Yalitici şERİtler elektriksel amaçlar iÇİn basinca duyarli yapişkan şERİtler böLÜM 3: malzeme özellikleri FÖY 12: basinca duyarli yapişkanli poliETİlen ve polipropilen film şERİtler iÇİn kurallar

tarix	24.06.2016
ölçüsü	233 Kb.

TS EN 60454-3-12

Şubat 2008

ICS 29.035.20

YALITICI ŞERİTLER - ELEKTRİKSEL AMAÇLAR İÇİN - BASINCA DUYARLI YAPIŞKAN ŞERİTLER -
BÖLÜM 3: MALZEME ÖZELLİKLERİ - FÖY 12: BASINCA DUYARLI YAPIŞKANLI POLİETİLEN VE POLİPROPİLEN FİLM ŞERİTLER İÇİN KURALLAR
Pressure-sensitive adhesive tapes for electrical purposes
Part 3:Specifications for individual materials -
Sheet 12: Requirements for polyethylene and polypropylene film tapes with pressure-sensitive adhesive

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA

i

Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.

Bu standardı oluşturan Hazırlık Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını şükranla anarız.

Kalite Sistem Belgesi

İmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)

TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.

TSEK

Kalite Uygunluk Markası (TSEK Markası)

TSEK Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin henüz Türk Standardı olmadığından ilgili milletlerarası veya diğer ülkelerin standardlarına veya Enstitü tarafından kabul edilen teknik özelliklere uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.

DİKKAT!

TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir garanti söz konusu değildir.

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.
TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

Ön söz

Bu standard, CENELEC tarafından kabul edilen EN 60454-3-12: 2006 standardı esas alınarak,
TSE Elektrik İhtisas Grubu’nca TS EN 60454-3-12: 2003’ün revizyonu olarak hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulu’nun 28 Şubat 2008 tarihli toplantısında Türk Standardı olarak kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.

Bu standardın daha önce yayımlanmış bulunan baskıları geçersizdir.

Bu standardın kabulü ile TS EN 60454-3-18: 2004 iptal edilmiştir.

Bu standardda kullanılan bazı kelime ve/veya ifadeler patent haklarına konu olabilir. Böyle bir patent hakkının belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.

İçindekiler

0 Giriş 1

1 Kapsam 1

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar 1

3 Terimler ve tarifler 2

4 Sınıflandırma ve gösteriliş 2

4.1 Basınca duyarlı yapışkanlı polietilen film şeritler 2

4.1.1 Bu standarda uygun olarak temin edilen mamuller aşağıda gösterildiği gibi sınıflandırılmalıdır: 2

4.2 Basınca duyarlı yapışkanlı polipropilen film şeritler 2

5 Özellikler 2

5.1 Isıl dayanıklılık 3

5.2 Düşük sıcaklık performansı 3

6 Deney metotları 3

7 İşaretleme, etiketleme ve ambalâjlama 3

Ek ZA 6

Atıf yapılan uluslararası standardlar ve bunlara karşılık gelen Avrupa standardları 6

Yalıtıcı şeritler - Elektriksel amaçlar için - Basınca duyarlı yapışkan şeritler - Bölüm 3: Malzeme özellikleri - Föy 12: Basınca duyarlı yapışkanlı polietilen ve polipropilen film şeritler için kurallar

0 Giriş

Bu standard, öncelikle elektriksel amaçlar için kullanılması tasarlanan, basınca duyarlı yapışkan şeritlerle ilgili bir seri standarddan birisidir.
Bu standard serisi üç bölümden oluşur:
Bölüm 1: Genel özellikler (IEC 60454-1).

Bölüm 2: Deney metotları (IEC 60454-2).

Bölüm 3: Malzeme özellikleri (IEC 60454-3).
Bu standard, IEC 60454-3’ü oluşturan föylerden aşağıdaki föyü kapsar:
Föy 12:
Basınca duyarlı yapışkanlı polietilen ve polipropilen filmden şeritler.
GÜVENLİK UYARISI
Bu standard kapsamında olan veya bu standardın içinde belirtilen metotların güvenli bir biçimde kullanılması, kullanıcının sorumluluğundadır.

