirin bir unsuru olarak nitelendirdiği kalemler dışındaki gelir ve gider kalemleri arasındaki aritmetik farkı ifade eder. Finansal tabloların ayrı bir unsurunu teşkil etmemektedir; buna yönelik ayrı bir muhasebeleştirme ilkesine gerek bulunmamaktadır.

2.45 Bu Standart, kâr veya zararın ölçümünde “dönemsellik ilkesi” olarak adlandırılan ilkenin uygulanmasından kaynaklanmakta olsa dahi, finansal durum tablosunda varlık veya borç tanımına girmeyen kalemlerin muhasebeleştirilmesine izin vermez.

2.46 Bu Standardın gerçeğe uygun değer gibi diğer bir esasın uygulanmasını gerektirmediği durumlarda, varlık ve borçlar ilk muhasebeleştirme sırasında tarihi maliyet esasına göre ölçülür.

2.47 Bölüm 11 Temel Finansal Araçlar’da yer verilen temel finansal varlıklar ve temel finansal borçlar, halka açık piyasalarda işlem gören veya diğer durumlarda gerçeğe uygun değerleri güvenilir olarak ölçülebilen, dönüştürülme ve ihraççısına satılma imkânı bulunmayan imtiyazlı paylar ile ihraççısına satılma imkânı bulunmayan adi paylar haricinde, değer düşüklüğü zararları düşülerek hesaplanan itfa edilmiş maliyetiyle ölçülür. Sözü edilen imtiyazlı ve adi paylar ise gerçeğe uygun değerleriyle ölçülür ve gerçeğe uygun değerde meydana gelen değişiklikler kâr veya zararda muhasebeleştirilir.

2.48 Diğer tüm finansal varlık ve borçlar, bu Standardın maliyet veya itfa edilmiş maliyet gibi diğer bir yöntemi gerektirmediği veya bu tür bir uygulamaya izin vermediği durumlarda, genellikle, gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zararda muhasebeleştirilmek suretiyle gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülür.

Finansal olmayan varlıklar

2.49 İlk muhasebeleştirmede tarihi maliyet üzerinden ölçülen finansal olmayan varlıkların birçoğu, izleyen dönemlerde diğer esaslara göre ölçülür. Örneğin;

(a) Maddi duran varlıklar, itfa edilmiş tarihi maliyetleri ile geri kazanılabilir değerlerinden düşük olanı üzerinden ölçülür.

(b) Stoklar, maliyetleri ile tamamlanma ve satış maliyetleri düşülmüş satış fiyatlarından düşük olanı üzerinden ölçülür.

(c) Kullanımda olan veya satış amaçlı elde tutulan finansal olmayan varlıklara ilişkin olarak değer düşüklüğü zararları muhasebeleştirilir.

Varlıkların sözü edilen daha düşük tutarlardan ölçülmelerinin amacı, ilgili varlıkların satışı veya kullanımı nedeniyle geri kazanılması beklenen tutarlarından daha yüksek bir tutar ile ölçülmelerine engel olmaktır.

2.50 Bu Standart, aşağıda yer alan finansal olmayan varlıkların ölçümünde gerçeğe uygun değerin kullanılmasına izin vermekte veya bunu zorunlu kılmaktadır:

(a) Gerçeğe uygun değerleriyle ölçülen iştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar (bakınız: sırasıyla, paragraf 14.10 ve 15.15).

(b) Gerçeğe uygun değerleriyle ölçülen yatırım amaçlı gayrimenkuller (bakınız: paragraf 16.7).

(c) Tahmini satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değerleriyle ölçülen tarımsal varlıklar (canlı varlıklar ve hasat noktasındaki tarımsal ürünler) (bakınız: paragraf 34.2).

2.51 Finansal borçlar dışındaki borçların çoğu, raporlama tarihi itibarıyla ilgili yükümlülüğün yerine getirilmesinde kullanılacak tutara ilişkin olarak yapılan en gerçekçi tahmin üzerinden ölçülür.

2.52 Bu Standart kapsamında zorunlu tutulan veya izin verilen hâller dışında, varlık ve borçların veya gelir ve giderlerin birbirleriyle mahsup edilmeleri (netleştirilmeleri) mümkün değildir.

