Ana səhifə

Madde 1 – (Değişik birinci fıkra : 20/5/2002-2002/4222 K.)


Yüklə 244 Kb.
səhifə1/2
tarix18.07.2016
ölçüsü244 Kb.
  1   2
MİLLİ MÜDAFAA MÜKELLEFİYETİ TÜZÜĞÜ
Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 22/6/1940 No : 2/13765

Dayandığı Kanunun Tarihi : 7/6/1939 No : 3634

Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi : 27/6/1940 No : 4546

Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 3, Cildi: 21 S. 774
BÖLÜM : 1

Umumi hükümler

Madde 1 – (Değişik birinci fıkra :20/5/2002-2002/4222 K.) Seferberlik ve savaş hali ile bu hallerin henüz ilan edilmemiş olduğu ancak savaşı gerektirebilecek bir durumun meydana geldiği gerginlik ve kriz dönemlerinde yapılacak seferberlik hazırlıkları ile kıtaların toplanması esnasında, alelade vasıtalarla temin edilemeyen bütün askeri ihtiyaçları veya hizmetleri, 7/6/1939 tarihli ve 3634 sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanunu ile bu Tüzük hükümleri dairesinde vermeye veya yapmaya her şahıs borçludur.

Milli Müdafaa mükellefiyetinin tatbikına başlanacağı ve nihayet bulduğu tarihler ve bu mükellefiyetin tatbik sahası İcra Vekilleri Heyeti karariyle tayin ve ilan olunur.



Madde 2 – Milli Müdafaa Mükellefiyeti, mükelleflerin kudret ve kabiliyeti ve mevcut menbaları gözönüne alınarak adil bir nispet dairesinde tevzi edilir. Her teklif yazılı ve imzalı kağıtlarla yapılır. Bunlarda mükellefiyetin mahiyeti, miktarı ve mümkün oldukça devam müddeti gösterilir. Yapılan mükellefiyete karşı bir makbuz verilir.

Madde 3 – Kanunda yazılı istisnalardan başka verilen her şey veya yapılan her hizmet için sahibine değerince tazminat verilir.

Madde 4 – Şahsi mükelleflere verilecek vazifelerin tayininde bunların yaşları, cinsleri, sanat ve meslekleri, sıhhat, kabiliyet ve istidatları gözönünde bulundurulur.

On beş yaşını bitirmemiş olanlarla 65 yaşını tamamlamış olanlar ve malül ve sıhhati muhtel olanlarla bakıma muhtaç çocuğu olan ve gebe bulunan kadınlarşahsi mükellefiyete tabi tutulamazlar.



Madde 5 - On iki yaşını bitirmemiş olan çocuklar bakıma muhtaç sayılır.

BÖLÜM : 2



Mükellefiyet tatbikını istemeğe salahiyetli makamlar ve vazifeleri

Madde 6 – Mükellefiyet tatbikını istemeğe salahiyetli askeri makamlar şunlardır:

a) Milli Müdafaa Vekaleti,

b) Müstakil tugay komutanlıkları ile daha üst komutanlıklar (Deniz, hava dahil)

c) a ve b fıkralarında yazılı makam sahiplerinin salahiyetli kılacakları kendi levazım başkanları ve müfrez birlikler komutanları.



Madde 7 – Bir mükellefiyet dairesinde aynı zamanda muhtelif kıtalar (Kara, deniz, hava) bulunduğu takdirde mükellefiyet emirleri bunların cümlesine komuta etmek salahiyetini haiz komutan tarafından verilir.

Milli Müdafaa Vekaletince Ordunun umumi ihtiyaçları için konulan mükellefiyetlere Vekaletin müsaadesi olmadıkça başka makamlarca el konamaz.



Madde 8 – Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyonu bulunmıyan yerlerde mükellefiyetin acele tatbikına zaruret hasıl olup da usulü dairesinde Komisyona müracaata imkan olmıyan haller müstesna olmak üzere mükellefiyet emirleri daima Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyonlarına hitaben verilir.

