ACI BAKLA = LÜPEN ÖZELLİK BELGESİ
(Lupinus albus L., Lupinus angostifolius L.& Lupinus luteus L.)
I. ÇEŞİDİN ADI :
II. ORİJİNİ :
1. Islah Edildiği Yer ve Yıl :
2. Islah Eden Kişi veya Kuruluş :
3. Islah Yöntemi :
4. Ebeveyn Adları :
5. Çeşit Sahibi Kuruluş :
III. BOTANİKTEKİ YERİ
1. Familyası :
2. Cinsi :
3. Türü :
4. Varyetesi :
IV. MORFOLOJİK ÖZELLİKLER (**)
Özellikler | Gözlem
Dönemi
|
Açıklamalar
|
Not(x)
|
Örnek çeşitler
|
(*)1. Tane : sert tohum
(+)
Grain : bitter principle
QL
|
C
VG
|
Yok
Var
|
1
9
|
Nelly (Lal), Bordako (Lan),
Borselfa (LIu)
Feli (Lal), Azuro (Lan),
Trebisa (LIu)
|
(+) 2. Bitki : vejetatif durumda iken bitki boyu(yüksekliği)
Plant : height at vegetative stage
QN
|
VG
|
kısa
orta
uzun
|
3
5
7
|
Minori (Lal), Azuro(Lan)
Borselfa (Llu)
Evita (Lal)
|
(*) 3. Yaprak :tomurcuğun çıkışından önceki yeşil renk yoğunluğu
Plant : intensity of green color prior to bud emergence
QN
|
VG
|
Kısa
Orta
Uzun
|
3
5
7
|
Rubine (Lan)
Nelly (Lal), Bordako (Lan),
Juno (Llu)
Sonet (Lan)
|
(*) 4. Sap : tomurcuk çıkışından önceki anthocyanin renklenmesi
Stem : anthocyanin coloration prior to bud emergence
QN
|
VG
|
Yok veya çok zayıf
Zayıf
Orta
Kuvvetli
|
1
3
5
7
|
Minori (Lal), Bolivio (Lan)
Juno (LIu)
Nelly(Lal), Boltensia (Lan)
Sonet(Lan)
|
(*)5. Çiçeklenme zamanı
(+)
Time of flowering
QN
|
VS
VG
|
Erken
Orta
Geç
|
3
5
7
|
Nelly (Lal),Markiz (LIu)
Bordako (Lan), Juno(Llu)
Boruta (Lan),Bornal(LIu)
|
Acı Bakla = Lüpen
(Lupinus albus L., Lupinus angostifolius L.& Lupinus luteus L.)
Özellikler | Gözlem
Dönemi
|
Açıklamalar
|
Not(x)
|
Örnek çeşitler
|
(*) 6. Bitki : çiçeklenme başlangıcında bitki boyu
Plant : height at beginning of flowering
QN
|
MG
|
Kısa
Orta
Uzun
|
3
5
7
|
Nelly (Lal), Bolivio (Lan)
Juno (LIu)
Rubine (Lan)
|
(*)7.Merkez yaprakçık : uzunluk
(+)
Central leaflet : length
QN
|
MS
|
Kısa
Orta
Uzun
|
3
5
7
|
Bolivio (Lan)
Minori (Lal), Bordako (Lan),
Juno (LIu)
Nelly (Lal), Sonet (Lan)
Teo (LIu)
|
8.merkez yaprakçık : genişlik
(+)
Central leaflet : width
QN
|
MS
|
Dar
Orta
Geniş
|
3
5
7
|
Bolivio (Lan)
Borweta (Lan), Minori (Lal),
Juno (Lıu)
Nelly (Lal), Markiz (Lıu)
|
(*) 9. çiçek kanatların rengi
(+)
Flower.color of wings
PQ
|
VG
|
beyaz
mavimsi beyaz
mavi
menekşe
pembe
açık sarı
koyu sarı
|
1
2
3
4
5
6
7
|
Minori(Lal)
Nelly(Lal)
Azuro(Lan)
Bordako(Lan)
Rubine(Lan)
Teo(Llu)
Juno(Llu)
|
(*)10. Çiçek : kayıkçığın ucunun rengi
(+)
Flower : color of tip of carina
QL
|
VG
|
Sarı
Mavi-siyah
|
1
2
|
