Bij gelegenheid van Victoria's begrafenis
|
|  Yüklə 4 Mb.
|
Dora en Cornelia woonden een voordracht van Dr.Golpke over de bril bij,waarby hy vertelde dat men op zijn 40ste jaar een bril of lorgnet moet gaan dragen,dat Nero bijziende was en door een smaragd keek,dat het scheelzien door een bril moet hersteld worden en zo dit niet baat het kind geopereerd worden,doch niet voor zijn 9de jaar. Dr.G. zeide my dat Dora later steeds onder medisch toezicht moet blijven en zich telkens laten spiegelen,dat zy niet in een koude kamer mocht slapen en evenmin by open ramen. Volgens hem had zy goede longen en bacillen had hy niet bespeurd. HBS Ik bezocht de le Staatsanwalt Duffner,die my beloofde te waarschuwen als er een interessante zaak behandeld werd,maar dat heeft hy nooit gedaan. Panny kwam van 6 tot 8 Februari en Dora kreeg de koorts. Cornelia maakte wijn getrokken op bittere oranjes,dibe overheerlijk smaakte en my Bantam rappelleerde. De rekening van het Vincentiushaus van 7-31 Jan.bedroeg 150 Mark,die van de apotheek M.7.20. Een kapiteinsvrouw uit Rastadt zeide dat zy nooit zulk amusant Duits had horen spreken als door Dora. Zy nodigde Dora uit by haar te komen logeren ten einde met een der Officieren,die er in garnizoen lagen, te trouwen. Z$ zelf had een bierbuik tot gemaal. Daar het Fastnacht was moest Cornelia een hoed en goed kopen,opdat Dora zich verkleedde,daar iedereen zich bespottelijk verkleedde om over straat te lopen. Zelfs de babies in de kinderwagens hadden malle pakken aan en ik zag een jongetje van 4 jaar in het costuum van een markies uit de tijd van Lodewijk XIV. Djra bezocht ons,kreeg appelmoes en speelde piano,doch werd door Dr.G.geknord,omdat zy te hard gelopen had en zich niet alteriren of echauffiren mocht. Op 13 Febr.sprak Max te 's Graveland over de Zending. Het was voor het eerst dat hy aldaar de kansel beklom. Op 24 Febr. zeide Dr.G.,na het oog gespiegeld te hebben,dat de laatste vlek tot een minimum gereduceerd was. Hy betreurde het dat Dora niet in 1891,toen zy voor het eerst vlekken ontdekt had,terstond een oculist had geraadpleegd. Zy had nu 's ochtends de diverse kleuren van wol moeten opnoemen,en dit ging goed. Op 1 Maart stierf Willem van der Vliet oud 82. Daar hy zijn fortuin had opgemaakt,moest Anna hem onderhouden. Nollie Gunning engageerde zich met Ds.Visser,predikant te Workum. De Boeren behaalden een schitterende overwinning en vermeesterden een konvooi. Daarentegen werd de Wet in verwond en zijn uit 600 man bestaande linkervleugel gevangen genomen en werd een neef van President Steyn gefusilleerd omdat hy kaki droeg ! Kiewin van Lennep verbrak haar engagement met Kees Vinkhuizen, doch in 1908 trouwde zy toch met hem en volgde hem naar Soerabaja. Op 17 Maart verliet Dora de kliniek na er 10 weken geweest te zijn en 50 maal ingespoten. Zy werd door een student,die ook patiënt was, nagelopen. De la Rey,die Lord Methuen versloeg en gevangen nam,liet hem weer vrij in plaats van hem tegen Kritzinger en Cronjé uit te wisselen. Zulk een nobele behandeling verdiende de verwoester der farms niet ! Daar de gedenkdag van Papa's geboorte zou gevierd worden,schreef ik op de Koo's verzoek een artikel in zijn Groene Amsterdammer. Dora kocht een witte poedel,die Boris heette,voor M.40,-,en huurde een dienstmeisje,een lelijk krom mensje,die echter goed voldeed. In Jan. 1910 moest de poedel te Haarlem worden afgemaakt,gelukkig pijnloos, omdat hy blind geworden was en akelig hoestte,maar Marie en ik vonden het vreselijk omdat hy zo trouw en lief was; hy was nog vl Ik gaf mijn inkomen aan