Dogovor za vrabotuvawe na delovodni lica (menaxerski dogovor)
^len 54
Ako dogovor za vrabotuvawe sklu~uvaat delovnite lica (menaxeri), vo dogovorot za vrabotuvawe stranite mo`at poinaku da gi uredat pravata, obvrskite i odgovornostite od rabotniot odnos osobeno za:
1. uslovite i ograni~uvawata na rabotniot odnos na opredeleno vreme;
2. rabotnoto vreme;
3. obezbeduvaweto na dneven i godi{en odmor;
4. pla}awe na rabotata;
5. prestanuvaweto na va`nosta na dogovorot za vrabotuvawe;
Ostvaruvawe na pravata i obvrskite od raboten odnos na rabotovodniot organ (menaxer)
^len 55
Rabotovodniot organ (menaxer), pravata i obvrskite od raboten odnos, za vremeto dodeka e imenuvan odnosno izbran na taa dol`nost, gi ostvaruva kaj rabotodava~ot kaj kogo e imenuvan odnosno izbran, spored odredbite na ovoj zakon i drug zakon , kolektiven dogovor i dogovorot za vrabotuvawe.
VI. PRIPRAVNI^KI STA@, VOLONTERSKI STA@ I PROBNA RABOTA
Obavuvawe na pripravni~ki sta`
^len 56
(1) So zakonot, drug propis ili kolektivniot dogovor na nivo na dejnosta mo`e da se odredi, da se sklu~uva dogovor za vrabotuvawe kako pripravnik, koj za prvpat zapo~nuva da obavuva rabota soodvetna na vidot i stepenot na svoeto stru~no obrazovanie, zaradi osposobuvawe za samostojno vr{ewe na rabotata vo rabotniot odnos.
(2) ^irakot, koj uspe{no ja zavr{il programata na profesionalnoto osposobuvawe e osposoben za samostojno vr{ewe na rabotata vo rabotniot odnos, soodvetno na negovoto profesionalno osposobuvawe.
Traewe na pripravni~kiot sta`
^len 57
(1) Pripravni~kiot sta` mo`e da trae najmnogu edna godina, ako so zakon ne e opredeluva poinaku.
(2) Pripravni~kiot sta` mo`e srazmerno da se prodol`i, ako pripravnikot raboti so pokratko rabotno vreme od polnoto rabotno vreme, no najmnogu za {est meseci.
(3) Traeweto na pripravni~kiot sta` se prodol`uva za vremeto na opravdanoto otsustvo od rabota, koe trae podolgo od 20 rabotni dena, osven za vremeto na godi{niot odmor.
(4) Traeweto na pripravni~kiot sta` mo`e da se skrati na predlog na odgovornoto lice, no najmnogu do dva meseci od prvobitno odredenoto traewe.
Izveduvawe na pripravni~kiot sta`
^len 58
(1) Za vremetraewe na pripravni~kiot sta` rabotodava~ot e dol`en na pripravnikot spored programata da mu obezbedi osposobuvawe za samostojno vr{ewe na rabotata.
(2) So zakonot, drug propis ili kolektiven dogovor na nivo na dejnosta se odreduva traeweto i tekot na obavuvaweto na pripravni~kiot sta` kako i programa i na~in na sledewe i ocenuvawe na pripravni~kiot sta`.
(3) Na krajot na pripravni~kiot sta`, pripravnikot mora da polaga ispit, koj {to e sostaven del na pripravni~kiot sta` i se polaga pred istekuvaweto na pripravni~kiot sta`.
Ograni~uvawe na otkaz na pripravnikot
od strana na rabotodava~ot
^len 59
Za vremetraewe na pripravni~kiot sta` rabotodava~ot ne smee na pripravnikot da mu go otka`e dogovorot za vrabotuvawe, osven vo slu~aj na sproveduvawe postapka za prestanuvawe na rabotodava~ot.
^len 60
(1) Pri sklu~uvawe na dogovorot za vrabotuvawe rabotnikot i rabotodava~ot mo`at da se dogovorat za probna rabota.
(2) Vo dogovorot za vrabotuvawe pokraj site prava i obvrski od raboten odnos se utvrduva visinata na platata i vremetraeweto na probnata rabota, koe ne mo`e da bide podolgo od {est meseci. Probnata rabota mo`e da se prodol`i vo slu~aj na opravdano otsustvo od rabota (bolest i sl.).
(3) Vo vremetraeweto na probnata rabota rabotnikot mo`e da go otka`e dogovorot za vrabotuvawe so otkazen rok od tri rabotni denovi.
(4) Vrz osnova na ocenkata za neuspe{no zavr{enata probna rabota rabotodava~ot mo`e po izminuvaweto na probnata rabota da go otka`e dogovorot za vrabotuvawe.
Volonterski sta`
^len 61
(1) Ako волонтерскиот sta` e uslov za polagawe na stru~en ispit ili za samostojno vr{ewe na dejnost, vo soglasnost so poseben zakon, mo`e da se obavuva so sklu~uvawe na dogovor za volonterski sta`, pome|u rabotodava~ot i volonterot. Za volonterot se primenuvaat odredbite na ovoj zakon za traewe i izveduvawe na pripravni~kiot sta`, za ograni~uvaweto na rabotnoto vreme, dnevnata pauza i odmorite, odgovornosta za obe{tetuvawe kako i obezbeduvaweto na za{titata i pri rabota, vo soglasnost so zakon.
