Bij gelegenheid van Victoria's begrafenis
|
|  Yüklə 4 Mb.
|
' dat heeft Mama my nooit verteld." En daarop was zy aux petits soins met my. Zy etablisseerde my op de sofa,ging naest my zitten,en toen het gehele gezelschap tegen 3 uur naar Spreekplaats 1 ging om Max te horen,stopte zy my vooraf in de kussens met de raad om een dutje te pakken. Ik was veel te moe om Max te gaan horen,bleef dus alleen,ciutte in en toen het gezelschap terug kwam,gaf Mevr.Boreel-Gevers my thee,sandwiches en taart. Iedereen zei dat Max goed gesproken had en een boertje had hy horen zeggen:" Die ken het,ik zal hem een gulden sturen." Later zeide Max my dat geen dier toehoorders hem ooit iets voor Spanje geeft en dat er na zijn toespraak niet gecollecteerd was,wat hy zeer betreurde,omdat er een grote schaar van rijke lui waren. Eén arme vrouw zond hem later ƒ 1,- voila tout!Ik vroeg aan Anna Boreel-Barnaart of zy niet een portret had van haar moeder Annette,geb.van Lennep,mijn belle uit mijn prilste jeugd,ofschoon zy geel en lelijk was. Zy was de dochter van Jacob en Annette Willink,die er zes hadden: Marie,getrouwd met Sypesteyn,Annette met Volkert Barnaart, Hesje met Mari s'Jacob,Suzette met Jan Piet van Wickewoort Crommelin, Henriette met Henri Enschedé,beide in Aug.1912 nog in leven,en Janna,getr. met van Stralen,alle lelijk op Hesje en Henriette na. Maar Anna had geen portret,wel een goed gelijkend miniatuur van haar vader Volkert. Mevrouw Boreel-Gevers wees my dat van haar schoonmoeder Marie,geb.Dedel,de trotse vrouw van Jacaues Boreel,die,op Schaep en Burgh logerende,het beeldige paard Cora van Piet Six,dat nooit een karwats gevoeld had,sloeg,zodat Piet woedend was. Toen ging het gezelschap weer naar Spreekplaats I om de Slotrede van van Hes te horen,die heel vervelend sprak. Ik fooide de knecht (niet in livrei) ging naar buiten en zette my op een tuinstoel ter zijde van het huis en bewonderde van daar het heerlijke uitzicht vóór my op het geboomte, ilio ten Hoorden op de weilanden en ten Zuiden op de fraaie waterpartij. Dr.Heldring met zijn mooie dochter kwamen een praatje met my maken en even later Dr.Bronsveld,die na de slotrede de zegen moest gaan uitspreken en verontwaardigd was dat de Visser onder het gehoor van Max zat,terwijl hy in de politiek met de papen onder één deken lag. Tegen half zes stapte ik op en by de ingang vond ik Dora en Louise Oosterhoff,waarna JW.en Hansje later kwamen,daar Hansje haar tasje verloren had en niet had teruggevonden. By de uitgang werd gecollecteerd. Max zeide my later dat hy zich by Heldring wel beklaagd had over de geringe som,die de collecte voor de Zending afwierp,waarop Heldring beweerde dat de onkosten zo groot waren,wat Max niet begreep,daar de tenten en tribunes er zijn en alleen behoren getransporteerd en opgezet te worden. Het was een onvergetelijke dag geweest en het speet my erg dat ik er Marie Massing niet op onthaald had. Het trof ons dat van de Haarlemsche aanzienlijken bijna niemand gekomen was en van de buitenplaatsen evenmin. Ik zag Mia Oyens,maar de bewoners van Ipenrode,het Manpad,Jroenendaal en Bosbeek,Bosch en Hoven,Ken- nemerduin,het Huis te Bijweg,Welgelegen waren afwezig. Montijn en van Paassen waren er evenals Meyjes van Zandvoort en Gerth van Wijk van Ben- nebroek. Ik kocht het in het Hollands vertaalde Aus meinem Jagdtagebuch van de Kroonprins van Pruissen,dat my interesoeerde. Hy vertelt zijn jachten op