1 Kapsam

Bu standard, basınca duyarlı yapışkanlı polietilen ve polipropilen filmden şeritlerin özelliklerini kapsar.
Bu standarda uygun olan malzemeler belirli performans seviyelerini sağlar. Ancak, kullanıcının belirli bir uygulama için yapacağı malzeme seçiminde yalnızca bu standard değil, aynı zamanda, söz konusu uygulamada yeterli performansı verebilmesi için gerekli olan özellikler de dikkate alınmalıdır.

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır. Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste hâlinde verilmiştir. Tarih belirtilen atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda tadil veya revizyon yapılması şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi hâlinde en son baskısı kullanılır.

EN, ISO, EN vb	Adı	TS No^¹)	Adı
No	(İngilizce)		(Türkçe)
IEC 60426 : 1973	Test methods for determining electrolytic corrosion with insulating materials	TS 5153	Yalıtkan malzemelerin oluşturduğu elektrolitik korozyonu belirlemek için deney metotları
IEC 60454-1: 1992	Specifications for pressure-sensitive adhesive tapes for electrical purposes – Part 1: General requirements	TS 49-1 EN 60454-1	Yalıtıcı şeritler – Elektriksel amaçlar için - Basınca duyarlı yapışkan şeritler – Bölüm 1: Genel özellikler
IEC 60454-2: 1994	Specifications for pressure-sensitive adhesive tapes for electrical purposes – Part 2 : Methods of test	TS 49-2 EN 60454-2	Yalıtıcı şeritler – Elektriksel amaçlar için – Basınca duyarlı yapışkan şeritler – Bölüm 2 : Deney metotları

3 Terimler ve tarifler

Bu standardın amaçları bakımından IEC 60454-1’deki tarifler uygulanır.

4 Sınıflandırma ve gösteriliş

4.1 Basınca duyarlı yapışkanlı polietilen film şeritler

4.1.1 Bu standarda uygun olarak temin edilen mamuller aşağıda gösterildiği gibi sınıflandırılmalıdır:

Tip 1: Sıcaklık indisi 90 ve en küçük beyan sıcaklığı -10 C olan mamuller.

Tip 2: Sıcaklık indisi 90 ve en küçük beyan sıcaklığı -18 C olan mamuller.

Tip 3: Sıcaklık indisi 90 ve en küçük beyan sıcaklığı -33 C olan mamuller.

Tip 4: Sıcaklık indisi 75 ve en küçük beyan sıcaklığı -10 C olan mamuller.

Tip 5: Sıcaklık indisi 75 ve en küçük beyan sıcaklığı -18 C olan mamuller.

Tip 6: Sıcaklık indisi 75 ve en küçük beyan sıcaklığı -33 C olan mamuller.
4.1.2 Mamuller, sipariş edilirken aşağıdaki gibi gösterilmelidir:
Tip 1: EN 60454-3-12-1/F-PE/90

Tip 2: EN 60454-3-12-2/F-PE/90

Tip 3: EN 60454-3-12-3/F-PE/90

Tip 4: EN 60454-3-12-4/F-PE/75

Tip 5: EN 60454-3-12-5/F-PE/75

Tip 6: EN 60454-3-12-6/F-PE/75

Not - Birkaç yapışkan sınıfı bu standarda belirtilen performans özelliklerini sağlayabileceğinden, yapışkanın özellikleri sınıflandırılmamıştır. Yapışkan tipleri, alıcı ve tedarikçi arasındaki anlaşmaya bağlı olabilir.

4.2 Basınca duyarlı yapışkanlı polipropilen film şeritler

Bu standarda göre temin edilen mamuller aşağıdaki gibi sınıflandırılmalıdır:

Tip 1: Akrilik çapraz bağlı yapışkanlı, ısıl indisi 105 olan, iki eksenli polipropilen filmin karakteristik özelliklerine sahip mamuller.

