Nazwa przedmiotu: Współczesne orientacje w etnologii i antropologii kulturowej
Prowadzący: Tarzycjusz Buliński
Ilość godzin: 30
Semestr: zimowy
Cel zajęć:
-
Zapoznanie z najważniejszymi orientacjami w etnologii i antropologii kulturowej w drugiej połowie XX wieku
-
Usytuowanie etnologii i antropologii kulturowej na mapie teoretycznej nauk społecznych i humanistyki
-
Nabywanie umiejętności syntezy oraz analizy tekstu
Sposób zaliczenia: egzamin
Formy zaliczenia:
-
Egzamin pisemny
-
Uczestniczenie w zajęciach
-
Aktywne uczestnictwo w zajęciach
Podstawowe kryteria oceny:
-
Egzamin pisemny (pytania zamknięte, otwarte i do uzupełnienia – 80% oceny końcowej
-
Uczestniczenie w zajęciach – 10% oceny końcowej
-
Aktywność na zajęciach – 10% oceny końcowej
Punktacja zadań wg „Formy i kryteria oceniania efektów kształcenia na kierunku etnologia UG” (zob. www.etnologia.ug.edu.pl).
Treść zajęć:
-
Mapa paradygmatów i orientacji
-
Ewolucjonizm współczesny: neoewolucjonizm L. White’a, ekologia kulturowa J. Stewarda, koncepcja ewolucji społecznej Ch. Hallpike’a
-
Materializm kulturowy M. Harrisa
-
Klasyczna antropologia kognitywna
-
Współczesna antropologia kognitywna
-
Socjologizm w antropologii: szkoła manchesterska, antropologia marksistowska, teoria praktyki, antropologia płci kulturowej.
-
Antropologia symboliczna: M. Douglas, V. Turner, C. Geertz
-
Postmodernizm w antropologii
Literatura:
A. Bernard, Antropologia, 2006.
A. Kuper, Kultura, 2005
R. Deliege, Historia antropologii, 2011
KIERUNEK
|
TEKSTY ŹRÓDŁOWE
|
OPRACOWANIA
|
Neoewolucjonizm
|
M. Harris, Krowy, świnie, wojny i czarownice, 1985, rozdz. III
|
P. Chmielewski, Kultura i ewolucja, 1988, rozdz. III
P. Sztompka, Socjologia zmian społecznych, ss. 116-119
|
Koncepcja ewolucji społecznej
Ch. Hallpike’a
|
Brak
|
Brak
| Materializm kulturowy
|
R.B. Ferguson, Brutalne starcie, w: T. Buliński, M. Kairski (wyb.), Sny, trofea, geny i zmarli. „Wojna” w społecznościach przedpaństwowych na przykładzie Amazonii, 2006
|
J. Brozi, Materializm kulturowy i ekokulturalizm Marvina Harrisa, 1994;
ten sam tekst w: tegoż, Antropologia wartości, 1994, rozdz. IV
| |
S.A. Tyler, Wprowadzenie do metod antropologii kognitywnej, w: M. Buchowski (red.), Amerykańska antropologia kognitywna, 1993
|
M. Buchowski, W.J. Burszta, Antropologia kognitywna: charakterystyka orientacji, w: M. Buchowski (red.), Amerykańska antropologia kognitywna, 1993
W. Burszta, Języka a kultura w myśli etnologicznej, 1986, rozdz. V
A. Zaporowski, Antropologia kognitywna; powiedz cokolwiek a powiem ci, kim jesteś, w: B. Olszewska-Dyoniziak (red.), Antropologiczne wizje kultury, 2004
| Współczesna antropologia kognitywna |
P. Boyer, I stworzył człowiek bogów…, 2009, rozdz. II
|
T. Buliński, Kultura i poznanie, Wokół twórczości „późnego” Maurice’a Blocha, „Kultura Współczesna”, nr 2, 2004
| Szkoła manchesterska |
Brak
|
R. Deliege, Historia antropologii, rozdz. VII
| Antropologia marksistowska |
Brak
|
A. Bernard, Antropologia, 2006, rozdz. VIII
R. Deliege, Historia antropologii, 2011, rozdz. VI
| Teoria praktyki |
P. Bourdieu, Dystynkcja, 2007, rozdz. VII
|
J. Turner, Struktura teorii socjologicznych, 2012, s. 593-603
| Antropologia płci kulturowej |
H. Moore, Płeć kulturowa – wyjaśnienie sytuacji kobiet, w: M. Kempny, E. Nowicka (red.), Badanie kultury, t. I, 2003
|
R. Hryciuk, A. Kościańska (red.),Gender. Perspektywa antropologiczna, t. I-II, 2007
A. Kościańska (red.), Antropologia seksualności, 2012
|
Antropologia symboliczna cz. I
|
S. Ortner, O symbolach kardynalnych, w: M. Kempny, E. Nowicka (red.), Badanie kultury, t. I, 2003;
|
Z. Mach, Główne nurty współczesnej antropologii brytyjskiej, w: A. Flis (red.), Ernst Gellner – między filozofią a antropologią, 1989
|
Antropologia symboliczna cz. II
|
V. Turner, Gry społeczne, pola i metafory, 2005, rozdz. I, II
|
M. Deflem, Rytuał, antystruktura i religia czyli Victora Turnera procesualna analiza symboli, „Konteksty”, 2002, nr 1-2
M. Kafar, Rozważania o antropologii Victora Wittera Turner, „LUD”, 2002, t. 86
| Antropologia symboliczna cz. III |
C. Geertz, Wiedza lokalna, 2005, rozdz. III
C. Geertz, Interpretacje kultur, 2005, rozdz. I, XV
|
A. Kuper, Kultura, 2005, rozdz. III
H. Cervinkowa, Trzydzieści lat Po fakcie, w: D. Wolska, M. Brocki (red.), Clifford Geertz, 2003
| Antropologia symboliczna cz. IV |
M. Douglas, Symbole naturalne, 2004
|
| Postmodernizm w antropologii |
J. Clifford, O autorytecie etnograficznym, w: M. Buchowski (red.), Amerykańska antropologia postmodernistyczna, 1998; ten sam tekst w: J. Clifford, Kłopoty z kulturą, Warszawa 2000, rozdz. I
|
A. Kuper, Kultura, 2005, rozdz. VI
M. Buchowski, M. Kempny, Czy istnieje antropologia postmodernistyczna?, w: M. Buchowski (red.), Amerykańska antropologia postmodernistyczna, 1999
M. Lubaś, Rozum i etnografia, 2003, rozdz. I
W. Kuligowski, Antropologia refleksyjna, 2001, rozdz. I
|
|