PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII
GIMNAZJUM NR 1 W TURKU
ZGODNY Z ROZPORZĄDZENIEM MEN
(DZ.U. NR 4 POZ.17 Z 15. 01.2009 R.)
(DZ. U. POZ. 843 Z 15. 06. 2015 R. )
I
Przedmiotowy System Oceniania z historii jest zgodny
z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania Gimnazjum nr 1 w Turku.
II
-
Na początku roku szkolnego uczniowie zostają poinformowani o zakresie wymagań z historii, obowiązującym w danym roku (zakres wiadomości i umiejętności, które trzeba mieć opanowane na koniec roku szkolnego) oraz o sposobie i zasadach oceniania.
-
Nauczanie historii w Gimnazjum nr 1 w Turku odbywa się na podstawie programu „Śladami przeszłości” wydawnictwa Nowa Era.
-
Na początku każdego semestru nauczyciel określa ilość ocen, które otrzyma uczeń za:
-
prace klasowe - 2
-
sprawdziany - 1-2
-
zadania domowe - 1
-
referaty - 1
-
odpowiedzi ustne - 1-2
-
pracę na lekcji - 1-2
-
O zakresie prac klasowych i dokładnym ich terminie uczniowie zostają powiadomieni z tygodniowym wyprzedzeniem.
-
Nauczyciel przedmiotu informuje uczniów i określa zakres oraz terminy wykonania prac domowych, referatów.
III
-
Skala ocen jest zgodna z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania.
-
Oceny śródroczne uwzględniają oceny cząstkowe wystawione uczniom za wiedzę i umiejętności z form aktywności obowiązujących w danym semestrze.
-
O ocenie śródrocznej i końcoworocznej decyduje hierarchia ważności ocen:
-
praca klasowa
-
sprawdzian wiadomości
-
odpowiedź ustna
-
zadania domowe
-
aktywność na lekcjach
Sukcesy w konkursach i olimpiadach wpływają na podwyższenie oceny z przedmiotu.
IV -
Poziom opanowania wiedzy i umiejętności z poszczególnych przedmiotów określonych programem nauczania ocenia się w stopniach śródrocznych lub rocznych (semestralnych) wg następującej skali:
-
Stopień
|
Skrót literowy
|
Ocena cyfrowa
|
Punktacja procentowa
[%]
|
celujący
|
cel
|
6
|
100-98
|
bardzo dobry
|
bdb
|
5
|
97-90
|
dobry
|
db
|
4
|
89-75
|
dostateczny
|
dst
|
3
|
74-50
|
dopuszczający
|
dop
|
2
|
49-35
|
niedostateczny
|
ndst
|
1
|
34-0
|
-
Dopuszcza się przy skali ocen określonej w pkt. 5 rozszerzenie jej poprzez dodanie do oceny bardzo dobrej, dobrej, dostatecznej znaku “+” i “-”, a do oceny dopuszczającej znaku “+”, w przypadku wystawienia bieżących ocen cząstkowych i klasyfikacyjnych ocen pierwszego semestru.
-
Warunki, jakie musi spełnić uczeń, aby uzyskać następujące stopnie:
-
Stopień celujący otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na stopień bardzo dobry, a ponadto:
-
posiada pełną wiedzę i umiejętności określone programem nauczania,
-
samodzielnie i twórczo rozwija swoje uzdolnienia,
-
biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami,
-
rozwiązuje problemy o podwyższonym stopniu trudności,
-
osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych na szczeblu rejonowym i wojewódzkim.
-
Stopień bardzo dobry otrzymuje uczeń, który:
-
opanował w stopniu bardzo dobrym wiedzę i umiejętności określone programem nauczania,
-
rozwiązuje problemy w sposób twórczy, wykorzystuje umiejętności w nowych sytuacjach,
-
potrafi efektywnie pracować w zespole,
-
poszukuje, porządkuje i wykorzystuje informacje z różnych źródeł,
-
osiąga sukcesy na szczeblu szkolnych konkursów.
3) Stopień dobry otrzymuje uczeń, który:
-
posiada wiadomości i umiejętności przekraczające osiągnięcia zawarte w podstawach programowych,
-
stosuje wiadomości w sytuacjach typowych wg wzorów znanych z lekcji i podręcznika,
-
planuje, organizuje i ocenia własną pracę,
-
umie pracować w zespole.
4) Stopień dostateczny otrzymuje uczeń, który:
-
samodzielnie wykonuje zadania wynikające z wymagań podstawowych,
-
rozwiązuje typowe zadania o średnim stopniu trudności,
-
umie praktycznie wykorzystać wiadomości w konkretnych sytuacjach.
-
Stopień dopuszczający otrzymuje uczeń, który:
-
wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności pod kierunkiem nauczyciela,
-
systematycznie uczęszcza na zajęcia i uczestniczy w nich w miarę swoich możliwości,
-
częściowo opanował podstawowy materiał programowy,
-
wiadomości ucznia są nieusystematyzowane,
-
ma ograniczone rozumienie podstawowych uogólnień i nie posiada umiejętności wyjaśniania zjawisk;
-
ma ograniczoną umiejętność stosowania wiedzy nawet przy pomocy nauczyciela;
-
popełnia liczne błędy, ma nieporadny styl i trudności w wysławianiu.
6) Stopień niedostateczny otrzymuje uczeń, który:
-
nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać zadania o niewielkim stopniu trudności,
-
nie prowadzi systematycznie zeszytów; a na zajęciach z wychowania fizycznego, plastyki, muzyki, techniki, zajęć artystycznych nie angażuje się w nawet najmniejszym stopniu,
-
często opuszcza zajęcia; nie uzupełnia podstawowych zaległości,
-
nie chce korzystać z proponowanych form pomocy.
