Ana səhifə

Köbler, Gerhard, Mittellateinisches Wörterbuch, 2011 m (1)


Yüklə 3.02 Mb.
səhifə1/67
tarix27.06.2016
ölçüsü3.02 Mb.
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   67

Köbler, Gerhard, Mittellateinisches Wörterbuch, 2011

M (1), m, lat., Buchstabe, Abkürzung: nhd. m, Marcus; E.: Herkunft ungeklärt?; L.: Georges 2, 744, TLL

M (2), lat., Zahlzeichen: nhd. tausend; E.: s. mÆlle (1); L.: Georges 2, 744

ma, lat., Interj.: nhd. eine Schallnachahmung; Q.: Petron. (vor 66 n. Chr.); E.: Schallnachahmung; L.: TLL, Walde/Hofmann 2, 1

maamiõre, mlat., V.: Vw.: s. mahamiõre

maamium, mlat., N.: Vw.: s. mahamium

maanellus, mlat., M.: nhd. kleine Glocke; E.: Herkunft ungeklärt?; L.: Blaise 549a

maanÐs, lat., M. Pl.: Vw.: s. mõnÐs

mabatematicon, mabathematicon, mabathematicum, mlat., N.: nhd. Kohlsaft; ÜG.: ahd. (kolsaf) Gl; Q.: Gl; E.: aus dem Gr.?; L.: Latham 284a

mabathematicon, mlat., N.: Vw.: s. mabatematicon

mabathematicum, mlat., N.: Vw.: s. mabatematicon

mabsar, gr.-lat., Adj.: nhd. hart, fest; Q.: Hier. (um 347-419/420 n. Chr.); E.: aus dem Hebr.; L.: TLL

maca, mlat., F.: Vw.: s. matia

MacarÐis, lat., F.: nhd. Tochter des Makareus; Q.: Ov. (43 v. Chr.-18 n. Chr.); I.: Lw. gr. Makarhj (MakarÐís); E.: s. gr. Makarhj (MakarÐís), F., Tochter des Makareus; s. lat. Macareus; L.: Georges 2, 744

macarellus, makerellus, maquerellus, mackarellus, mlat., M.: nhd. Makrele; Q.: Urk (1163); E.: afrz. makerel, Sb., Makrele; weitere Herkunft unklar?; L.: Niermeyer 815, Habel/Gröbel 229, Latham 286b, Blaise 549a

Macareus, lat., M.=PN: nhd. Makareus; Q.: Ov. (43 v. Chr.-18 n. Chr.); I.: Lw. gr. MakareÚj (Makareús); E.: s. gr. MakareÚj (Makareús), M.=PN, Makareus; ? vgl. gr. m£kar (mákar), Adj., begütert, vermögend, mächtig, beglückt, glücklich; vgl. idg. *mõ¨ , *mý¨ , Adj., lang, dünn, schlank, mager, Pokorny 699?; L.: Georges 2, 744

macarinten?, lat., Sb.: nhd. ?; Q.: Ps. Ap. (Ende 4. Jh. n. Chr.); E.: Herkunft ungeklärt?; L.: TLL

macariotÐs, lat., F.: nhd. einer der Äonen des Valentinus; Q.: Tert. (um 160-220 n. Chr.); E.: s. gr. makariÒthj (makariótÐs), F., Glückseligkeit; vgl. gr. m£kar (mákar), Adj., begütert, vermögend, mächtig, beglückt, glücklich; vgl. idg. *mõ¨ , *mý¨ , Adj., lang, dünn, schlank, mager, Pokorny 699?; L.: Georges 2, 744

macarius, macharius, mlat., Adj.: nhd. gesegnet, glücklich; Q.: Latham (950); I.: Lw. gr. mak£rioj (makários); E.: s. gr. mak£rioj (makários), Adj., begütert, vermögend, mächtig, beglückt, gesegnet; vgl. gr. m£kar (mákar), Adj., begütert, vermögend, mächtig, beglückt, glücklich; vgl. idg. *mõ¨ , *mý¨ , Adj., lang, dünn, schlank, mager, Pokorny 699?; L.: Latham 284a, Blaise 550a

macatðra, mlat., F.: nhd. Bluterguss, Schlag; E.: Herkunft ungeklärt?, s. matia?; L.: Blaise 549a