Madde 9 – Milli Müdafaa Mükellefiyeti emrini alan Komisyon Reisi derhalKomisyonu içtimaa davet eder ve aza derhal toplanır. Komisyonda kanunun 8 inci maddesinde yazılı nisap temin olunamadığı ve iş de acele olduğu takdirde keyfiyetin bir zabıt varakasiyle tevsik olunması üzerine mükellefiyet, Komisyon Rei-sinin yardımiyle, ciheti askeriyece doğrudan doğruya tatbik ve temin olunur.

Madde 10 – Bir mahalde Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyonu veya tali komisyon bulunmaz veyahut bir mükellefiyetin acele tatbikıne zaruret hasıl olup da bu komisyonlara müracaat mümkün olmazsa mükellefiyeti doğrudan doğruya tatbika salahiyetli olan makam veya mükellefiyet emrini hamil memurlar, mahalli belediye- den veya köy ihtiyar heyetinden ve bunlar da bulunmadığı takdirde o yerin halkından birine müracaatla mükellefiyet tatbik olunacak şeylerin doğrudan doğruya ahaliye tevzii için kendisine yardım edilmesini ister.

Madde 11 – Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyonu talep olunan şeyin kendimenbalarının fevkinde olduğunu beyan ederse evvel emirde kendi menbalarının müsaade ettiği miktarı vermeğe mecburdur. Bu halde ciheti askeriye bunu tahkik vetesbit eder. Bildirilen miktardan fazlası meydana çıkarılacak olursa ancak ihti- yaç miktarına el koyar ve saklayanlar hakkında takibat yapılmak üzere merciine bildirir.

Muztar haller haricinde bir ailenin ve ziraat hayvanlarının yeni istihsalzamanına kadar olan yiyeceklerine mükellefiyet tatbik olunamaz.

Bu halleri oradaki en büyük komutan tayin eder.

Madde 12 – Mükellefiyet emrini hamil bir müfreze komutanı emrindeki kıtanıniaşesini gittiği mahalde mükellefiyet yoliyle temin zaruretinde kalırsa aldığı erzakın kaç günlük olduğunu ve nizami istihkakın neden ibaret bulunduğunu vere-ceği mükellefiyet karnesine yazar.

Madde 13 – Müstesna hallerde müfrez bir kıta komutanı mükellefiyet karnesini hamil olmadığı halde emrinde bulunan insan ve vasıtaların yevmi istihkaklarını icabında şahsi mesuliyeti altında ve şahsi senediyle mükellefiyet yoliyle alır ve keyfiyeti derhal üstüne bildirir.

Madde 14 – Kısmi veya umumi seferberlik haline münhasır ve müstesna olarak, Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanununun 9 uncu maddesindeki şerait altında,bir deniz kuvvetine veya hali infiradda bir harb gemisine komuta eder,her denizsubayı gemisine ve maiyetindeki insanlara kati surette lüzumlu olan ihtiyaçlarımükellefiyet yoliyle tedarik edebilir.

Madde 15 – Umumi seferberlikte bir deniz kuvveti komutanı zaruret halinde her zaman ve her yerde tüccar gemilerine vesair deniz ve hava vasıtalarına bütün malzeme, teçhizat, hamule ve eşhas ve mürettebatiyle birlikte mükellefiyet koyabilir.

Madde 16 – 6 ncı madde mucibince mükellefiyet tatbikini istemeğe salahiyet-li olanlar bu iş için tavzif edecekleri subay ve memurlara mükellefiyet karneleri verirler.

Madde 17 – Kanunun 5 inci maddesi mucibince harb mevkilerinde kalan ahalinin ihtiyacını temin için mükellefiyet tatbik edilmek lazımgelirse komutan tarafından valiler, kaymakamlar ve nahiye müdürleri veya belediye reisleri memuriyetleri mıntakası dahilinde bu mükellefiyetin usulü dairesinde mükellefiyet komisyonları vasıtasıyla tatbik ettirilmesine memur edilebilirler. Bu halde işbu memurlara matbu evraktan lüzumu kadar verilir.