Tip 2: Kauçuk ısıl ayarlı yapışkanlı, ısıl indisi 105 olan, iki eksenli polipropilen filmin karakteristik özelliklerine sahip mamuller.
Tip 3: Akrilik termoplastik yapışkanlı, ısıl indisi 105 olan, iki eksenli polipropilen filmin karakteristik özelliklerine sahip mamuller.
4.2.2 Bu standarda göre temin edilen mamuller aşağıdaki gibi sınıflandırılmalıdır:
Tip 1: EN 60454-3-12-1/F-PP/105/A-Tx

Tip 2: EN 60454-3-12-2/F-PP/105/A-Tc

Tip 3: EN 60454-3-12-3/F-PP/105/A-Tp

5 Özellikler

IEC 60454-1’de uygulanabilen bütün özellikler, bu standarda uygun olarak temin edilen malzemeler için de geçerlidir.
Bu standarda uygun olarak temin edilen malzemelerin fiziksel ve elektriksel özellikleri, Çizelge 1 ve Çizelge 2’de verilen deney metotlarına göre deneye tâbi tutulduklarında, bu çizelgelerde verilen sınırlar içinde olmalıdır.

5.1 Isıl dayanıklılık

5.1.1 Basınca duyarlı yapışkanlı polietilen film şeritler

Müşteri tarafından talep edildiğinde, imalâtçı, IEC 60454-2, Madde 21’e göre deneye tâbi tutulduğunda, mamulün sıcaklık indisinin, Tip 1, Tip 2 ve Tip 3 için 90’dan; Tip 4, Tip 5 ve Tip 6 için 75’ten daha küçük olmadığını kanıtlamalıdır. Maruz bırakma sıcaklıkları Tip 1, Tip 2 ve Tip 3 için 100 C, 110 C ve 120 C; Tip 4, Tip 5 ve Tip 6 için 90 C, 100 C ve 110 C’tur.
Kullanılan son nokta kriteri aşağıdaki gibi olmalıdır:
- Delinme gerilimi için: 2,5 kV (metal yaprak elektrot).

5.1.2 Basınca duyarlı yapışkanlı polipropilen film şeritler

Müşteri tarafından talep edildiğinde, imalâtçı, IEC 60454-2, Madde 21’e göre deneye tâbi tutulduğunda, mamulün sıcaklık indisinin 105’ten daha küçük olmadığını kanıtlamalıdır. Maruz bırakma sıcaklıkları 120 C, 140 C ve 160 C’tur.
Kullanılan son nokta kriteri aşağıdaki gibi olmalıdır:
- Delinme gerilimi için: 1,0 kV (metal yaprak elektrot).

5.2 Düşük sıcaklık performansı

5.2.1 Basınca duyarlı yapışkanlı polietilen film şeritler

Müşteri tarafından talep edildiğinde, imalâtçı, Çizelge 3’e göre deneye tâbi tutulduğunda, şeridin düşük sıcaklık performansının aşağıda verilen en düşük sıcaklık beyan değerlerine uygun olduğunu kanıtlamalıdır.
Tip 1, Tip 4: -10 C.

Tip 2, Tip 5: -18 C.

Tip 3, Tip 6: -33 C.

6 Deney metotları

Bütün deneyler, IEC 60454-2’de verilen ilgili maddelere uygun olarak yapılmalıdır.

7 İşaretleme, etiketleme ve ambalâjlama

Başkaca belirtilmedikçe, bütün işaretlemeler, etiketlemeler ve ambalâjlamalar IEC 60454-1’e uygun olmalıdır.
Çizelge 1 - Bütün tipler için özellikler

Özellik	IEC 60454-2’ de Madde no	Birim	Özellikler
Kalınlık	4	mm	İmalâtçının anma değeri  0,025 mm veya  % 20, hangisi büyükse
Genişlik	5	mm	IEC 60454-1, Madde 7.2.1
Uzunluk	6	m	IEC 60454-1, Madde 7.3
Elektrolitik korozyon : - (23  2) C sıcaklık ve bağıl nemi % (93  2) olan ortamnda 24 saat sonra yalıtım direnci, veya - Gözle muayene	7.5 7.6	/25 mm genişlik Yoktur	En az 1 x 10¹⁰ Derecesi en az A 1,4 kadar iyi olmalıdır (IEC 60426, Çizelge 1)
Isıl dayanaklılık	21		Madde 5.3