maccedonÐs?, lat., Sb.: nhd. ?; Q.: Inschr.; E.: Herkunft ungeklärt?; L.: TLL; Kont.: maccedonÐs, Pallantis

maccis, lat., F.: nhd. Muskatblüte, Muskatenblume; Q.: Plaut. (um 250-184 v. Chr.); E.: wohl erfundenes Wort, s. Walde/Hofmann 2, 1; L.: Georges 2, 744, TLL, Walde/Hofmann 2, 1

maccum, lat., N.: nhd. ?; ÜG.: gr. kokkol£canon (kokkoláchanon) Gl; Q.: Gl; E.: Herkunft ungeklärt?; L.: TLL

maccus, lat., M.: nhd. Narr, Hanswurst; Q.: Apul. (um 125-175 n. Chr.); I.: Lw. gr. *m£kkoj (mákkos); E.: s. gr. *m£kkoj (mákkos), M., Narr; vgl. gr. makko£ein (makkoáein), V., stumpfsinnig sein (V.); Herkunft dunkel, s. Frisk 2, 165; L.: Georges 2, 744, TLL, Walde/Hofmann 2, 1

macea, mlat., F.: Vw.: s. matia

maceacõria, mlat., F.: Vw.: s. macecrõria

macecõria, mlat., F.: Vw.: s. macecrõria

maceconicus, mlat., M.: nhd. Kathedralpriester von niederem Rang; E.: Herkunft ungeklärt?; L.: Blaise 549a

macecrõria, maceacõria, macecõria, macÐcria, mazacõria, mlat., F.: nhd. Fleischmarkt, Durcheinander; Q.: Latham (um 1190); E.: s. macellum?; L.: Latham 284a

macecrõrius, mascetrõrius, macerõrius, mlat., M.: nhd. Fleischhauer, Metzger; Q.: Latham (um 1067); E.: s. macellum?; L.: Latham 284a, Blaise 549a

macÐcria, mlat., F.: Vw.: s. macecrõria

Maceda, lat., M.: Vw.: s. Maceta

Macedo (1), lat., M.: nhd. Makedonier (Sg.); Q.: Plaut. (um 250-184 v. Chr.); I.: Lw. gr. Makedèn (Makedón); E.: s. gr. Makedèn (Makedón), M., Makedonier (Sg.), »Hochländer«; vgl. gr. M£keta (Máketa), F., Hochland; vgl. idg. *mõ¨ , *mý¨ , Adj., lang, dünn, schlank, mager, Pokorny 699; L.: Georges 2, 744

Macedo (2), lat., M.=PN: nhd. Macedo (ein Wucherer); Q.: Ulp. (vor 223 n. Chr.); E.: Herkunft ungeklärt?; L.: Georges 2, 745

macÐdo, mlat., F.: Vw.: s. marcÐdo

Macedæn, lat., M.: nhd. Makedonier (Sg.); E.: s. Macedo (1)

Macedonia (1), lat., F.=ON: nhd. Makedonien; Q.: Cic. (81-43 v. Chr.), Bi; I.: Lw. gr. Makedon…a (Makedonía); E.: s. gr. Makedon…a (Makedonía), F.=ON, Makedonien; vgl. gr. M£keta (Máketa), F., Hochland; vgl. idg. *mõ¨ , *mý¨ , Adj., lang, dünn, schlank, mager, Pokorny 699

macedonia (2), mlat., F.: nhd. Kerbel, Pferdeeppich; ÜG.: ahd. kerfola Gl; ÜG.: as. kervila GlTr; Q.: Gl, GlTr (Anfang 11. Jh.); E.: s. Macedonia (1); L.: Latham 284a

Macedoniõnismus, mlat., Adj.: nhd. eine arianische Sekte, Anhänger des Macedonius; E.: s. Macedonius (2); L.: Blaise 549a

Macedoniõnus (1), lat., Adj.: nhd. makedonianisch; Q.: Ulp. (vor 223 n. Chr.); E.: s. Macedo (2); L.: Georges 2, 745

Macedoniõnus (2), lat., Adj.: nhd. macedonianisch, Macedonius gehörend; Q.: Hier. (um 347-419/420 n. Chr.); E.: s. Macedonius (2); L.: Georges 2, 745