(a) Varlıkların, değerleme karşılıkları (stok değer düşüklüğü karşılıkları ve şüpheli alacak karşılıkları gibi) düşüldükten sonraki net değerleri üzerinden ölçülmeleri netleştirme sayılmaz.

(b) Yatırımlar ve faaliyetlerde kullanılanlar da dâhil olmak üzere duran varlık alım satımlarının işletmenin olağan faaliyetlerini teşkil ettiği durumlar haricinde, bu tür varlıkların satışından elde edilen kâr veya zarar, satıştan sağlanan faydalardan ilgili varlığın defter değeri ve satış maliyetleri düşülmek suretiyle raporlanır.

3.1 Bu bölüm, finansal tabloların gerçeğe uygun sunumundan neyin anlaşılması gerektiğini, KOBİ TFRS ile uyumun koşullarını ve tam bir finansal tablo setinin neyi ihtiva etmesi gerektiği konularını ele almaktadır.

3.2 Finansal tablolar, bir işletmenin finansal durumunu, faaliyet sonuçlarını ve nakit akışlarını gerçeğe uygun şekilde sunmalıdır. Gerçeğe uygun sunum, işlemler ile diğer olay ve koşulların etkilerinin Bölüm 2 Kavramlar ve Genel İlkeler’de belirtilen varlık, borç, gelir ve gider tanımlarına ve muhasebeleştirme koşullarına uygun olarak sunulmasını gerektirir.

(a) KOBİ TFRS’nin, gerektiğinde yapılacak ek açıklamalarla birlikte, ilgili KOBİ işletmesinin finansal durumunu, faaliyet sonuçlarını ve nakit akışlarını gerçeğe uygun şekilde sunmasını sağladığı varsayılır.

(b) Paragraf 1.5’te belirtildiği üzere, bu Standardın kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunan işletmeler tarafından uygulanması durumunda, bu Standart, ilgili finansal tabloların gerçeğe uygun bir sunum sağladığını kabul etmez.

(a)’da sözü edilen ek açıklamalar, bu Standartta yer alan düzenlemelerin, bazı işlemler ile diğer olay ve koşulların, işletmenin finansal durumu ve finansal performansı üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesinde yetersiz kaldığı durumlarda gerekli olur.

KOBİ TFRS ile uyum

3.3 Finansal tabloları KOBİ TFRS ile uyumlu olan bir işletme, sözü edilen hususu açık ve koşulsuz bir şekilde dipnotlarında belirtir. Finansal tabloların KOBİ TFRS ile uyumlu olduğunun belirtilebilmesi için, bu Standartta yer alan hükümlerin tamamına uyulması gerekir.

3.4 Bu Standardın Bölüm 2’de belirtilen finansal tabloların hedefleriyle çelişki yaratacak sonuçlar doğuracağının değerlendirildiği son derece ender olarak rastlanabilecek bazı durumlarda, ilgili yasal düzenlemeler izin verdiği sürece, paragraf 3.5’te belirtilen açıklamalarda bulunmak kaydıyla ilgili hükmün uygulanmasından kaçınılabilir.

3.5 Paragraf 3.4’te yer verilen düzenleme çerçevesinde bu Standartta yer alan herhangi bir hükmün uygulanmadığı durumlarda, aşağıdaki açıklamalarda bulunulur:

(a) Yönetimin, ilgili finansal tabloların işletmenin finansal durumunu, faaliyet sonuçlarını ve nakit akışlarını gerçeğe uygun olarak gösterdiğine karar verdiği,

(b) Gerçeğe uygun bir sunuma ulaşmak amacıyla uygulanmamasına karar verilen hüküm dışında, finansal tabloların KOBİ TFRS ile uyumlu olduğu,

(c) KOBİ TFRS’nin uygulanmayan hükmünün niteliği ve gerektirdiği uygulama ile söz konusu hükmün finansal tabloların Bölüm 2’de belirtilen hedefleriyle çelişki yaratacak düzeyde yanıltıcı sonuçlar vermesinin nedenleri ve yerine tercih edilen uygulama.

3.6 Bu Standardın önceki yıllarda uygulanmasından kaçınılan bir hükmünün cari dönem finansal tablolarında sunulan tutarları etkilediği durumlarda, 3.5 (c) paragrafındaki açıklamalar yapılır.