tijgers,olifanten en wilde zwijnen in Brits Indië,op gemzen in Tyrol,op steenbokken in Italië met Koning Victor Emanuel,op auerhanen by Bisschop Koppl bH') Maandag 8 Juli kwam Cornelia uit Sluis terug en de volgende avond verhuisde ik weer van Fanny's huis naar Ho.16. Cornelia bracht my een beschuittrommel mee en voor Fanny een kristallen bakje met rozen. Jan Willem woonde te Hunspeet de studentenconferentie by evenals Henk in 1910. Al wat hier in Haarlem van Lennep heet en ook Wilfried is tot een hoger klasse bevorderd. Aernout had één onvoldoende voor het duits, David geen enkele. René Hepveu engageerde zich met Jonkvr.J.van Alphen,een van zes zusters,volgens Lotje beeldig en allerliefst. Haar moeder heet Westpalm van Hoorn en woont in den Haag,hy in de Hassaustraat aldaar. Vrijdag 12 Juli vertrokken JW.»Caroline,Hans en David naar Velp,waar zy de Villa Clémentine in de Beekhuizerlaan gehuurd hadden. Saterdag trouwde Jan Gunning voor de derde maal^met Frl.Breyer te Saarburg in Lotharingen. Daar hoort moed toe. Uit zijn eerste huwelijk met Cécile van Eeghen heelt hy ettelijke en ook een paar getrouwde kinderen, uit zijn tweede met Juffr.Boisöevain één zoon Max van 6 jaar. Boreel ontving allerlei deputaties van Verenigingen,ook Max als president van het Diaconessenhuis,en gaf ƒ 500,- aan het Politiefonds. David van Lennep weigerde Burgemeester van Haarlem te worden. Het gerucht liep dat Frank Burgem.zou worden,maar ik hoop dat hy wijzer zal zijn. Van Nispen zal Voorzitter van de Tweede ^amer worden in plaats van van Bylandt. Cu~l Zondag !§• Juli kwam Cornelis de Hartog zijn aanstaande Joh.den Dolder presenteren. Zy is 32 en heeft drie jaar by Ethel gediend. Mooi is zy niet en zy heeft afschuwelijke tanden en iets even vreemds in de ogen als Mietje Fontani,(zijn eerste vrouw) volgens van Praag Basedowsche ziekte als die van Flora Röell,maar zy is goedlachs en Cornelia vond haar lief.De muggen-en mottenplaag was ontzettend. Ik zat vol muggebeten en de kleine kinderen worden onbarmhartig toegetakeld,ook Dora's baby Henkje. lMoch ammonia liquida,noch azijn,noch kamfferspiritus baatten my. Clara del Court vertelde my dat ae warmoeziers de groenten in het Kanaal gooien in plaats van ze weg te geven of voor weinig geld aan de armen te verkopen,enkel en alleen om ze op prijs te houden. Dit is God verzoeken. De vruchten blijven auur omdat waggons vol naar Duitsland verzonden worden. Maandag 15 Juli kwam Juffrouw Storm als huishoudster by Dora in dienst, een Juffrouw Enger voor de kinderen en twee dienstboden. Du ontbreken nog een oppasser en een buttonboy,want een werkvrouw komt reeds eenmaal in de week en van Praag heeft voor ƒ 425,- een tweede huis op de Gedempte Oude Gracht gehuurd om zijn patiënten te ontvangen,en daarin woont het echtpaar de Wilde. Lm Vrijdag 19 Juli vertrok Fanny naar ZUrich en 14 dagen later naar Arosa. Diezelfde dag ging Dora te Velp by JW. en Caroline logeren,tegelijk met de van Kossems,hun kind,Leo van Wijk en Frédérique van Marle. Geen dag zonder logé's,10 aan tafel ! Louise schreef my uit Weisser Hirsch by Dresden,waar zy met haar zuster Lientje logeerde,na Hamburg en Berlijn bezocht te hebben. Henrick S.liet photo's van de duinwagen maken en zond die aan de gevers om hen te bedanken; dit werd tijd. Broos had het hem aangeraden. Donderdag 25 Juli woonden Max en Hm de huwelijksinzegening by van Alfred Nepveu en Theoaora Marguerite Faure in de