Macedoniõnus (3), lat., M.: nhd. Anhänger des Macedonius; Q.: Cod. Theod. (438 n. Chr.); E.: s. Macedonius (2); L.: Georges 2, 745

macedonicum, mlat., N.: nhd. Giersch, Osterluzei, große Petersilie; ÜG.: mhd. gers Gl; Q.: Gl; E.: s. Macedonicus; L.: Latham 284a

Macedonicus, lat., Adj.: nhd. makedonisch; Q.: Cic. (81-43 v. Chr.); I.: Lw. gr. MakedonikÒj (Makedonikós); E.: s. gr. MakedonikÒj (Makedonikós), Adj., makedonisch; s. lat. Macedo (1); L.: Georges 2, 745

MacedoniÐnsis, lat., Adj.: nhd. makedonisch; Q.: Plaut. (um 250-184 v. Chr.); E.: s. Macedo (1); L.: Georges 2, 745

Macedonius (1), lat., Adj.: nhd. makedonisch; Q.: Plaut. (um 250-184 v. Chr.); I.: Lw. gr. MakedÒnioj (Makedónios); E.: s. gr. MakedÒnioj (Makedónios), Adj., makedonisch; s. lat. Macedo (1); L.: Georges 2, 745

Macedonius (2), lat., M.=PN: nhd. Macedonius; E.: s. Macedo (1); L.: Georges 2, 745

macefacere, lat., V.: nhd. schmelzen, schwinden machen; Q.: Euagr. (370 n. Chr.); E.: s. macÐre, facere; L.: TLL

macella (1)?, lat., F.: nhd. kleine Lücke, kleines Loch, Löchlein; Q.: Not. Tir.; E.: s. macula; L.: TLL

macella (2), mlat., F.: nhd. Schlachterei, Schlachthaus, Marktstand eines Schlachters, Fleischmarkt; Q.: Latham (1260); E.: s. macellum; L.: Niermeyer 815, Latham 284a, Blaise 549a

macellõnus, mlat., M.: nhd. Metzger, Fleischhauer; E.: s. macellum; L.: Blaise 549a

macellõre, lat., V.: nhd. schlachten, töten; E.: s. macellum; L.: Walde/Hofmann 2, 1, Niermeyer 815, Habel/Gröbel 229, Blaise 549a

macellõria (1), lat., F.: nhd. Fleischhändlerin; Q.: Gl; E.: s. macellum; L.: TLL

macellõria (2), mlat., F.: nhd. Fleischmarkt; Q.: Latham (1416); E.: s. macellum; L.: Latham 284a

macellõrius (1), lat., Adj.: nhd. Fleischmarkt betreffend?; Q.: Val. Max. (2. Jh. n. Chr.); E.: s. macellum; L.: Georges 2, 745, TLL, Blaise 549a

macellõrius (2), macillõrius, lat., M.: nhd. Fleischhändler, Fleischwarenhändler, Metzger, Schlachter; ÜG.: mhd. vleischmangÏre Gl; Q.: Varro (116-27 v. Chr.), Gl; E.: s. macellum; W.: ahd. mezalõri* 4, st. M. (ja), Händler, Fleischer, Metzger; mhd. metzeler, st. M., Metzger; W.: s. ahd. meziõri* 3, st. M. (ja), Metzger, Fleischer; mhd. metzjÏre, st. M., Metzger; nhd. Metzger, M., Metzger, Schlächter, Fleischer, DW 12, 2156; L.: Georges 2, 745, TLL, Walde/Hofmann 2, 1, Kluge s. u. Metzger, Kytzler/Redemund 448, Niermeyer 815, Habel/Gröbel 229, Latham 284a, Blaise 549a

macellõtor, mlat., M.: nhd. Schlachter; Q.: Urk (1164); E.: s. macellõre, macellum; L.: Niermeyer 815, Blaise 549a

macellÐnsis, lat., M.: nhd. Einwohner in der Gegend des Marktes; Q.: Inschr.; E.: s. macellum; L.: TLL, Walde/Hofmann 2, 1

