ULUSAL MESLEK STANDARDI
MAKİNA BAKIMCI
SEVİYE 4
REFERANS KODU / 09UMS0010-4
RESMÎ GAZETE TARİH-SAYI: 25/8/2009 - 27330 (Mükerrer)
Meslek:
|
MAKİNA BAKIMCI
|
Seviye :
|
4I
|
Referans Kodu:
|
09UMS0010-4
|
Standardı Hazırlayan Kuruluş(lar):
|
TÜRKİYE METAL SANAYİCİLERİ SENDİKASI (MESS)
|
Standardı Doğrulayan Sektör Komitesi:
|
MYK Otomotiv Sektör Komitesi
|
MYK Yönetim Kurulu Onay Tarih/ Sayı:
|
24.06.2009 Tarih ve 2009/29 Sayılı Karar
|
Resmî Gazete Tarih/Sayı:
|
25/8/2009 - 27330 (Mükerrer)
|
Revizyon No:
|
00
|
TERİMLER, SİMGELER ve KISALTMALAR
AYAR KALLERİ: Birbirine hassas biçimde geçen veya temas eden makina veya donanım parçaları arasındaki boşlukları tespit etmeye yarayan, 0,01 milimetreye kadar çeşitli kalınlıklarda olan metal malzemeden yapılmış kontrol aletini,
BAKIM: İlgili makina, donanım, alet ya da sistemlerin aşınmış, periyodik değişmesi gereken veya ömrü biten parçalarının değiştirilmesini, yağlama, temizlik türü işlemlerin gerçekleştirilmesini ve ayarlarının teknik talimatlara ve kullanım kılavuzlarına göre yapılmasını kapsayan çalışmaları,
ÇEVRE KORUMA: Çalışmalarda, çevreye zarar vermeyen malzemeleri veya süreçleri kullanmayı veya zararlı atıkların uygun şekilde bertaraf edilmesini,
ENERJİ VERİMLİLİĞİ: Makina ve donanımların daha az enerji kullanılarak çalışmalarını sağlamak amacıyla alınan önlemleri,
GERİ KAZANIM: Malzemeleri doğrudan veya işlemden geçirdikten sonra tekrar kullanıma sunmayı ve ilgili süreçleri yönetmeyi,
HİDROLİK: Basınçlı sıvılar ile gücün üretimi, kontrolü, kullanımı ve iletimi ile ilgili teknolojiyi,
İSG: İş sağlığı ve güvenliğini,
KALİBRASYON: Belirlenmiş koşullar altında, doğruluğu bilinen bir ölçüm standardını veya sistemini kullanarak diğer ölçüm veya test aletinin doğruluğunun ölçülmesi, sapmalarının belirlenmesi ve doküman haline getirilmesi için kullanılan ölçümler dizisini,
ONARIM: İlgili makina, donanım, alet ya da sitemlerde meydana gelen arızaların tespit edilmesini ve giderilmesini ifade eden işlemler bütününü,
PNÖMATİK: Gaz basıncıyla çalışan sistemlerin hareket ve kontrolünü gerçekleştiren teknolojiyi,
TEKNİK AYARLAR: İlgili aygıtın beklenilen işi yapabilmesi için gereken ölçümsel düzenleme ve seçimleri,
ifade eder.
-
GİRİŞ
Makina Bakımcı (Seviye 4) ulusal meslek standardı 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Kanunu ile anılan Kanun uyarınca çıkartılan “Ulusal Meslek Standartlarının Hazırlanması Hakkında Yönetmelik” ve “Mesleki Yeterlilik Kurumu Sektör Komitelerinin Kuruluş, Görev, Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre MYK’nın görevlendirdiği Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) tarafından hazırlanmıştır.
Makina Bakımcı (Seviye 4) ulusal meslek standardı, sektördeki ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak değerlendirilmiş, MYK Otomotiv Sektör Komitesi tarafından incelendikten sonra MYK Yönetim Kurulunca onaylanmıştır.
-
MESLEK TANITIMI
-
Meslek Tanımı
Makina Bakımcı (Seviye 4) işyerindeki karmaşık olmayan makina, alet, donanım ve sistemlerde oluşan aksaklıkları gideren ve bunların istenilen şekilde çalışması için gerekli bakımlarını ve rutin arızaların onarımlarını gerçekleştiren kişidir. Bakım ve onarım işlemlerinde, makina, alet, donanım ve sistemlerin mümkün en uzun sürede ve verimli bir şekilde çalışmalarının sağlanması esastır.