V
1. Ocena ucznia jest jawna i winna być uzasadniona w formie pisemnej lub ustnej.
2.Uczeń ma prawo wglądu do swoich prac pisemnych.
3.Nauczyciel jest zobowiązany ocenić i udostępnić uczniom sprawdziany i prace pisemne w okresie dwóch tygodni od ich napisania.
4.Sprawdzone i ocenione prace kontrolne nauczyciel przechowuje przez okres jednego roku ( do 31 sierpnia).
VI
-
Prace klasowe są obowiązkowe. W każdym semestrze przewiduje się przynajmniej dwie prace klasowe. Jeżeli z przyczyn losowych uczeń nie może napisać jej z całą klasą, to powinien to uczynić w terminie uwzględnionym z nauczycielem przedmiotu, jednak nie dłuższym niż dwutygodniowym od momentu powrotu do szkoły.
-
Poprawa prac klasowych jest obowiązkowa i musi odbyć się w ciągu dwóch tygodni od rozdania prac. Uczeń pisze ją tylko jeden raz.
-
Bieżące sprawdziany ( kartkówki) pisemne obejmują treść trzech ostatnich lekcji. O ich terminie nauczyciel nie musi informować uczniów.
-
Nie poprawia się sprawdzianów ( kartkówek ).
-
Uczeń ma prawo do jednego nieprzygotowania, a w szczególnych przypadkach do dwóch nie przygotowań w semestrze. Nieprzygotowanie zgłasza się nauczycielowi na początku zajęć.
-
Na koniec semestru nie przewiduje się sprawdzianu końcowego, zaliczeniowego.
VII -
Prace domowe i inne formy aktywności (referaty) zaplanowane przez nauczyciela w danym semestrze są obowiązkowe. Uczeń jest obowiązany do oddania ich do kontroli w wyznaczonym terminie.
-
W uzasadnionych przypadkach nauczyciel może wyznaczyć termin poprawy prac domowych, referatów i innych form aktywności ucznia.
-
Uczeń jest zobowiązany do prowadzenia zeszytu przedmiotowego i do udostępniania zeszytu nauczycielowi do wglądu.
-
Każdy uczeń ma prawo do dodatkowych ocen za wykonane prace nadobowiązkowe, które mogą wpłynąć na podwyższenie oceny śródrocznej.
VIII
1. Nauczyciel ma obowiązek poinformować ucznia i jego rodziców o każdej przewidywanej ocenie śródrocznej i końcoworocznej na dwa tygodnie przed jej wystawieniem.
-
Uczeń ma prawo odwoływać się od oceny śródrocznej i końcowo rocznej do Dyrektora Szkoły.
IX
Obszary aktywności ucznia.
-
Uczeń rozumie przyczyny i skutki poznanych zjawisk.
-
Uczeń prawidłowo posługuje się chronologią i poprawnie operuje pojęciami z nią związanymi.
-
Uczeń potrafi operować podstawowymi kategoriami historycznymi, tzn. : czasem, przestrzenią, ciągłością, zmiennością.
-
Uczeń umie wykorzystać różne źródła informacji do zdobywania wiedzy historycznej.
-
Uczeń potrafi interpretować różnego rodzaju źródła historyczne.
-
Uczeń umie korzystać z mapy jako źródła wiadomości.
-
Uczeń samodzielnie ocenia fakty i wydarzenia historyczne.
-
Uczeń umie sprawnie posługiwać się środkami dydaktycznymi, np. kartograficznymi, ilustracjami i podręcznikiem.
-
Uczeń umie pracować w grupie z uwzględnieniem podziału zadań.
-
Uczeń rozwiązuje problemy indywidualnie i w grupie.
-
Uczeń wie jak umiejętnie uczestniczyć w dyskusji.
-
Uczeń umie bronić własnego zdania i uzasadnić go.
-
Uczeń umie jasno i precyzyjnie formułować myśli, w tym problemy i pytania oraz odpowiedzi i wyjaśnić je, zarówno w mowie jak i w piśmie.
-
Uczeń umie posługiwać się encyklopedią, tekstem źródłowym i zbiorami bibliotecznymi.
-
Uczeń wykorzystuje wiedzę historyczną dla zrozumienia wydarzeń we współczesnym świecie.
-
Uczeń umie posługiwać się językiem historycznym przy opisie informacji werbalnych.
-
Uczeń okazuje tolerancje i szacunek dla poglądów niezgodnych z własnymi.
X
Główne działy nauczania w klasie I.
-
Początki cywilizacji.
-
Antyczna Grecja
-
Imperium Rzymskie.
-
Początki średniowiecza.
-
Polska pierwszych Piastów.
XI
Kryteria oceny ucznia.