MacellÆnus, lat., M.: nhd. Metzler; Q.: Capit. Opil. Macr.; E.: s. macellum; L.: Georges 2, 745

macellio, mlat., M.: nhd. Metzger, Fleischhauer; E.: s. macellum; L.: Latham 284a

macello, mlat., M.: nhd. Metzger, Fleischhauer; E.: s. macellum; L.: Blaise 549a

macellæta, lat., F.: nhd. Gartentürchen bei den Ioniern; Q.: Varro (116-27 v. Chr.); E.: s. gr. m£kellwta… (mákellætaí), F. Pl., Gartentürchen bei den Ioniern; wohl semitischen Ursprungs, vgl. hebr. miklõ'æt, Sb., Gartentür?; L.: TLL, Walde/Hofmann 2, 1

macellum, mascellum, lat., N.: nhd. Fleischmarkt, Fleischbank, Metzgerei, Schlachterei, Schlachthaus, Marktstand eines Schlachters, Fleisch, Lebensmittel; mlat.-nhd. Markttag; ÜG.: ahd. fleiskmarkat Gl, fleiskskranna Gl, markat Gl, (merkat) Gl, metzje Gl; ÜG.: as. markatstada GlPW; ÜG.: mhd. vleischbanc Gl; ÜG.: mnd. halle, slachtehus; Q.: Plaut. (um 250-184 v. Chr.), Bi, Dipl., Gl, GlPW, Urk; I.: Lw. gr. m£kellon (mákellon); E.: s. gr. m£kellon (mákellon), N., Gehege, Gitter, Fleischmarkt; wohl semitischen Ursprungs, vgl. hebr. miklõ, Sb., Hürde, Umzäunung; W.: ahd.? metzje* 1, st. F. (æ), Fleischbank?; mhd. metzje, metzige, st. F., Fleischbank; L.: Georges 2, 745, TLL, Walde/Hofmann 2, 1, Niermeyer 815, Habel/Gröbel 229, Latham 284a, Blaise 549b

macellus (1), lat., Adj.: nhd. etwas mager, ziemlich mager; Q.: Lucil. (um 180-102 v. Chr.); E.: s. macer; L.: Georges 2, 745, TLL, Walde/Hofmann 2, 2

macellus (2), lat., M.: nhd. Fleischmarkt, Schlachterei, Schlachthaus, Marktstand eines Schlachters; mlat.-nhd. Markttag; Q.: Pompon. (um 90 n. Chr.); E.: s. macellum; L.: Georges 2, 746, TLL, Niermeyer 815, Blaise 549b

mõcenõta, mlat., F.: Vw.: s. mõsenõta

macenÐrus, mlat., M.: Vw.: s. mazenõrius* (2)

macenæria, mlat., F.: Vw.: s. machionõria*

macer (1), lat., Adj.: nhd. mager; ÜG.: ahd. magar Gl, (magar) N; Vw.: s. per ; Q.: Plaut. (um 250-184 v. Chr.), Gl, N; E.: idg. *mõ¨ , *mý¨ , Adj., lang, dünn, schlank, mager, Pokorny 699; L.: Georges 2, 746, TLL, Walde/Hofmann 2, 2

Macer (2), lat., M.=PN: nhd. Macer (Name einer römischen Familie); Q.: Cic. (81-43 v. Chr.); E.: s. macer (1)?; L.: Georges 2, 746

macer (3), mlat., Sb.: nhd. Granatapfel; Q.: Latham (14. Jh.); E.: Herkunft ungeklärt?; L.: Latham 284a

macer (4), mlat., Sb.: Vw.: s. mazer

macera, mlat., F.: nhd. Fleischerei, Metzgerei; E.: s. macellum; L.: Blaise 549b

macÐra, lat., F.: Vw.: s. machaera

mõcera, mlat., F.: Vw.: s. mõteria

macerõre (1), lat., V.: nhd. mürbe machen, wässern, einweichen, beizen, entkräften, schwächen, abhärmen, abquälen, quälen, abtöten, abhärten; ÜG.: ahd. (derren) Gl, (irslewen) Gl, magaren Gl; ÜG.: ae. þreatian Gl, wÏcan Gl; Vw.: s. com , Р, per , prae ; Q.: Liv. Andr. (280/260-vor 200 v. Chr.), Conc., Gl, HI, LVis; E.: s. idg. *mõk- (2), V., kneten, quetschen, drüc­ken, Pokorny 698; L.: Georges 2, 746, TLL, Walde/Hofmann 2, 3f., Niermeyer 815, Habel/Gröbel 229, Heumann/Seckel 325a