Madde 18 – 6 ncı maddenin c fıkrasında yazılı makam sahipleri icraatımütaakip ellerinde kalan mükellefiyet karnelerini ve diğer matbu evrakı derhal kendilerine salahiyet vermiş olan makama iade ederler.

BÖLÜM : 3



Mükellefiyet tatbik eden komisyonlar ve bunların ihzari ve icrai vazifeleri

Madde 19 – Kanunun 8 inci maddesinde teşekkül tarzları ve vazifeleri gösterilen Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyonları her vilayet ve kaza merkezindeve tali komisyonlar ise nahiye ve köylerde bulunur.

Madde 20 – Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyonlarının kırtasiyesi Dahiliye Vekaletince temin edilir. Seferi matbu evrakı Milli Müdafaa Vekaletinden gönderilir.

A - Hazarda ihzarı ve ihsai vazifeler

Madde 21 – Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyonlarının hazarda yapmakla mükellef oldukları ihzari ve ihsai tetkikler biri tahrir ve tesbit, diğeri teftiş ve tetkik olmak üzere iki kısımdan ibarettir.

Madde 22 – Tahrir ve tesbit,senede bir defa olarak Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyonları tarafından yapılır:

Bu işe esas olmak üzere Milli Müdafaa Vekaletince gönderilen cetvellerde müfredatı yazılı maddelerden kaza dahilinde hangilerinin ne miktarda mevcut ol-duğu ve istihsal edildiği Ticaret, Sanayi ve Ziraat Odalarında mevcut malümattan ve İstatistik Umum Müdürlüğünce tanzim edilen istatistiklerden, Maliye, Belediye, Gümrük ve İnhisarlar İdarelerinde ve M. M. Mükellefiyeti Komisyonlarındaki nakil vasıtaları kayıtlarından, Sıhhat Müdürlüğünden ve icabında bütün Devlet teşkilatından istifade etmek suretiyle tahrir ve tesbit olunur.



Madde 23 – Her kazada esaslı tetkikat neticesi vücude getirilecek olan bucetveller dört nüsha olarak tanzim olunur. Ve altları M. M. Mükellefiyeti Komisyonunca tasdik edildikten sonra bir nüshası Komisyonda alıkonur. Diğer üç nüshası da kazalardan vilayetlere gönderilir. Vilayetler kazalardan aldığı cetvellerin birer tanesini merkez kazasına ait cetvelle birlikte Milli Müdafaa Vekaletine gönderir. Üçüncü nüshaları vilayet M.M. Mükellefiyeti Komisyonlarında saklanır. Dördüncü nüshaları da topluca mıntakasında bulunduğu kolordu komutanlıklarına gönderilir. Cetveller muhteviyatı (Ton, aded, kangal, metre mikabı ilh...) olmak üzere açıkca gösterilmeli ve seferberlik hazırlıklarını aksatacak olan hiç bir şüphe ve muhabereye meydan verilmemelidir.

Madde 24 – İşbu cetvellerdeki bütün kuyudat ve malümat mahrem tutulur ve mahrem saklanır.

Madde 25 – Komisyonlar cetvelde yazılı maddeleri şu ana hatlar dairesinde tanzim ve tesbit ederler.

a) Ticaret odalarında sınıf ve dereceleri malüm olan tacirlere, şirketlere ve şahıslara, fabrikalara, imalathanelere ve toptancılara ait mağaza, depo, ambar, silolarda ve hallerde stok halinde mevcut yiyecek, giyecek ile her türlü teçhizat, mayi mahruk yağlar, kauçuk ve inşaat vesaire malzemesi gibi her nevi maddeler (Gümrük, rıhtım, banka, demiryolları depo ve ardiyeleri dahil,)

b) Şirketlere ve şahıslara ait su ve hava nakil vasıtaları ve canlı cansız kara nakil vasıtaları ve bunların tip, kabiliyet ve miktarları,

c) Makine, fabrika alat ve edevatı ve her nevi sanata mütaallik tezgah ve takımlar,

d) Sıhhi ve baytari hususlara ait istihsal yerleri, ecza ve ilaç depoları ve eczaneler.