Kath.Apostolische Kerk in de Riemerstraat in den Haag. Capadoce,de Haagsche bisschop en de vadt r der Bruid,Brusselsche priester of bisschop,zegenden het huwelijk in. Zy hadden evenals de Engelsche predikanten witte gebloemde hemden aan. Ringen werden gewisseld,er werd uit de Bijbel voorgelezen,gebeden en gezongen. De bruiloft werd in de Twee Steden gevierd. Max zat naast de moeder der Bruid,geb.Veeren. Gasten waren twee Elouts,Willem en Jet Nepveu met hun zoon Lharles uit Apeldoorn,René zonder zijn aanstaande,die in Engeland was by een getrouwde zuster,Annie van Heemstra,dochter van Louis,Lou Nepveu en een Oom Faure. Capadoce,de chef der Irvingianen,die door de petroleum schatrijk geworden is,betaalde alles. Alfred heeft een donkere knevel gekregen. Willem nepveu vertelde aan Max dat zijn dochtertje dikwijls gehaald wordt om met het Prinsesje te spelen en deze byzonder ontwikkeld is. René zoekt werk. Engeland breidde zijn vloot uit om machtiger dan Duitsland te blijven. De couranten waren vol van de onweders met hagelslag,branden,door de bliksem getroffenen en verdronken zwemmers. Lz/i Maandag 29 Juli ging ik met Cornelia en Marie Massing in de Grote Kerk de Wognummer boeren en boerinnen horen zingen. Wy zorgden te 7t in de Kerk te zijn,maar vonden die reeds stampvol. Toch kregen Cornelia en ik nog zitplaatsen in een bank,zodat wy met de rug naar het podium zaten, Marie bleef staan. Dora en Anna Prins waren er al om 7 uur en kregen mooie zitplaatsen in het ruim,maar honderden moesten staan of op een stoof zitten en daarvoor nog 10 cent betalen. Er waren + 2000 kaartjes verkocht, terwijl de kerk geen 1500 zitplaatsen heeft. Daarby kwam dat de Overheids- predikanten en kerkeraadsbanken gereserveerd en gesloten waren. Max en Em waren er met Deborah van Eeghen,Mauk,Carel en Ankie en kregen nog zitplaatsen. Ik had naast my een wijf met een vet achterste en daar zy scheef ging zitten om met haar buurvrouw plat Haarlems te kletsen,hinderde zy my geweldig. Te 8 uur begon het concert met orgelspel door Louis Robert en daarna zongen de 17 vrouwen en 19 mans roomse liederen in het latijn, duits en hollands: Agnus Dei,Jesu dulcis memoria,Christkindlein,Het Onze Vader enz. in 't geheel 12 stuks. In het midden orgelspel en aan 't slot. Het zingen was meer dan mooi,de sopraan schitterend,alles zonder begeleiding, en als zy zacht zong en de mans evenzeer,was het alsof men muziek hoorde. Gedirigeerd werd door J.Saai,een gewoon burgermannetje. De chanteuses waren alle in witte japonnen met lange handschoenen. Een enkele zag er lief uit,maar de sopraan is lelijk,wat Cornelia heel gelukkig vindt. Zy is getrouwd en heeft kinderen en als zy niet zingt,doet zy boerewerk en melker de koeien. Van het verdiende geld worden boerderijen gekocht. In Londen,Berlijn,Munster,Wezel,Emmerik,Genève,Montreux,Chaux de Fonds, Zürich en Amsterdam oogstten zy grote roem en in de Duitsche couranten stond:" So etwas haben wir nicht." Gelukkig stonden er drie trams ter zijde van de Kerk,waarin wy plaats kregen. In de Kerk was het verbazend heet.l Fanny reed per auto naar Schaffhausen,waar haar broer in consult geroepen was,naar Schönfels by Zu£ om een tante von Muralt te bezoeken en naar Bellerive,dat de Keizer wilde huren,wat Mevrouw von Bodmer weigerde Tegenover Bellerive is een garage voor aeroplanen en gedurig ziet men vliegers opstijgen,die eindigen met hun hals te breken. In het Kanton Zürich mag Zondags geen auto rijden om de wandelaars niet te hinderen. 