Minori(Lal) Bordako(Lan)
Nelly(Lal)
Azuro(Lan) , Juno(Llu)
|
(*)11. Bitki : gelişme tipi
(+)
Plant : growth type
QL
|
VG
|
Determinant
İndeterminant
|
1
2
|
Borweta (Lan), Borselfa(Llu)
Nelly(Lal)
Azuro(Lan), Juno(Llu)
|
(+) 12. Yeşil olgunlaşma zamanı
Time of green ripening
QN
|
VG
|
Erken
Orta
Geç
|
3
5
7
|
Borweta (Lan)
Bardo(Lal), Bora(Lan),
Borena(Llu)
Nelly(Lal), Azuro(Lan)
|
(+)13. Bitki :Yeşil olgunlaşmada ilk çiçeğin çıkış noktasının yüksekliği( toprak seviyesinden ilk çiçek sapının çıkış noktası)
Plant : height of insertion of first inflorescence at green ripening (from ground level to insertion of first inflorescence)
QN
|
MG
|
Çok düşük
Düşük
Orta
yüksek
|
1
3
5
7
|
Borweta (Lan)
Nelly(Lal), Borselfa(Llu)
Boruta(Lan), Borsaja(Llu)
Bordako(Lan), Bornal(Llu)
|
Acı Bakla = Lüpen
(Lupinus albus L., Lupinus angostifolius L.& Lupinus luteus L.)
Özellikler | Gözlem Dönemi |
Açıklamalar
|
Not(x)
|
Örnek çeşitler
|
(*)14. Bitki : yeşil olgunlaşmada bitki boyu
(+)
Plant : height at green ripening
QN
|
MG
|
Kısa
Orta
Uzun
|
1
5
7
|
Bardo(Lal), Borweta (Lan),
Borselfa(Llu)
Nelly(Lal), Rubine(Lan)
Borsaja(Llu)
Bordako(Lan),Trebisa(Llu)
|
(+)15. Bakla : uzunluk
Pod : length
QN
|
MS
|
Kısa
Orta
Uzun
|
3
5
7
|
Borweta (Lan),
Minori (Lal), Borlana(Lan),
Juno(Llu)
Nelly(Lal), Bolivio (Lan)
|
(+)16. Olgunlaşma zamanı
Time of ripening
QN
|
VG
|
Erken
Orta
Geç
|
3
5
7
|
Bardo(Lal), Borweta (Lan)
Nelly(Lal), Bora(Lan),
Borena(Llu)
Azuro(Lan)
|
(*)17. Tane : lekeler
(+)
Grain : ornamentation
QL
|
VS
(a)
|
Yok
Var
|
1
9
|
Nelly(Lal), Teo(Llu) Bordako(Lan)
Azuro(Lan) Juno(Llu)
|
18. Tane : lekelerin rengi
(+)
Grain : color of ornamentation
PQ
|
VS
(a)
|
Bej
Kahverengi
Gri
Siyah
Karışıkrenk
|
1
2
3
4
5
|
Borlu(Lan)
Bolivio (Lan)
-
Juno(Llu)
Azuro(Lan)
| 19. Tane : lekelerin dağılımı (+) Grain : distribution of ornementation QL | VS (a) |
Tamamı
Kaş şekli hariç tamamı
Sırtta
Karında
Sadece kaş şekli üzerinde
|
1
2
3
4
5
|
Azuro(Lan)
Borena(Llu)
Markiz (Llu)
-
-
| (+) excluding varieties with eyebrow only: grain : density of ornementation QN | VS (a) |
Seyrek
Orta
Yoğun
Çok yoğun
|
3
5
7
9
|
Boruta(Lan)
Bolivio (Lan) Juno(Llu)
Sonet(Lan),Borena(Llu)
Rubine(Lan)Trebisa(Llu)
| 21.Tane : 100 Tohum ağırlığı Grain : weight 100 seed QN | MG (a) |
Düşük
Orta
Yüksek
|
3
5
7
|
Bardo(Lal), Borweta (Lan)
Juno(Llu), Nelly(Lal),
Bordako(Lan)
Bolivio (Lan)
|
(*) Çeşit özellik belgesinde mutlaka belirtilmeli ve her yıl tespit edilmelidir.