tot een bedrag van M. 22540; myn pensioen was vrij. Constance zond my een photo van Papa naar het portret van Schwartze en een exemplaar der Courant,waarin het artikel van Taco de Beer over Papa is opgenomen,en Fanny zond my de nummers van Eigen Haard. In het Zondagsnummer der Oprechte Haarlemmer liet Henk drie coupletten opnemen van Papa's gedicht op onze bruiloft en een paar brieven van Jan Amers- foordt. Taco de Beer wilde dat men een standbeeld voor Papa zou oprichten en hy maakte een vergelijking tussen de hulde door Staats-en Stadsbestuur van Frankrijk aan Victor Hugo gebracht en het zwijgen van onze Regering van het Stedelijk Bestuur van Amsterdam,nu Papa behoorde vereerd te worden,ofschoon deze veel universeler man was dan V.Hugo en zo veel meer dan hy voor het land en voor Amsterdam gedaan had dan Hugo voor Frankrijk en Parijs. Dora bezocht Dr.G.,die verrukt was over haar Sehkraft,maar het lezen by kunstlicht ontraadde. De pleegzusters Saturna en Cateau kwamen Dora zien,maar durfden zelfs geen kop thee aannemen omdat het de stille week was. Die zielen zijn nog zeer gebonden en toch heeft de Heer alle banden los gemaakt.Dora bezocht de Gravin v.Andlen,die vlufl. Frans spreekt, en kocht op haar aanwijzing een toque voor 30 Mark. Christiaan meldde ons het engagement van Roelof met Digna (alias Dicky) Mijer,kleindochter van wijlen de G.G.,wiens benoeming indertijd de brutale motie van Keuchenius uitlokte. Er werd geld ingezameld,voldoende om 6000 exemplaren van Papa's werken uit te delen,o.a.in de Z.Afr.republieken. In de Plantage werd het Dorp aan de Grenzen gespeeld en van al de van Lenneps waren Henk en Fanny de enigen,die het bijwoonden. (Dat is niet waar,want ik weet dat Carel er by was!) Zy onthaalden in het foyer de acteurs op champagne en deze zongen:" Het Hollandsch hart vergeet van Lennep niet.!" Gerard /t van Lennep had nooit van "Het Dorp aan de Grenzen“gehoord' ! In de Holl. Schouwburg werd "Ee£n Amsterd.Jongen" opgevoerd en diens rol vervuld door de dochter van de tekenaar Braakensieck,aan wie Wilfried achter de coulissen de hand gaf. Theo de Beer hield de feestrede,en anderen droegen gedichten voor,terwijl in het Nieuws van de Dag Papa's brief werd opgenomen aan de Kiezers van Steenwijk om Storm van 's Gravenzande aan te bevelen,zodat F.Coenen weer gelegenheid had om iets onaangenaams over Papa te zeggen. Zaterdag 29 Maart kwamen Max en Em met Maurits en Louis te Karls- ruhe,eerstgenoemden in Hotel Germania en de jongens by ons. Max leed aan hartbonzingen en had daarom de laatste weken niet gepreekt maar by Agnes Beels uitgerust. In Eigen Haard stonden stukken over Papa en de photo(s van Franks drie tal,van een jongen Roeters van Lennep en van de Smyrnasche Alfred met een brief van deze. Maandag 31 Maart werden Dora en ik door de Groothertog en de Groothertogin ontvangen. Wy reden te 12i naar het Paleis en werden door een lakei naar boven gebracht,waar de oude Freiherr von Edelsheim en de Baronin von Adelsheim ons opwachtten. Na enige minuten maakte de Groothertog zelf een deur open en traden wy binnen. Hy was met de Groothertogin en begon met het verschuiven van een zware fauteuil,waarop hy my verzocht plaats te nemen,terwijl Dora op de sofa naast de Groothertogin ~3 ging zitten. De Groothertog begon in het Frans,maar al spoedig vervielen wy in het Duits,terwijl de Groothertogin met Dora zich in het Frans onderhield. De Groothertog wenste my geluk met de (helaas in rook vervlogen) verwachting onzer Koningin en drukte my de hand. Voorts ondervroeg hy my omtrent Papa's werken en verder