't Is alleen aan de dokters vergund als het hun praktijk geldt. Lotje vertelde my dat Otto's legaat van Alexander Si Hem slechts ƒ 8000,- bedraagt en dat Henrick S. drie eenden geschoten had,na die op handen en voeten bekropen te hebben. De Mikado is gestorven,aet.60. Een zoon uit een bijvrouw,(de Keizerin was onvruchtbaar) Jashito volgt hem op. Hy is 42,getrouwd en heelt een zoon Mitsjino Mijo. De overledene heeft zijn land gemoderniseerd en tot grote bloei gebracht. Op 1 Aug. stierf Gerrit van Rijn,bibliothecaris te Rotterdam,oud 65. Van zijn biografie van Beets is slechts het eerste van de vier delen verschenen. Volgens Max is het ongenietbaar,veel te uitvoerig en niet in hoofdstukken verdeeld. Ik sprak hem op het Zendingsfeest en Max bezocht hem in het Hotel Roosen in de Hout. Hy had zich overwerkt. Zyn weduwe heet Lammerts van Bueren. Zondag 4 Aug. hoorde ik Posthumus Meyjes weer overheerlijk preken over Job.42:12,"En God zegende Job's laatste meer dan zijn eerste."Max en Dora genoten er ook zeer van. Het tekstwoord paste hy voor ons zó toe dat ons laatste,Christus te aanschouwen en te dienen,beter zal zijn dan ons eerste. Jammer dat hy het Boek Job voor een verdicht verhaal houdt, terwijl uit Ezechiël 14 en Jacobus 5 blijkt dat hy een histoüsch persoon was. L Daar Cornelia de laatste dagen veel zenuwpijn in het aangezicht had, waf zy aan de weersverandering toeschreef,verzocht ik van Praag haar te bezoeken. Dit deed hy en daarop schreef hy haar bromatum sodae voor en veel in de lucht op een bank in de Hout. Dit deed zy en zy bevond er zich wel by. Vrijdag 2 Aug.stierf de Heer Zur Mühlen te Haarlem,aet 66. Hy was de schoonvader van de Heer Strumphler en eigenaar der stoomboten op de Zuiderzee en het Kanaal. Ik had met hem in de Prov.Staten gezeten. JW. schreef dat hy Nollie en Visser met 3 kinderen en een kindermeisje Fréaérique van Marle en Manna de Rapper,vriendinnen van Hansje te logeren had,terwijl de twee dienstboden Mina en Martha en een meisje uit het Doorgangshuis benevens de eigenares van het huis met haar dochter ook in de villa sliepen. David was in het Jongenskamp te Dunspeet en Boy Royer was zijn tentofficier. Hans had te Laag Keppel in het Kasteel het kamertje gezien,waar Lodewijk XIV in 1672 geslapen had. Joh.ven Aurich,schoonzoon van Dora's min Jans,vroeg my geld om de reiskosten naar Australië te betalen. I De Bataafsche Credietbank met Kikmie en een ander als Directeuren, kwam in den Haag tot stand en van Loon & Co stortten voor mijn aandeel ƒ 1000- by de Haagsche Commissiebank. Het Kapitaal ad 2 ton heet volgefourneerd. Frank schreef uit Leysin dat zy 12 Aug. naar Zermatt zouden vertrekken en niet naar Wengen,omdat te Zermatt een muilezel te huren is,te Wengen niet. Sylvia is perfect wel en Eric is 4 c.m. gegroeid en 11 pond toegenomen,dus te zwaar om geduwd of getrokken te worden. Max zegende op Donderdag 8 Aug.te Leusden het huwelijk in van Mia de Beaufort en Anne Mari Adriaan Johan Röell en preekte Zondag 11 Aug. te Renswoude voor de pastor Lou Kuylman. In de bruidsdagen hadden de ooms der Bruid een aardig dejeuner gegeven in de Ridderzaal van het Muider- slot,waar de knechts in het kostuum der 17de eeuw gekleed waren en geen andere toasten mochten uitgebracht worden dan in de poezie der leden van de Muiderkring,terwijl Annie de Beaufort een gedicht voordroeg op het