(2) Dogovorot za izveduvaweto volonterskи sta` mora da bide sklu~en vo pismena forma, a kopija od istiot vo rok od tri dena od potpi{uvaweto, mora da se dostavi do inspekcijata na trudot.
Na~ini na prestanuvawe na va`nosta na dogovorot za vrabotuvawe
^len 62
Dogovorot za vrabotuvawe prestanuva da va`i :
1. so izminuvawe na vremeto, za koe {to bil sklu~en;
2. so smrt na rabotnikot ili rabotodava~ot (fizi~ki lica);
3. zaradi prestanuvawe na rabotodava~ot soglasno zakon;
4. so spogodbeno raskinuvawe;
5. so otkaz ;
6. so sudska presuda;
7. vo drugi slu~ai, utvrdeni so zakon.
Vra}awe na dokumenti i izdavawe potvrda
^len 63
(1) Pri prestanuvawe na rabotniot odnos rabotodava~ot e dol`en, najdocna vo rok od tri dena, da mu gi vrati na rabotnikot site negovi dokumenti i da mu izdade potvrda za vidot na rabotata, koja {to ja obavuval.
(2) Rabotodava~ot ne smee vo potvrdata da navede ni{to, {to bi mu go ote`nalo na rabotnikot sklu~uvaweto na nov dogovor za vrabotuvawe.
Prestanuvawe na va`nosta na dogovorot za vrabotuvawe
na opredeleno rabotno vreme
^len 64
Dogovorot za vrabotuvawe na opredeleno rabotno vreme, prestanuva da va`i so izminuvaweto na rokot, za koj {to bil sklu~en, odnosno koga dogovorenata rabota e zavr{ena ili so prestanuvaweto na pri~inata, zaradi koja {to bil sklu~en.
Prestanuvawe na va`nosta na dogovorot za vrabotuvawe
zaradi smrt na rabotnikot odnosno rabotodava~ot (fizi~ko lice)
^len 65
(1) Dogovorot za vrabotuvawe prestanuva da va`i so smrtta na rabotnikot
(2) Dogovorot za vrabotuvawe prestanuva da va`i so smrtta na rabotodava~ot (fizi~ko lice).
Prestanuvawe na va`nosta na dogovorot za vrabotuvawe
zaradi poveduvawe postapka za prestanok na rabotodava~ot
^len 66
Vo slu~ai na otvorawe na postapka za prestanok na rabotodava~ot, prestanuva da va`i dogovorot za vrabotuvawe na rabotnikot, vo soglasnost so zakon.
Prava na rabotnicite
^len 67
Na rabotnicite, na koi zaradi poveduvawe na postapka za prestanok na rabotodava~ot, im prestanuva rabotniot odnos vo soglasnost so zakon, im se obezbeduva o pravo na isplata na :
1. plati, pridonesi od plata za penzisko i invalidsko osiguruvawe i nadomestoci za periodot od poslednite tri meseca pred po~etokot na postapkata za prestanok na rabotodava~ot ;
2. obe{tetuvawe za povredite pri rabota, koi {to rabotnikot gi pretrpel kaj dol`nikot, kako i za profesionalni zaboluvawa ;
3. neisplaten nadomestok na plata za vremetraeweto na neiskoristeniot redoven godi{en odmor za tekovnata kalendarska godina .
Promena na rabotodava~ot
^len 68
(1) Site prava, obvrski i odgovornosti od dogovorot za vrabotuvawe i raboten odnos preminuvaat na noviot rabotodava~ vo slu~aite koga na stusni promeni:
(2) Site prava, obvrski i odgovornosti na vrabotenite rabotnici od stav 1 na ovoj ~len noviot rabotodava~ e dol`en da gi obezbedi najmalku za edna godina odnosno do istekot na dogovorot za vrabotuvawe odnosno kolektivniot dogovor, koj {to go obvrzuval prethodniot rabotodava~.
(3) Ako zaradi promena na rabotodava~ot od objektivni pri~ini se vlo{at pravata od dogovorot za vrabotuvawe i rabotnikot zatoa se otka`e od dogovorot za vrabotuvawe, rabotnikot ima ednakvi prava, kako da go otka`al dogovorot za vrabotuvawe od delovni pri~ini. Pri odreduvaweto na otkazniot rok i pravoto na otpremnina se zema predvid rabotniot sta` kaj dvajcata rabotodava~i.
(4) Prethodniot i noviot rabotodava~ na rabotnikot mu se solidarno odgovorni vo obe{tetuvaweto za site pobaruvawa, nastanati zaradi otkazot od stav 3 na ovoj ~len.
(5) Ako rabotodava~ot vremeno ja prenese vrz osnova na pravna zdelka (zakup, naem) celosnata ili del od dejnosta na drug rabotodava~, preminuvaat rabotnicite po prestanuvaweto na va`nosta na pravnata zdelka nazad kon prviot rabotodavec ili kon noviot rabotodava~ - prevzema~ na dejnosta.
|