macerõre (2), mlat., V.: nhd. spalten; Q.: Hisp. Fam. (um 550 n. Chr.); E.: vielleicht von gr. m£caira (máchaira), F., Schlachtmesser; hebr. mekhÐrah, Sb., Schwert?; L.: Latham 284a

macerõrÆ, mlat., V.: nhd. mürbe machen; ÜG.: ahd. seragon Gl; Q.: Gl; E.: s. macerõre (1)

macerõrius, mlat., M.: Vw.: s. macecrõrius

macerõtio, lat., F.: nhd. Mürbemachen, Einweichen, Wässern, Drangsal, Kasteiung, Qual, Folter, Abtötung; ÜG.: ahd. kwala NGl; Vw.: s. com , Р; Q.: Vitr. (um 84-um 25 v. Chr.), NGl; E.: s. macerõre (1); L.: Georges 2, 746, TLL, Walde/Hofmann 2, 4, Niermeyer 815, Habel/Gröbel 229, Latham 284a, Blaise 549b

macerõtÆvus, mlat., Adj.: nhd. asketisch, kasteiend; Q.: Latham (um 1283); E.: s. macerõre (1); L.: Latham 284a

macerõtðra, lat., F.: nhd. Mürbemachen, Einweichen, Einweichung, Wässern; Q.: Novell. Valent.; E.: s. macerõre (1); L.: TLL, Walde/Hofmann 2, 4, Heumann/Seckel 325a

macerõtus, lat., (Part. Prät.=)Adj.: nhd. mürbe gemacht, gewässert, eingeweicht, weich; Q.: Orib. (um 325-um 403 n. Chr.); E.: s. macerõre (1); L.: TLL

macÐre, lat., V.: nhd. mager sein (V.); Q.: Plaut. (um 250-184 v. Chr.); E.: s. idg. *mõ¨ , *mý¨ , Adj., lang, dünn, schlank, mager, Pokorny 699; L.: Georges 2, 746, TLL, Walde/Hofmann 2, 2, Blaise 549b

mõcereola, lat., F.: Vw.: s. mõceriola

macerÐscere, lat., V.: nhd. mürbe werden; Q.: Cato (234-149 v. Chr.); E.: s. macerõre (1); L.: Georges 2, 746, TLL, Walde/Hofmann 2, 4

maceria, mlat., F.: Vw.: s. materia

mõceria (1), mõcheria, mõchaera, lat., F.: nhd. Mauer aus Lehm zur Umfriedung um einen Garten, Einfriedung; ÜG.: ahd. durrimura Gl, festi N, gizuni Gl, (lehtar) Gl, mura Gl, (ref)? Gl, skrekkizun Gl, (splitta) Gl, (steinmura) Gl, steinzun Gl, N, umbiwurki N, (untarwerk) Gl, zun Gl, N; ÜG.: as. skranktun GlTr; ÜG.: anfrk. tun MNPs; ÜG.: ae. stanweall Gl; ÜG.: mhd. heckemure Gl, zun PsM; ÜG.: mnd. polwant; Hw.: s. mõceriÐs; Q.: Plaut. (um 250-184 v. Chr.), Bi, Cap., Conc., Gl, GlTr, LLang, MNPs, N, PsM; E.: vgl. idg. *mõk- (2), V., kneten, quetschen, drüc­ken, Pokorny 698; L.: Georges 2, 746, TLL, Walde/Hofmann 2, 2, Habel/Gröbel 229, Blaise 550a

mõceria (2), mlat., F.: Vw.: s. mõteria

mõceriõlis, mlat., Adj.: nhd. Mauerwerk betreffend, Mauer...; E.: s. mõceria (1); L.: Blaise 549b

mõceriõre, mlat., V.: nhd. bauen; Q.: Dipl. (1005); E.: s. mõceria (1); L.: Niermeyer 815

mõceriõtio, lat., F.: nhd. Umsäumung?; ÜG.: gr. tr…cwsoj (tríchæsis) Gl; Q.: Gl; E.: s. mõceria (1); L.: Georges 2, 746, TLL, Walde/Hofmann 2, 2

mõceriõtus, lat., Adj.: nhd. mit einer Gartenmauer versehen (Adj.), mit einer Einfriedung versehen (Adj.); Q.: Inschr.; E.: s. mõceria (1); L.: Georges 2, 746, TLL, Walde/Hofmann 2, 2