Madde 26 – Tahrir ve tesbitte mevcut olan mevat ve malzeme yurt kaynaklarını bilmek bakımından esastır. Ayrıca matbu cetvellerin mahsus hanesindeki "her zaman bulunan miktar" ise tahavvülata uğramıyacak tarzda hesap edilerek doldurulur.

Madde 27 – Nerede bulunursa bulunsun Devlete ait maddeler ve malzeme tesbitten hariç bırakılır.

Madde 28 – Komisyonlar tahrir ve tesbit muamelesine her sene 1 inci Teşrin ayı başında başlarlar ve bu muameleyi nihayet bir buçuk ay içinde bitirirler. Valiler vilayetlerine ait tahrir ve tesbit cetvellerini İkinci teşrinin 15 inde postaya vererek M. M. Vekaletine gönderir. Hasat zamanları erken olan vilayetlerde hasadı mütaakip tahrir ve tesbit muamelesi yapılır.

Madde 29 – Her üç ayda bir M. M. Mükellefiyeti Komisyonları ellerinde bulunan tahrir ve tesbit cetvellerinde yazılı maddelerin ne miktar artıp eksildiğini aynı menbalardan teftiş ve tetkik ederler.

Bir yangın veya ticaret terki, ihracat ve ithalat gibi sebeplerle vuku bulan artıp eksilişin mucip sebepleri cetvelin mahsus sütunlarına yazılarak ve bu hale dair komisyonca meşruhat verilerek mezkür cetvelin bir sureti nihayet 15 Nisana kadar Milli Müdafaa Vekaletine gönderilmiş bulunur.

Yukarıda yazılı olanlardan başka Milli Müdafaa Vekaleti lüzum gördüğü zaman- larda da tahrir ve tesbit işini yaptırır.

B - Canlı cansız kara nakil vasıtalarında ihzari ve ihsai vazifeler

Madde 30 – Nakil vasıtalarının ne zaman ve ne şekilde tahrir edileceği Milli Müdafaa Vekaleti tarafından zamanında Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyonlarına bildirilir. Tahrir için lazım olan cetvel ve defterler ve harcırahlar Milli Müdafaa Vekaletince temin edilir.

Madde 31 – Nakil vasıtalarının tahrir emrini alan Milli Müdafaa mükellefiyeti komisyonu kanunun 23 üncü maddesinde yazılı tahrir heyetini tesbit eder. Bir komisyon mıntakasında temin edilemiyen veteriner ve mütehassıslar diğer komisyon mıntakalarındaki sivil ve askeri veteriner ve mütehassıslardan alınmak suretiyle temin edilir. Veteriner bulunmadığı takdirde atlı sınıflardan subaylar verilir. Tahrir heyetlerinin tesbit ve kurulmasında mahallinden tedarik edilemeyen veteriner ve mütehassıslar kolorduca tamamlanır.

Madde 32 – Tahrir heyetlerinin muayyen olan günde toplanma yerinde bulunmamalarından ve nakil vasıtalarının bu yerlerde bulundurulmamasından alakalı mülkiye memurları mesuldür.

Nakil vasıtalarını mazeretsiz getirmeyenler hakkında tahrir heyeti ve ihti-yar heyeti müşterek mazbata yaparak kanuni takibat yapılmak üzere Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyonuna verirler.



Madde 33 – Nakil vasıtaları tahrir yerlerine her türlü teçhizatları, koşumları ve yedek parçalariyle birlikte getirilir. Ve tahrir cetvellerine vasıtalarla birlikte bunlar da yazılır. Noksanları işaret edilir.

Madde 34 – Kanunun 24 üncü maddesi mucibince yapılacak tahrirlerde bir toplanma yerinde bulunan yabancı köylülerin ve bunlara ait nakil vasıtalarının yerleştirilmemesinden ve bu esnada toplanma yeri civarındaki mezruat ve sairenin muhafaza edilmemesinden idare memurları mesuldür.