Muiderslot. Te Essen werd het 100-jarig bestaan gevierd van de Krupp fabrieken en woonde de Keizer de feesten by. Hy hield twee redevoeringen,Krupp von Bohlen und Halbach speechte ook,zijn vrouw Bertha gaf 14 millioen Mark aan de êmployés en werklieden en inrichtingen en kreeg de Luisenorde, von Bohlen werd buitengewoon gezant en Excellenz,Moeder Krupp ereburgeres van Essen,maar de feestvreugde werd gestuit door een ontzettende ramp in een mijn te Bochum,waar door een gasontploffing meer dan 100 mijnwerkers verbrand of verminkt werden.kilP Op Zondag 11 Aug.kwam Dora's vriendin Thesy von Eynatten by haar lo geren tot 3 Sept.toen zy naar België vertrok. Zy verstond en sprak Hollands, at in Dunewalde en by Anna Prins en maakte overal een prettige indruk. Met Dora bezocht zy het Rijxsmuseum,het Stedelijk Museum en de Nieuwe Kerk te Amsterdam en in Haarlem ook het een en ander. Het weer was te slecht om een boottocht naar Zaandam te maken. De evangelist Tijssen werd gelukkig van Hansweert naar Geesteren by Borculo verplaatst. Op 13 Aug. kwam René Nepveu my zijn belle,de beeldige Julie van Al- phen presenteren. Zy is 10 Jan.'87 in Haarlem geboren,hy is 32. De 87-jarige Dr.von Reeken struikelde in zijn kamer over zijn kromme been en brak het,zodat hy naar het Diac.Huis moest vervoerd worden. Voor 100 jaar liep Jonas Hanway voor het eerst met een parapluie door de straten van Londen. Hy werd bespot en met stenen gegooid,maar hield vol. Generaal Booth stierf te Londen op 20 Aug. Hy was in 1829 geboren. Op het laatst van zijn leven werd hy blind. Zijn zoon Bramwell volgt hem op. Donderdag 22 Aug.whistte ik met van Praag,Thesy en Cornelia,die het niet vergeten was. Abel Labouchere berichtte my het engagement van zijn jongste dochter Cornélie met G.Haitsma Mulier,broer van Madzy's man. Hy is 25,heeft geen cent,werkt op de secretarie te Delft en hoopt hier of daar Burgemeester te worden. Zy is 19. De dochter van Frans Labouchere,Mia uit Doorn is met de Pesters uit Zeist verloofd. Vrijdag 23 Aug. spoorde van Praag met Dora en Thesy naar Amsterdam, waar zy in het Hotel Bellevue dineerden en 's avonds op het terrein van wijlen Carré halsbrekende toeren zagen. 
Eric kreeg te Zermatt hevige angina,daarna roodvonk. Frank liet Wil- fried en Royer terstond vertrekken; daarna werd Constance aangetast en toen hy het zelf voelde opkomen,spoeaae hy zich met Wilfried en Sylvia naar den Haag. Op 26 Aug. billartte ik voor het eerst weer met van Praag,maar ik was gauw moe. Ik had het in lang niet gedaan. Dinsdag 27 Aug.beviel To te 8 uur 's avonds van een meisje Henriette Francina naar haar moeder Enschedé. Ik werd dus overgrootvader. De volgende dag maakte ik kennis met de tramconducteur No.2,van wie Henk my vertelde dat hy Duits,Engels en Frans spreekt. Ik hoorde hem een Engelse dame in perfect Engels inlichten. Max was benoemd tot Lid der Synodale Commissie. Jan Willem en Caroline kwamen op 3 Sept.,na een verblijf van zeven weken te Velp,in Haarlem terug. JW. ging te Rotterdam afscheid nemen van Dolf de Rochemont,die naar Java vertrok en bezocht daarna Frank in den Haag. Miek zond my vier exemplaren van haar photo voor Fanny,Max,Dora en my. Later zullen die voor JW. en Frank volgen. Dr.Abr.Kuyper nam zijn ontslag als Lid van de Tweede Kamer wegens doofheid. Hy heeft veel kwaad gesticht en zal wel uit zijn huis in de Kanaalstraat blijven stoken. By Jan Willem en Caroline kwam Melle Petit Pierre logeren,een kennis uit Chateau d'öex. Voorts woont Hansje's schoolkameraad by hen in. Zondag 15 Sept. preekte Max in Zandvoort voor Posthumus Meyjes en zag ik Sofie Dedel terug,die de intiemste vriendin van Ankie is. 