(+) Özellik, çizim ve diğer açıklamalarla gösterilmiştir.
(**) UPOV TG/66/4 No’lu (31/03/2004)belgesine göre düzenlenmiştir.
(x) Belirlenen özellik yuvarlak içine alınmalıdır.
Acı Bakla = Lüpen
(Lupinus albus L., Lupinus angostifolius L.& Lupinus luteus L.)
Gözlem dönemleri
Lal : Lupinus albus L
Lan :Lupinus angostifolius L
Llu : Lupinus luteus L.
MS : Bitki grubu veya bitki kısımlarının ölçülmesi
MG: Tek bitki veya bitki parçalarının ölçülerek değerlendirme
VS: Bitki grubu veya bitki kısımlarının tek bir gözlemle değerlendirilmesi
VG: Tek bitki veya bitki parçalarının üzerindeki gözlemlerle görerek değerlendirme
C : Özel test
QL : kalitatif karakterler
QN : kantitatif karakterler
PQ : yarı kantitatif karakterler
V. DİĞER ÖZELLİKLER
1.Çeşit ile ilgili başka özellikler :
2.Teknolojik özellikler :
3. Hastalık ve zararlılar :
AÇIKLAMALAR
(a)Tane :tüm gözlemler tanede parselden hasat edilen tam olgunlaşmış baklaların taneleirnden alınmalıdır.
1-Sert tohum
Sert tohumluk testi için gönderilen tohumun değerinin tespiti yapılmalıdır. Test numunelerindeki sert tohumun nitelikleri, ilgili denemeleri kısıtlamamalıdır. Homojen toleransı 100 tohumda 1 tohum olmalıdır. Tohum kesme metodu Sengbussch (1942), Ivanov ve Smirnova (1932) ve Eggebrecht (1949) göre ve Lupinus albus L., Lupinus angostifolius L.& Lupinus luteus L. türleri için başvurabilir
Kuru ve şişmiş tohumlar çapraz bir şekilde kesilir. Eşit iki parçaya bölünmüş tohumlar bir elek üzerinde 10 dakika iyot solüsyonuna daldırılır(daldırılıp çıkartılır) ve sonra 5 dakika su ile durulanır. Sert tohumların kesilen yüzeyleri solgun kahverengi olur. Fakat bu tohumların düşük alkolle muamelesinde sarı renk olur.
İyot solüsyonunun hazırlanması için 14g potasyum iyot 100cm3 suyla(mümkün olan en az suyla eritmek) ve 10g iyot ilave edilerek yapılır. Solüsyon kullanılabilirliğinden önce bir hafta için ayrılmış kahverengi şişelerde depolanır. Bu ana solüsyon kullanılmadan önce 1 - 3 ve 1- 5 arasında sulandırılarak inceltilir.
Acı Bakla = Lüpen
(Lupinus albus L., Lupinus angostifolius L.& Lupinus luteus L.)
2. Bitki : vejetatif aşamada iken bitki boyu(yüksekliği)
Erkenci çeşitlerde tomurcuk çıkışından hemen önce tün denemede gözlem alınır.
