Fethiye turizm raporu

B grubu acenteler:………..1

C grubu acenteler:………. 7
VII – FETHİYE TİCARET ODASI KAYITLARINA GÖRE 1968 – 2003 YILLARI ARASIN TURİZM MESLEK GRUBU ÜYE DAĞILIMI VE YILLIK RAPORLARDA SEKTÖRE İLİŞKİN BELİRTİLENLER :
Ticaret Odası Fethiye’de 1901 yılında “Meğri Ticaret Odası” adıyla kuruldu. Fethiye’nin Cumhuriyetin ilk yıllarındaki adı Meğri’ydi.

Kayıt dışı ekonomi nedeniyle meslek odalarında gelire ilişkin veriler güvenilir değil. Ancak, şirket sayısı, yaşananlara ilişkin gözlemleri içeren değerlendirmeler dikkate alınabilir. Enflasyonun yanıltıcı etkisinden dolayı turizm girdilerinin miktarından çok, ilçenin genel girdileriyle karşılaştırılmasından kimi sonuçlar çıkartmak mümkün. Bazı yılların raporları kayıp.

Fethiye, uzun yıllar tarım, krom madenleri ve ticaret girdileriyle yetindi. Turizm, 60’lı yılların ortalarından başlayarak değer kazanmaya başladı.

1970’te Fethiye Ovası’nda sulama kanalları açılarak tarımın atılım yapmasından sonra turizm gelirlerinde duraklama olduğunu görüyoruz. İlçeyi tanıtma amaçlı festivallerin bu dönemde sona ermesi bunun bir göstergesi olarak düşünülebilir. İmar planlarındaki gecikmeler, kaçak yapılaşmanın önüne geçilemeyişi, değerli tarım arazilerinin kısa sürede elden çıkmasına yol açtı. Bu dönemde ilçeye yakın köylerden önemli bir göç yaşandığı gözlendi. Kent giderek kültürel, mimari ve ekonomik açıdan köyleşti. Aynı yıllarda ilçe merkezi yakınında, deniz kıyısındaki geniş bir sulak alan doldurularak denizden yer kazanıldı, “Dolgu Sahası” adı altında yeni bir yerleşim alanı oluşturuldu. Bu dönemde Fethiye Kalkınma Birliği’nin birinci derece deprem bölgesi üzerinde olduğumuzu belirterek dolgu işlemine karşı çıkması sonuç vermedi. Bu nedenle, bugün ilçenin neredeyse yarısı orta şiddetli bir depremle bile yıkılma riski taşıyor. Yapılan son jeolojik araştırmalara göre yaklaşık 25 metrelik alüvyon tabakası üzerine kaya ve çakıl atılarak elde edilen dolgu alanı batmaya mahkum görünüyor.

70’li yılların ortalarından sonra ilçede ev pansiyonculuğunun ağırlık kazanmaya başladığını görüyoruz. Bu yıllarda Ecevit hükümetleri döneminde Turizm Bankası aracılığıyla kullandırılan kredilerle pansiyonculuk gelişti. Tekne yapımı için de kullanılan benzer turizm kredileri sektörün canlanmasını sağladı. Ancak, bu gelişme bir sıçrama niteliği taşımaz.Aşağıdaki verilerden de anlaşılacağı üzere turizm gelirlerinde asıl artış, 1984 Turizm Teşvik Kanunu’nun çıkışından sonra görülmeye başlandı.

