Bij gelegenheid van Victoria's begrafenis
|
|  Yüklə 4 Mb.
|
Constance had te Zeist in de Slotlaan een huis van haar moeder geërfd en dit aan de emeritus predikant Nahuys verhuurd. Het huis in de Krullenlaan hadüen zy aan de weduwe Luden-van Pallandt verhuurd. In Berlijn stierf in hoge ouderdom Graaf de Perponcher,vroeger Opperhofmaarschalk van de oude Keizer,zoon van de Nederl.Luitenant- Generaal der Infanterie de Perponcher. In 1840 trad hy in Pruissische dienst. Ik zag hem in '75 te Ems en vond hem ontzettend £rots,maar in Berlijn was hy om zijn hulpvaardigheid bemind. Stedmann zeide van hem:’' Hy is in de grond een goeie jongen." g In plaats van Ds.van der Plier werd Ds.Gerritsen tot hofprediker benoemd. Van Praag bracht 29 Maart Geesje en Horman naar het Diaconessenhuis, niet omdat zy ziek waren,maar omdat hun kamer moest gewit worden. De diaconessen hadden er schik in,maar van Praags huis vond ik slecht omdat er niet eens een logeerkamer in is. Geesje vond het stil en saai in het Diac.huis. Zy moest er tot 3 April blijven. Jan Willem gaf weer bloed op. Hy was te dun gekleed geweest. Fanny ried Caroline aan alleen te verhuizen en JW. zo lang in het Diac.huis te laten verplegen. Hy was te moe om te horen voorlezen en zijn spijsvertering in de war. Vrijdag 9 April bezocht van Praag Jan Willem te Arnhem en vond hy zijn toestand vrij bevredigend, hartslag goed,pols 72,maar de temperatuur te hoog,terwijl de koorts hem ondermijnde. Van Praag zeide hem dat hy naar het Diac.huis vervoerd zou worden,en later buiten moest gaan wonen. JW. vroeg daarop wat met de meubelen moest geschieden,waarop van Praag antwoordde dat hy zich daarmee niet bemoeide. Frank zeide aan Caroline dat hy en ik de huur van Muliers huis wilden overnemen,waarop zy daaromtrent geen beslissing durfde nemen zonder JW. te raadplegen. Dit vond ik zonderling,daar het JW.,die even besluiteloos is als zy,weer zou doen tobben en agiteren. Als de man ziek is moet de vrouw beslissen. Henk las hem de Pensées van Pascal voor,meo judice geen lectuur voor een zieke. ue Heer W.H.te Groningen schonk aan de Koningin een bokaal, waarop de wapens van Engeland en Oranje-Nassau gegraveerd zijn met het opschrift: Leef lang Oranienstam. Vermoedelijk is zy uit de tijd g (o van Stadhouder Willem IV,die in 1734 trouwde met Anna,dochter van Koning George I,en heeft Prinses Wilhelmina,hun schoondochter,de beker moeten verkopen,toen zy in 1806 in zeer benarde finantieele omstandigheden verkeerde. Daar my zowel door de Ontvanger als in het Raadhuis gezegd werd dat,voor 't geval dat JW's meubelen in Muliers huis op een hoop gezet werden,hy toch in de personele belasting viel,kwam Marie op het lumineuze idee ze by my op zolder te bergen,maar Caroline achtte het beter ze te Arnhem in het Veem te plaatsen. Dit had 23 April plaats nadat JW. naar het Diac.huis vervoerd was,waar hy een lieve kamer had met een heerlijk uitzicht en voor het open venster lag. Caroline ging by de Swellengrebels-Crommelin logeren. Donderdag 15 April trouwde René,zoon van Fred.van Bylandt,met Anna Elisabeth van Limburg Stirum Hoordwijk op den Huize Offen by Noordwijk-binnen. Sylvia ging naar een gecostumeerd bal by de de Clercqen in een costuum van haar overgrootmoeder Voombergh. Zy amuseerde zich dol. Joan Röell zond my de autobiografie van Grootpapa Röell,die 78 jaar lang in manuscript is blijven liggen en veel te beknopt is. In Constantinopel had een contrarevolutie plaats. De soldaten doodden hun officieren of sloten hen op,een paar Ministers werden 87 vermoord,de meeste leden