vertelde hy my dat de Koningin hem by haar laatste bezoek te Badenweiler een paar dikke delen gelezen tu-ad,waarin haar Moeder de voornaamste gevallen had opgetekend,welke gedurende haar Regentschap waren voorgekomen,onder byvoeging van de toen gevallen beslissing. Ik vertelde aan de Groothertogin dat ik in 1856, toen zy de Bruid was en met haar vader,de Prins van Pruissen en latere Keizer Wilhelm I Coblenz bewoonde,3 maanden een koudwaterkuur te Laub- bach had gedaan zonder resultaat en ik toen op raad van von Stedman Dr.Velten te Coblenz geraadpleegd had,die my naar Weilbach zond. " Das was der Leibarzt meiner Mutter,"zeide zy,wat my bekend was daar juist die Dr.Velten had moeten beslissen of zy wel trouwen mocht. Ik vroeg naar de Landaus en de Stedmans en zy vond het amusant dat ik die kende. En zo liep het uurtje gauw om totdat de Groothertogin opstond en de Groothertog de deur opende,waarop wy afscheid namen. De Groot- */ hertog zeide my dat ik my,voor *t geval ik iets nodrng had,tot hem moest wenden,daar hy my mijn verblijf te Karlsruhe zo aangenaam mogelijk wenste te maken. Aan de Groothertogin had ik ook nog verteld dat ik in '56 met haar Franse leermeester Gillard kennis had gemaakt,waar zy en de Groothertog veel schik in hadden. Op 1 April kreeg ik een allertreurigste brief van Caroline. Jan Willem had namelijk op Zaterdag 29 Maart onverwachts bloed opgegeven, ofschoon hy niet uit was geweest. Caroline had terstond ijs op de longen gelegd. Hy mocht de rechterarm niet bewegen,kon niet slapen en had koorts. Oud-Bussum werd voor ƒ 680.000- gekocht door Jan Kooy,die met Wimmie Hacke getrouwd is en er een kolonie wil stichten. Dora kreeg van de Groothertogin verlof om in het Ludwig-Wilhelm Krankenheim de lessen van de dokter by te wonen en een cursus over geschiedenis en literatuur in de meisjesschool te volgen. Ook gaf zy haar de raad een breimachine te kopen soortgelijk aan die,welke zèj zelve,die ook aan de ogen lijdt,gebruikt. De dokter toonde een schedel en ondervroeg de meisjes,maar zy waren oliedom of zwegen. Hy zeide ook dat het eerste vereiste by het verplegen was overbrenging van infectie te voorkomen. Cornelia zond de 12 deeltjes van Papa's romans aan haar vader. Caroline schreef dat JW. vooruitging en weer een courant opnam. Daarentegen ging Anna van Lennep-van Eeghen (vrouw van Henrick S.van Leyduin) achteruit,daar zy niets deed dan zingen,delireren en onzin praten. Volgens de medici kon die toestand nog maanden duren. Zy stierf dan ook eerst op 24 April 1903 te Amsterdam,na 15 maanden krankzinnig geweest te zijn. ré rtfjL Carel van Bylandt schreef my dat het portret van Cats,les gevende aan Prins Willem II,hetwelk volgens Papa's Elizabeth Musch in de kamer van Buat hing,in het bezit van Prins Frederik kwam en in het Huis de Paauw een der wanden versiert. Burdet inviteerde Max om by hem buiten Genève te komen uitrusten. Dora ontdekte een nieuwe vlek in haar linkeroog en daarop spoot Dr.G. het met een nieuw middel in. Onze Koningin werd ziek. Men vreesde voor peritonitis of longontsteking, zodat de feesten en parade niet gehouden werden. In de Duitse Courant stond dat zy aan febris typhoidea leed,wat men aan het slechte drinkwater toeschreef,zodat zy nu enkel gepasteuriseerde melk dronk. De Prins en haar Moeder weken niet van haar bed. Dagelijks kreeg de Groothertogin dépêches van het Loo; de eerste luidde Wilhelmina hat Fieber en heden:De eetlust neemt toe en zy behoudt haar volle bewustzijn. Op 26 April kwam de Keizer te Karlsruhe. Frau von Bohlen had my een plaats bezorgd in de kamer