Özal hükümetleri döneminde Fethiye’de tüm koylar uzun vadeli kiralama yoluyla yatırım alanı haline getirilmeye çalışıldı. Genellikle halkın piknik alanı olarak kullandığı koyların kapatılarak inşaat faaliyetlerine başlanması büyük tepki çekti. Yerel yönetimin ve çeşitli derneklerin önderliğinde başlatılan mücadeleler sonucu, kiralanan koylardan ikisi haricinde diğerleri kurtarıldı. Bu dönemin eseri olarak bugün Alarko bünyesindeki Hillside Tatil Köyü ve yine merkezi İstanbul’da olan Tutis Turizm Ticaret Seyahat AŞ ye ait Letonya Tatil Köyü faaliyetlerini sürdürüyor. Yeri, Mesut Yılmaz’ın başbakanlığı döneminde verilen ve Ölüdeniz beldesindeki Lkya World Tatil Köyü de daha sonra yapılmasına rağmen Özal döneminden kalma 49 yıllığına kiralama olanağından yararlanan tesislerdendir. İlçedeki diğer tatil köyleri kendi mülkleri üstündedir. Önemsiz bedellerle uzun vadeli olarak kamu mülklerinin kiralanmasından amaç, yatak kapasitesinin hızla artırılmasını sağlamak üzere özel girişimcilere destek olmaktır. 24 Ocak 1980 kararları doğrultusunda ülke ekonomisi serbest piyasacı anlayışa göre yeniden yapılandırıldı. Döviz girişini kolaylaştırıcı her türlü yol denendi. Bu nedenle turizm gelirlerini bir an önce arttırma yoluna gidildi. Planlı kalkınma ve kamu mülklerinin korunması anlayışı, “bürokratik engel” olduğu ve gelişmeyi engellediği gerekçesiyle terk edildi. Bundan kaynaklanacak toplumsal ve doğal kayıpların hesaplanmamasının bedelini, bugün bozulan dengelerle ödüyoruz.

Dalaman Havaalanının açılması, İlçede Turizm Meslek Lisesi kurulması, yol, enerji ve haberleşme gibi alt yapı eksiklerinin tamamlanması 80’li yıllar boyunca devam etti. 1998’de Muğla Üniversitesine bağlı olarak Fethiye’de de Otelcilik ve Turizm Meslek Yüksek Okulu açıldı. Fethiye’de turizm alanındaki işletme sayısında ve girdilerde ikinci sıçrama, alt yapının önemli ölçüde tamamlanmasının ardından, 90’larda oldu. 90’ların sonlarına doğru kirlilik ve betonlaşmanın etkisi görülmeye başlandı. Yoğun yapılaşma, trafik sorunu ve suç oranının artışı belli başlı göstergelerdir.

Uzun yıllar turizm yatırımlarının önündeki bürokratik engellerden şikayet eden ve plansız yapılaşmayı savunan çevrelerin, bugün doğanın tehdit altında olduğunu görerek “eko turizm”den bahsetmeye başladıkları gözleniyor. Buna uygun olarak 2004 yılında yapımı yaklaşık 10 yıldır süren arıtma tesisi ilçe merkezinde faaliyete geçti, ana arterleri biten kanalizasyon sistemi tamamlanmaya çalışılıyor. ( Kanalizasyon yapımı için kredi alınan Alman Bankasına teminat olarak, yerel yönetime ait bir işhanı satıldı. Alınan kredinin ödenmesinin garantisi olarak bankayla yapılan anlaşma gereği su birim fiyatı 0.54 Euro altına düşmüyor. Kanalizasyonla ilgili gereksinim yatırılan sermayeye orantılı olarak artarken, bedelini halk ödemek zorunda kalıyor.) Katı atıkların toplanacağı çöp deponite tesisinin yapımına yerel yönetim tarafından başlandı. Fethiye Körfezi’ne akan derelerin ıslahı ve dolan limanın kazılarak derinleştirilmesi için çare aranıyor. Yine ayni çevreler, artık yatak kapasitesini arttırmak yerine nitelikli tesis, iyi eğitilmiş eleman sloganını benimsiyorlar. Bunlar göz önünde tutulursa, 2000 yılından bu yana yöre turizminin yeni bir evreye girdiği söylenebilir. Bu evrenin belirleyici özelliği, sektördeki büyük sermayenin kârlarını garanti altına almaya çalışmasıdır. Mevzuatta yapılması beklenen yeni düzenlemelerle yerel yönetimlerin yetki ve gelirlerinin arttırılması düşünülürken, artan gücün hangi yönde kullanılacağını tahmin etmek zor değil.

Aşağıdaki rakamlarda kimi sapmalar görülse de, şu anda turizm girdileri genel girdilerin yaklaşık üçte birini oluşturmaktadır.

