Sprawozdanie Dziekana Wydziału Przyrodniczo-Technologicznego Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu za rok 2010
|
|  Yüklə 1.55 Mb.
|
|
Sprawozdanie Dziekana Wydziału Przyrodniczo-Technologicznego Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu za rok 2010 SPIS TREŚCI Dane adresowe 3 Struktura Jednostki 3 Sprzęt komputerowy 4 Aparatura naukowa 4 Zatrudnienie 5 Uprawnienia do nadawania stopni naukowych 5 Najważniejsze osiągnięcia naukowe uszeregowane w formie rankingu 6 Prowadzone w jednostce w sposób ciągły badania naukowe i prace badawczo-rozwojowe z określeniem dyscyplin i kierunków 40 Realizowane projekty badawcze, projekty celowe, projekty rozwojowe, umowy z innymi podmiotami 44 Realizowane projekty badawcze finansowane z dotacji na działalność statutową oraz z dotacji na BW 56 Dane o wdrożeniach i patentach 65 Wykaz wdrożeń udokumentowanych i wykorzystanych poza jednostką wyników badań naukowych i prac rozwojowych prowadzonych w jednostce 66 Międzynarodowe programy naukowe 66 Dane o dwustronnych umowach międzynarodowych zawartych przez wydział, instytut, katedrę 66 67 Udział w sieciach naukowych lub konsorcjach naukowo-przemysłowych 67 Członkostwo z wyboru w międzynarodowych organizacjach naukowych i komitetach redakcyjnych czasopism naukowych o zasięgu światowym 68 Współpraca z placówkami krajowymi 69 Konferencje naukowe 73 Liczba gości zagranicznych z poszczególnych krajów: 74 Informacje o wyjazdach za granicę z podaniem liczby wyjazdów do poszczególnych krajów z podziałem na staże naukowe i staże szkoleniowe, konferencje i inne 74 Nagrody i wyróżnienia 75 Udział we władzach i komisjach Uczelni 75 Najważniejsze osiągnięcia uzyskane poza Uczelnią 79 Inne ważne informacje 79 Działalność Studenckich Kół Naukowych w roku akademickim 2009/2010 80 Ogólne uwagi o rozwoju Wydziału 84 Publikacje naukowe 85 ……………………….. Wrocław, dnia ……………. Pieczątka Jednostki SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI JEDNOSTKI ZA ROK 2010 WYDZIAŁ PRZYRODNICZO-TECHNOLOGICZNY Dane adresowe Ulica: plac Grunwaldzki Telefon: (071) 320 15 38 Nr domu: 24 a Fax: (071) 320 15 35 Kod pocztowy: 50–363 E-mail: dziekanat.wpt@up.wroc.pl Miejscowość: Wrocław Kierownik Jednostki Nazwisko i imię: Parylak Danuta Telefon służbowy: (071) 320 15 34 Stanowisko służbowe: Dziekan Wydziału Przyrodniczo-Technologicznego Fax: (071) 320 15 35 Tytuły i stopnie naukowe: profesor doktor habilitowany E-mail: danuta.parylak@up.wroc.pl Struktura Jednostki
Sprzęt komputerowy
Aparatura naukowa Wykaz najcenniejszej aparatury naukowej zakupionej (uzyskanej) w roku sprawozdawczym:
Dane liczbowe o składzie Rady Wydziału
Zatrudnienie
Uprawnienia do nadawania stopni naukowych
Podać rodzaj i zakres uprawnień Stopnia doktora: w zakresie: agronomii w zakresie: inżynierii rolniczej w zakresie: ogrodnictwa Stopnia doktora habilitowanego: w zakresie: agronomii w zakresie: inżynierii rolniczej
Najważniejsze osiągnięcia naukowe uszeregowane w formie rankingu ( W przypadku tematu badawczego podać również kierownika tematu oraz uzyskane wyniki, publikacje max do 10 pozycji, w innych przypadkach podać nazwisko osoby bezpośrednio związanej z osiągnięciem) Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska
Kontynuowane są badania nad czynnikami decydującymi o rozpuszczalności i fitoprzyswajalności arsenu w zanieczyszczonych glebach Złotego Stoku, niegdyś największego w Europie ośrodka przetwórstwa arsenu. W doświadczeniach laboratoryjnych i wazonowych wykazano, że dodatki zastosowane do gleby mogą istotnie wpływać na rozpuszczalność form arsenu i jego fitoprzywajalność. Pobranie arsenu przez testowane rośliny można modyfikować wprowadzając do gleby związki żelaza oraz rozpuszczalne fosforany Reakcje różnych grup roślin uprawianych na glebach o różnych właściwościach są różne.