Bakım ve onarım işlemleri sırasında ayarlama, montaj-demontaj, sıkma ve çeşitli talaşlı işlemler ile ölçme, kaynak yapma (elektrik ark, oksi asetilen ve toz/gaz altı kaynağı) ve yağlama gibi tipik işlemlerin yanında hidrolik, pnömatik ayarlar ile hizalama, dengeleme ve merkezleme türünden mekanik ayarları yapma gibi işlemler, uygun bilgi ve beceriler kullanılarak sağlanır.
Makina bakımcı, kısmi nezaret altında gerçekleştirdiği bakım ve onarım işlemlerinde, yaptığı işlemlerin doğruluğundan, zamanlamasından ve kalitesinden sorumludur. İşlemlerin yapılmasında iş talimatlarına uygun çalışır ve sorumluluk alanı dışında kalan arızaları ve hataları ilgili kişilere bildirir. İşlemleri tamamlanan makina, alet, donanım ya da sistemlerin uygun şekilde çalışması ve birlikte çalışılan diğer kişilerin emniyetinin sağlanması makina bakımcının sorumlulukları arasında yer alır.
-
Mesleğin Uluslararası Sınıflandırma Sistemlerindeki Yeri
ISCO 88 : 7233
NACE Rev. 2 : 33.12
ISCED : 52
-
Sağlık, Güvenlik ve Çevre ile ilgili Düzenlemeler
4857 Sayılı İş Kanunu
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği
Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik
Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği
Gürültü Yönetmeliği
Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği
Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme İşleri Yönetmeliği
İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği
Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik
Makina Emniyeti Yönetmeliği
Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Titreşim Yönetmeliği
-
Meslek ile ilgili Diğer Mevzuat
Mesleğe ilişkin diğer mevzuat bulunmamaktadır.
-
Çalışma Ortamı ve Koşulları
Bakım ve onarım işlemleri, her türlü açık veya kapalı atölyede veya açık havada uygulanır. Bakım ve onarım işlemleri sırasında kişinin uygun iş elbisesi, iş ayakkabısı, maske, baret, koruyucu gözlük ve eldiven kullanarak çalışması söz konusudur. Çalışma ortamının olumsuz koşulları arasında, koku, gürültü, nem, sıcaklık farkı, toz, gaz, titreşim, kaygan zemin, yağlı ortam, kısıtlı hareket alanı, zorlamalı vücut pozisyonları, ağır yük kaldırma, yüksekte çalışma ve çeşitli kimyasal maddelere maruz kalma sayılabilir.
-
Mesleğe İlişkin Diğer Gereklilikler
Makina bakımcının, ağır malzeme kaldırabilmesi, kuvvet uygulayabilmesi, işitme ve görme yetisinde yetersizlik olmaması, tüm uzuvlarının sağlam olması, akaryakıt, yağ ve kimyasal maddelere karşı allerjisi olmaması, yükseklik ve kapalı alan korkusu olmaması gerekmektedir.
-
MESLEK PROFİLİ
-
Görevler, İşlemler ve Başarım Ölçütleri
Görevler
|
İşlemler
|
Başarım Ölçütleri
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Açıklama
|
A
|
İş sağlığı ve güvenliği, yangın ve acil durum kurallarını uygulamak
|
A.1
|
İş sağlığı ve güvenliği konusundaki yasal ve işyerine ait kuralları uygulamak
|
A.1.1
|
İş sağlığı ve güvenliği konusundaki normların anlaşılması için, işyerinin düzenlediği eğitimlere veya işyeri dışındaki kurumların eğitimlerine katılır.
|
A.1.2
|
Yapılan işe uygun iş elbiseleri ve kişisel koruyucu donanımları kullanır.
|
A.1.3
|
İSG koruma ve müdahale araçlarını uygun ve çalışır şekilde bulundurur.
|
A.1.4
|
Yapılan çalışmaya ait uyarı işaret ve levhalarını talimatlar doğrultusunda yerleştirerek ve çalışma sırasında koruyarak iş alanının ve personelinin güvenliğini sağlar.
|
A.2
|
Risk etmenlerini azaltmak
|
A.2.1
|
Risklerin belirlenmesi çalışmalarına katkıda bulunur.
|
A.2.2
|
Risk faktörlerinin azaltılmasına yönelik yapılan çalışmalara katılır.