1968

“ Ayrıca mıntıkamızın turistik faaliyetlerinden sağlanması gereken döviz gelirleri henüz doğmamıştır. Bu durumu geliştirmek için iç turizmin ele alınması gerekmektedir. Bu bakımdan Fethiye - Burdur, Fethiye – Antalya, Denizli – Fethiye ve Fethiye – Muğla yollarının standart bir yol haline gelmesi, ayrıca Rodos ile irtibat sağlanarak feribot seferleri ihdas edilmesi ve yine bununla muvazi olarak mıntıkamızda bir hava alanı tesis etmek ve bu suretle gerek iç ve gerekse dıştan gelecek olan turistlerin zamanlarını değerlendirebilecek lüzumla tesislerin kurulmasına başlanmalıdır.

Bu durumları belirten raporlarımızı Odalar Birliğine bildirdik. Ayrıca çevre planlaması yapılması hususunda mahalli idarecilerimizden mutabakat alınması gerektiğinden, bu hususta toplantı tertip ettik ve fakat bu toplantı davetimize gerekli ilgi gösterilmediğinden 1968 yılında tekrar bu çalışmalara devam edilecektir. “ S. 3

1968 yılında Fethiye’de 4 banka şubesi faaliyet gösteriyor.

Bu yıl içinde tahmin edilen toplam gelir 513 milyon, 101 bin TL. Tahmini turizm geliri 1 milyon TL. % 0.2

Meslek grubu olarak otel, lokanta, kahve sahibi üye sayısı 26

Yukarda dile getirilenler tekrarlandıktan sonra, çevre planlamasına önem verilmeyişi dile getiriliyor. Turizmle ilgili başka gelişme yok. Genel ilçe gelirleri toplamı olarak 366 milyon 500 bin TL içinde turizm gelirlerinin payı 2 milyon TL tahmin edilmiş. % 0.5

Otel, lokanta, kahve sayısı ayni. Gelecek yıl, Fethiye Ovası’nın tarımsal sulama kanallarının açılacağından bahsedilmiş.
1971

Turizmin gelişmesi için “eğlence ve beslenme durumlarının halledilmesi” gerektiği belirtiliyor. 569 milyon 400 bin TL tahmini toplam gelir içinde turizmin payı 4 milyon TL. % 0.7

Yol ve havaalanı gibi alt yapı yatırımlarına duyulan ihtiyaç dile getirildikten sonra, turizmin henüz gelir kaynağı olmadığı vurgulanıyor ve şöyle deniyor:

“ Mıntıkamızda turizm için istenen deniz, kum ve güneş ile tabii güzelliklerimizin özene bezene meydana getirdiği ormanlarımız ve çok evvellerde yaşamış insanların sanat kalıntılarını dünya insanlarına göstermek ve neticesinde yapılan hizmetlerin hayat şartlarını biraz daha ileriye dönük yükselteceğimizi belirtmek isteriz. “

Banka sayısı 9’a çıkmış. 1 milyar 392 milyon TL toplam gelir içinde tahmini turizm geliri 30 milyon TL. Lokanta, otel sayısıyla ilgili bilgi yok. % 2

“ Bölgemizin diğer bir özelliği de iklim ve coğrafik durumu ile tarih kalıntılarının fazlalığıdır. Bu yönden bölgemiz turistik bir yöredir. İlçemiz, deniz, kum, güneş ve tabii güzellikleri açısından eşine ender rastlanacak olanaklara sahiptir. 1976 yılı beldemize turizm yönünden iyi bir yol ve turistin aradığı bazı alt yapı tesisleri getirmiştir.( Ölüdeniz kampingleri gibi.) Turistlerin eğlenceli ve huzurlu bir tatil geçirmeleri için gerekli turistik tesislerin yetirence oluşturulduğu zamanki ilçemiz ekonomisinin yurdumuza katkısı çok büyük olacak, hemşerilerimizin hayat şartları da daha ileriye dönük olarak yükselecektir.”

