ﺁ
------------------
| | |
آواز | (Âvâz) | Ses anlamındadır. XV. Yüzyılda makamların ayrıldığı dört türden birisinin adıdır |
إبهام | (İbhâm) | Baş parmak. |
أرباب العمل
|
(Erbâbu’l-Amel)
|
Mûsikî icrâcıları.
|
الأبعاد الموسيقية
|
(el-Eb’âdu’l-Mûsikıyye)
|
Mûsikî aralıkları = Intervalles musicaux.
|
الأبعاد المتفقة
|
(el-Eb’âdu’l-Müttefika)
|
Uyumlu aralıklar
|
أبعاد ملايمة
|
(Eb’âdun Mülâyime)
|
Uyumlu aralıklar.
|
أبعاد متنافرة
|
(Eb’âdun Mütenâfire)
|
Uyumsuz aralıklar.
|
ﺁلات ذوات الأوتار
|
(Âlâtun zevâtu’l-Evtâr)
|
Telli sazlar = Instruments à corde.
|
ﺁلات ذوات النفخ
|
(Âlâtun zevâtu’n-Nefh)
|
Nefesli sazlar.
|
إيقاع
|
(Îka’)
|
Usûl = Rythme.
|
الذي بالأربع
|
(Ellezî bi’l-Erba’)
|
Dörtlü aralık = Quarte.
|
الذي با لخمس
|
(Ellezî bi’l-Hams)
|
Beşli aralık = Quinte.
|
الذي بالكل
|
(Ellezî bi’l-Küll)
|
Bir oktav = Octave = Complet.
|
الذي بالكل مرتين
|
(Ellezî bi’l-Küll merrateyn.)
|
İki oktav = Double octave.
|
ب
------------------
|
|
|
بعد: ج: أبعاد
|
(Bu’d, ç. Eb’âd)
|
Aralık, iki ses arasındaki mesafe = Intervalle.
|
بربط
|
(Berbat)
|
Bazı yörelerde ud’un diğer adı = Luthe.
|
بنصر
|
(Bınsır)
|
Yüzük parmağı ile basılan perde
|
ت
------------------
|
|
|
تأليف
|
(Te’lîf)
|
( Mûsikî’de ) Beste = Composition.
|
تأليفية
|
(Te’lîfiyye)
|
Armonik = Harmonique.
|
تسوية
|
(Tesviye)
|
Akort = Accord.
|
تعديل
|
(Ta’dîl)
|
Akort, telleri düzenlemek.
|
تنافر
|
(Tenâfur)
|
Uyumsuzluk = Dissonance.
|
تهزيز
|
(Tehzîz)
|
Titreme =Vibration.
|
ث
------------------
|
|
|
الثقل، ثقيل
|
(es-Sikal, sakîl.)
|
Peslik, pes = Gravité.
|
ج
------------------
|
|
|
جذر
|
(Cezr)
|
Bir sayının kendisiyle çarpımı.
|
جس
|
(Cess)
|
Mızrap kullanmaksızın, tellerin başparmak ve işaret parmağıyla çalınması.
|
جمع الى...
|
(Cemea ilâ...)
|
Eklemek, katmak.
|
جمع الأبعاد
|
(Cem’u’l-Eb’âd)
|
Aralıkların toplanması = Addition des intervalles.
|
جانب المشط
|
(Cânibu’l-Muşt)
|
Ud’da tellerin bağlı olduğu büyük eşik.
|
جانب الأنف
|
(Cânibu’l-Enf)
|
Ud’da tellerin, üzerine bindiği küçük eşik.
|
ح
------------------
|
|
|
حد: ج: حدود
|
(Hadd, ç. Hudûd)
|
( Matematikte ) tenasüb, oran.
|
حاد
|
(Hâdd)
|
Tîz = Aigu.
|
حاشيةء صغرى
|
(Hâşiye-i suğrâ)
|
Bir tarafı tiz olan nağme.
|
حاشيةء عظمى
|
(Hâşiye-i uzmâ)
|
Bir tarafı pes olan nağme.
|
خ
------------------
|
|
|
خنصر
|
(Hınsır)
|
Küçük parmak ( ile basılan perde ) .