Madde 35 – Tahrir heyetleri toplanma yerine getirilen bütün nakil vasıtalarını (Orduya elverişli olan, orduya elverişli olmayan ve istisna edilen) suretinde üç kısma ayırırlar.

Hayvanlar:

Madde 36 – Hayvanlardan aşağıdaki arızaları göstermiyenler orduya elverişli addolunur. Bu arızalarla malül olanlarla, yaş haddinden fazla olanlar elverişli olmayan kısma ayrılır.

I - Topallığı mucip derecede kemik şişleri, tedavi ve ıslahı gayri kabil ayak hastalıkları, müzmin çıkıklar,

II - Beli salık (Sayı katan), sar'a, illeti sükün, kornaj,

III - İki gözü kör,

IV- Alelümum fıtıklar, soluğan (Rie anfizemi,)

V - Dişleri çiğneme (Madığ) fiiline mani derecede gayri muntazam fazla miktarda papağan ve noksan olanlar ve dilleri nısfından tamamen kesik olanlar.



Madde 37 – Hayvan Sağlık Zabıtası Kanununun tesbit ettiği hastalıklardan, beygir, katır ve eşeklerde ruam ve marazı cima ile malül bulunanlar tahrir edilmez ve orduya alınmazlar. Mahalli hükümete ihbar edilirler.

Lenfanjit, gurm, uyuz, piroplazmoz, şarbon ile malül bulunanlar tahrir olunurlar. Şifayab olduktan ve karantine müddetini ikmal ettikten sonra orduya alınırlar.

Çift tırnaklı hayvanlardan sığır ve mandalarda: sari sıktı cenin veya tederrün ile malül bulunanlar tahrir edilmez ve orduya alınmazlar. Mahalli hükümete ihbar edilirler. Hummai kulai "Şap", şarbon, arazi cemre, sari muhiti zatürrie, piroplazmoz, pastörelloz, uyuz veya barbon ile malül bulunanlar tahrir edilirler. Şifayap olduktan ve karantine müddetini ikmal ettikten sonra orduya alınırlar.

Develerde: Çiçek ve uyuz ile malül olanlar tahrir olunurlar. Şifayap olduktan ve karantine müddetini ikmal ettikten sonra orduya alınırlar.

Kuduza musap olan hiç bir nevi ve cins hayvan tahrir edilmez ve orduya alınmaz. Mahalli hükümete ihbar edilir.

Her nevi at ve öküz arabaları ve kızaklar:

Madde 38 – Kullanılamıyacak derecede hurda olan ve esaslı kısımları bulunmayan arabalar ve kızaklar orduya elverişli değildir. Ufak tefek tamirlerle kullanılabilecek nakil vasıtaları orduya elverişli hanesinde gösterilir. Ve noksanları tesbit edilir.

Madde 39 – Bir arabanın vaziyetinin tesbitinde aşağıdaki esasların gözetilmesi lazımdır.

a) Sandık kısmında :

Yan, ön ve arka kapaklariyle taban tahtalarının yükü taşıyabilecek şekilde olması.

b) Ön kısımda :

Ok, boncuk ağaçları ve haç ağacı, ön, üst ve alt yastıkları ve bunların birbirine bağlanma demir ve çemberleri bulunması, ön dingilin parçasız ve eksiz ve dingil başının poyrasına uygun olması, tekerlek başlığı, parmaklar ve ispitlerin taban demirinin tam olması.

c) Orta kısmında :

Makas ağacı ve özek ağacının sağlam olması.

ç) Arka kısmında :

Alt ve üst yastıklar, arka tekerlek teferruatı kullanılacak bir şekilde ve noksansız olması.

Motörlü vasıtalarda :

Madde 40 – Motörlü nakil vasıtalarından çok kulanılmış ve tamir edilmiyecekderecede eskimiş olanlar orduya elverişli olmayan hanesinde gösterilir ve ne için bu işe yaramaz oldukları hizalarına işaret edilir.