Ocena Dział
| Początki cywilizacji |
Bardzo
dobra
|
- rozumie umowność rachuby czasu
-podaje przykłady innych sposobów mierzenia czasu
- wskazuje na mapie kontynenty
- określa ramy chronologiczne kolejnych etapów ewolucji człowieka
- wymienia przyczyny powstania pierwszych dzieł sztuki praludzi
- omawia teorię ewolucji Karola Darwina
- wyjaśnia różnice między teorią kreacjonizmu a ewolucjonizmu
- przedstawia znaczenie badań naukowych oraz wykorzystania różnych technologii dla poznania historii człowieka
- nazywa i lokalizuje na mapie pozostałości najstarszej znanej osady ludzkiej
- wskazuje na mapie miejsce położenia najbardziej znanej budowli megalitycznej
|
Dobra
|
- oblicza na wybranych przykładach ile lat upłynęło od wskazanego wydarzenia p. n. e. do czasów współczesnych
- przyporządkowuje wydarzenia do połowy wieku (I, II połowa)
- określa relacje człowiek przyroda
- podaje najistotniejsze cechy wyglądu różnych gatunków człowiekowatych
i ich umiejętności
- wskazuje na mapie kierunki i trasy ekspansji gatunku ludzkiego
- omawia znaczenie tworzenia i praktycznego zastosowania narzędzi oraz opanowania umiejętności krzesania ognia dla rozwoju człowieka
- przedstawia wpływ zmian klimatycznych na tryb życia człowieka pierwotnego
- uzasadnia słuszność określenia rewolucja dla zmian, które zaszły w życiu człowieka w okresie neolitu
- charakteryzuje wygląd osad neolitycznych
- opisuje wygląd i funkcje budowli megalitycznych
- wyjaśnia, jakie zmiany nastąpiły w życiu człowieka dzięki opanowaniu umiejętności wytopu metali
|
Dostateczna
|
- umie określić wydarzenia w kategorii wcześniejsze, późniejsze
- zna przykłady wpływu człowieka na środowisko geograficzno- przyrodnicze i jego skutki
- wymienia w kolejności etapy ewolucji człowieka
- wskazuje na mapie kolebkę ludzkości
- wymienia nazwy epok historycznych w kolejności chronologicznej: starożytność, średniowiecze, nowożytność, współczesność
- podaje nazwy najważniejszych wynalazków człowieka z czasów prahistorycznych
- wymienia sposoby krzesania ognia stosowane przez człowieka pierwotnego
- wie kim był Karol Darwin
- poprawnie posługuje się terminami: ewolucjonizm, antropologia
- wymienia teorie dotyczące powstania człowieka
- opisuje, czym zajmuje się antropolog - omawia sposoby ustalania wieku znalezisk - omawia tryb życia i zajęcia ludzi epoki neolitu
|
Dopuszcza-
jąca
|
- poprawnie posługuje się terminami: historia, źródło historyczne, archeologia, epoki historyczne, chronologia, nasza era, przed naszą erą, wiek, prahistoria
- dokonuje prostej klasyfikacji źródeł historycznych
- podaje przykłady źródeł pisanych i niepisanych
- potrafi narysować taśmę chronologiczną i zaznaczyć na niej podane daty ( p. n. e. i n. e.)
- rozumie pojęcie wiek
- zna warunki życia ludzi w czasach prehistorycznych
|
Ocena Dział
| Cywilizacje Starożytnego Wschodu |
Bardzo
Dobra
|
- umie zlokalizować państwa starożytnego Wschodu na mapie konturowej
- porównuje terytorium i granice państw starożytnych (Mezopotamia, Babilonia, Palestyna) z współczesnymi
- ocenia osiągnięcia cywilizacyjne
- myśli przyczynowo-skutkowo
- przedstawia związek między budową i utrzymaniem sieci irygacyjnej a powstaniem pierwszych państw
- omawia organizację państwa Sumerów
- omawia organizację państwa babilońskiego
- wyjaśnia znaczenie kodyfikacji prawa dla sprawnego funkcjonowania państwa
- wymienia czynniki, które umożliwiły Asyryjczykom prowadzenie skutecznej polityki podbojów
- wymienia rodzaje wojsk wchodzących w skład armii asyryjskiej
- opisuje organizację armii asyryjskiej
- ocenia starożytny system prawny
- wymienia czynniki, które umożliwiły Asyryjczykom prowadzenie skutecznej polityki podbojów
- opisuje państwo egipskie za panowania Ramzesa II
- opisuje wygląd Babilonu za panowania Nabuchodonozora II
- określa system wartości starożytnych Egipcjan
- ocenia wkład mieszkańców Egiptu w rozwój cywilizacji
- wyjaśnia przeznaczenie Doliny Królów
|
Dobra
|
- rozumie pojęcia: monarchia despotyczna, sarkofag, hieroglify, pismo klinowe, Dekalog, Stary Testament
- wskazuje związki między warunkami naturalnymi a życiem i zajęciami ludności
- umie analizować ilustracje z podręcznika
- charakteryzuje struktury społeczne państw Starożytnego Wschodu
- wyjaśnia, jaki wpływ na organizację pierwszych państw miało ich położenie geograficzne oraz warunki naturalne
- uzasadnia słuszność określenia „Egipt – darem Nilu”
- ocenia rolę Biblii jako źródła historycznego
- wymienia przyczyny powstania pisma
- przedstawia historię pisma
- omawia znaczenie powstania pisma dla rozwoju cywilizacji ludzkiej
- wymienia cechy charakterystyczne wyglądu wybranych bogów egipskich
- charakteryzuje system wierzeń Izraelitów
- omawia system religijny starożytnej Babilonii
- opisuje etapy procesu mumifikacji
- tłumaczy, czym były i jak budowano egipskie piramidy
- opisuje okoliczności powstania państwa Izrael
- omawia sytuację narodu żydowskiego po śmierci Salomona
- przedstawia okoliczności upadku państwa żydowskiego