van de Polizeipräsident op de Markt en ik zag de Groothertog voorbyrijden,die de Keizer aan het Station ging afhalen. Een kwartier later kwam hy met hem terug. Ik liep daarop naar de Schlossplatz,waar ik luisterde naar de muziek en het zingen der liederta^e^s. Eerst kwam de Groothertog alleen op het balkon van het paleis,daarna de Groothertogin en eindelijk de Keizer,die aan alle aanwezigen, onder wie ettelijke dames handjes gaf. De stad had een vrolijk aanzien,overal was met sparregroen versierd en wapperden de lelijke geel-rode Badensche en de rood-zwarte Duitse vlaggen,terwijl (s avonds de huizen geïllumineerd waren. Ook wy hadden ons balcon versierd en van lampions voorzien. Cornelia liep tegen 8 uur naar de Schlossplatz waar zy de studenten te voet,te paard en in rytuigen met fakkels verschijnen zag. Een rytuig met 6 paarden kostte 120 Mark. Te 11 uur kwam de stoet voorby ons huis,eerst een rytuig met hooges,daarna dragonders, vervolgens het Groothertogelijk paar,weer dragonders en een rytuig met hooges. De Groothertog was namelijk op 24 April 1852 na de dood van zijn vader Leopold aan de regering gekomen. Dora kreeg verbod van de dokter om in het Krankenheim te verbinden of in te druppelen. Om zich te troosten kocht zy twee varkensogen,omdat die het meest met die des mensen overeenkomen en amuseerde zy zich die met een opzettelijk daartoe vervaardigde schaar te ontleden. Onze Koningin werd beter en tekende zelfs enige stukken. Kon.Emma wandelde weer en de Prins reed weer uit. De arme Finnen werden door de Kozakken dood geranseld omdat zy geen Russen wilden worden,en de dappere Engelsen hielden de vrouw van Chr.de Wet met haar twee jongekinderen in een kamp gevangen. Die lafaards ! Zondag 4 Mei werd onze Koningin ontijdig verlost. De vrucht was een jongen. Op 8 Mei telegrafeerde Fanny aan Henk,die by ons logeerde: "Königin fieberfrei.Nacht gut.Zustand besser." In de Frankfurter Zeitung stond een stuk over het redden van de Groothertog,toen hy nog Prins was,in de avond van 9 Mei 1849 door een student,toen de soldaten hem wilden vermoorden. Ik vertaalde dit artikel en zond het aan de Haarl.Courant,maar die nam het niet op. S'bqtj Een uitbarsting van de vulkaan op het eiland Martinique heeft de ' stad St.Pierre en schier al haar 25000 inwoners onder het vuur en de lava bedolven,een ramp als die van Pompei. De Keizer zond M.10.000- aan de President de^Republiek Loubet. Mevrouw Cloëtta kwam enige dagen by ons logeren. Op 13 Mei vertrok zy naar Haarlem,maar had het ongeluk by het stappen uit de trein uit te glijden en haar voet te breken. Daar er geen voor zieken geschikt rytuig was,werd zy op een brancard van de politie naar het Diac.huis gebracht. Haar voet werd gezwachteld,maar niet gezet,daar Dr.Bijleveld zich vleide dat die van zelf zou genezen! Hy vreesde echter dat dit wel 2 maanden zou duren. Max schreef dat hy zich miserabel voelde en niet in staat om iets uit te voeren. Hy las de Vondel aan zijn jongens voor. Ik zelf voelde my ook sinds lang ziek en had soms ondraaglijke pijnen. De dokter gaf my middelen maar zy baatten niet. Daar aanleiding van Dr.Schaepmans bezoek by de Paus schreef hy een stuk in zijn Chronica. Ik zond daarop het volgende artikel aan de Redactie van de Haarl.Courant: "In uw blad van 22 Nei komt een uittreksel voor uit Dr.Schaepmans Chronica,waarin hy zijn indruk van zijn audiëntie by de Paus weergeeft. S"3(TV Dat hy niet vooraf les in het Italiaans genomen heeft en het onderhoud / noch in die taal noch in het Latijn gevoerd kon worden,maar in het Frans, vind ik nogal