3.7 Son derece ender de olsa yönetimin bu Standartta yer alan bir hükmün uygulanmasının finansal tabloların Bölüm 2’de belirtilen hedefleriyle çelişki yaratacak sonuçlara neden olacağına karar verdiği, ancak ilgili yasal düzenlemelerin bu hükmün uygulanmasından kaçınmaya izin vermediği durumlarda, aşağıdaki açıklamalar yapılmak suretiyle söz konusu hükmün neden olacağı düşünülen yanlış yönlendirme mümkün olduğunca azaltılmaya çalışılır:

(a) İlgili hükmün niteliği ve yönetimin söz konusu hükmün finansal tabloların Bölüm 2’de belirtilen hedefleriyle çelişki yaratacak düzeyde yanıltıcı sonuçlar vereceğine yönelik değerlendirmesinin nedenleri ve

(b) Raporlanan her bir dönem için, gerçeğe uygun sunum sağlanması amacıyla her bir finansal tablo kaleminde yapılması gereken düzeltmeler.

İşletmenin sürekliliği

3.8 Bu Standardı uygulayan işletmelerin yönetim organlarının, finansal tabloların düzenlenmesi sırasında, işletmelerinin faaliyetlerine sürekli olarak devam edebilme kabiliyetlerinin bulunup bulunmadığını değerlendirmeleri gerekir. Yönetimin şirketi tasfiye etme veya ticari faaliyetine son verme niyetinde olduğu ya da bunları yapmak dışında gerçekçi bir alternatifinin bulunmadığı durumlar haricinde, işletmenin sürekli olduğu kabul edilir. Yönetim, işletmenin sürekliliği varsayımının geçerliliğini değerlendirirken, raporlama tarihinden sonraki dönemlere ilişkin mümkün olan tüm bilgileri dikkate alır. Sözü edilen gelecek dönemler, bununla sınırlı olmamak kaydıyla en azından on iki aylık süreyi kapsar.

3.9 Yönetim, değerlendirmelerini yaptığı sırada işletme faaliyetlerinin sürekliliğine kuşku düşürecek önemli bazı belirsizlikler taşıyan bir takım olaylar veya koşullar bulunduğunun farkındaysa, sözü edilen belirsizlikleri açıklar. Finansal tabloların işletmenin sürekliliği varsayımına dayanarak hazırlanmadığı durumlarda, işletmenin sürekliliği varsayımının kullanılmadığı, söz konusu varsayım yerine hangi esasın kullanıldığı ve işletmenin sürekliliği varsayımına neden uyulmadığı hususlarında açıklama yapılır.

Raporlamanın sıklığı

3.10 Tam bir finansal tablo setinin (karşılaştırmalı tutarlarla birlikte – bakınız: paragraf 3.14) yılda en az bir defa sunulması gerekir. Raporlama döneminin değişmesi sonucunda yıllık finansal tabloların bir yıldan daha uzun ya da daha kısa bir süre için sunulmaya başlandığı durumlarda, aşağıdaki açıklamalarda bulunulur:

(a) İşletmenin raporlama döneminin değiştiği.

(b) Daha uzun veya daha kısa bir dönem kullanılmasının nedeni.

(c) Finansal tablolarda yer alan tutarların (dipnotlar da dâhil olmak üzere) tam anlamıyla karşılaştırılabilir olmadıkları.

Sunumun tutarlılığı

3.11 Aşağıdaki durumlar haricinde, finansal tablo kalemlerinin sunumunda ve sınıflandırılmasında izleyen dönemlerde herhangi bir değişiklik yapılmaz:

(a) İşletme faaliyetlerinin niteliğinde önemli değişiklikler olmasının veya finansal tabloların gözden geçirilmesinin ardından, farklı bir sunum veya sınıflandırmanın, Bölüm 10 Muhasebe Politikaları, Tahminler ve Hatalar’da belirtilen muhasebe politikalarının seçimi ve uygulanması kurallarıyla daha uyumlu bir sonuç doğuracağının açık bir biçimde görülmesi veya

(b) Bu Standardın sunumda bir değişiklik yapılmasını öngörmesi.