van het Parlement namen de vlucht en het ' oude orthodoxe régime werd hersteld. De jong-Turken,die een meer Westers régime met een Parlement hadden ingevoerd,vluchtten en de Armeniërs werden weer geslacht. De Sultan zelf had die revolutie aangestookt en was weer the p;reat Murderer, zoals Gladstone hema noemde. Daarop trokken de Jong-Turken met 100000 man uit Saloniki op Constantinopel aan en eisten dat Abdul Hamid afstand van de troon zou doen. Hy vluchtte,naar men zeide,in het gebouw van het Engels gezantschap.Karie Steen verraste my met een nieuwe lampekap van gele stof met talloze twee vingers lange zijden franjes voor mijn slaapkamer. de paus verklaarde Jeanne d'Arc heilig. Dat zal haar pleizier doen. De kerel had vast weer geld nodig. Tot Burgemeester van Doorn werd Alphert Schimmelpenninck,zoon van Gratia,benoemd,ofschoon Willem Nepveu meer aanspraak had. Mais c'était reculer pour mieux sauter,want Willem Nepveu werd later Burgemeester van Apeldoorn. Alfred Nepveu was in Java en wilde er blijven, daar de Gouverneur hem een post had beloofd. Hy woonde te Buitenzorg en had prettige kennissen,o.a.de van Boetzelaers. Cornelia schreef dat zy zich nog ellendig voelde en het enkel vegen van de vloer haar wel een half uur last veroorzaakte. Woensdag 21 April ontving Dora kraamvisites. Ik vond er hm en Constance. Later kwamen Mevrouw Bijleveld,Sophie van Lennep en Annie Broos. Beatrix werd niet binnengebracht,maar sliep in de eetkamer. Norman kwam even binnen,maar verstopte zich achter Geesje. Henk kwam by Fanny logeren en 's avonds whisten. Engeland,Frankrijk en Italië zonden oorlogschepen naar de Turkse wateren. In Amsterdam kwam de advocaat Caroli om het leven,doordat de revolver,waarmede hy in zijn tuin op de schijf schoot,onverwachts afging en de kogel zijn buik doorboorde. Hy ging voor een zoon van de Prins van Oranje door. Ofschoon Miek ons hoop op haar komst gegeven had,schreef zy op 25 April dat zy er van afzag. Henk vertelde my dat zijn vader soms driemaal,terwijl hy aan tafel zat,door dronken kerels of ontslagen gevangenen wordt lastig gevallen. De Kiesverenigingen vroegen geld om Franks candidatuur te steunen. De Sultan Abdul Amid werd onttroond en zijn broeder Reschad tot zijn opvolger onder de naam van Mohammed V geproclameerd. De schurk werd naar een schitterende villa verbannen. Vrijdag 30 April kwam de melkboer te 8 uur zeggen dat de vlag van de toren der Grote Kerk wapperde en terstond staken Marie en haar moeder onze vlag uit. De klokken luidden,Luitenant Weiss kwam in groot tenue te voorschijn. Te 2 uur dankstond. Marie's broer kwam zeggen dat H.M.van een meisje verlost was en volgens het bulletin Moeder en Kind welvarende waren. Fanny,Max en Em,Frank en Marie's moeder woonden de dankstond by in de Grote Kerk,waar Ds.Barbas voorging. Frank vertelde dat de Prinses Juliana zou heten naar de moeder van de Zwijger,voorts Louise naar diens vierde gemalin,Marie naar de moeder van de Prins en Wilhelmina naar haar eigen moeder. Het had een normaal gewicht van 7 pond. Op de beurs van Amsterdam was muziek gemaakt en gezongen en had zelfs Willem van Loon gelachen. Aan een Socialist,die zijn hoed had opgehouden,terwijl het Wilhelmus gespeeld werd,was de hoed afgeslagen en hy zelf was van de beurs gejaagd. In den Haag bleef men 9 dagen lang vlaggen. Behalve Juliana werden Vrijdag 18 jongens en 10 meisjes geboren, van wie een dezelfde voornamen kreeg en twee enkel die van Juliana. Frank overhandigde aan de Secretaris der Koningin van Geen het Psalmboekje van Prins Willem I als