|
Dostateczna
|
- umie wskazywać na mapie historycznej położenie Egiptu i Palestyny, Mezopotamii, Asyrii, Sumeru
- zna imiona postaci historycznych i biblijnych oraz ich najważniejsze dokonania (Jahwe, Mojżesz, Hammurabi, Ramzes II, Nabuchodonozor II, Abraham, Mojżesz, Dawid, Salomon, Cyrus II Wielki)
- poprawnie posługuje się terminami: Babilon, Kodeks Hammurabiego, politeizm, Aszur, Niniwa, wiszące ogrody, rydwan, papirus, mumia , piramida, piktogram, pismo klinowe, hieroglif, pismo demotyczne, papirus, alfabet, Fenicjanie
- podaje nazwy materiałów piśmienniczych stosowanych w starożytności
- określa rolę pisma w starożytności
- opisuje znaczenie alfabetu stworzonego przez Fenicjan
- zna zasadę prawną Kodeksu Hammurabiego,
- podaje przyczyny mumifikacji zwłok
|
Dopuszcza-
jąca
|
- umie pokazywać na mapie państwa Wschodu, rzeki : Nil, Tygrys, Eufrat, Jordan
- rozumie pojęcia : starożytność, faraon, wielobóstwo, jedynobóstwo, biblia
- rozpoznaje na ilustracjach budowle starożytnego Egiptu
- podaje ramy chronologiczne istnienia cywilizacji Starożytnego Wschodu,
- określa zakres władzy faraona
- wymienia najważniejsze osiągnięcia cywilizacji Starożytnego Wschodu
- określa różnicę między religią Żydów a wierzeniami pozostałych cywilizacji starożytnych
|
Ocena Dział
| Antyczna Grecja |
Bardzo
dobra
|
- porównuje warunki naturalne i zajęcia ludności w Grecji i Egipcie
- zna wierzenia Greków i Egipcjan
- przedstawia przebieg kolonizacji greckiej
- prezentuje proces kształtowania się demokracji ateńskiej
- wskazuje podobieństwa i różnice między demokrację ateńską a współczesną
- ocenia dokonania Peryklesa i jego zasługi w rozwoju demokracji ateńskiej
- wyjaśnia, jaką rolę w demokracji ateńskiej odgrywał ostracyzm
- przedstawia związek między małą liczbą Spartan a ich sposobem wychowania i życia
- dokonuje oceny ustroju Sparty
- opisuje ustrój spartański i zasady jego funkcjonowania
- wskazuje różnice między ustrojem Sparty i Aten
- tłumaczy, jakie czynniki zadecydowały o ostatecznym sukcesie Greków w wojnach persko-greckich
- opisuje wygląd ateńskiego Akropolu
- tłumaczy, na czym polega postawa prometejska
- odszukuje w mitach wartości uniwersalne
- porównuje igrzyska sportowe w Grecji ze współczesnymi
- ocenia osiągnięcia cywilizacyjne Greków
- wyjaśnia powiedzenia zaczerpnięte z kultury greckiej i umie zastosować je w odpowiedniej sytuacji np. syzyfowe prace, węzeł gordyjski
- wyjaśnia rolę filozofii w życiu starożytnych Greków
- ocenia wkład greckich filozofów i wynalazców w rozwój różnych dziedzin nauki
- przedstawia dokonania Filipa II
- wyjaśnia znaczenie klęski Greków w bitwie pod Cheroneą
|
Dobra
Dobra
|
- wyjaśnia wpływ warunków naturalnych na życie i zajęcia Greków, a także na organizację państwowości greckiej
- charakteryzuje kulturę minojską i mykeńską
- opisuje wygląd greckiej polis
- tłumaczy, jaką funkcję pełniła agora
- wymienia przyczyny i skutki kolonizacji greckiej
- określa, które warstwy społeczne w ateńskiej polis posiadały prawa polityczne, a które były ich pozbawione
- omawia cechy charakterystyczne demokracji ateńskiej
- wymienia etapy wychowania spartańskiego
- wyjaśnia pochodzenie tradycji biegu maratońskiego
- przedstawia przyczyny i przebieg wojen persko-greckich
- ocenia postawę wojowników spartańskich walczących pod Termopilami
- wyjaśnia zasady obowiązujące w teatrze greckim
- przytacza najważniejsze informacje dotyczące treści „Iliady” i „Odysei”
- omawia przyczyny i skutki wojny peloponeskiej
- przedstawia cech charakterystyczne kultury hellenistycznej
- przedstawia poglądy najsłynniejszych filozofów greckich
- zna daty: 490p.n.e., 480p.n.e., 338r.pne
- wskazuje na mapie: Peloponez, Spartę, Salaminę, Azję Mniejszą, Troję, Macedonię
- zna dokonania postacie: Militiades, Leonidas, Temistokles, Dariusz, Kserkses, Sokrates, Platon, Parys
- potrafi wymienić zadania zgromadzenia ludowego w Atenach
- rozpoznaje style architektury greckiej
- potrafi opisać wygląd teatru greckiego i porównać go ze współczesnym
- umie odczytać z mapy przebieg podbojów Aleksandra Wielkiego
- opisuje przebieg wyprawy Aleksandra przeciwko Persom
- omawia organizację imperium macedońskiego
- prezentuje okoliczności zakończenia wyprawy Aleksandra Wielkiego
|
Dostateczna
|
- omawia położenie geograficzne i warunki naturalne Grecji
- zna miejsca bitew Greków z Persami i wskazuje je na mapie
- zna postacie: Perykles, Dedal i Ikar, Aleksander Wielki
- zna bogów: Zeus, Hera, Apollo, Atena, Posejdon
- zna przyczyny wojen grecko-perskich
- poprawnie posługuje się terminami: Hellada, Hellenowie, kultura minojska, kultura mykeńska, polis, agora, kolonizacja, kolonia, metropolia, Akropol, polis, Sparta, Lakonia, heloci, periojkowie, geruzja (rada starszych), eforowie,
Ateny, Attyka, demokracja, zgromadzenie ludowe, demagog, strateg, ostracyzm,
-charakteryzuje społeczeństwo ateńskie i spartańskie
- zna wydarzenia związane z datami: VI w. p.n.e., 490 r. p.n.e., 480 r. p.n.e., 479 r. p.n.e.