3.12 Finansal tablo kalemlerinin sunumunda veya sınıflandırmasında değişiklik yapıldığında, yeniden sınıflandırmanın mümkün olmadığı durumlar haricinde, karşılaştırmalı tutarların da yeniden sınıflandırılması gerekir. Karşılaştırmalı tutarların yeniden sınıflandırılması durumunda aşağıdaki açıklamalar yapılır:

(a) Yeniden sınıflandırma işleminin niteliği.

(b) Yeniden sınıflandırılan kalem veya kalemler grubunun (sınıfın) tutarı.

(c) Yeniden sınıflandırmanın nedenleri.

3.13 Karşılaştırmalı tutarların yeniden sınıflandırılmasının mümkün olmadığı durumlarda, sözü edilen durumun nedenine ilişkin açıklama yapılır.

Karşılaştırmalı bilgi

3.14 Bu Standardın aksi bir uygulamayı gerektirdiği veya farklı bir uygulamaya izin verdiği durumlar haricinde, cari dönem finansal tablolarında yer alan tutarların tamamının önceki döneme ilişkin tutarlarla birlikte karşılaştırmalı olarak raporlanması gerekir. Cari dönem finansal tablolarının anlaşılması açısından gerekli olduğu durumlarda, tanımlayıcı/açıklayıcı nitelikte bilgiler için de karşılaştırmalı bilgi verilir.

3.15 Benzer kalemlerden oluşan her bir önemli sınıf ayrı olarak sunulur. Nitelikleri veya fonksiyonları itibarıyla farklılık arz eden kalemler, önemli olmadıkları durumlar haricinde, ayrı olarak sunulur.

3.16 Eksik veya yanlış sunulan kalemlerin, ayrı ayrı veya toplu olarak, finansal tablolarla ilgili ekonomik kararları etkilediği durumlarda, sözü edilen kalemlerin önemli olduğu kabul edilir. Önemlilik, eksik veya yanlış raporlamanın düzeyine ve niteliğine bağlı olup, işletmeye özgü koşullar içerisinde değerlendirilmelidir. İlgili kalemin düzeyinin veya niteliğinin ya da her ikisinin birden belirleyici faktör olması mümkündür.

Tam bir finansal tablo seti

3.17 Tam bir finansal tablo seti aşağıdakilerden oluşur:

(a) Raporlama tarihi itibarıyla düzenlenecek olan finansal durum tablosu.

(b) (i) Kâr veya zararda muhasebeleştirilen kalemler (kapsamlı gelir tablosunda ara toplam olarak yer alacaktır) ile diğer kapsamlı geliri oluşturan kalemleri birlikte içeren, dönemin gelir ve gider kalemlerinin tamamının yer aldığı raporlama tarihi itibarıyla düzenlenecek olan tek bir kapsamlı gelir tablosu ya da

(ii) Gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu adlarıyla sunulan iki ayrı tablo. Bu tür bir sunumun tercih edilmesi durumunda, kapsamlı gelir tablosunun en üstünde kâr veya zarar tutarı yer alır. İzleyen satırlarda ise diğer kapsamlı geliri oluşturan kalemlere yer verilir.

(c) Raporlama dönemine ilişkin özkaynak değişim tablosu.

(d) Raporlama dönemine ilişkin nakit akış tablosu.

(e) Önemli muhasebe politikalarını özetleyen ve diğer açıklayıcı bilgiler içeren dipnotlar.

3.18 Finansal tablolarda sunulan dönemlerde özkaynaklarda meydana gelen değişikliklerin sadece kâr veya zarar rakamlarından, temettü ödemelerinden, geçmiş dönem hatalarının düzeltilmesi işlemlerinden ve muhasebe politikasındaki değişikliklerden kaynaklandığı durumlarda, kapsamlı gelir tablosu ve özkaynak değişim tablosu ayrıca düzenlenmeksizin, gelir ve dağıtılmamış kârlar tablosu adıyla tek bir tablonun sunulması mümkündür (bakınız: paragraf 6.4).