Madde 41 – Kanunun 30 ve 40 ıncı maddelerinde gösterilen hayvan, araba ve motörlü nakil vasıtarı da tahrir edilir ve cetvelin istisna hanesinde gösterilir.

Madde 42 – Tahrir edilen her nakil vasıtası sahibine bir vesika verilir. Nakil vasıtaları sahipleri bu vesikaları her soruluşta göstermeğe mecburdurlar.

Madde 43 – Bütün nakil vasıtaları tahrir edilirken şu esaslar göz önünde tutulur :

1 - Bir köy veya mahalledeki nakil vasıtalarından her şahsa ait olan nakil vasıtaları bir arada yazılır.

2 - Motörlü nakil vasıtaları cins ve markalariyle arabalar cins ve vasıflariyle, beygirler ve katırlar cins, hizmet ve eşkalile, manda, öküz ve eşeklerle deve ve taylar adeden deftere geçirilir. Top çeken öküz ve mandalar ayrıca eşkalile yazılır.

3 - (Değişik :20/5/2002-2002/4222K.) Tahrir cetveline evvela en çok nakil vasıtasına sahip olanlar ve sonra sırasıyla daha az vasıtaya sahip olanlar kaydedilir. Milli müdafaa mükellefiyeti komisyonundaki deftere de bu sıra ile geçirilir. Seferberlik ve savaş hali ile bu hallerin henüz ilan edilmemiş olduğu ancak savaşı gerektirebilecek bir durumun meydana geldiği gerginlik ve kriz dönemlerinde de mükellefiyet bu sıra üzerinden tatbik edilir.



Madde 44 – Arabalar ile motörlü nakil vasıtaları Belediye kayıtlarından da istifade edilerek tahririn doğruluğu kontrol ve temin edilir.

Madde 45 – Tahrir bittikten sonratahrir cetvellerinin altı tahrir heyetleri tarafından mazbata halinde tasdik edilir. Tahrir cetvelleri Milli Müdafaa mükellefiyeti komisyonu azaları tarafından dahi mazbata halinde tasdik edildikten sonra M.M. mükellefiyeti komisyonundaki kütük defterine geçirilir.

Madde 46 – Tahrir yapılmıyan senelerde tahrir heyetleri erlerin son yoklama zamanında merkeze gelen köy ihtiyar heyetlerinin seçecekleri adamları ve merkezde bu işleri gören belediye memurları Milli Müdafaa mükellefiyeti komisyonuna çağrılır ve aşağıdaki yazılı işler yapılır.

a) Telef ve harap olanlarla başkasına devir vesair sebeplerle elden çıkarılan nakil vasıtalariyle yeniden alınan nakil vasıtaları defter üzerinde düzeltilir. (Bu değişiklikleri kayıt için kütük defterleri yazılırken her şahsa ait hanede kafi boşluk bırakılmak lazımdır.)

b) Tahrir zamanında her hangi sebeple yazılamayan vasıtalar yeniden kaydedilir.

c) O senenin II nci Kanunu başında kanunun 25 inci maddesinde yazılı asgari yaş haddine giren hayvanları tahrir esaslarına göre tesbit ve kütük defterine kaydedilir.



Madde 47 – Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyonları her sene II nci Kanununbaşına ait ve nümunesine göre dolduracakları nakil vasıtaları kuvve cetvelini askerlik şubelerine verirler.

Madde 48 – Köylerde ve belediye teşkilatı olmayan yerlerde ihtiyar heyetleri ve belediye teşkilatı olan yerlerde kanunun 27 nci maddesinde yazılı belediye memurları, mıntakalarında bulunan nakil vasıtalarının nümunesine göre bir kütük defterini tutarlar ve değişiklikleri bu defterini tutarlar ve değişiklikleri bu defterin mahsus hanelerine işaret ederler.

Madde 49 – Askerlik şubeleri seferi nakil vasıtaları ihtiyaç cetvellerini nümunesine göre doldurarak M.M. Mükellefiyeti Komisyonlarına hazar vaktinde verirler ve aynı zamanda M.M. Mükellefiyeti Komisyonu mıntakasından alınacak bütün nakil vasıtalarının yüzde nispetini de bildirirler.