- zna postaci: Dariusza, Kserksesa, Miltiadesa, Leonidasa i Temistoklesa
- poprawnie posługuje się terminami: hoplita, hoplon, falanga, Persja, Nieśmiertelni, Maraton, Termopile, Salamina, Plateje, triera
- wskazuje na mapie trasy wypraw Persów przeciwko Grekom oraz miejsca najważniejszych bitew
- poprawnie posługuje się terminami: gimnazjon, agon, hipodrom, igrzyska, olimpiada, Olimpia, pięciobój olimpijski
- przedstawia dokonania postaci: Sokratesa, Platona, Arystotelesa, Heraklita z Efezu, Demokryta z Abdery, Talesa z Miletu, Pitagorasa, Euklidesa, Herodota, Tukidydesa, Klaudiusza Ptolemeusza, Archimedesa , Homera, Sofoklesa, Fidiasza
- poprawnie posługuje się terminami: filozofia, logika, Akademia Platońska, Liceum, klepsydra
- zna wydarzenia związane z datami: 776p.n.e.,334 r. p.n.e., 333 r. p.n.e., 331 r. p.n.e., 323 r. p.n.e.
- opisuje przebieg Wielkich Dionizji
- przedstawia okoliczności narodzin teatru greckiego
- omawia rolę teatru w życiu starożytnych Greków
- wymienia zagadnienia będące przedmiotem zainteresowania filozofów
- poprawnie posługuje się terminami: Związek Morski, wojna peloponeska, Cheronea, Issos, Gaugamela, kultura hellenistyczna,
- podaje przyczyny podboju Persji przez Aleksandra Wielkiego
- omawia skutki powstania imperium Aleksandra Macedońskiego
|
Dopuszcza-
jąca
|
- wskazuje na mapie Grecję, miasta: Ateny, Sparta, Olimpia, góra Olimp, Persję i Grecję
- charakteryzuje system wierzeń starożytnych Greków,
- zna bogów: Zeus, Posejdon, Hades oraz postacie Homer, Fidiasz
- rozumie pojęcia: mit, demokracja, igrzyska, polis
-określa sposób rządzenia w Atenach i Sparcie
- wyjaśnia rolę mitów w życiu Greków
- opisuje życie i zajęcia mieszkańców Grecji
- wyjaśnia rolę sportu w życiu Greków
- wymienia dyscypliny sportowe znane starożytnym Grekom
- wyjaśnia znaczenie powiedzeń: „z tarczą lub na tarczy”, „mówić lakonicznie”
- tłumaczy, na czym polegało wychowanie spartańskie
- prezentuje najważniejsze osiągnięcia kultury greckiej
|
Ocena Dział
| Cywilizacje rzymska |
Bardzo
dobra
|
- potrafi odczytać ze współczesnej mapy geograficznej nazwy krajów, które wchodziły w skład imperium rzymskiego
- porównuje wpływ warunków naturalnych na rozwój cywilizacji rzymskiej i greckiej
- wymienia imiona królów panujących w Rzymie
- charakteryzuje panowanie kolejnych władców rzymskich
- opisuje przebieg wojen punickich
- umie porównać politykę Aleksandra Wielkiego i Rzymu wobec ludności podbitej
- charakteryzuje taktykę walki stosowaną przez Rzymian
- ocenia wkład Rzymian do kultury europejskiej
- wyjaśnia rolę prawa rzymskiego jako podstawy współcześnie funkcjonujących systemów prawnych
- poszukuje informacji w różnych źródłach wiedzy
- przedstawia etapy podboju Italii przez Rzymian
- opisuje organizację Kościoła chrześcijańskiego w pierwszych wiekach jego istnienia
- charakteryzuje próby reform podejmowane przez cesarzy rzymskich: Dioklecjana, Konstantyna i Teodozjusza
- wskazuje podobieństwa i różnice między demokracją ateńską a republiką rzymską
- określa istotę sporu o prawa polityczne plebejuszy i sposób jego rozwiązania
|
Dobra
|
- potrafi zaznaczyć na mapie konturowej granice imperium rzymskiego
- na podstawie mapy umie określić terytorium cesarstwa zachodnio i wschodnio-rzymskiego
- opowiada legendę o założeniu Rzymu
- opisuje tryb życia i zajęcia Etrusków
- przedstawia zasady funkcjonowania republiki i cesarstwa rzymskiego
- omawia sytuację w państwie rzymskim po zakończeniu wojen domowych
- uzasadnia słuszność twierdzenia, że cesarstwo było „komedią republiki”
- określa zakres władzy cesarza
- omawia sposób funkcjonowania gospodarki
- opowiada, w jaki sposób budowano drogi w państwie rzymskim
- wyjaśnia znaczenie powiedzenia: „Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu”
- określa warunki życia w mieście
- zna imiona i osiągnięcia: Oktawian August, Horacy Wergiliusz,
- umie wskazać na mapie kierunki i zasięg podbojów rzymskich
- potrafi opisać życie codzienne w cesarstwie rzymskim
- podaje przyczyny prześladowań chrześcijan
- określa rolę i zadania poszczególnych warstw społecznych starożytnego Rzymu
- przedstawia okoliczności, w których chrześcijaństwo stało się religią panującą w Rzymie
- wyjaśnia, w jaki sposób barbarzyńcy przyczynili się do zniszczenia Rzymu
- podaje przyczyny i przejawy kryzysu republiki rzymskiej
|
Dostateczna
|
- zna daty: 753p.n.e., 31r p.n.e , 476r.. 392 r., 395r
- umie określić położenie geograficzne Italii i Rzymu oraz Tybr, Alpy, Płw. Apeniński, Kartaginę
- poprawnie posługuje się terminami: Etruskowie, Italikowie, Latynowie, Lacjum, wilczyca kapitolińska,
- wymienia nazwy warstw społecznych w starożytnym Rzymie
- wyjaśnia znaczenie wyrażenia „pyrrusowe zwycięstwo”
patrycjusz, plebejusz, Galowie
- poprawnie posługuje się terminami: apostołowie, ewangelia, Mesjasz, prowincja, republika, zgromadzenie ludowe, senat, kolegialność, konsul, dyktator, pretor, cenzor, edyl, kwestor, liktor, trybun ludowy, veto