5. Çiçeklenme zamanı
Ana gövde üzerindeki çiçek kümesinde 3 çiçek açıldığı zaman çiçeklenme başlangıcı sayılabilir. Eğer gözlemler tek bitki üzerinde yapılırsa parsel için ortalama tarih hesaplanır.
Grup halindeki bitkilerin gözlemi yapılırsa parseldeki bitkilerin %50 sinde ana gövdedeki çiçekler açılmaya başlandığı zaman bu çiçeklenme tarihidir.
7-8 .Merkez yaprakçık : uzunluk (7) ve genişlik (8)
Bütün gözlemler tam çiçeklenme zamanında yaprakta alınmalıdır.
Determinant tip:
çiçeği oluşturan dalın en üst yaprağının hemen altındaki yaprağın merkez yaprakçığında,
İndeterminant tip :
ana saptaki en üst yaprağın merkez yaprakçığında, gözlem alınmalıdır.
9-10. çiçek kanatların rengi (9) kayıkçığın ucunun rengi(10)
Bütün gözlemler tam çiçeklenme zamanında çiçekte alınmalıdır. Polenlerin uzaklaştığı aşamada çiçekler de orta çiçek üzerinde gözlem yapılmalıdır.
|
Kanat
kayıkçık ucu
kayıkçık
|
|
Acı Bakla = Lüpen
(Lupinus albus L., Lupinus angostifolius L.& Lupinus luteus L.)
11- Bitki : Büyüme tipi
Determinant tip:
Yazlık tip:yan dallar ana gövdenin tabanında gelişir.Yan dalların uzunluğu ana gövdenin uzunluğundan daha kısadır.çiçeklerin ve baklaların gelişmesi ana tomurcuklardan yan dallara doğrudur.
Kışlık tip:yan dallar ana gövdeyle birleştiği en yüksekteki yaprağın tomurcuklarından gelişen yan dalar ana gövdeden daha uzun olur. 2. ve 3. seviyesini geçtikten sonra bütün vejetativ tomurcuklar çiçeklere dönüşür ve vejetatif gelişme durur.
İndeterminant tip:
Yan dallar ana gövde boyunca daha fazla dallanma göstererek ortaya çıkarlar. 2. derecedeki dallar ana yan
daldan daha uzun olur. Çiçekler dalların tepesinde sık bir küme gibi gelişir. Bu sık gelişme kışlık ve yazlıklarda aynıdır.
12, 13 ve 14 yeşil olgunlaşma zamanı(12) Yeşil olgunlaşmada ilk görünen çiçeğin yüksekliği(13) yeşil olgunlaşmada bitki boyu(14)
yeşil olgunlaşma; ana sürgündeki baklaların taneleri tam büyüklüğe ulaştığı ve baş parmak ile çentik atılabildiği dönemdir.
15. Bakla : uzunluğu
yeşil olgunlaşmada tüm gözlemler ana çiçeğin ortasındaki 3 ‘te birlik kısımda baklaların üzerinde alınır.
16-olgunlaşma zamanı
Olgunlaşma zamanı; ana sürgündeki bakla tanelerin baş parmak ile çentik atılamadığı zamandır.
17-18-Tohum : lekeler(17) ve lekelerin rengi(18)
Zemin renginden farklı olarak iyi tanımlanmış nokta anlamına gelir. Tohumlar tam olgunlaştığı zamanda gözlem yapılır.
Acı Bakla = Lüpen
(Lupinus albus L., Lupinus angostifolius L.& Lupinus luteus L.)
19. Tane : lekelerin dağılımı
tamamı
|
kaş şekli hariç tamamı
|
sırtta
|
Karında
|
sadece kaş şekli üzerinde
Acı Bakla = Lüpen
(Lupinus albus L., Lupinus angostifolius L.& Lupinus luteus L.)
20. yalnız kaş şekli olan çeşitleri kapsar tohum: lekelerin yoğunluğu
seyrek
|
orta
|
yoğun
|
çok yoğun
| |
Yüklə 211 Kb.