W roku 2010 ponownie podjęto problem wpływu substancji organicznej o różnym stopniu humifikacji i różnych właściwościach na rozpuszczalność i formy metali ciężkich oraz arsenu w glebach oraz odpadach bogatych w te pierwiastki – w warunkach rekultywacji”. Prace realizowane są w ramach grantu MNiSW (numer projektu: N305 395538). Dotychczas uzyskano wyniki wstępne – w ramach laboratoryjnych testów ekstrakcji. Wyniki te wskazują, że łatwo rozpuszczalna frakcja różnych substancji organicznych może przyczyniać się do mobilizacji metali oraz arsenu, ale frakcja nierozpuszczalna zazwyczaj wykazuje dużą zdolność sorbowania uruchomionych połączeń.
W trzecim roku doświadczenia terenowego kontynuowano pomiary wymywania pierwiastków głównych i śladowych z tworzących się ektopróchnic na zalesionych gruntach porolnych wokół huty miedzi i składowiska odpadów po flotacji rud miedzi. Stwierdzono, że w warunkach nietypowego dla próchnic nadkładowych, alkalicznego odczynu, w ściółkach narasta kumulacja pierwiastków śladowych. Jest to efektem słabej rozpuszczalności minerałów zawartych w ziarnach pyłu w warunkach alkalicznego odczynu. Równocześnie stwierdzono silna kumulację analizowanych pierwiastków w powierzchniowej mineralnej warstwie gleby, co powoduje, że mimo znacznego zanieczyszczenia ogólnego gleby, do roztworu glebowego (pozyskiwanego na głębokości 30 i 50 cm ppt) uwalniana jest tylko minimalna część całkowitej zawartości pierwiastka. W równym stopniu dotyczy to takich metali jak miedź, ołów i cynk. Nieco silniej uwalniany jest kadm i arsen, choć ich stężenie w roztworze glebowym pozostaje na poziomie setnych części mikrograma na litr. Wyniki badań potwierdzają, więc dużą stabilność pierwiastków śladowych w zanieczyszczonych glebach wokół obiektów przemysłu miedziowego. Z jednej strony jest to wynik pozytywny, gdyż dowodzi słabej mobilności metali w profilu glebowym i niewielkiego przemieszczania się metali do wód gruntowych. Jednak z drugiej strony, słaba rozpuszczalność metali przekłada sie na niewielką ich dostępność dla roślin, co ogranicza przydatność metod fitoekstrakcyjnych w rekultywacji zanieczyszczonych gleb. Uzyskane wyniki potwierdzają również narastania zjawiska wtórnej akumulacji pierwiastków śladowych w glebach stref ochronnych objętych programem zalesień.
W badaniach nad strukturą pokryw stokowych oraz związkami pokryw i gleb bielicowych zastosowano szereg metod wykorzystywanych w sedymentologii i paleobiologii. Celem analizy minerałów ciężkich oraz pierwiastków ziem rzadkich było jednoznaczne potwierdzenie różnic uziarnienia między pokrywami i powiązanie ich genezy z określonymi seriami skalnymi oraz warunkami wietrzenia i sedymentacji. Analizy te ponad wszelką wątpliwość umożliwiają wyróżnienie, co najmniej dwóch, a niekiedy nawet trzech odrębnych warstw litologicznych w profilach analizowanych gleb. Zastosowanie metody analizy pyłków roślin w warstwach mineralnych gleby miało na celu wykazanie, czy warstwy identyfikowane współcześnie, jako Bh mogły w przeszłości być warstwami powierzchniowymi (próchnicznymi). Wyniki analiz, wykonywanych częściowo na Uniwersytecie Wrocławskim, potwierdziły taką możliwość w przypadku gleb Mumlawskiego Wierchu. Równocześnie w przypadku gleb Gór Stołowych możliwość taka została wstępnie wykluczona ze względu na ogólnie bardzo niską zawartość pyłków roślin w warstwach mineralnych. Wstępne datowania wieku materii organicznej w poziomach Bh i Bs bielic Gór Stołowych metodą C-14 wskazuje na znaczny udział bioturbacji w kształtowaniu się profilu glebowego.