3.19 Finansal tabloların kapsadığı dönemlerin hiçbirisinde diğer kapsamlı gelir kalemi bulunmadığı durumlarda, ayrı bir kapsamlı gelir tablosu düzenlenmesine gerek olmayıp sadece gelir tablosunun düzenlenmesi yeterlidir. Finansal tabloların kapsadığı dönemlerin hiçbirisinde diğer kapsamlı gelir kalemi bulunmadığı durumlarda, kapsamlı gelir tablosunun "en alt satır"ında "kâr veya zarar" yer alacak şekilde sunulması da mümkündür.

3.20 Paragraf 3.14’ün finansal tablolarda yer alan tutarların önceki döneme ilişkin tutarlarıyla birlikte sunulmasına yönelik hükmü çerçevesinde, tam bir finansal tablo setinde, paragraf 3.17’de belirtilen finansal tablo ve dipnotlarının her birinden en az iki döneme ilişkin olarak bulunması gerekir.

3.21 Tam bir finansal tablo setini meydana getiren finansal tablolar arasında bir önemlilik sıralaması yapılmaz.

3.22 Yanıltıcı bir takım sonuçlara sebep olmadığı sürece, finansal tabloların bu Standartta yer alanlardan farklı şekilde adlandırılmaları da mümkündür.

Finansal tabloların niteliğine ilişkin bilgiler

3.23 Finansal tabloların her biri ve dipnotları, birlikte yayımlandıkları diğer dokümanlardaki bilgilerden ayırt edilerek açıkça gösterilir. İlaveten, aşağıdaki hususlara finansal tablolarla birlikte belirgin şekilde yer verilir ve sunulan bilgilerin anlaşılması açısından gerekli olduğu durumlarda, söz konusu ifadeler tekrarlanır:

(a) Raporlayan işletmenin ticaret unvanı ve önceki raporlama döneminin sonundan bu yana unvanında meydana gelen değişiklikler.

(b) Finansal tabloların tek bir işletmeye mi yoksa bir işletmeler grubuna mı ait olduğu.

(c) Raporlama döneminin sona erdiği tarih ve finansal tabloların kapsadığı dönem.

(d) Finansal tablolarda kullanılan para birimi (Bölüm 30 Yabancı Para Çevrim İşlemleri’nde tanımlanmıştır).

(e) Finansal tablolarda yer alan tutarlarda yuvarlama yapılmış ise, yuvarlamanın düzeyi.

3.24 Aşağıdaki hususlar dipnotlarda açıklanır:

(a) İşletmenin ikametgâhı ve yasal statüsü, kurulduğu ülke ve kanuni merkezinin adresi (kanuni merkezden farklı olması durumunda, esas faaliyet yerinin/iş merkezinin adresi).

(b) İşletmenin faaliyet gösterdiği alanlar ve esas faaliyetlerinin niteliği.

3.25 Bu Standart, küçük veya orta büyüklükteki işletmelerin bölümlere ilişkin finansal raporu, hisse başına kazanç bilgisi veya ara dönem finansal raporu sunmalarına ilişkin herhangi bir hüküm içermemektedir. Bu hususlara yönelik açıklamalarda bulunan işletmelerin, söz konusu bilgilerin hazırlanma ve sunulma esaslarını belirtmeleri gerekir.

4.1 Bu bölüm, finansal durum tablosunda sunulacak bilgilerin niteliğini ve sunum yöntemlerini içermektedir. Finansal durum tablosu (bilanço olarak da ifade edilir), işletmelerin belirli bir tarihteki – raporlama döneminin sonu – varlık, borç ve özkaynaklarını gösterir.

4.2 Finansal durum tablosunda, asgari olarak, aşağıdakileri temsil eden kalemler yer alır:

(a) Nakit ve nakit benzerleri.

(b) Ticari ve diğer alacaklar.

(c) Finansal varlıklar ((a), (b), (j) ve (k) bentlerinde gösterilen tutarlar hariç).

(d) Stoklar.

(e) Maddi duran varlıklar.

(f) Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılarak izlenen yatırım amaçlı gayrimenkuller.

(g) Maddi olmayan duran varlıklar.

(h) Birikmiş amortisman ve değer düşüklüğü tutarları düşülmüş maliyetiyle izlenen canlı varlıklar.

(i) Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılarak izlenen canlı varlıklar.

(j) İştiraklerdeki yatırımlar.