Çizelge 2 – Çeşitli tipler için özellikler

Özellik	EN 60454-2’nin ilgili maddesi	Birimler	Polietilen						Polipropilen
Özellik	EN 60454-2’nin ilgili maddesi	Birimler	Tip 1	Tip 2	Tip 3	Tip 4	Tip 5	Tip 6	Tip 1	Tip 2	Tip 3
Çekme dayanımı	8	N/10 mm genişlik	Şerit kalınlığı-nın mm’si başına 100 dakika	Şerit kalınlığının mm’si başına 100 dakika	Şerit kalınlığının mm’si başına 100 dakika	Şerit kalınlığının mm’si başına 100 dakika	Şerit kalınlığının mm’si başına 100 dakika	Şerit kalınlığının mm’si başına 100 dakika	Şerit kalınlığının mm’si başına 500 dakika	Şerit kalınlığının mm’si başına 500 dakika	Şerit kalınlığının mm’si başına 500 dakika
Kopmada uzama	8	%	150 dakika	150 dakika	150 dakika	150 dakika	150 dakika	150 dakika	50 dakika	50 dakika	50 dakika
Çeliğe yapışma	11	N/10 mm genişlik	1,5 dakika	1,5 dakika	1,5 dakika	1,5 dakika	1,5 dakika	1,5 dakika	2,2 dakika	2,6 dakika	1,8 dakika
Gevşeme deneyi - Kürlenme sıcaklığında - Oda sıcaklığında	15 15.5.2’ye göre 15.5.1’e göre	mm mm	- -	- -	- -	- -	- -	- -	2 en yüksek -	2 en yüksek -	2 en yüksek -
Desteğe yapışma	11	N/10 mm genişlik	1,0 dakika	1,0 dakika	1,0 dakika	1,0 dakika	1,0 dakika	1,0 dakika	-	-	-
Delinme gerilimi - Oda sıcaklığında - Nem şartlandırmasın-dan sonra	17 18	kV/mm kV/mm	40 dakika 30 dakika	40 dakika 30 dakika	40 dakika 30 dakika	40 dakika 30 dakika	40 dakika 30 dakika	40 dakika 30 dakika	45 dakika 45 dakika	45 dakika 45 dakika	40 dakika 40 dakika
Düşük sıcaklıkta taıyıcıya yapışma (Deney sıcaklıkları için Çizelge 3’e bakılmalıdır)	12	N/10 mm genişlik	1,5 dakika	1,5 dakika	1,5 dakika	1,5 dakika	1,5 dakika	1,5 dakika	-	-	-
Suya daldırıldıktan sonra taşıyıcıya yapışmanın sıyrılması	13	N	10 dakika	10 dakika	10 dakika	10 dakika	10 dakika	10 dakika	-	-	-

Çizelge 3 – Düşük sıcaklık performansı

Düşük sıcaklık sınıfı	EN 60454-2, Madde 9 için sıcaklıklar	EN 60454-2, Madde 12 için sıcaklıklar
-10 C	(-181) C	(-101) C
-18 C	(-261) C	(-181) C
-33 C	(-401) C	(-181) C

Ek ZA

Atıf yapılan uluslararası standardlar ve bunlara karşılık gelen Avrupa standardları

Bu standardda ve/veya dokümanda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır. Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. Tarih belirtilen atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standardın tarihinin belirtilmemesi halinde ilgili standardın en son baskısı kullanılır (düzeltmeleri dahil).

Yayın	Yılı	Başlık	EN/HD	Yılı
IEC 60426	1973	Test methods for determining electrolytic corrosion with insulating materials	-	-
IEC 60454-1	1992	Specifications for pressure-sensitive adhesive tapes for electrical purposes Part 1: General requirements	EN 60454-1	1994
IEC 60454-2	1994	Specifications for pressure-sensitive adhesive tapes for electrical purposes Part 2: Methods of test	EN 60454-2	1995

1⁾ TSE Notu : Atıf yapılan standardların TS numarası ve Türkçe adı 3. ve 4. kolanda verilmiştir.  işaretli olanlar bu standardın basıldığı tarihte İngilizce metin olarak yayımlanmış olan Türk Standardlarıdır.