|
A.3
|
Tehlike durumunda acil durum prosedürlerini uygulamak
|
A.3.1
|
Tehlike durumlarını saptayıp hızlı bir şekilde yok etmek üzere önlem alma çalışmalarına katkıda bulunur.
|
A.3.2
|
Anında giderilemeyecek türden tehlike durumlarını amirlerine ve yetkililere veya gereken durumlarda işletme dışında ilgili kurumlara bildirir.
|
A.3.3
|
Makinaya özel acil durum prosedürlerini uygular.
|
A.4
|
Acil çıkış prosedürlerini uygulamak
|
A.4.1
|
Acil durumlarda çıkış veya kaçış prosedürlerini uygular.
|
A.4.2
|
Acil çıkış veya kaçış ile ilgili deneyimleri ilgililerle ve iş arkadaşlarıyla paylaşmak üzere yapılan periyodik çalışmalara ve tatbikatlara katılır.
|
Görevler
|
İşlemler
|
Başarım Ölçütleri
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Açıklama
|
B
|
Çevre koruma mevzuatına uygun çalışmak
|
B.1
|
Çevre koruma standart ve yöntemlerini uygulamak
|
B.1.1
|
Gerçekleştirilen işlemler ile ilgili çevresel etkilerin doğru bir şekilde saptanması çalışmalarına katılır.
|
B.1.2
|
Çevre koruma gereklerine ve uygulamalarına yönelik periyodik eğitimlere katılır.
|
B.1.3
|
İş süreçlerinin uygulanması sırasında çevre etkilerini gözler ve zararlı sonuçların önlenmesi çalışmalarına katılır.
|
B.2
|
Çevresel risklerin azaltılmasına katkıda bulunmak
|
B.2.1
|
Dönüştürülebilen malzemelerin geri kazanımı için gerekli ayırmayı ve sınıflamayı yapar.
|
B.2.2
|
Tehlikeli ve zararlı atıkları verilen talimatlar doğrultusunda diğer malzemelerden ayrıştırır ve gerekli önlemleri alarak geçici depolamasını yapar.
|
B.2.3
|
Yanıcı ve parlayıcı malzemelerin güvenli bir şekilde tutulmasını sağlar.
|
B.2.4
|
İşlem sırasında ve hazırlık aşamalarında kişisel koruyucu donanım ve malzemeleri kullanır veya diğerlerine kullandırır.
|
B.2.5
|
Dökülme ve sızıntılara karşı kullanılacak uygun donanım, malzeme ve ekipmanı hazır bulundurur.
|
B.3
|
Doğal kaynakların tüketiminde tasarruflu hareket etmek
|
B.3.1
|
Doğal kaynakları tasarruflu ve verimli bir şekilde kullanır.
|
B.3.2
|
Doğal kaynakların daha az ve verimli kullanımı için gerekli tespit ve planlama çalışmalarına katılır.
|
Görevler
|
İşlemler
|
Başarım Ölçütleri
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Açıklama
|
C
|
Kalite yönetim sistemi dokümanlarına uygun çalışmak
|
C.1
|
İşe ait kalite gerekliliklerini uygulamak
|
C.1.1
|
İşlem formlarında yer alan talimatlara ve planlara göre kalite gerekliliklerini uygular.
|
C.1.2
|
Uygulamada izin verilen tolerans ve sapmalara göre kalite gerekliliklerini uygular.
|
C.1.3
|
Makina, alet, donanım ya da sistemin kalite gerekliliklerine uygun çalışır.
|
C.2
|
Kalite sağlamadaki teknik prosedürleri uygulamak
|
C.2.1
|
Yapılacak işlemin türüne göre kalite sağlama tekniklerini uygular.
|
C.2.2
|
İşlemler sırasında kalite sağlama ile ilgili teknik prosedürleri uygulayarak, özel kalite şartlarının karşılanmasını sağlar.
|
C.2.3
|
Çalışmayla ilgili kalite ve fire/hata formlarını doldurur.
|
C.3
|
Yapılan çalışmaların kalitesini denetim altında tutmak
|
C.3.1
|
Operasyon bazında çalışmaların kalitesini denetleme çalışmalarına katılır.
|
C.3.2
|
Makina, alet, donanım ya da sistem üzerinde yapılan ayarların kullanım kılavuzlarına uygunluğunu denetler.
|
C.3.3
|
Bakımı veya onarımı gerçekleştirilen makina ya da sistemin teknik özelliklere uygunluğunu denetler.
