Scenariusz lekcji fizyki opracowany przez nauczycielkę
Gimnazjum nr 5 w Płocku Iwonę Łukiańską
Temat: Bilans cieplny - powtórzenie.
Cele operacyjne:
Uczeń zna:
Uczeń potrafi:
-
Obliczyć energię pobraną i oddaną w procesie wymiany ciepła;
-
Zapisać równanie bilansu cieplnego dla prostego przypadku;
-
Rozwiązywać proste zadania rachunkowe z bilansu cieplnego;
Środki dydaktyczne – karty pracy, 2 styropianowe kubki, termometr, menzurka, kalkulator,
czajnik elektryczny
Metoda: słowna, problemowa, ćwiczenia uczniowskie
Forma – praca w grupach 4-5 osobowych.
Przebieg zajęć:
-
Część wprowadzająca.
-
Przypomnienie wiadomości dotyczące ciepła i metod jego przekazywania.
-
Sformułowanie tematu lekcji, podział na grupy i objaśnienie zasad pracy.
-
Rozdanie kart pracy.
-
Część główna
-
Praca w grupach z wykorzystaniem kart pracy.
___________________________________________________________________________
Karta pracy - bilans cieplny Gr. A
Potrzebne materiały: 2 styropianowe kubki, termometr, menzurka, kalkulator,
czajnik elektryczny
Co trzeba zrobić:
a) Nalej do menzurki 100 ml zimnej wody z kranu. Przelej ją następnie do styropianowego kubka.
b) Zmierz temperaturę zimnej wody. Wynik wpisz w odpowiednim miejscu na rysunku.
c) To samo zrób z ciepłą wodą zagrzaną w czajniku.
d) Wlej ciepłą wodę do zimnej i, lekko zamieszawszy termometrem, zmierz temperaturę mieszaniny. Wynik pomiaru wpisz na rysunku .
e) Wykonaj obliczenia i wypełnij pozostałe puste miejsca na rysunku. Pamiętaj, że ciepło właściwe wody jest równe 4,2 kJ/(kg ∙OC}.
zimna woda ciepła woda
masa = 0,1 kg masa = 0,1 kg
temperatura =....................... temperatura =
temperatura po wymieszaniu = ……………………………..
Temperatura zimnej wody wzrosła Temperatura ciepłej wody zmalała
o.................., czyli woda otrzymała o......................, czyli woda oddała
……………………………........................ …….…………………….............
…………………………………….. ciepła. ….………………………… ciepła
___________________________________________________________________________
Karta pracy - bilans cieplny Gr. B
Potrzebne materiały: 2 styropianowe kubki, termometr, menzurka, kalkulator,
czajnik elektryczny
Co trzeba zrobić:
a) Nalej do menzurki 50 ml zimnej wody z kranu. Przelej ją następnie do styropianowego kubka.
b) Zmierz temperaturę zimnej wody. Wynik wpisz w odpowiednim miejscu na rysunku.
c) Nalej do menzurki 100 ml (lub odważ 100g) ciepłej wody z czajnika. Przelej ją następnie do styropianowego kubka.
d) Wlej ciepłą wodę do zimnej i, lekko zamieszawszy termometrem, zmierz temperaturę mieszaniny. Wynik pomiaru wpisz na rysunku .
e) Wykonaj obliczenia i wypełnij pozostałe puste miejsca na rysunku. Pamiętaj, że ciepło właściwe wody jest równe 4,2 kJ/(kg ∙OC}.
zimna woda ciepła woda
masa = 0,05 kg masa = 0,1 kg
temperatura =....................... temperatura =
temperatura po wymieszaniu = ……………………………..
Temperatura zimnej wody wzrosła Temperatura ciepłej wody zmalała
o.................., czyli woda otrzymała o......................, czyli woda oddała
……………………………........................ …….…………………….............