Şehir İmar Planının tasdikten gelmesi, Esnaf Kefalet Kooperatifi ve Tarım Satış Kooperatifinin bankalar kadar finans işine girmiş olmasının olumlu yanı vurgulanmış. Temiz içme suyunun henüz getirilemeyişi şikayet konusu. 1 milyar 724 milyon TL. toplam gelir içinde turizmin payı 30 milyon.% 1.7

1978

“ Turizme yönelik girimler geçen yıllarda olduğu gibi canlılığını 1978 yılında da korumuştur. İlçemizin turistik gelirinde geçen yıllara göre artış görülmüştür. İç turizmin de canlı olduğu 1978 yılında ilçemizin yatak kapasitesinin yetersizleştiği de olmuştur.”

3 milyar 117 milyon TL toplam gelirde, turizmin payı 40 milyon TL. %1.7
1979

“ Akaryakıt sıkıntısının ve ekonomik durumun iç turizmi etkilemesinden dolayı eski turizm canlılığı yoktur. Ayrıca anarşinin çoğalmasının dış turizmi menfi yönde etkilediği müşahede edilmiştir.”

Toplam 7 milyar 130 milyon TL gelir içinde turizmin payı 50 milyon TL. %0.7
1980

Raporun turizmle ilgili bölümü okunamıyor. Toplam 11 milyar 900 milyon gelir içinde turizmin payı 100 milyon. % 0.8

“ İlçemizdeki turizme yönelik girişimler geçen yıllardakinin aksine, son iki yılda canlılaşmaktadır. Yine de turizm gelirlerimiz her yıl sözü edilen ama gerçekleşmeyen ‘turizm patlaması’ndan değil ortalama fiyatların değişmesi yüzünden artış göstermektedir. Bu konuda önemli gelişme Dalaman Hava Limanı’nın hizmete girdiği önümüzdeki yıllarda olacaktır. “

16 milyar TL. toplam gelir içinde turizmin payı 150 milyon. % 0.9
1982

“ İlçemizde turizme yönelik girişimler geçen yıllarda olduğu gibi canlılığını korumaktadır. Dalaman Havaalanının hizmete açılması, turizme konulu girişimlerin daha düzenli turizm hareketine yönelmeleri olumlu gelişmeler olarak 982 yılında gerçekleşmiştir. Devletin (Turizm Bakanlığının) de yöremize destek vermesiyle önümüzdeki birkaç yıl sonunda kentimizin ağırlıklı ekonomisini oluşturabilecektir, turizm.”

İlçedeki banka şubesi sayısı 12 Toplam gelir 30 milyar TL. Turizm gelirleri 250 milyon. % 0.8
1983

Benzer ifade tekrarlanmış. 42 milyar toplam gelirde turizmin payı 500 milyon tahmin edilmiş. %1.2

Tekrar…toplam gelir 47 milyar, turizm 500 milyon. % 1

Toplam gelir 59 milyar 520 milyon. Turizm, 1 milyar 400 milyon. % 2.3

“ Tarımdaki gelişmeye rağmen 1986 yılı içine turizme yönelik girişimler geçen yıllarda olduğundan daha hızlı ve çok yönlü olarak gelişmesini sürdürüp, turizmi ilçe ekonomisinde ikinci ve iddialı bir sektör durumuna getirmiştir.” Tarımın ardından gelen ticaret gelirleri, yerini turizme bıraktı.

Toplam gelirler 76 milyar 500 milyon TL. Turizm 2 milyar TL % 2.6
1987

Banka şube sayısı 14. Toplam gelir 115 milyar 500 milyon TL. Turizm, 4 milyar 200 milyonTL. % 3.6

“Tarımdaki bu gelişmeye karşın 1988 yılında turizme yönelik girişimler geçen yıllarda olduğundan daha hızlı ve çok yönlü gelişmesini sürdürüp, turizmi ilçe ekonomisinin sürükleyici bir sektörü durumuna getirmiştir.” Toplam, 167 milyar TL. Turizm, 8 milyar 400 milyon TL. % 5

“1989 yılında ticaret kesiminde kısmi para darlıkları yaşanmış, turizm geliri genel artışına rağmen girişim yoğunluğu ve tur rezervasyon iptalleri gibi nedenlerden dolayı birçok turizmciyi geçen yıllara kıyasla memnun etmemiştir. Bu sektör yine de özellikle hizmetler ve inşaat sektörü başta olmak üzere ilçemiz ticari hayatının sürükleyicisi rolünü sürdürmüştür.”