|
C.4
|
Proseslerde saptanan hata ve arızaları engelleme çalışmalarına katılmak
|
C.4.1
|
Çalışma sırasında saptanan hata ve arızaları yetkili kişilere sürekli bildirir.
|
C.4.2
|
Hata ve arızaları oluşturan nedenlerin belirlenmesine ve ortadan kaldırılmasına katkıda bulunur.
|
C.4.3
|
Hata ve arıza gidermeyle ilgili temel uygulama ve yöntemleri uygular.
|
C.4.4
|
Yetkisi dahilinde olmayan veya gideremediği hata ve arızaları amirlerine bildirir.
|
Görevler
|
İşlemler
|
Başarım Ölçütleri
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Açıklama
|
D
|
Çalışılan yeri düzenlenmek
|
D.1
|
Çalışma alanının özelliklerini belirlemek
|
D.1.1
|
Çalışmaların kesintisiz ve uygun şekilde sürdürülmesi için, iş alanını inceler.
|
D.1.2
|
İş alanının olumsuz özelliklerinin iyileştirilmesine katkıda bulunur.
|
D.1.3
|
Çalışmanın türü ve kullanılan iş yöntemine göre düzeni sağlar.
|
D.1.4
|
Çalışma alanının genişliğini ve ilgili çalışma noktalarının kapsamını belirler.
|
D.2
|
Gerekli makina, donanım ve malzemeyi çalışmaya hazırlamak
|
D.2.1
|
Kullanılacak malzemeleri yapılacak çalışma ile ilgili işlem formu ve yöntemlerine uygun olarak seçer ve hazırlar.
|
D.2.2
|
Belirlenen işleme göre, kontrol ve muayene araçlarını ve cihazlarını kullanır.
|
D.2.3
|
Çalışma için gerekli aparat, makina ve donanımları çalışmaya hazır hale getirir.
|
D.2.4
|
Çalışma süresince kullanılacak malzeme, araç ve gereçlerin İSG kapsamında uygunluğunu denetler.
|
D.3
|
İş bitiminde donanım ve iş alanı temizliğini yapmak
|
D.3.1
|
Çalışma alanını düzgün ve temiz tutar.
|
D.3.2
|
Temizlik yaparken iş güvenliği şartlarını gözetir.
|
D.3.3
|
Kullanılan makina ve ekipmanları iş bitiminde kaldırır ve temizler.
|
D.3.4
|
İş güvenliğine zarar verebilecek maddelerin kullanımı sırasında gereken özeni gösterir ve belirlenmiş yerlerde uygun bir şekilde depolar.
|
D.3.5
|
Yapılan çalışma hakkında amirlerini ve ilgili operatörleri bilgilendirir.
|
Görevler
|
İşlemler
|
Başarım Ölçütleri
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Açıklama
|
E
|
Çalışma alet ve donanımlarının koruyucu ve talimatlı bakımlarını sağlamak
|
E.1
|
Çalışma donanımlarının çalışabilirlik durumlarını denetlemek
|
E.1.1
|
Çalışma donanımlarının durumunu ve güvenlik düzeneklerinin işlerliğini talimatlara uygun şekilde periyodik olarak denetler.
|
E.1.2
|
Çalışma sırasında uygun olmayan bir durum olduğunda veya olacağı sezildiğinde çalışmayı durdurur.
|
E.1.3
|
Arızalı donanımların ve araçların değişimi veya onarımı için ilgili kişilere haber verir.
|
E.1.4
|
Araç, gereç ve donanımların yetkisi dahilindeki sorun ve arızalarını giderir.
|
E.2
|
Çalışma donanımlarının bakımını yapmak
|
E.2.1
|
Donanımların düzgün ve sürekli çalışmalarını sağlamak üzere gerekli bakım aşamalarını uygular.
|
E.2.2
|
Koruyucu bakım ve temizlik işlemlerini uygular.
|
E.2.3
|
Bakım ve temizlik faaliyetlerinde kullanılacak malzemeleri temin eder ve uygun şekilde depolar.
|
E.2.4
|
Ölçü ve muayene aletlerinin kalibrasyonlarının sistematik olarak yapılmasını takip eder.
|
E.3
|
Çalışma donanımlarının bozulma ve yıpranmaları ile ilgili bilgileri aktarmak
|
E.3.1
|
Kullanılan alet ve donanımların arızalarını belirler, bozulma ve yıpranmaları zamanında fark eder.