maceriÐs, lat., F.: nhd. Bekümmernis; Q.: Afran. (2. Hälfte 2. Jh. v. Chr.); E.: s. macer; L.: Georges 2, 746, TLL, Walde/Hofmann 2, 4, Habel/Gröbel 229

mõceriÐs, lat., F.: nhd. Mauer aus Lehm zur Umfriedung um einen Garten; ÜG.: ahd. (magari) Gl; ÜG.: mnd. lomech; Hw.: s. mõceria (1); Q.: Inschr., Varro (116-27 v. Chr.), Gl; E.: vgl. idg. *mõk- (2), V., kneten, quetschen, drüc­ken, Pokorny 698; L.: Georges 2, 746, TLL, Walde/Hofmann 2, 2

macerÆnus, mlat., Adj.: Vw.: s. mazerÆnus

mõceriola, mõcereola, lat., F.: nhd. kleine Lehmmauer als Einfriedung, Lehmmäuerchen; Q.: Inschr.; E.: s. mõceria (1); L.: Georges 2, 746, TLL, Walde/Hofmann 2, 2, Latham 284a

macÐrio, mlat., M.: nhd. Gerber?; ÜG.: as. (lethartewio) GlTr; Q.: GlTr (Anfang 11. Jh.); E.: s. macer?

mõcerio, mlat., M.: nhd. Maurer, Steinmetz; Q.: Latham (1483); E.: s. mõceria (1); L.: Latham 284a, Blaise 549b

macÐrius, mlat., M.: nhd. Metzger, Fleischhauer; E.: s. macellum; L.: Blaise 549b

mõcerius, mlat., M.: nhd. Maurer, Steinmetz; Q.: Latham (12. Jh.); E.: s. mõceria (1); L.: Latham 284a, Blaise 549b

macerus, lat., Adj.: nhd. mager; Hw.: s. macer; Q.: Schol. Bern.; E.: s. macer; L.: Georges 2, 746

macÐrus, mlat., M.: Vw.: s. matiõrius*

MacÐs, lat., M.: nhd. Maker (Angehöriger einer libyschen Völkerschaft); Q.: Mela (43/44 n. Chr.); I.: Lw. gr. M£khj (MákÐs); E.: s. gr. M£khj (MákÐs), M., Maker (Angehöriger einer libyschen Völkerschaft); weitere Herkunft unklar?; L.: Georges 2, 744

macÐscere, lat., V.: nhd. mager werden, abmagern, schwinden; Vw.: s. com , Р; Q.: Plaut. (um 250-184 v. Chr.); E.: s. macÐre; L.: Georges 2, 747, TLL, Habel/Gröbel 229

Maceta, Maceda, lat., M.: nhd. Makedone; Q.: Stat. (um 45-96 n. Chr.); E.: s. Macedo (1); L.: Georges 2, 747

macetum, mlat., N.: nhd. Malz; Q.: Latham (1223); E.: Herkunft ungeklärt?; L.: Latham 284a

maceum, maseum, mlat., N.: nhd. Muskatnuss; Q.: Latham (um 1335); E.: s. macir; L.: Latham 284b

macha, mlat., F.: Vw.: s. matia

Machabaeus (1), lat., M.=PN: nhd. Makkabäus; Q.: Vulg. (390-406 n. Chr.); E.: aus dem Hebr., makkaba, Sb., Hammer; L.: Georges 2, 747

Machabaeus (2), lat., M.: nhd. Makkabäer; ÜG.: ahd. (wigman) NGl; Q.: Aug. (354-430 n. Chr.), NGl; E.: s. Machabaeus (1); R.: Machabaeærum chorea: nhd. Totentanz; L.: Georges 2, 747, Blaise 549b

machaera, macÐra, machÐra, machaira, machÐria, lat., F.: nhd. Schlachtmesser, Weidmesser, Schwert, Kolben; mlat.-nhd. Fleischerei, Metzgerei; ÜG.: ahd. swert Gl, wafan Gl; ÜG.: as. kolvo GlTr; ÜG.: ae. mÏce Gl, sweord Gl; Q.: Enn. (204-169 v. Chr.), Gl, GlTr; I.: gr. m£caira (máchaira); E.: s. gr. m£caira (máchaira), F., Schlachtmesser; hebr. mekhÐrah, Sb., Schwert?; L.: Georges 2, 747, TLL, Walde/Hofmann 2, 4, Habel/Gröbel 229, Blaise 550a