- wymienia nazwy najważniejszych instytucji władzy w starożytnym Rzymie
- omawia zadania zgromadzenia ludowego, senatu i poszczególnych urzędników rzymskich
- poprawnie posługuje się terminami: legion, wojny punickie, Kartagina, Kanny, Zama, Imperium Rzymskie
- określa przyczyny i skutki wojen punickich
- przedstawia przyczyny i skutki wybuchu powstania gladiatorów
- omawia skutki podbojów rzymskich dla mieszkańców Italii
- poprawnie posługuje się terminami: pax romana, pryncypat, cesarz, cesarstwo, romanizacja, bursztynowy szlak, barbarzyńcy,
- przedstawia organizację państwa rzymskiego za czasów cesarstwa
- przedstawia dokonania postaci: Oktawiana Augusta, Trajana, Spartakus, Hannibala , Teodozjusza Wielkiego
- poprawnie posługuje się terminami: Forum Romanum, łaźnia (termy), amfiteatr, atrium, Ołtarz Pokoju, westalki
- omawia funkcje Forum Romanum i łaźni rzymskich
- wymienia rozrywki starożytnych Rzymian
- podaje imiona najważniejszych bogów rzymskich
- charakteryzuje działalność Jezusa
- wymienia imiona autorów Ewangelii
- omawia najważniejsze zasady wiary chrześcijańskiej
- określa symbole chrześcijaństwa
- lokalizuje na mapie zasięg chrześcijaństwa do V w. n.e.
- wskazuje na mapie linię podziału cesarstwa rzymskiego na część wschodnią i zachodnią
- określa wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny upadku cesarstwa zachodnio-rzymskiego
|
Dopuszcza-
jąca
|
- umie wskazać na mapie starożytną Italię i Rzym
- potrafi umieścić na taśmie chronologicznej datę narodzin Chrystusa
- zna postacie: Romulus, Juliusz Cezar, Chrystus
- rozumie pojęcia : niewolnik, gladiator, chrzest, Pismo Święte, cesarz, papież
- zna zasady funkcjonowania republiki
- wymienia korzyści, jakie Rzym czerpał z posiadania prowincji
- potrafi wymienić najważniejsze osiągnięcia cywilizacyjne Rzymian
|
Ocena Dział
| Cywilizacje wczesnego średniowiecza |
Bardzo
dobra
|
- określa rolę Arabów w rozpowszechnianiu osiągnięć ludów podbitych oraz rozwoju spuścizny starożytnych cywilizacji
- charakteryzuje związki między islamem, chrześcijaństwem i judaizmem
- przedstawia sytuację polityczną w Europie zachodniej po upadku cesarstwa zachodnio-rzymskiego
- omawia ustrój Bizancjum
- opisuje wygląd świątyni Hagia Sophia
- określa czynniki decydujące o sile militarnej Bizancjum
-potrafi odczytać na współczesnej mapie geograficznej państwa powstałe po upadku monarchii Karola Wielkiego, umie je scharakteryzować
- poszukuje informacji w różnych źródłach wiedzy
-umie dokonać selekcji informacji
- ocenia wpływ Karola Wielkiego na proces kształtowania się średniowiecznej Europy
- poprawnie określa rolę Karola Wielkiego i cesarstwa Ottonów w kształtowaniu się zjednoczonej Europy
- ocenia rolę Ottona I i Ottona III w kształtowaniu się średniowiecznej Europy
- opisuje przebieg sporu i sposób, w jaki został rozwiązany
- tłumaczy znaczenie powiedzenia: „pójść do Cannosy”
- podaje najistotniejsze treści zawarte w Dyktacie papieskim Grzegorza VII
- przedstawia dokonania Włodzimierza Wielkiego i Stefana Wielkiego
- poprawnie posługuje się terminem tkanina z Bayeux
- wyjaśnia, w jaki sposób określa się wiek i pochodzenie źródeł historycznych
- tłumaczy, na czym polega trudność w ustaleniu autorów dzieł średniowiecznych
- opisuje przebieg podboju Anglii przez Wilhelma Zdobywcę
- opowiada o dziejach tkaniny z Bayeux
- przedstawia system wierzeń Normanów
- wskazuje czynniki, które zadecydowały o sukcesie podbojów normańskich
- opisuje wygląd łodzi wikingów
i uzbrojenia wojowników normańskich
- prezentuje okoliczności, w których doszło do powstania państw skandynawskich
- dostrzega związek między przyjęciem chrześcijaństwa a zaprzestaniem wypraw rabunkowych Normanów
- opisuje okoliczności, w których Normanowie pojawili się w Ameryce
|
Dobra
|
- przedstawia okoliczności, w których doszło do powstania islamu
- omawia organizację państwa arabskiego
- charakteryzuje stosunek Arabów do podbitych narodów
- potrafi zaznaczyć na mapce konturowej państwa powstałe na gruzach cesarstwa zachodnio-rzymskiego i w Europie Środkowo-Wschodniej
- umie wyjaśnić ,dlaczego Rzym i Konstantynopol były stolicami chrześcijańskiego świata
- omawia organizację państwa Franków
- wyjaśnia znaczenie zwycięstwa Franków w bitwie pod Poitiers
- potrafi wskazać zmiany polityczne na mapie Europy
- przedstawia okoliczności, w których doszło do schizmy wschodniej
- wyjaśnia, na czym polegał spór o inwestyturę
- tłumaczy, na czym polega idea uniwersalizmu
- omawia dokonania Ottona I i Ottona III
- przedstawia dokonania postaci: Wilhelma Zdobywcy, Edwarda Wyznawcy,
- wyjaśnia, jakie znaczenie dla utrzymania i rozwoju państwowości słowiańskiej miała decyzja władców o przyjęciu chrztu
- określa przyczyny i konsekwencje schizmy wschodniej dla Kościoła i jego wyznawców
- charakteryzuje powstanie państwa ruskiego
- charakteryzuje sytuację w Kościele chrześcijańskim w X w.