Madde 50 – M.M. Mükellefiyeti Komisyonu bu cetvelleri alınca hemen içtima ederek istenilen nakil vasıtalarını şubeden verilen nispet dahilinde köy ve mahallelere taksim eder. Bu suretle her köy ve mahalleden aynı yüzde nispeti dahilinde

nakil vasıtası almak suretiyle her hangi bir mıntıkanın daha ağır bir mükellefiyete tabi tutulmamasını temin eder.



Madde 51 – Her köy ve mahalleden alınacak nakil vasıtaları miktarı tesbitedildikten sonra kütük defterlerindeki sıra numarasına göre lüzumu kadar nakil vasıtasına mükellefiyet tatbik edilir. Mükellefiyet tatbik edilecek nakil vasıtaları için nümunesine göre her şahıs namına bir (Vesait celp pusulası) ve her köy için de bir (Getir emri) doldurulur.

C - Nakil vasıtalarına ve teferruatına kıymet takdiri

Madde 52 – M. M. Mükellefiyeti Komisyonları her sene II nci Kanunun başında her nevi at ve öküz arabalarıyla bunların koşum takımları ve teçhizatına ve hayvanların eğer, semer, hamut, keçe, çul, yular vesair teçhizatına mahsus olmaküzere nümunesine göre bir fiyat cetveli tanzim ederek askerlik şubeleri vasıtasıyla askerlik dairelerine gönderirler. Askerlik daireleri mıntakalarındaki komisyonlardan gelen fiyat cetvellerine göre vasati bir fiyat tesbit ederler. Bu vasati fiyat cetvelinin birer sureti komisyonlara ve Milli Müdafaa Vekaletine gönderilir. Bu fiyatlar tazminata esas olur.

Madde 53 – M. M. Mükellefiyeti yolu ile alınacak 10 yaşından aşağı muhtelifcins hizmet hayvanlarının bedeli: evsafına, ırklarına, hizmetlerine, teşekkülat, kudret ve beden ölçülerine ve rayici beldeye nazaran bir evvelki senenin mubayaasının vasati fiyatları ve ileriki senenin rayicine göre beş yaşındaki hayvanın kıymeti esas tutularak on yaşından aşağı olan hayvanların fiyatı tayin ve yeni sene bütçesine dercedilir.

On yaşında ve daha yukarı yaştaki hayvanlara gelince:

1 - Aynı ebad dahilinde olup yaşları 10, 11 ve 12 olanlar için bütçeye konulan fiyattan % 25 nispetinde; yaşları 13 ve daha yukarı olanlar için bütçedeki fiyatlardan % 60 a kadar tenzilat yapılır.

2 - (Değişik: 24/12/1942 - 2/19214 K.) Komisyona getirilen muhtelif cins hizmet hayvanlarından faaliyet, seyir ve hareketi cüzi şekilde bozacak amudiyet bozukluğu, topallığı mucip olmıyan sert kemik şişleri (Süro, form, eparven) ve yumuşak şişler (Molet, Vasigom) ve nişane terk etmiş dağlar gibi muayyebat gösterenler için komisyonca takdir olunacak bir miktar para indirilebileceği gibi; Ziraat Vekaletince damızlığa ayrılmayıp satılmasına müsaade edilmiş safkan Arap, safkan İngiliz ve safkan Angloarap hayvanları ve yarışlarda muvaffak olmuş veharalardan satılmış veya dışarıdan getirilmiş safkan veya yarımkan fevkalade vasıfları haiz hayvanlar da % 25 den fazla olmamak şartıyla komisyon tarafından daha yüksek fiyatla alınabilir.

Komisyonca takdir edilen kıymet % 25 den ziyade ise bu gibi hayvanlar ancak Milli Müdafaa Vekaletinin tasvibi ile alınabilir.

3 - Mübrem teçhizatlariyle beraber alınan vasıtaların kıymetine bu teçhizatın fiyatları ilave edilir.