Toplam gelir 269 milyar TL. Turizm 10 milyar 500 milyon TL. % 3.9

Oda üyeleri meslek grupları içinde “ Turizm – otel grubu” adı altında kayıtlı üye sayısı 190. Üyelerin 3’ü turizm geliştirme kooperatifi, 99’u tüzel kişi, 88’i gerçek kişi. Üye sayısı en fazla olan meslek grubu.

Önceki yılda ifade edilenler tekrarlanmış. Turizm – otel grubu altında üye sayısı 228 olmuş. 114 tüzel kişi, 114 gerçek kişi.

Toplam gelir 486 milyar TL. Turizm 17 milyar 500 milyon TL. % 3.6

1991

Körfez krizi nedeniyle turizmcilerin memnun olmadığından bahsediliyor. Bu yıl para darlığının yarattığı sıkıntılar vurgulanmış.

Meslek grubu olarak odaya kayıtlı üye sayısı 242. 122 tüzel, 120 gerçek kişi.

Toplam gelir 773 milyar TL. Turizm 23 milyar 500 milyon TL. % 3

Turizm – otel üye sayısı 279. 136 tüzel, 143 gerçek kişi.

Toplam gelir 1 trilyon 595 milyar TL. Turizm 86 milyar TL. % 5.4
1993

“ …turizme yönelik yatırım yoğunluğunun devam ettiği ilçemiz ekonomisinin kaderinin tarımdan turizme kanalize olduğu tespiti ile riskli bir hale girdiği söylenebilir. “ Gelenekselden uzaklaşmak, yerel ticaret erbabını tedirgin ediyor.

Meslek grubunda 86 anonim, 76 limitet, 1 kolektif, 2 komandit, 7 kooperatif, 150 şahıs firması olmak üzere toplam 322 işletme var.

Toplam gelir 3 trilyon 104 milyar 560 milyon TL. Turizmin payı 400 milyar TL. % 12.8

Enflasyon oranının yüzde 150’ye dayanmasından şikayet edildikten sonra şöyle deniyor: “ ..turizm ve inşaat sektörü yatırım yoğunluğu ilçe ekonomisinin sürükleyiciliğini ele geçirmiştir.”

Turizm ve otel grubunda 92 anonim, 113 limitet, 1 kolektif, 2 komandit, 8 kooperatif ve 155 şahıs; toplam 374 işletme var.

Toplam gelir 7 trilyon 943 milyar 500 milyon TL. Turizm 1 trilyon 800 milyar TL. %22.6

Benzer ifadeler tekrarlanmış. AB’ye katılımın öneminden bahsedilmiş.

Turizm – otel grubunda 102 anonim, 156 limitet, 1 kolektif, 2 komandit, 8 kooperatif, 119 şahıs firması; toplam 429 işletme var.

Toplam gelir 17 trilyon, 52 milyar 500 milyon TL. Turizm 4 trilyon 125 milyar TL. % 24

Meslek grubunda üye sayısında artış sürüyor. 108 anonim, 191 limitet, 1 kolektif, 2 komandit, 8 kooperatif, 177 şahıs, toplam 487 işletme var. Banka şube sayısı 16’ya çıkmış.

Toplam gelir 31 trilyon 500 milyar TL. Turizm, 6 trilyon 750 milyar TL. %21.4
1997

“ İlçemiz ekonomisinde ise tarımsal gelişme ve üretimi, turizmindeki yenilik ve çeşitlikleri ile ülkemiz rakamları üzerinde büyümeye, artı değer üretmeye devam etmiştir. İnşaat sektörü, turistik işyeri nitelikleri ve yerel yönetimlerin çabaları yeterliyken hak ettiğimize inandığımız ölçülerde devlet katkısı sağlayabilsek, var olan tarımsal özelliğimizi bozmadan iyi bir “TURİZM KENTİ”ne dönüşebilsek, ülkemize yararımız kat kat artacaktır.”