(k) Müştereken kontrol edilen işletmelerdeki yatırımlar.

(l) Ticari ve diğer borçlar.

(m) Finansal borçlar ((l) ve (p) bentlerinde gösterilen tutarlar hariç).

(n) Dönem vergisi ile ilgili borçlar ve varlıklar.

(o) Ertelenmiş vergi borçları ve ertelenmiş vergi varlıkları (bunlar her zaman uzun vadeli borç ve duran varlık olarak sınıflandırılır).

(p) Karşılıklar.

(q) Kontrol gücü olmayan paylar (özkaynaklar içerisinde yer alır ve ana ortaklığın pay sahiplerine isabet eden özkaynak tutarından ayrı olarak sunulur).

(r) Ana ortaklığın pay sahiplerine isabet eden özkaynak tutarı.

4.3 Finansal durumun anlaşılması açısından gerekli olduğunda, finansal durum tablosunda yer alan kalemler farklı detayda sunulur ve başlıklar ile ara toplamlara yer verilir.

Kısa vade - uzun vade ayrımı

4.4 Likidite esasına göre sunumun güvenilir ve ihtiyaca daha uygun bilgi sağladığı durumlar haricinde, dönen ve duran varlıklar ile kısa ve uzun vadeli borçların 4.5-4.8. paragrafları uyarınca finansal durum tablosunda ayrı sınıflar şeklinde sunulmaları gerekir. Likidite esasına göre sunuma imkân veren istisnanın uygulanması durumunda, tüm varlık ve borçlar yaklaşık likidite düzeylerine göre sıralanarak (en az likitten en çok likide veya en çok likitten en az likide) sunulur.

4.5 Bir varlık aşağıdaki durumlarda dönen varlık olarak sınıflandırılır:

(a) İşletmenin normal faaliyet döngüsü içerisinde paraya çevrilmesinin, satılmasının veya tüketilmesinin beklenmesi,

(b) Alım satım amacıyla elde tutulması,

(c) Raporlama tarihini takip eden on iki ay içerisinde paraya çevrileceğinin beklenmesi veya

(d) Nakit veya nakit benzeri bir varlık olması (raporlama tarihini takip eden en az on iki aylık süre içerisinde takas edilmesi veya borç ödemesinde kullanılması kısıtlanmış olanlar hariç).

4.6 Diğer tüm varlıklar duran varlık olarak sınıflandırılır. Normal faaliyet döngüsünün açık olarak belirlenemediği durumlarda, sözü edilen sürenin on iki ay olduğu kabul edilir.

Kısa vadeli borçlar

4.7 Aşağıdaki özelliklerden birini taşıyan borçlar kısa vadeli borç olarak sınıflandırılır:

(a) İşletmenin normal faaliyet döngüsü içerisinde ödeneceğinin öngörülmesi,

(b) Alım satım amacıyla elde tutulması,

(c) Raporlama tarihini takip eden on iki ay içerisinde ödeneceğinin öngörülmesi veya

(d) İşletmenin ödemeyi raporlama tarihinden en az on iki ay sonrasına kadar koşulsuz olarak erteleyebilme hakkının bulunmaması.

4.8 Diğer tüm borçlar uzun vadeli borç olarak sınıflandırılır.

Finansal durum tablosundaki kalemlerin sıralaması ve düzeni

4.9 Bu Standart, finansal durum tablosunda yer alan kalemlerin hangi sıra ve düzende sunulacağını göstermemektedir. Sadece paragraf 4.2’de, nitelik ve işlevleri finansal durum tablosunda ayrı olarak sunulmalarını gerektiren düzeyde farklı olan kalemlerin bir listesi yer almaktadır. Ayrıca:

(a) Kalemlerin boyutunun, niteliğinin veya işlevlerinin ya da benzer kalemlerin birlikte sunulma biçimlerinin finansal durumun anlaşılması açısından gerekli kıldığı durumlarda, finansal durum tablosuna yeni kalemler eklenebilir ve

(b) Finansal durumunun anlaşılmasını sağlamak amacıyla, kullanılan tanımlar ve kalemlerin sıralama yöntemleri ya da benzer kalemlerin toplu olarak sunulma biçimleri, işletmelerin türü ve faaliyetlerinin niteliğine göre gerektiğinde değiştirilebilir.