|
د
------------------
|
|
|
دستان: ج: دساتين
|
(Destân, ç. Desâtîn)
|
Teller üzerinde parmak basılan yerler = Ligature.
|
ز
------------------
|
|
|
زائد
|
(Zâid)
|
İlk yarım ses.
|
زوج
|
(Zevc)
|
( Matematikte ) çift sayı.
|
س
------------------
|
|
|
سبابة
|
(Sebbâbe)
|
İşaret parmağı ile basılan perde.
|
السلم الموسيقى
|
(es-Süllemu’l-Mûsîka)
|
Ses merdiveni.
|
ض
------------------
|
|
|
تضعيف الأبعاد
|
(Tad’îfu’l-Eb’âd)
|
Aralıkların katlanması = Redoublement des intervalles.
|
ط
------------------
|
|
|
طرح
|
(Tarh)
|
( Matematikte ) çıkarmak, atmak.
|
ع
------------------
|
|
|
عازف
|
(Âzif)
|
Çalgı çalan.
|
علم على...
|
(Alime alâ...)
|
İşaretlemek, işaret koymak.
|
ف
------------------
|
|
|
فضل
|
(Fadl)
|
İki sayının birbirinden olan farkları.
|
تفاضل
|
(Tefâdul)
|
Fark, miktar fazlası. Matematikte, iki rakam arasında miktarca olan farktan doğan nisbet.
|
ق
------------------
|
|
|
قدماء
|
(Kudema’)
|
Eski mûsikîşinaslar (mûsikî üstatları).
|
قرع
|
(Kar’ )
|
Vuruş, vurma, çalma. Cismi cisme kuvvetli vurmaya denir.
|
قلع
|
(Kal’ )
|
Cismi cisimden kuvvetli ayırmaya denir.
|
ل
------------------
|
|
|
لحن
|
(Lahn)
|
Nağme = Melodie.
|
م
------------------
|
|
|
متأخرون
|
(Müteahhirûn)
|
Sonradan gelen mûsikîşinaslar (mûsikî üstatları ).
|
مجذور
|
(Meczûr)
|
Bir sayının kendisiyle çarpımının sonucu.
|
المجنب السبابة
|
(el-Mücennebu’s-Sebbâbe)
|
İşaret parmağı ile basılan perdenin komşusu.
|
المجنب الوسطى
|
(el-Mücennebu’l-Vustâ)
|
Orta parmak ile basılan perdenin komşusu.
|
مخرج
|
(Mahrec)
|
( Matematikte ) payda.
|
المطلق الوتر
|
(el-Mutlaku’l-Veter)
|
Açık tel. Telin parmak basmadan, açık iken verdiği ses = Corde libre.
|
مفروضة
|
(Mefrûda)
|
Tel yeri. Ud’da küçük eşik.
|
ملاوي
|
(Melâvî)
|
Ud ve telli âletlerde burgular.
|
موشح
|
(Muvaşşah)
|
Eski Arap ve halk şiir ve mûsikîsinde müşterek bir form, şekil.
|
موسيقار
|
(Mûsîkar)
|
Bir müzik âletinin ismi veya şarkı söyleyen kişi, müzisyen.
|
ن
------------------
|
|
|
نسبة
|
(Nisbet)
|
Kıyaslama, ölçü, değer.
|
نسبة تأليفية
|
(Nisbetun te’lîfiyyetun)
|
Armonik oran, armonik uyum = Rapport du duble.
|
نسبة أعداد
|
(Nisbetun A’dâdun)
|
Sayılar arasında mukayese.
|
نقرة
|
(Nakre)
|
Vuruş, vurma = Percussion.
|
و
------------------
|
|
|
وتر
|
(Veter)
|
Tel = Corde.
|
وتد
|
(Veted)
|
Aruzda üç harften meydana gelen nazım.
|
وسطةء عجم
|
(Vusta-i Acem)
|
Orta parmak ile basılan Acem perdesi.
|
ﻫ
------------------
|
|
|
هابط
|
(Hâbit)
|
Türk Mûsikîsinde bemol yerine kullanılır.
|