pover. Dat de Paus zich beklaagt van in een paleis te zyn opgesloten,welks vertrekken zó gemeubleerd zijn als Dr.S.die beschrijft, klonk my vreemd in de oren. Ik dacht dat alle Pausen hun leven in Rome moesten slijten,tenzij zy er uit verdreven werden,en niemand dwong die oude man Paus te worden. " Maar dit blijve voor zijn rekening. Eén uitdrukking is er echter in Dr.S' artikel,waartegen ik met kracht opkom. Sprekende van de Pams noemt hy hem de Koning,de Leraar,de Hogepriester,alsof deze benamingen niet uitsluitend aan Christus toekomen,maar bovendien durft hy van hem spreken als van de Vader der Christenheid en zelfs tot tweemaal toe, zodat het geen vergissing kan zijn. Nu is één van tweën waar: Of Dr.S. houdt de Protestanten niet voor christenen bf hy is in de waan dat ook de Protestanten de Paus voor hun Vader homden. En dat dit laatste een grove dwaling is zullen alle Protestanten my toegeven,die weten dat de Heiland gezegd heeft:"Gy moogt niemand op de aarde Vader noemen, want Eén is uw Vader,namelijk die in de hemelen is.(Matth.23:9) " Dr.S.schrijft dat de Paus hem by de hand nam en hem deed opstaan, en hieruit leid ik af dat hy geknield lag. Weet Dr.S.dan niet dat dit heiligschennis is? Heeft hy Hand.10:26 nooit gelezen,waar Petrus,wiens opvolger de Paus zich noemt,Cornelius bestrafte omdat deze voor hem 0 1 nederknielde,met de woorden: "Sta op, want ik ben ook zelf een mens", of K Hand.14:14 waar wy lezen dat Barnabas en Paulus hun kleren scheurden toen de Lycaonische priesters hun goddelijke eer wilden bewijzen; of 0penb.22:8,9,waar de Engel den Apostel Johannes verbiedt voor hem te knielen,met de woorden:" Zie dat gy dit niet doet,aanbid God !" " Als de Paus toelaat dat men voor hem knielt,dan moge hy,die niet meer is dan een zondig mens,dit verantwoorden. Petrus,Barnabas,Paulus en de Engel lieten het niet toe." Karlsruhe 24 Mei 1902 M.J.van Lennep De Oprechte Haarlemmer was uit vrees voor de Roomsen laf genoeg om mijn stuk te weigeren. Daarop schreef ik er Dr.Bronsveld over,die in zijn Stemmen voor Waarheid en Vreue een lang artikel over Schaepmans audiëntie by Leo XIII schreef,waarvan de Haarl.Courant een uittreksel gaf,dat ik hierby overleg. Zaterdag 31 Mei 1902 werd de vrede tussen de Boeren en de Engelsen getekend,nadat er sedert Oct.1899 gevochten was. De Engelsen noemden Kitchener,de beul,de grootste veldoverste sinds Moltke !! In de 31 maanden heeft de oorlog aan Engeland gekost aan gesneuvelden en na verwond te zijn overledenen: 1072 officieren en 20870 manschappen als vermist: 105 " als invalide: 3116 v " 72314 " 4188 93289 Een vrede als nu gesloten $ad ook zonder zoveel mensen op Je offeren kunnen tot stand komen. Engeland heeft zijn prestige verloren door het vermoorden van vrouwen en kinderen in de concentratiekampen, de onbekwaamheid der officieren en de brutale en wrede wijze van oorlogvoeren,waarbij zy als heidense vandalen alles te vuur en te zwaard verdelgden. Zonder de hulp van de Ver.Staten en Oostenrijk,waar het muildieren en paarden kocht,zonder de hulp van Portugal had Engeland niet kunnen winnen. Op 6 Juni kwam onverwacht Constance binnen,die Utr.beschuitjes meebracht en drie boeken:Gösta Berling,Kalff: Literatuur en Toneel in de 17e eeuw en Het Geloof van hen,die in de wereld willen vooruitkomen,uit het Duits door van hes. Zy vertelde allerlei horreurs,die de Engelsen gepleegd hadden. Aan Kitchener durfde menjfJ 50.000 geven en de titel van Viscount,en Balfour zeide:" Engeland heeft getoond even groot te zijn in oorlog als in vrede." Hoge ogen zijn den Heer een gruwel ! |