…………………………………….. ciepła. ….………………………… ciepła
Karta pracy - bilans cieplny Gr. C
Potrzebne materiały: 2 styropianowe kubki, termometr, menzurka, kalkulator,
czajnik elektryczny
Co trzeba zrobić:
a) Nalej do menzurki 100 ml zimnej wody z kranu. Przelej ją następnie do styropianowego kubka.
b) Zmierz temperaturę zimnej wody. Wynik wpisz w odpowiednim miejscu na rysunku.
c) Nalej do menzurki 50 ml ciepłej wody z czajnika. Przelej ją następnie do styropianowego kubka.
d) Wlej ciepłą wodę do zimnej i, lekko zamieszawszy termometrem, zmierz temperaturę mieszaniny. Wynik pomiaru wpisz na rysunku .
e) Wykonaj obliczenia i wypełnij pozostałe puste miejsca na rysunku. Pamiętaj, że ciepło właściwe wody jest równe 4,2 kJ/(kg ∙OC}.
zimna woda ciepła woda
masa = 0,1 kg masa = 0,05 kg
temperatura =....................... temperatura =
temperatura po wymieszaniu = ……………………………..
Temperatura zimnej wody wzrosła Temperatura ciepłej wody zmalała
o.................., czyli woda otrzymała o......................, czyli woda oddała
……………………………........................ …….…………………….............
…………………………………….. ciepła. ….………………………… ciepła
___________________________________________________________________________
Karta pracy - bilans cieplny Gr. D
Potrzebne materiały: 2 styropianowe kubki, termometr, menzurka, kalkulator,
czajnik elektryczny
Co trzeba zrobić:
a) Nalej do menzurki 50 ml zimnej wody z kranu. Przelej ją następnie do styropianowego kubka.
b) Zmierz temperaturę zimnej wody. Wynik wpisz w odpowiednim miejscu na rysunku.
c) To samo zrób z ciepłą wodą zagrzaną w czajniku.
d) Wlej ciepłą wodę do zimnej i, lekko zamieszawszy termometrem, zmierz temperaturę mieszaniny.Wynik pomiaru wpisz na rysunku .
e) Wykonaj obliczenia i wypełnij pozostałe puste miejsca na rysunku. Pamiętaj, że ciepło właściwe wody jest równe 4,2 kJ/(kg ∙OC}.
zimna woda ciepła woda
masa = 0,05 kg masa = 0,05 kg
temperatura =....................... temperatura =
temperatura po wymieszaniu = ……………………………..
Temperatura zimnej wody wzrosła Temperatura ciepłej wody zmalała
o.................., czyli woda otrzymała o......................, czyli woda oddała
……………………………........................ …….…………………….............
…………………………………….. ciepła. ….………………………… ciepła
___________________________________________________________________________
-
Po wykonaniu doświadczeń liderzy grup podają wartości ciepła pobranego przez zimną wodę i ciepła oddanego przez ciepłą wodę. Wpisanie wyników do tabeli.
Pomiar
|
Ciepło pobrane (kJ)
|
Ciepło oddane (kJ)
|
Grupa A
|
|
|
Grupa B
|
|
|
Grupa C
|
|
|
Grupa D
|
|
|
Sformułowanie przez uczniów wniosku.
Wniosek: Ilość ciepła pobranego równa jest ilości ciepła oddanego.
Dlaczego użyto w doświadczeniu kubków styropianowych, a nie szklanych?
-
Zapoznanie z budową i wykorzystaniem kalorymetru.
-
Rozwiązywanie zadania z zeszytu ćwiczeń - ćwiczenia E - zad.1 str.44
-
Część podsumowująca
-
Rekapitulacja.
-
Czego dowiedzieliście się na dzisiejszych zajęciach?
-
Proszę zapisać równanie bilansu cieplnego.
-
Jak nazywa się przyrząd za pomocą którego możemy wyznaczyć ciepło właściwe danego ciała?
-
Praca domowa: Rozwiąż zadanie: Do 1 kg wody o temperaturze 20ºC dolano gorącą wodę o temperaturze 90ºC. Po pewnym czasie temperatura wody ustaliła się i wyniosła 60ºC. Oblicz ile gorącej wody dolano. Ciepło właściwe wody wynosi 4,2kJ/kg∙ºC.
opracowała Iwona Łukiańska
|