's Avonds huurde ik Geesje. Fanny,JW. en Caroline vonden haar te jong (zy is 34!) Van Praag werd zó zenuwachtig dat hy at noch sliep uit vrees dat Geesje my zou vertellen hoe ignobel hy haar behandeld heeft. Dinsdag 17 Sept. opende de Koningin de Kamers en maakten de socialen een wandeling door den Haag,zodat zy alle circulatie belemmerden en Jan Willem en Melle Petit Pierre noodzaakten buiten de stad om te rijden ten einde het statiog te bereiken. Woensdag 18 Sept. stierf Anna van der Vliet aan pneumonie aet 84. Haar krankzinnige zoon Emile erft Elswout en Duinlust en blijft er wonen. Max hield een lijkdienst en zegende op 18 Sept. het huwelijk van Cornelis den Hartog en Jannetje van Dolder in; Dora woonde het by. Ethel niet, omdat haar moeder even tevoren gestorven was. Donderdag 19 Sept. maakte ik met Dora kraamvisite by To en vond de steile trap van 43 treden levensgevaarlijk,maar de baby allerliefst. Wy vonden er Ankie Beels en later kwam Miesje van Robbie.Zateraag 21 Sept. kwam Fanny,na een afwezigheid van negen weken uit Zürich terug. De Keizer had er aller harten gewonnen. De verlichting van het Meer was schitterend geweest. 3!hr.Mr. Sandberg werd benoemd tot Burgemeester van Haarlem. Max bezocht met Hansje ae Portugeesche Synagoge te Amsterdam. Hier eindigt plotseling het Journaal. Mijn grootvader is na een korte ziekte overleden op 20 Januari 1913* Hy werd enkele dagen later op een koude winterdag begraven te Hilversum,waar Lore ook begraven was. Hy had nog aan zijn zoon Jan Willem laten beloven nietunee te gaan naar het kerkhof, maar ik herinner my dat hy er toch by was. In het Hof van Holland werden enkele,ik geloof zelfs vrij veel bezoekers aan het kerkhof ontvangen. Cornelia heeft hem tot het einde verzorgd, en is daarna naar Sluis teruggekeerd. Er zijn wel nog 7 cahiers,waar op het etiket staat: Naschrift. Daarin tekent hy aan allerlei,dat hem nog te binnen schiet,en er zijn interessante verhalen by,die ik my voorneem ook over te tikken,als zy nog een aardig licht werpen op de mensen,die wy nu hebben leren kennen of op die tijd.D Dinsdag 14 september. 1976 i Enige en algemene kennisgeving Heden ontsliep in vertrouwen op haar Verlosser, Jezus Christus, onze moeder, grootmoeder en overgrootmoeder Jonkvrouwe Mr. ANNA DEBORAH LOUISE VAN LENNEP weduwe van Steven de Ctercq Zij werd 81 jaar. Aerdenhout: E. M. A. Vriesendorp-de Clercq A. A. Vnesendorp ’s-Gravenhage: L. C. Qparlesvan Ufford- fti Ijntli de Clercq L J. Quarles van Ufford Santpoort: W. A. de Clercq Th. C. de Clercq-van Lennep ’s-Gravenhage: C. Th. Aberson-de QercqL>it- F. N. L. Abereon ^ Kleinkinderen en achterkleinkinderen 's-Gravenhage,-12 september 1976 De crematie zal plaatshebben donderdag 16 september om 12.00 uur in het crematorium ’’Velsen” te Driehuis-Westerveld. Geen toespraken Heden overleed tot onze droefheid na een kortstondige ziekte onze zuster Jonkvrouwe Mr. ANNA DEBORAH LOUfSE VAN LENNEP weduwe van Steven de Ctercq Zij werd 81 jaar. Langbroek: C. L. van Lennep Driebergen: C. A. van Lennap- fVfc***' Jan van Lidth de Jeude Aerdenhout: E. H. de Clercq W. C. de Clercq-van Houten ’s-Gravenhage: A. W. de Rooy-van Dam ’s-Gravenhage, 12 september 1976 |