geschenk voor Hare Majesteit. Vrijdag hadden de jongens van het Gymnasium gestaakt en de jongens der Burgerschool uit de school gejaagd. Van. een andere school,waar de socialistische onderwijzer de deur niet wilde openen,hadden zy de deur met een plank open gerammeid en de leerlingen er uit gejaagd. Gerard Westendorp trouwde met de stewardess der Holl.Amer.Line, dochter van een ultra-gereformeerde Holl.meubelmaker,niet mooi en ultra modern,maar allerliefst voor Gerards moeder. Caroline vond te Nunspeet goede kamers met een serre en een hoek in de tuin voor ƒ 2,50 per persoon. JW. was nog zeer zwak en zat elke morgen slechts een paar uur op. In Nunspeet wilde men echter geen teringlijder hebben. Op Zaterdag 15 Mei werd JW. naar Casa Piccola te Rozendaal vervoerd,dat midden in het sparrebos ligt,vrij van stof en wind en buitengewoon rustig. Hy was 1 pond aangekomen. Het was er een heerlijke natuur,precies Bantam. Cornelia bleef nog zwak. Zy had 8 dagen by Clara gelogeerdjOm- dat haar moeder by een nicht aan de Draaibrug het huishouden moest doen,maar dit had haar zeer vermoeid,daar zy tweemaal daags naar het huis harer moeder had moeten lopen om de konijnen te voeren.Dinsdag 18 Mei werd te Haarlem feest gevierd ter ere van de geboorte der Prinses. Enkele trams waren lief versierd met bloemen en vlaggedoek. Ik reed te 11 uur per paardetram de Houtstraat door tot het Station en vandaar terug tot de Dreef om de versierde straten en huizen te zien. Overal waren guirlandes van sparregroen en tulpen, zelfs in de dwarsstraten, Smede-,Gier-, en Zijlstraat. Te 5-? kwam de optocht voorbij. Frank en Constance hadden met de kinderen het ko- raal^èn het orgelspel in de Grote Kerk gehoord en by Brinkman het orkest op de Grote Markt,daarna geluncht en de optocht gezien. 's Avond^s wilde ik per electr.tram,die slechts in één richting reed,rondrijden om de illuminatie te zien,maar zy waren steeds propvol en hielden dus nergens op,zodat ik een half uur te vergeefs wachtte. In Rotterdam vervoerde de tram op één dag 170000 passagiers. Aan het Herenhek stonden ' s avonds te ll£ honderde Amsterdammers,die per tram nog weg wilden,maar de laatste was te 11,10 vertrokken,zodat zy,die geld op zak hadden,een rytuig moesten nemen of in een hotel logeren,en zy, die argent court waren,te voet gaan. Marie Steen hoestte weer lelijk,maar van Praag beweerde dat er geen kwaad by was. Ik vrees het wel omdat haar vader aan de tering gestorven is. Zy is meestal doodmoe en eet te weinig. Ds.Moeton vertelde aan van Meeteren dat Ds.G.Hulsman modern is geworden en op Hemelvaartsdag gepreekt heeft dat hy niet meer aan de hemelvaart gelooft. Arme Eveline ! (zijn vrouw) Daar JW. lust had het huis van Kleynsma Floraplein 7 te kopen, liet Frank het door van Ommeren bezichtigen,die daarna verklaarde dat het zeer uitgewoond was,maar dat het vernieuwen met al wat er Volgens JW's verlangen bijgemaakt moest worden ƒ 1700,- zou kosten. Daar de koopsom ƒ 8500,- bedroeg zou JW. slechts ƒ 600,- 's jaars verwonen,zodat Frank van Ommeren opdroeg met de eigenaar te onderhandelen. Cornelia schreef 4 bladz.aan Marie,o.a.dat haar moeder voor de schoonmaak hulp genomen had omdat zy en Cornelia te zwak waren. In de plaats van Jhr.Mollerus werd tot Commissaris der Koningin in Gelderland benoemd Jhr.S.van Citters,41 jaar,antirevolutionair, lid der Tweede Kamer voor Ede. Donderdag 27 Mei bracht ik met Frank een heerlijke dag in Bantam door,waar Charles Labouchere ons genodigd had. Het schikte goed daar Marie die dag te Amersfoort zou doorbrengen by haar