Badania prowadzone w sieci monitoringu środowiska glebowego i leśnego Parku Narodowego Gór Stołowych umożliwiły wstępne zdefiniowanie przestrzennego zróżnicowania kwasowości gleb Gór Stołowych, zasobów materii organicznej, zdolności buforowych, zasobności w składniki pokarmowe (żyzności) oraz zanieczyszczenia gleb PNGS, a także czynników wpływających na to zróżnicowanie. W przypadku materii organicznej, stwierdzono, że największe jej zasoby występują w uboższych glebach bielicowych porośniętych monokulturami świerka. Jest to efektem mniejszej aktywności mikrobiologicznej na tych siedliskach i ograniczenia procesów rozkładu szczątków organicznych. Uzyskane wyniki wskazują, że przebudowa drzewostanów świerkowych zwiększająca udział gatunków liściastych prowadzi do wzrostu aktywności mikrobiologicznej gleb, przyspieszenia procesów rozkładu, a co za tym idzie – zmniejszenia zdolności sekwestracji dwutlenku węgla w ekosystemie leśnym. W zakresie badań nad przestrzennym zanieczyszczeniem gleb PNGS wykazano rolę barier orograficznych, takich jak próg Skalniaka w gromadzeniu się zanieczyszczeń, szczególnie ołowiu. Zatrzymywanie mas zanieczyszczonego powietrza na progu Skalniaka powoduje, że koncentracja ołowiu w ściółkach ekosystemów leśnych tego obszaru jest zdecydowanie wyższa niż w sąsiedztwie ruchliwej Szosy 100 Zakrętów. Wyniki te wskazują jednocześnie na role zanieczyszczeń transgranicznych, a nie lokalnych, w kształtowaniu, jakości środowiska Gór Stołowych.
Pożar łąkowych gleb organicznych doprowadził do wytworzenia się na ich powierzchni nowych poziomów popiołowych o znacznej miąższości. Gleby klasyfikowano, więc jako murszowe, torfowo-murszowe lub mineralno-murszowe, niekiedy namurszowe. Zmiany cech morfologicznych, fizykochemicznych i chemicznych gleb stały się podstawą do klasyfikowania ich, jako Gleysols lub Histosols z poziomem Novic. Pożar zmniejszył miąższość poziomów organicznych w niektórych przypadkach o 30 do 50cm. Obecność w poziomach organicznych twardych, ostrokrawędzistych agregatów glebowych była wynikiem rozwoju procesu murszowego oraz przepalenia murszy bądź torfów. Wysoka intensywność pożarów i duża domieszka popiołów powodowała spadek hydrofobowości potencjalnej poziomów organicznych. Podobny wiek niektórych gleb oraz tak różne ich miąższości, wskazywały na silne ich przeobrażenie. Pożar obniżył znacznie retencyjność wodną gleb. W wyniku pożaru nastąpiło wyraźne wzbogacenie poziomów popiołowych w wapń, magnez, sód i potas oraz wzrost wartości pH. W niewielkim stopniu wzrosła natomiast koncentracji metali ciężkich w tego typu glebach. Proces murszowy oraz pożar prowadzi do zwiększenia udziału dojrzałych kwasów huminowych, co potwierdzają uzyskane wartości Q4/Q6. W poziomach murszowych obserwowano wyższy stopień humifikacji materii organicznej w porównaniu do poziomów głębiej zalegających. Wysoka intensywność pożaru, w znacznej części badanych obiektów, doprowadziła do powstania niekorzystnych cech gleb. W wyniku silnej degradacji gleb istnieją obecnie duże trudności ponownego, rolniczego użytkowania terenów łąkowych. Publikacje: Bogacz A., Chilkiewicz W., Woźniczka P. 2010. Kształtowanie się właściwości łąkowych gleb organicznych pod wpływem pożaru. Rocz. Glebozn. LXI, 3: 17-26. Instytut Inżynierii Rolniczej
W ramach projektu wykonano badania terenowe (w oborze) w zakresie pomiarów charakteryzujących przebieg i warunki doju dla trzech poziomów naciągów gum strzykowych. Szczególną uwagę zwrócono na warunki doju oraz zmiany elastyczności strzyków oraz zawartości komórek somatycznych w odniesieniu dla krów pierwiastek. Analizowano zmianę elastyczności strzyków przed i po doju oraz zawartość komórek somatycznych w próbkach mleka pobieranego na początku, w fazie szczytowego wypływu mleka oraz w fazie podoju. Analiza obejmowała pomiary ilość komórek somatycznych oraz mikroorganizmów. Dokonano opisu matematycznego zależności podstawowych czynników wpływających na poziom masażu strzyka, szybkość wydajania krów dla analizowanych poziomów naciągu gum strzykowych w kubkach udojowych. Wykazano powiązanie pomiędzy poziomem naciągu gum strzykowych w kubkach udojowych a zmianą elastyczności strzyków. |