mõcharea, mlat., F.: Vw.: s. mõceria

machaeris, lat., F.: nhd. Messer (N.), kleines Schlachtmesser; Q.: Diosc. (6. Jh. n. Chr.?); I.: Lw. gr. macair…j (machairís); E.: s. gr. macair…j (machairís), F., Messer (N.), kleines Schlachtmesser; vgl. gr. m£caira (máchaira), F., Schlachtmesser; hebr. mekhÐrah, Sb., Schwert?; L.: TLL

machaerophorus, lat., M.: nhd. Schwertträger, Trabant; Q.: Cic. (81-43 v. Chr.); I.: Lw. gr. macairofÒroj (machairophóros); E.: s. gr. macairofÒroj (machairophóros), M., Schwertträger; vgl. gr. m£caira (máchaira), F., Schlachtmesser; hebr. mekhÐrah, Sb., Schwert?; gr. fšrein (phérein), V., tragen, bringen; idg. *bher  (1), V., tragen, bringen, Pokorny 128; L.: Georges 2, 747, TLL

machaerophyllon, gr.-lat., N.: nhd. Gladiole; Q.: Ps. Ap. (Ende 4. Jh. n. Chr.); I.: Lw. gr. macairÒfullon (machairóphyllon); E.: s. gr. macairÒfullon (machairóphyllon), N., Gladiole; vgl. gr. m£caira (máchaira), F., Schlachtmesser; hebr. mekhÐrah, Sb., Schwert?; gr. fÚllon (ph‹llon), N., Blatt; idg. *bhel  (4), *bhlæ , Sb., V., Blatt, Blüte, blühen, sprießen, Pokorny 122; L.: TLL

machaeropælion, gr.-lat., N.: nhd. Messerladen, Waffenladen (M.); Q.: Gl; I.: Lw. gr. macairopèlion (machairopælion); E.: s. gr. macairopèlion (machairopælion), N., Messerladen, Waffenladen (M.); vgl. gr. m£caira (máchaira), F., Schlachtmesser; hebr. mekhÐrah, Sb., Schwert?; gr. pwle‹n (pælein), V., verkaufen, feilbieten; idg. *pel- (5)?, V., verkaufen, verdienen, Pokorny 804; L.: TLL

machagistÆa, lat., F.: nhd. F.: nhd. Mysterien der Magiker; Q.: Amm. (um 390 n. Chr.); E.: s. gr. m£goj (mágos), M., Mitglied der medischen Priesterkaste, Magier (Sg.); apers. magus, M., Magier, Zauberer; vgl. idg. *magh , V., können, vermögen, helfen, Pokorny 695; gr. ¡giste…a (hagisteía), F., Weihe, Heiligung; gr. ¡gisteÚein (hagisteúein), V., heiligen, weihen, heilig sein (V.); gr. ¡g…zein (hagízein), V., weihen; idg. *Øag , V., verehren, Pokorny 501; L.: Georges 2, 747, TLL

machaira, mlat., F.: Vw.: s. machaera

machale, lat., N.: nhd. Scheune ohne Dach; Q.: LSal (3. Viertel 8. Jh.); E.: s. machalum; L.: Blaise 550a

machalum, lat.?, N.: nhd. Scheune, Feldschuppen, Kornschuppen; Q.: PLSal (507-511?); E.: aus dem Germ.; L.: TLL, Habel/Gröbel 229

Machõæn, lat., M.=PN: nhd. Machaon; Q.: Prop. (57/46-12 v. Chr.); I.: Lw. gr. Mac£wn (Macháæn); E.: s. gr. Mac£wn (Macháæn), M.=PN, Machaon; weitere Herkunft unklar?; L.: Georges 2, 747

Machõonicus, lat., Adj.: nhd. machaonisch; Q.: Sidon. (um 431-486 n. Chr.); E.: s. Machõon; L.: Georges 2, 747