Meslek grubunda 114 anonim, 258 limitet, 1 kolektif, 2 komandit, 8 kooperatif ve 190 şahıs firması olmak üzere toplam 573 işletme var.

Toplam gelir 75 trilyon 500 milyar TL. Turizm, 16 trilyon 650 milyar TL. % 22

Devlet katkısının gerekliliğinden bahsediliyor. Meslek grubu üye dağılımı: 112 anonim, 296 limitet, 1 kolektif, 2 komandit, 8 kooperatif, 204 şahıs, toplam 623 işletme.

Toplam gelir 165 trilyon 65 milyar TL. Turizm 54 trilyon 600 milyar TL. % 33
1999

“ Ülkemiz ekonomisi gibi ilçemizde de turizm gelirleri gerilemiş, bazı ürünlerin yok yılı özellikli olması dışında tarımsal üretim de miktar ve değer olarak genel enflasyon oranı göz önüne alındığında, yerinde saymıştır. 99 yılı turizm kaybına denk düşen 3 – 4 milyar dolar dış borcu dert edinen Bakanlar Kurulu ile “ Turizm Bakanlığı kaldırılmalı” diyebilen Turizm Bakanı uyumundan çıkacak üretken ekonomik kararlar, önümüzdeki yılların belirleyicisi olacaktır.”

Banka şubesi sayısı 19’a çıkmış. Turizm – otel grubu 115 anonim, 310 limitet, 1 kolektif, 2 komandit, 8 kooperatif, 202 şahıs firması, toplam 638 üyeden oluşuyor.

Toplam gelir 198 trilyon 800 milyar TL. Turizm, 61 trilyon 400 milyar TL. % 30.8

Meslek grubunda 118 anonim, 335 limitet, 1 kolektif, 2 komandit, 8 kooperatif, 208 şahıs firması toplam 672 işletme var.

Toplam gelir 250 trilyon TL. Turizm 69 trilyon 900 milyar TL. % 28
2001

Meslek grubunda 119 anonim, 363 limitet, 1 kolektif, 2 komandit, 6 kooperatif, 216 şahıs, toplam 707 şirket var.

Toplam gelir 414 trilyon TL. Turizm 115 trilyon 920 milyar TL. Turizm gelirlerinin 67 trilyon 500 milyarı konaklama, 48 trilyon 420 milyar’ı müze, ören yerleri… %28

2002

Meslek grubunda 115 anonim, 388 limitet, 2 komandit, 8 kooperatif, 252 şahıs, toplam 765 firma var.

Toplam gelir 893 trilyon 186 milyar 860 milyon TL. Turizm, 395 trilyon 40 milyar TL. % 44.2 . Turizm gelirlerinin 158 trilyon 16 milyar’ı konaklama, 237 trilyon 24 milyarı ören yerleri ve müzelerden.
2003

Meslek grubunda 266 gerçek, 552 tüzel toplam 818 üye var.

Toplam gelirler 1 katrilyon 792 trilyon 134 milyar TL. Turizm 445 trilyon 650 milyar TL. % 24. Bu gelirin 200 trilyon 542 milyar 500 milyon’u konaklama, 245 trilyon 107 milyar 500 milyon’u müze ve ören yerlerinden elde edilen gelir.
VIII – FETHİYE BELEDİYESİ 2005 VERİLERİNE GÖRE TURİZM ALANINDAKİ İŞLETME SAYILARI :

Aşağıdaki sayılar yalnızca belediye sınırları içindeki işletmeleri gösteriyor. Fethiye Belediye’sinden alınmıştır.