Ordu ihtiyacı için Milli Müdafaa Mükellefiyeti yoluyla alınacak hayvanların

asgari beden ölçüleri
Hayvanın hizmeti Nev'i Beden yüksekliği Göğüs çevresi

Süvari saf bineği Beygir 1,43 en aşağı 1,60 en aşağı

Topçu bineği " 1,40 " " 1,57 " "

Sair binekler " 1,38 " " 1,53 " "

Sahra top (Çengel

ve şıvgar) " 1,50 " " 1,70 " "

Sahra top (Dip) " 1,55 " " 1,75 (Ağırlığı en aşağı 500 kilo)

Dağ top Katır 1,43:1,50 " " 1,63 en aşağı

Süvari Mt. Beygir 1,35 " " 1,50 " "

Nakliye koşumu " 1,30 " " 1,47 " "

Nakliye koşumu Katır 1,30 " " 1,47 " "

Makineli tüfek ko-

şumu Beygir 1,30 " " 1,45 " "

Makineli tüfek ko-

şumu Katır 1,30 " " 1,45 " "

Mekkari Beygir 1,30 " " 1,42 " "

" Katır 1,30 " " 1,42 " "

Madde 54 – Mükellefiyet yoluyla ordunun istediği şartları haiz, alınacak motorlu0 vasıtaların kıymetleri, teferruat ve yedek bedelleri hariç olmak üzere yeni olarak alındıklarına göre bütçede gösterilen fiyat esas tutularak ve bu tarihten itibaren geçen müddet ve mükellefiyet yoluyla alındığı tarihteki yenilik ve kullanılma bakımından vasıfları ve durumları tesbit edilerek aşağıdaki tarzda kıymet takdir olunur:

I - Yapılışları tarihinden itibaren iki sene geçmeyenlerin kıymeti bütçeye konulan esas kıymetinden % 5 den % 25 e kadar;



II - Yapılışları tarihinden itibaren 2, 3, 4 sene geçmiş olanların kıymeti, bütçedeki esas kıymetinden % 25 den % 60 a kadar;

III - Yapılışları tarihinden itibaren beş sene ve daha fazla geçmiş olanların kıymeti, bütçedeki esas kıymetinden % 60 dan % 80 e kadar tenzilat yapılmak suretiyle tayin olunur.

Motorlu vasıtalardan kullanıldıkları müddete nazaran normalden fazla yıpranmış ve iyi bakılmamış olduğu mütehassıs heyetçe tesbit edilenler için durumuna göre bir sonraki dereceye ait nispetler dahilinde kıymet takdir olunur.

Bu vasıtalar:

a) Bir yedek tekerlek (Lastikli)

b) Bir lastik pompası (Havalı lastikler için)

c) Bir gres pompasıç) Bir İngiliz anahtarı

d) Bir buji anahtarı

e) Bir jant somun anahtarı

f) Bir lastik levyesi (Havalı lastikler için)

g) Dört tane tek ve çift ağızlı anahtar

ğ) Bir miçiko veya kriko

Gibi mevcut teferruat ve diğer yedekleriyle birlikte alınır. Bunların komisyonca takdir edilen kıymetleri esas kıymete ilave olunur.

Tamiri kabil motörlü vasıtalar takdir edilen kıymetten tamir masrafları tenzil edilmek suretiyle orduya alınırlar. Tamiri gayri kabil olanlar alınmazlar. Teçhizatları, koşumları ve yedek parçaları eksik olarak veya matlup vasıfları haiz olmayarak getirilen nakil vasıtalarının bu noksanları M. M. mükelle- fiyeti komisyonları tarafından ikmal edilir.

Komisyon bütçeye konulan kıymetten yüzde yirmi beşten fazla olmamak şartiyle daha yüksek fiyatla motörlü vasıta alabilir.

Komisyonca takdir edilen kıymet yüzde yirmi beşten ziyade ise, Milli Müdafaa Vekaletinin muvafakati alınmak lazımdır.



Arabalarda:
  1   2


Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©atelim.com 2016
rəhbərliyinə müraciət