- omawia organizację plemion słowiańskich
- wymienia okoliczności powstania pierwszych państw słowiańskich
i państwa węgierskiego
- opisuje działalność misyjną Cyryla i Metodego
|
Dostateczna
|
-zna i rozumie znaczenie dat: 800 r., 843r., 962r. 330 r., 395 r., 527 r., 622 r., 632 r., 843 r., 962 r.
- potrafi wskazać na mapie obszar cesarstwa bizantyjskiego i Konstantynopola
- przedstawia dokonania Justyniana I Wielkiego
- poprawnie posługuje się terminami: Bizancjum, Hagia Sophia, ogień grecki, ikona, katolicyzm, prawosławie, bazylika
- lokalizuje na mapie Konstantynopol i cesarstwo bizantyjskie
- wymienia nazwy terytoriów podbitych przez Justyniana
- wyjaśnia znaczenie określenia Nowy Rzym
- prezentuje osiągnięcia Bizancjum w dziedzinie kultury i nauki
- poprawnie stosuje nazwy katolicyzm i prawosławie dla poszczególnych odłamów Kościoła chrześcijańskiego
- określa wpływ warunków geograficznych na znaczenie Konstantynopola
- zna wydarzenia związane z datami:
- przedstawia dokonania Mahometa
- poprawnie posługuje się terminami: islam, Allach, muzułmanie, hidżra, Koran, szariat, dżihad, meczet, świątynia Kaaba, minaret, kalif, arabeska
- potrafi dostrzec związki między kulturą arabską a kulturą współczesną
- prezentuje osiągnięcia arabskie w dziedzinie kultury i nauki
- opisuje warunki życia i zajęcia Arabów
- wymienia filary wiary arabskiej
- lokalizuje na mapie pierwotne siedziby Franków
- opisuje życie codzienne i zajęcia Franków
- określa zasięg terytorialny państwa Franków
- wyjaśnia znaczenie przyjęcia chrztu przez Chlodwiga
- wskazuje na mapie terytoria podbite przez Karola Wielkiego
- przedstawia rozwój kultury i nauki za panowania Karola Wielkiego
- określa znaczenie koronacji cesarskiej Karola
- prezentuje dokonania Karola Wielkiego
- przedstawia dokonania postaci: Ludwika Pobożnego, Ludwika Niemieckiego, Karola Łysego, Lotariusza (Lotara), Ottona I, Ottona III, Henryka II, Grzegorza VII i Henryka IV
- poprawnie posługuje się terminami: traktat w Verdun, Rzesza Niemiecka, uniwersalizm
- wymienia postanowienia traktatu
w Verdun
- lokalizuje na mapie państwa powstałe w wyniku podziału monarchii Karola Wielkiego
- wyjaśnia, w jaki sposób powstała Rzesza Niemiecka
- umie określić jaką rolę odgrywali papież i cesarz w średniowiecznej Europie
- poprawnie posługuje się terminami: Cluny, prawo kanoniczne, schizma wschodnia, ekskomunika, prawosławie, dyktat papieski, inwestytura, Canossa, konkordat wormacki, synod
- wymienia przejawy kryzysu w Kościele w X w.
