Sİgorta acenteleri teknik personel eğİTİm programi ders notlari birinci Gün 7 BÖLÜM 1: Sİgortaya giRİŞ 8
|
|  Yüklə 0.71 Mb.
|
7.3. Sigorta Genel ŞartlarıSigorta genel şartları, benzer rizikolara maruz kişilere mümkün olduğunca eşit kapsam ve koşullarla teminat sağlanmasını ve sigortacı açısından her bir sigorta dalında üstlenilen risklerin daha kolay belirlenip yönetilmesini mümkün kılmak amacıyla oluşturulmuş, genel ve soyut sözleşme düzenini belirleyen sözleşme hükümleridir. Sigorta genel şartları, sözleşmenin kurulmasından önce pek çok sözleşme ilişkisinde kullanılmak üzere oluşturulmuştur. Sigortacı tarafında sigorta ettirene değiştirilmeden kabul edilmesi niyetiyle sunulur. Aynı türde birden fazla sözleşmenin akdinde kullanılmak üzere önceden hazırlanmış olan ve sözleşen taraflardan birinin diğer tarafa değiştirilmeden kabul edilmesi niyetiyle sunduğu sözleşme koşullarına “genel işlem şartı” denir. Buna göre sigorta genel şartları, “genel işlem şartları” niteliğindedir. Sigorta sözleşmelerinin ana muhtevası, Hazine Müsteşarlığınca onaylanan ve sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartlara uygun olarak düzenlenir. TTK’nın 1266 ncı maddesi hükmü gereğince sigorta poliçesi zahmetsizce okunacak tarzda basılmış genel şartları içerir. Ancak, sigorta sözleşmelerinde işin özelliğine uygun olarak özel şartlar konulabilir. Özel şartlar, sigortacı ve sigortalının üzerinde anlaştığı ve sigortalının çıkarları dikkate alınarak genel şartlara eklenen koşullardır. Özel şartların sigorta sözleşmesi üzerinde ve özel şartlar başlığı altında herhangi bir yanılgıya neden olmayacak şekilde açık olarak belirtilmesi gerekir. Özel şartların, TTK'nın emredici hükümlerine ve sigortalının aleyhine olmaması gerekmektedir. Özel şartlardaki amaç, sigortalının veya sigorta edilen menfaatin durumuna ve risklere göre ihtiyaçlara cevap verebilmektir.
7.4. Ülkemizde Uygulanmakta Olan Sigorta Genel ŞartlarıAşağıda Hazine Müsteşarlığı tarafından onaylanan ve ülkemizde uygulanmakta olan sigorta genel şartlarının listesi yer almaktadır: - Asansör Kazalarında Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluk Sigortası Genel Şartları - Borç Ödeme Sigortası Genel Şartları - Cam Kırılmasına Karşı Sigorta Genel Şartları - Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartları - Devlet Destekli Hayvan Hayat Sigortası Genel Şartları - Devlet Destekli Kümes Hayvanları Hayat Sigortası Genel Şartları - Devlet Destekli Sera Sigortası Genel Şartları - Devlet Destekli Su Ürünleri Sigortası Genel Şartları - Elektronik Cihaz Sigortaları Genel Şartları - Emtea Nakliyat Sigortası Genel Şartları - Ferdi Kaza Sigortası Genel Şartları - Hayat Sigortaları Genel Şartları - Hayvan Hayat Sigortası Genel Şartları - Hırsızlık Sigortası Genel Şartları - Hukuksal Koruma Sigortası Genel Şartları - İnşaat Sigortası Genel Şartları (Bütün Riskler) - İşveren Sorumluluk Sigortası Genel Şartları - Kara Taşıtları Kasko Sigortası Genel Şartları - Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası(Trafik Sigortası) Genel Şartları - Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası Genel Şartları - Kıyı Tesisleri Deniz Kirliliği Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları - Kıymet Nakliyat Poliçesi Umumi Şartları - Kredi Sigortası Genel Şartları - Kümes Hayvanları Hayat Sigortası Genel Şartları - Makine Kırılması Sigortası Genel Şartları - Mesleki Sorumluluk Sigortası Genel Şartları - Montaj Sigortaları Genel Şartları - Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları - Özel Güvenlik Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları - Sağlık Sigortası Genel Şartları - Sera Sigortası Genel Şartları - Seyahat Araç Destek Sigortası Genel Şartları - Seyahat Sağlık Sigortası Genel Şartları - Tarım Ürünleri Dolu Sigortası - Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası Genel Şartları - Tekne Poliçesi Genel Şartları - Tüpgaz Zorunlu Sorumluluk Sigortası Genel Şartları - Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları - Yangın Sigortası Genel Şartları - Yangına Bağlı Kar Kaybı Sigortası Genel Şartları - Yıllık Gelir Sigortası Genel Şartları - Zorunlu Deprem Sigortası Genel Şartları - Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları - Zorunlu Sertifika Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları
Bir diğer örnek olarak, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ile sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder. 7.5. Türk Sigorta Sektörünün Prim Büyüklüğü ve Dağıtım KanallarıSektörde, 2008 yılı sonu itibariyle 53 sigorta ve 1 reasürans şirketi faaliyet göstermekte olup, prim üretimi 11.8 milyar TL’dir. Toplam prim üretiminin %85’i hayat dışı branşlardaki prim üretiminden kaynaklanmaktadır. Tablo 1’den görüleceği üzere, kaza branşı en çok prim üretilen branştır. Bunu sırasıyla trafik sigortaları ile yangın ve sağlık sigortaları takip etmektedir. Grafik 1 incelendiğinde ise, toplam hayat dışı prim üretiminin %32’si kaza branşında, %20’si trafik branşında ve %16’sı ise yangın branşında gerçekleştiği görülmektedir. Tablo 1 – Branş Bazında Prim Üretimleri (2008)
Kaynak: TSRŞB Grafik 1 – Hayat Dışı Sigortalarda Prim Dağılımı (2008) 
Kaynak: TSRŞB Dağıtım kanallarının prim üretimi içindeki payına bakıldığında ise, yıllar itibariyle değişmekle birlikte, Grafik 3’ten görüleceği üzere 2007 sonu itibariyle prim üretiminin ortalama %70’i acenteler vasıtasıyla gerçekleştirilmiştir. Son yıllarda, merkezden yapılan üretimde azalış, brokerler vasıtasıyla yapılan üretimde ise artış gözlenmektedir. 2007 yıl sonu itibariyle sigorta ve emeklilik şirketlerinin acenteliğini yapan banka sayısı 35’tir. Grafik 2- Dağıtım Kanallarının Prim Üretimi İçindeki Payı (2007) 
Kaynak: SDK |