|
E.3.2
|
Çalışma işlemlerinin sürekliliğinin sağlanması için araç ve donanımlardaki bozulma, yıpranma türünden olumsuzluklar ile ilgili kayıtları oluşturur ve ilgililere aktarır.
|
E.3.3
|
Donanımın genel durumu ile ilgili bilgilendirmeyi, prosedürlere uygun yapar.
|
E.3.4
|
Parçaların çalışma ömürlerini takip eder, zamanı geldiğinde değiştirir ve amirlerine bildirir.
|
Görevler
|
İşlemler
|
Başarım Ölçütleri
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Açıklama
|
F
|
Bakım ve onarım işlemlerinden önce hazırlıkları tamamlamak
|
F.1
|
İş organizasyonunun ve dokümantasyonunun hazırlığını yapmak
|
F.1.1
|
Bakım ve onarım faaliyetlerine ilişkin iş planlarını okur.
|
F.1.2
|
İş planına ilişkin günlük ve haftalık programların ve makina kontrol kartlarının olup olmadığını kontrol eder.
|
F.1.3
|
Bakım ve onarım faaliyetlerinin tahmini işlem sürelerini amirlerine danışarak tespit eder.
|
F.1.4
|
İş planına göre çalışır.
|
F.2
|
Makinaların teknik özeliklerini incelemek
|
F.2.1
|
Makinalara ait kullanım kılavuzlarını ve teknik resimleri inceler.
|
F.2.2
|
Makinaların çalışma prensiplerini ve teknolojisini inceler.
|
F.2.3
|
Makinaların yedek parça ve sarf malzemelerinin özelliklerini inceler.
|
F.2.4
|
Makinaların temel özellikleriyle ilgili eğitimlere katılır ve alınan belgeleri saklar.
|
F.3
|
Kullanılacak alet, araç, gereç ve donanımları hazırlamak
|
F.3.1
|
Yapılacak işlemin özelliğine göre kullanılacak aletleri temin eder.
|
F.3.2
|
Kullanılacak aletlerin çalışma durumunu kontrol eder, sistematik kalibrasyonlarını yapar.
|
F.4
|
Makinaların fiili çalışmasını sistematik olarak kontrol etmek
|
F.4.1
|
Makina kontrol kartlarını inceler.
|
F.4.2
|
Makina operatöründen makinanın çalışmasına dair bilgi alır.
|
F.4.3
|
Makinaların performansını sistematik olarak denetler, ölçülen değerleri teknik talimatlarda bulunan değerler ile karşılaştırır.
|
F.5
|
Makinalardaki normal olmayan durumları fark etmek amacıyla gözlem yapmak
|
F.5.1
|
Makinaların çalıştığı ortamda iş güvenliğini etkileyecek olumsuzlukları denetler.
|
F.5.2
|
Ses, sıcaklık, koku ve kirlilik gibi durumların kontrolünü yapar.
|
F.6
|
İşlemlere başlamadan önce güvenlik önlemlerini almak
|
F.6.1
|
Yetkili olmayan kişileri ve yabancı/tehlikeli maddeleri uzak tutmak gibi çalışma ortamının güvenliğini sağlayacak önlemleri alır.
|
F.6.2
|
Elektrik, su, basınçlı hava, buhar ve gaz tesisatlarının bağlantılarını kapatır veya kontrol altına alır.
|
F.6.3
|
Makinanın çalışmasını kendi denetimi altında tutar.
|
Görevler
|
İşlemler
|
Başarım Ölçütleri
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Açıklama
|
G
|
Makinalar ile ilgili bakım faaliyetlerini gerçekleştirmek
|
G.1
|
Makinaların parça değişimini gerçekleştirmek
|
G.1.1
|
Çalışma ömrü limitli olan (filtre, conta, kayış, rulman v.b.) parçaları takip eder, zamanında değiştirir.
|
G.1.2
|
Temel makina parçalarını muayene eder, aşınmış parçaları tespit eder ve değiştirir.
|
G.1.3
|
Değişen parçaların temel ayarlarını yaparak istenen şekilde çalışmalarını sağlar.
|
G.2
|
Koruyucu bakım faaliyetlerini gerçekleştirmek
|
G.2.1
|
Makinaların mekanik, hidrolik ve pnömatik parçalarını sistematik olarak denetler ve gerekli düzeltmeleri yapar.