Machõonius, lat., Adj.: nhd. machaonisch; Q.: Ov. (43 v. Chr.-18 n. Chr.); E.: s. Machõon; L.: Georges 2, 747

macharius, mlat., M.: Vw.: s. macarius

machecollõre, machicollõre, mlat., Adj.: nhd. mit einem Maschikuli versehen (V.); Q.: Latham (1433); E.: s. machecollum; L.: Latham 284a

machecollum, mlat., N.: nhd. Maschikuli (Außenmauer an mittelalterlichen Wehrbauten); Q.: Latham (1387); E.: s. frz. macher, V., zermalmen; s. lat. masticõre; s. collum (1); L.: Latham 284a

machÐra, lat., F.: Vw.: s. machaera

machÐria, mlat., F.: Vw.: s. machaera

mõcheria (1), mlat., F.: Vw.: s. mõceria

mõcheria (2), mlat., F.: Vw.: s. mõteria

machÐrofillum?, mlat., N.: nhd. Schwertlilie; ÜG.: ahd. (swertala) Gl; Q.: Gl; E.: s. machaera; s. gr. fÚllon (ph‹llon), N., Blatt; idg. *bhel  (4), *bhlæ , Sb., V., Blatt, Blüte, blühen, sprießen, Pokorny 122

machia (1), mlat., F.: nhd. Kampf; Q.: Abbo (890-897); E.: s. gr. m£ch (máchÐ), F., Schlacht, Kampf; idg. *mah , V., kämpfen, Pokorny 697; L.: Blaise 550a

machia (2), mlat., F.: Vw.: s. matia

machicollõre, mlat., Adj.: Vw.: s. machecollõre

machidis, mlat., Sb.: nhd. Schlachtfeld?, Abgrund?; Q.: Latham (6. Jh.); E.: Herkunft ungeklärt?; L.: Latham 284a

machienõre*, macienõre, mlat., V.: nhd. Maurer sein, mit Mauerwerk arbeiten; Q.: Latham (1274); E.: s. machio; L.: Latham 293b

mõchin..., mlat.: Vw.: s. mõcin...

mõchina, mõcina, lat., F.: nhd. Maschine, Kriegsmaschine, Gerät, Gerüst, Baugerüst, Bühne, Kunstgriff, List, Staffelei, Vorrichtung, Kunstwerk, Mühlstein; ÜG.: ahd. girusta Gl, girusti Gl, N, gistelli Gl, gizimbari Gl, giziug N, mahhunga Gl, mango Gl, reisunga Gl, rustunga N, stiftunga Gl, (werbo) Gl, zimbar N; ÜG.: ae. searo Gl; ÜG.: mhd. geschaft PsM, gescheffede PsM; ÜG.: mnd. mange; Q.: Enn. (204-169 v. Chr.), Bi, Conc., Ei, Gl, HI, LLang, N, PsM; I.: Lw. gr. mhcan» (mÐchan›), dor. m©can£ (machaná); E.: s. gr. mhcan» (mÐchan›), dor. m©can£ (machaná), F., Maschine, Gerüst; vgl. idg. *magh , V., können, vermögen, helfen, Pokorny 695; W.: frz. machine, F., Maschine; nhd. Maschine, F., Maschine; R.: mõchina aenea: nhd. Glocke; L.: Georges 2, 747, TLL, Walde/Hofmann 2, 4, Kluge s. u. Maschine, Kytzler/Redemund 435, Niermeyer 815, Habel/Gröbel 229, Latham 284a, Blaise 550a

mõchinõlis, lat., Adj.: nhd. Maschine betreffend, Maschinen...; Q.: Plin. (23/24-79 n. Chr.); E.: s. mõchina; L.: Georges 2, 748, TLL, Walde/Hofmann 2, 4, Blaise 550a

mõchinõmen, lat., N.: nhd. Kunstgriff, Ränkespiel; Q.: Cassiod. (um 485-um 580 n. Chr.); E.: s. mõchinõrÆ, mõchina; L.: Georges 2, 748, TLL, Walde/Hofmann 2, 4, Niermeyer 815

mõchinõmentum, lat., N.: nhd. Maschine, Rüstzeug, Werkzeug, Kunstgriff, Bauwerk, Hirngespinst, List, Ränke, Rank, Betrügerei; ÜG.: ae. orþanc Gl; Q.: Sisenna (120-67 v. Chr.), Gl, HI, LBai, LThur, LVis; E.: s. mõchinõrÆ, mõchina; L.: Georges 2, 748, TLL, Walde/Hofmann 2, 4, Niermeyer 815, Habel/Gröbel 229, Latham 284a, Blaise 550a
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   67


Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©atelim.com 2016
rəhbərliyinə müraciət