- lokalizuje na mapie Cluny
- wskazuje na mapie zasięg wpływów Kościoła katolickiego
i prawosławnego
- omawia znaczenie koronacji cesarskiej Ottona I
- poprawnie posługuje się terminami: Normanowie (wikingowie), runy, drakkary,
- lokalizuje na mapie siedziby Normanów
- omawia warunki naturalne i położenie geograficzne Półwyspu Skandynawskiego
- opisuje warunki życia i zajęcia ludności normańskiej
- podaje przyczyny wypraw organizowanych przez Normanów
- wskazuje na mapie kierunki ekspansji wikingów
- wymienia państwa powstałe na terenie Skandynawii
- przedstawia dokonania postaci: Samona, Rościsława, Cyryla, Metodego, Świętopełka, Włodzimierza Wielkiego, Stefana Wielkiego
- poprawnie posługuje się terminami: Słowianie, głagolica, cyrylica, latopis, Lechowe Pole
- dokonuje podziału Słowian na grupy (zachodnią, wschodnią, południową)
- wskazuje na mapie położenie pierwszych państw słowiańskich i Węgier
- omawia warunki życia i zajęcia Słowian
|
Dopuszcza-
jąca
|
- potrafi na mapie wskazać Rzym i Konstantynopol, Półwysep Arabski
- zna imiona: Mahomet, Konstantyn Wielki, Allach, Justynian Wielki, Karol Wielki
- zna i rozumie pojęcia: papież, islam, meczet, mozaika
- potrafi określić rolę Mahometa w tworzeniu państwa arabskiego i islamu
- zna nazwy państw powstałych na gruzach cesarstwa zachodniorzymskiego
- omawia warunki życia i zajęcia Słowian
|
Ocena Dział
| Polska pierwszych Piastów |
Bardzo
dobra
|
- umie zaznaczyć na linii czasu daty: wojen polsko-niemieckich za panowania Bolesława Chrobrego
- zna charakter i sens walk dynastycznych o władzę
- potrafi ocenić skutki kryzysu państwa polskiego w pierwszej połowie XI wieku
-trafnie ocenia rolę Bolesława Krzywoustego w przywróceniu niezależności Polski
- ocenia konsekwencje decyzji Bolesława o podziale państwa polskiego
- porównuje relacje źródłowe na temat sporu między królem Bolesławem a biskupem Stanisławem
- wyjaśnia, dlaczego w sporze o inwestyturę Bolesław Śmiały opowiedział się po stronie papieża
- dokonuje oceny skutków polityki zagranicznej prowadzonej przez Bolesława Śmiałego
- wymienia nazwy źródeł historycznych dotyczących dziejów państwa polskiego za panowania pierwszych Piastów
- dokonuje oceny skutków polityki zagranicznej prowadzonej przez Bolesława Śmiałego
|
Dobra
|
- umie zaznaczyć na linii czasu daty: pokoju w Budziszynie, koronacji Bolesława Śmiałego, statutu Bolesława Krzywoustego
- zna i rozumie pojęcia: kryzys, statut, pokój, senior
- trafnie podaje przyczyny wojen od Mieszka I do Bolesława Krzywoustego
- potrafi opowiedzieć o działaniach wojennych w roku 1109
- umie obiektywnie ocenić działalność pierwszych władców
z dynastii Piastów
- omawia dokonania Bolesława Krzywoustego
- podaje przyczyny powstania statutu Bolesława Krzywoustego
- omawia organizację plemion słowiańskich na ziemiach polskich
- przedstawia okoliczności powstania państwa polskiego
- wyjaśnia znaczenie decyzji Mieszka I o przyjęciu chrztu
- opisuje wygląd i uzbrojenie woja
z drużyny książęcej
- tłumaczy, dlaczego książę przyjął chrzest z rąk czeskich
- przedstawia dokonania postaci: Galla Anonima, Thietmara, Wincentego Kadłubka, Kosmasa, Nestora
- opisuje sytuację w państwie polskim po śmierci Bolesława Chrobrego
- omawia działalność Kazimierza Odnowiciela i Bolesława Śmiałego
|
Dostateczna
|
- umie wskazać na mapie: sąsiadów Polski w X wieku, grody: Kalisz, Gdańsk, Budziszyn, krainy geograficzne: Małopolska, Pomorze Zachodnie, Pomorze Wschodnie, Wielkopolska
- zna imiona: Gall Anonim, Otton I
- poprawnie posługuje się i rozumie pojęcia: monarchia, król, państwo, książę, wojewoda, statut, seniorat, senior, dzielnica senioralna
- potrafi w porządku chronologicznym wymienić poznanych władców z dynastii Piastów
umie wyjaśnić znaczenie zjazdu w Gnieźnie
- wymienia postanowienia statutu Bolesława Krzywoustego
- wskazuje na mapie dzielnicę senioralną i ziemie przyznane poszczególnym synom i wdowie po Bolesławie Krzywoustym
- omawia dokonania Bolesława Krzywoustego
- podaje przyczyny powstania statutu Bolesława Krzywoustego
- potrafi opisać rolę duchowieństwa dla rozwoju kultury w Polsce
- zna wydarzenia związane z datami: 1102 r., 1109 r., 1116 r., 1124 r., 1138 r., 1025 r., 1034 r., 1039 r., 1076 r., 1079 r.
- wymienia nazwy plemion słowiańskich zamieszkujących ziemie polskie i wskazuje na mapie ich siedziby
- opisuje okoliczności przyjęcia chrztu przez Mieszka I
- wymienia korzyści wynikające z przyjęcia chrztu
- określa, jakie informacje znalazły się w dokumencie Dagome iudex
- wymienia przyczyny i skutki zjazdu gnieźnieńskiego
- wskazuje na mapie terytoria podbite przez Bolesława Chrobrego
- omawia postanowienia pokoju
w Budziszynie
- wyjaśnia znaczenie koronacji Bolesława Chrobrego
|
Dopuszcza-
jący
|
- Zna daty: 966, 1000r., 1025, 1138r.
-umie zaznaczyć na linii czasu daty: chrztu Polski, zjazdu w Gnieźnie, Koronacji Bolesława Chrobrego
- potrafi wskazać na mapie siedziby Polan i Wiślan, obszar państwa Mieszka I
- zna imiona pierwszych Piastów i imiona świętych: Stanisława i Wojciecha
- potrafi objaśnić pojęcia : koronacja, pogaństwo, dynastia królestwo, gród rycerz, chrzest, dzielnica, plemię, kronika
- potrafi wymienić rolę królów z dynastii Piastów
- zna słowiańskie pochodzenie plemion polskich
- dostrzega zagrożenie państwowości polskiej ze strony Niemiec
|
XII
Główne działy nauczania w klasie II
-
Polska i świat w XII- XIVw.
-
Społeczeństwo średniowiecza
-
U schyłku średniowiecza
-
Narodziny nowożytnego świata
-
Rzeczpospolita w XVI w.
-
Wiek wojen
|