stiefzuster,die l met de jongere broer harer moeder getrouwd is. Zy vertrok te en ik reed te 10 uur naar het Station,en vond Frank in de D.trein uit Zand- voort,die te Amsterdam stilhield om tal van passagiers op te nemen, maar verder zonder ophouden tot Hilversum doorreed. Aldaar nam Frank een coupé van de Jong en liet hy de koetsier over het Melkpad naar 's Graveland rijden en het dorp door langs Boekesteyn naar Bantam, waar wy niemand vonden dan Henriette Boeye met haar 4 kinderen en twee bonnes. Eerst wandelden wy in de plaats,die er schandelijk verwaarloosd uitzag,de paden vol dode bladeren en takken,in de bomen hingen afgebroken dode takken,het varenslootje was in geen jaren schoongemaakt,zodat het een modderpoel was,het brede water zat vol vuil,de paden waren sinds lang geschoffeld noch geharkt. Ha de lunch dutte ik van 2-3,daarna liep ik met Frank rond en wachtte vervolgens de visite van Anna Graafland mee op. Cornelis en Visser vond ik in de moestuin en Cornelis liep met my naar het bos, waar ik Klaas Krijnen aantrof,wiens schoonzoon uit de Transvaal terug was,waar hy veel geld verdiende,zonder ooit iets aan zijn vrouw te aenden. Boeye,Charles en Kené kwamen achtereenvolgens ieder per auto,de eerste en de laatste uit Zeist en Charles te 6^ uit Amsterdam. De stoep lag dan ook vol vetvlekken,die uit de auto's gedropen waren. Wy aten te 7t»rookten nog een sigaar in de nieuwe biljartkamer en reden te 9i naar Hilversum terug,vanwaar weer een D-trein my te 10,55 > te Haarlem afzette,terwijl Frank naar Zandvoort doorreed. Uit dezelfde trein stapte Marie,met wie ik huiswaarts tramde. Zy had evenveel genoten als ik en ik had meer gelopen dan in Haarlem in een week. Het was onverbeterlijk weer,noch wind noch zon,en het speet my dat de dag zo gauw was omgevlogen.Om de verkiezing van Frank aan te bevelen,werd een brochure van de 80-jarige Ds.Buitendijk verspreid. y fff L 'ff7 Donderdag 3 Juni kreeg ik een melankolieke brief van Cornelia, wier nachten weer slecht waren. Er was een klooster in Sluis gebouwd en er werd een processie gehouden by gelegenheid van de aanneming van kinderen. zaterdag 5 Juni werd Prinses Juliana door de hofprediker Gerritsen gedoopt. Zy werd in een koets met 6 paarden naar de kerk gereden. De waarnemende Grootmeesteres en de verpleegster zaten er in,maar de Koningin hield het kind ten doop. Frank had een uitnodiging van H.M. gekregen om de doop by te wonen en hem een plaats aangeboden en die nam hy aan. Tot tekst had Gerritsen Luk.7:15 gekozen:" En Hy gaf hem aan zijn moeder," uit de opwekking van de jongeling te Naïn. Frank had vlak tegenover de preekstoel gezeten in de loge,welke de Koningin zich had voorbehouden,met enige weinige uitverkorenen,Ds.Knottnerus, de pleegzuster en de ondersecretaris der Koningin en een paar onbekenden, en zó hoog dat hy,zelfs als het publiek opstond,over de hoofden heen zag. De dienst was plechtig en aandoénlijk en Gerritsen sprak uitmuntend. Ook de gezangen waren goed gekpzen, Henk woonde voordrachten by van Lohman,Anema en Regout om Frank, die ze mede moest aanhoren,aan te bevelen. Woensdag 9 Juni brachten Marieen haar moeder in Baarn en Soest- dijk door. Vrijdag 11 Juni kwam van Praag my afhalen om in het Schoollokaal in de Tempelierstraat voor Frank te stemmen. Wy ontmoetten een automobiel, die ook de vorige avond verlicht had rondgereden. Voorop was een bord met de woorden: Kiest van Stijrum (het aftredend lid) en achter zijn portret. En voor de school stond een bord,beschilderd met een arbeider,die aoor liberalen en clericalen met