4.10 Ek kalemlere yer verilip verilmeyeceğinin değerlendirilmesinde aşağıdaki hususların tümü göz önünde bulundurulur:

(a) Varlıkların tutarı, niteliği ve likiditesi.

(b) Varlıkların işletmedeki işlevleri (fonksiyonları).

(c) Borçların tutarı, niteliği ve ödeme zamanı.

4.11 Finansal durum tablosunda yer alan kalemlerin aşağıdaki alt sınıflarının da finansal durum tablosunda veya dipnotlarda açıklanması gerekir:

(a) Maddi duran varlıkların işletmenin durumuna uygun olarak sınıflanan alt kalemleri.

(b) Ticari ve diğer alacakların ilişkili taraflardan kaynaklanan tutarları, diğer taraflardan kaynaklanan tutarları ve tahakkuk etmekle birlikte henüz faturası düzenlenmemiş gelirlere (gelir tahakkuklarına) ilişkin tutarları.

(c) (i) İşletmenin normal faaliyet döngüsü içerisinde satılmak üzere elde tutulan stoklar.

(ii) Bu şekilde satılmak üzere üretim sürecinde bulunan stoklar.

(iii) Üretim sürecinde veya hizmetlerin sağlanması sırasında tüketilecek olan hammadde ve malzemeler.

(d) Satıcılara borçlar, ilişkili taraflara borçlar, ertelenmiş gelirler ve borç/gider tahakkukları.

(e) Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar ile diğer karşılıklar.

(f) Ödenmiş sermaye, hisse senedi ihraç primleri, dağıtılmamış kârlar ve bu Standarda göre diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilip özkaynakta ayrı olarak sunulan gelir ve gider kalemleri gibi özkaynak sınıfları.

4.12 Sermayesi paylara bölünmüş işletmeler aşağıdaki hususları finansal durum tablosunda veya dipnotlarda açıklar:

(a) Her bir pay sınıfı için ayrı ayrı olmak üzere:

(i) Toplam pay adedi,

(ii) Ödenmiş ve ödenmemiş pay adedi,

(iii) Payların nominal tutarı veya nominal değerlerinin olmadığı,

(iv) Dönem başında ve dönem sonunda tedavülde bulunan pay adedi ile dönem içerisinde pay adedinde meydana gelen değişmeler,

(v) Temettü dağıtımına ve sermayenin geri ödenmesine yönelik sınırlamalar da dâhil olmak üzere, pay sınıfına sağlanan haklar, imtiyazlar ve getirilen kısıtlamalar.

(vi) İşletmenin kendisi, bağlı ortaklıkları veya iştirakleri tarafından elde bulundurulan kendi payları.

(vii) Opsiyonlu olarak satılmak ve payların satışına yönelik sözleşmeler çerçevesinde yapılacak pay satışlarında kullanılmak üzere ayrılan paylar ve bunların koşul ve tutarları.

(b) Özkaynaklarda yer alan yedeklerin ve fonların niteliği.

4.13 Paragraf 4.12 (a)’da yer verilenlere benzer nitelikteki bilgilerin adi ortaklıklar ve vakıflar gibi paylara bölünmüş bir sermayesi bulunmayan işletmeler tarafından da sunulması gerekir. Raporlama döneminde her bir özkaynak sınıfında meydana gelen değişikliklerin ve özkaynak sınıflarına tanınan haklar ve imtiyazlar ile getirilen kısıtlamaların açıklanması suretiyle bu gereklilik yerine getirilir.

4.14 Raporlama tarihi itibarıyla önemli düzeyde bir varlığın veya varlık ve borç grubunun elden çıkarılmasına yönelik bağlayıcı bir satış anlaşmasının bulunduğu durumlarda, aşağıdaki hususlarda açıklama yapılır:

(a) İlgili varlığın (varlıkların) niteliği veya varlık ve borç grubunun içeriği.

(b) Yapılacak olan satışın veya buna ilişkin planın koşul ve özellikleri.

(c) İlgili varlıkların defter değerleri (varlık ve borç grubunun elden çıkarılacağı durumlarda ilgili varlık ve borçların defter değerleri).