Pansiyon ……………………………..... 154

İçkili yer ( lokanta, disko, bar, kafe) …. 258


IX – ESNAF ODASI 2005 VERİLERİNE GÖRE TURİZM ALANINDAKİ İŞLETME SAYILARI VE ESNAF ODASI’NIN SEKTÖRDEKİ KONUMU :

Esnaf Odası, Kefalet Kooperatifiyle işbirliği içinde Çalış Plajında 100 yataklı bir otelin, şehir içinde kendi adına bir özel hastanenin ve odaya ait yeni tamamlanan bir yönetim binasının sahibidir. Yerel yönetimle ve esnafın kendi arasındaki çekişmelerde etkin çözümleyici rol oynadığı söylenemez. Kongreleri, 12 binin üstünde üyesi olmasına rağmen yaklaşık 500 kişiyle yapılmaktadır. 2004 yılında yerel yönetim tarafından, tarihî kale yanında kente hakim bir bölgede turizm alanı yaratılması projesi başlatıldı. Projenin uygulanması, Esnaf Odası denetimindeki bir şirket aracılığıyla yürütülüyor, 2005 yılı içinde bitirilmesi hedefleniyor. Bugüne kadar oda yetkilileri ve yerel yönetim arasında yaşanan politik, ekonomik sürtüşmeler yüzünden ilçedeki gelir dağılımını düzenleyecek çalışmalar gerçekleştirilememişti. Bu çatışmalardan en önemlisi, yerleşik esnafla seyyar pazarcılar arasında yaşandı. Önce dernek olarak örgütlenen seyyar pazarcılar, 2004 yılında kendi odalarını kurarak esnaf odasından ayrıldılar. Pazaryerindeki çekişmelerin önüne geçmek ve popülizme kılıf bulmak amacıyla, pazaryeri yönetimi yerel yönetimle yapılan anlaşma gereği Seyyar Pazarcılar Odası’na terkedilmiş durumda. Oda’nın yaklaşık 600 üyesi var. 2000 yılında ayni pazaryerindeki seyyar esnaf sayısı 300 kadardı.

Esnaf Odası kayıtlarından alınan aşağıdaki sayılar, Fethiye’nin yanı sıra Göcek ve Ölüdeniz beldelerindeki işletmeleri de kapsıyor. İşletmelerin bir bölümü Ticaret Odası’na kayıtlı olduğu için Esnaf Odası kayıtlarında görülmüyor.

Otel…………………. 98

Pansiyon……………226

Disko…………………13

Bar…………………..231

Lokanta……………..202

Türkiye’de 1927 yılından bu yana nüfus sayımı yapılıyor. Fethiye’ nüfusunda uzun yıllar önemli bir değişim olmadı. İlçedeki eski ailelerin önemli bölümü, Girit ve Rodos’a Osmanlı döneminde yerleşen Türklerin yöreye göç etmesiyle geldi. Çoğunun bugün de adalarda yaşayan akrabaları vardır. Geri kalan Türk nüfus Türkmen kökenli yörüklerden ve zaman içinde ilçeye göç edenlerden oluşur. Mübadele yıllarında tüm Batı Anadolu’daki gibi, Fethiye’ye 8 km uzaklıktaki Kaya Köyü’nde ( Levissi) yaşayan Rum nüfus yöreden ayrıldı. El sanatları ve ticaretle uğraşan Rumlar gidince, doğan açık çevre illerden gelenlerce kapatıldı. Bugün eski esnaf ve tüccarların önemli bir bölümü Denizli, Burdur, Konya gibi illerden gelenlerdir. 1957 depremi sonrasında Fethiye’den kaçış gözlendi. Merkez ilçe nüfusunda ilk ciddi artış, 1970’te ilçe merkezinin doğusundaki Fethiye Ovası’nda DSİ tarafından sulama kanallarının açılması ve sulu tarıma geçilmesiyle görüldü. 80’lerin ikinci yarısından sonra, turizmin gelişmesine paralel olarak ilçe yoğun göç aldı. Nüfus Müdürlüğü’nden bulabildiğim sayım sonuçlarına göre nüfus artışı şöyle:

Merkez Köy Toplam
1970 10.627 71.013 81. 640
1985 21.323 - -

1990 37.466 90.154 127. 620

Oda sayısı : 5332

Yatak sayısı: 11.189
Turizm Yatırım Belgeli Tesisler

İşletmeye açık: 61 Yatak sayısı: 4985

İnşaat halinde: 82 Yatak sayısı: 9443

Toplam tesis : 143 Toplam yatak: 14428

İŞLETME BELGELİ TESİSLERİN SINIFLARINA GÖRE DAĞILIMI

1. sınıf tatil köyü …………4 ………………….2016……………………….4298

5 yıldızlı tatil köyü…………1……………………162………………………. 327

4 yıldızlı otel……………….5……………………676……………………….1403

3 yıldızlı otel……………..11……………………864……………………….1752

2 yıldızlı otel……………..32…………………..1379……………………….2837

1 yıldızlı otel………………5…………………....125…………………………271

Özel belgeli otel…………..1……………………..49…………………………124

Yüzer otel………………….1……………………..21…………………………..47

Pansiyon…………………..2……………………..40………………………….. 80

Kamping…………………...1…………………………………………………….50

TOPLAM………………….63…………………..5332………………………11189

Restaurant…………………1……………………………………………200 kişilik
YATIRIM BELGELİ TESİSLERİN SINIFLARINA GÖRE DAĞILIMI
TÜRÜ ADEDİ YATAK

5 yıldızlı tatil köyü ………………….3

4 yıldızlı tatil köyü…………………..1

4 yıldızlı otel………………………...4

3 yıldızlı otel………………………..20

2 yıldızlı otel………………………..78

1 yıldızlı otel………………………..12

Pansiyon……………………………19

Turizm kompleksi……………………3

Lokanta………………………………1

Yat iskelesi…………………………..1

Kafeterya…………………………….1

Toplam…………………………….143………………………………….14428
TESİS DAĞILIM ORANLARI

Fethiye …………..% 18

Çalış ……………..% 18

Ölüdeniz………….% 30

Hisarönü-Ovacık..% 24

Göcek…………….% 5

Diğer………………% 5
XII – MUĞLA GENELİNİ KAPSAYAN TURİZME İLİŞKİN BAZI BİLGİLER :
Muğla Valisinin İl Turizm Koordinasyon Kurulu toplantısında açıkladığı 2005 yılı verilerine göre il genelinde toplam 233 bin 590 yatak var. Bunların 152 bin 877’si turistik, 81 bin 713’ü belediye belgeli. Turistik belgeli yatakların 14 bin 299’u yatlarda bulunuyor. Muğla genelinde toplam turizm tesisi sayısı 3 bin 510.

İl, turizm gelirleri sıralamasında İstanbul ve Antalya’dan sonra 3. sırada yer alıyor. Yat turizminin merkezi durumundaki Muğla’nın sahil şeridi 1124 km. Bu şeridin % 26’sı Özel Çevre Koruma Bölgesi, % 14’ü Doğal ve Tarihi Sit alanından oluşuyor. İlde 195 Ören yeri var.

İlde, Dalaman ve Milas – Bodrum olmak üzere uluslararası nitelikte 2 havaalanı var. Yine, Fethiye, Marmaris, Datça, Bodrum, Turgutreis, Yalıkavak, Güllük olmak üzere 7 Deniz Gümrük Kapısı bulunuyor.

2004 verilerine göre Muğla’ya bir yıl içinde toplam 2 milyon 624 bin turist geldi. Bu sayı, bir önceki yıla göre % 27 artış gösterdi. Gelen turistlerin 1 milyon 295 bin 460’ı Dalaman Havaalanı’ndan, 831 bin 872’si Bodrum – Milas Havaalanı’ndan, 497 bin 567’si deniz gümrük kapılarından giriş yaptı. Türkiye’ye gelen İngiliz turistlerin % 60’ı Muğla’da tatil yapmayı tercih ediyor.Turistlerin ülkelere göre dağılımı şöyle:

İngiltere……………….946. 978

Hollanda………………373.800

Almanya………………303.252

Belçika………………..127.408

Rusya Fed……………125.471

Diğer…………………..747.590

2005 yılı içinde, Muğla’ya gelen turist sayısının 3 milyonu aşacağı tahmin ediliyor. Bu yılın Mayıs ayı verilerine göre gelen turist sayısı 113 bin 212. Geçen yılın aynı dönemine göre % 18’lik artış gözlendi. (Kaynak: Muğla Valiliği bültenleri )