mokers geranseld wordt en daaronder de woorden: Kiest Troelstra ! De zoon van Gerard van der Vliet haalde de kiezers voor Frank per automobiel op. De uitslag der stemming was Frank 3910,van Styrum 1390,Thiel 1844 en Troelstra 989- Dus herstemming tussen Frank en Thiel. Van Styrum was uitgeworpen. Joan Röell en van Karnebeek kwamen in herstemming,van Kol,soc. en Dr.Blooker,de enige geneesheer in de Kamer,werden niet herkozen. In Amsterdam was een scheepje gebouwd naar het model van de Halve Maan,een neutedop,waarmede de Hollanders de Hudson zijn opgevaren, die Nieuw-Amsterdam (New York) stichtten. Dit scheepje zou nu op een grote stoomboot naar Amerika gezonden worden. Het Handelsblad beval by de herstemming Thiel aan. Charles Bois- sevain wordt nog gek door zijn Kuyperophobie. De liberale bladen erkenden geslagen te zijn en geloofden dat Frank by de herstemming de meerderheid zou krijgen,daar zy,aie op van Styrum stemden,boos waren op Thiel en dus thuis zouden blijven of op Frank stemmen. Cornelia schreef dat zy van de Bijbellezingen van de predikant zeer genoot. Er waren 8 toehoorsters,meest oude juffers. Ieder moest een vers voorlezen,maar zy was nog dover dan vroeger,en al zat zy dicht by de predikant,zodat zy alles kon verstaan,de inspanning bezorgde haar een slechte nacht. De kerkvoogden der Herv.Kerk kochten het huis van de Protestantenbond op de Nieuwe Gracht,dat vroeger aan Dik van Lennep toebehoorde. In 't Zuiden van Frankrijk waren ontzettende aardbevingen en in Armenië werden 5400 Christenen door de Koerden en Mohammedanen vermoord. In de Nederlander van 14 Juni was een mooi stuk van de anarchist Kloosterman over zijn bekering. In Utrecht hield de Rector van het Gymnasium Singels een rede om zijn smart uit te spreken over het totale gemis van kennis van de Bijbel by het opkomend geslacht. Een der leerlingen zeide dat Gethse- mane Carthago was. De Rector kon weten dat het louter aan het openbaar onderwijs en de socialistische onderwijzers te wijten is. Zaterdag 19 Juni voeren Marie Steen en haar moeder naar Zaandam, waar zy het huisje van Tsaar Peter zagen,dat thans door een huisje van steen omgeven is,om het tegen de invloed van het weer te beschermen. Dora en van Praag spoorden naar del Sol en reden 's middags naar Aardenburg,waar alleen de meisjes Ada en Olga thuis waren.Machtella van Lynden engageerde zich met Baron van Wassenaer van Koekelum,die te Bennekom woont en slechts één arm heeft,daar hy de andere door een ongeval verloren heeft. In Haarlem stierf de weduwe van mijn oude vriend Mr.Alexander Kruseman,geb.Ledeboer,aet 72. Zijn vader was de bekende portretschilder en hy was ouder dan ik. De advertentie was ondertekend door vier zoons en twee dochters Lammerts van Bueren en Hordijk. Dinsdag 22 Juni tracteerde ik Marie en haar moeder op Artis, maar Marie kwam te 7 uur doodmoe terug en trok terstond naar bed. Henk legde zijn propaedeutisch examen cum laude af,zodat JW. en Caroline konden zeggen dat zy plezier beleefden van hun Kareltje. By de herstemming op 23 Juni werd Frank gekozen met 4339 stemmen, Thiel had er 4252,dus 87 minder. In de buurten van het Spaarne,waar meest arbeiders wonen,was in verhouding het sterkst voor Fr^nk gestemd. i««* cryr\cLaJr rv^j ^ Jk cLC*. uAjL *-< maxtM o^v In 't geheel weraen gekozen 23 antirev.,12 chr.hist.,25 papen/ 25 liberalen,7 socialen en 8 demokraten,dus 60 rechts en 40 links. JW. en Caroline reden naar Hoenderloo,waar zy kamers hadden gehuurd in een net huisje. De kamers waren netjes,de lucht aangenaam en de mensen vriendelijk. |