|
G.2.2
|
Oluşabilecek kaçak ve sızıntılara karşı muayene ve ölçümler yapar, gerekli yalıtım ve sızdırmazlık işlemlerini gerçekleştirir.
|
G.2.3
|
Sistematik olarak makinaların hareketli aksamlarını talimatlarda belirtilen yağ çeşidi ve seviyesini gözeterek yağlar.
|
G.2.4
|
Hidrolik, pnömatik ve soğutma sistem sıvılarının ve gazlarının seviyelerini periyodik olarak kontrol eder ve değişimini yapar.
|
G.2.5
|
Gevşemesi muhtemel parçaları ve bağlantıları kontrol eder, gerektiğinde sıkma işlemini talimatlara göre gerçekleştirir.
|
G.2.6
|
Makinayı yağ, toz, pas, metal parçaları türünden yabancı maddelerden temizler.
|
G.2.7
|
Makinaları verilen talimatlara göre enerji verimliliği yönünden denetler.
|
G.3
|
Makina ayarlarını yapmak
|
G.3.1
|
Düzenli olarak makinaların ayarlarının spesifikasyonlara uygunluğunu denetler, teknik talimatlara uygun olarak temel ayarları düzeltir.
|
G.3.2
|
Makinaların ölçme işlevi gören parçalarını muayene eder, gerektiğinde basit kalibrasyonlarını yapar.
|
Görevler
|
İşlemler
|
Başarım Ölçütleri
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Açıklama
|
H
|
Makinalar ile ilgili rutin onarım faaliyetlerini gerçekleştirmek
|
H.1
|
Arızayı tespit etmek
|
H.1.1
|
Makina operatörü ile konuşarak arıza hakkında bilgi alır.
|
H.1.2
|
Makinaya ait kullanım kılavuzunu inceler .
|
H.1.3
|
Öncelikli olarak arızayı oluşturabilecek parçaların çalışmalarını kontrol ederek, arızaya sebep olan parçaları tespit etme çalışmalarına katkıda bulunur.
|
H.2
|
Rutin arızaları gidermek
|
H.2.1
|
Arızaya neden olan parçalara ulaşmak için sökülmesi gereken parçaları talimatlara ve kullanım kılavuzlarına göre güvenle ve zarar vermeden söker.
|
H.2.2
|
Arızalı parçayı inceleyerek arıza sebebini tespit etme çalışmalarına ve parçanın onarılması veya değiştirilmesi kararına katkıda bulunur.
|
H.2.3
|
Amirlerinin talimatları doğrultusunda, değiştirilmesine ihtiyaç duyulmayan parçalar üzerinde gerekli onarım işlemlerini gerçekleştirir.
|
H.2.4
|
Değiştirilmesine ihtiyaç duyulan parçaların işyeri stokunda bulunma durumunu kontrol eder.
|
H.2.5
|
Onarımı veya satın alma işlemleri tamamlanan parçaların uygunluğunu kontrol etme çalışmalarına katılır.
|
H.2.6
|
Uygun görülen parçaları talimatlara ve kullanım kılavuzlarına göre yerlerine geri takarak makinayı çalışır hale getirir.
|
Görevler
|
İşlemler
|
Başarım Ölçütleri
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Adı
|
Kod
|
Açıklama
|
I
|
Son kontrol ve raporlama işlemlerini gerçekleştirmek
|
I.1
|
Son kontrol işlemlerini gerçekleştirmek
|
I.1.1
|
Mekanik, pnömatik ve hidrolik bağlantıları kontrol eder, kullanım kılavuzları ve talimatlara göre temel ayarları yapar.
|
I.1.2
|
Makinanın çalışmasını test eder, uygunsuzlukları tespit ederek gerekli düzeltme işlemlerinin gerçekleştirmesine katkıda bulunur.
|
I.1.3
|
Makinanın güvenli çalışması için kontroller yapar, gerekli önlemleri alır.
|
I.1.4
|
İşlemler sırasında kullanılan tüm malzemeleri çalışma alanından kaldırır.
|
I.2
|
Bakımı veya onarımı tamamlanan makinalar hakkında bilgi vermek ve formları doldurmak
|
I.2.1
|
Yapılan bakım/onarım işlemlerini makina kontrol kartlarına işler.
|
I.2.2
|
Yapılan bakım/onarım işlemleri ile ilgili makina operatörünü bilgilendirir.
|
I.2.3
|
Yapılan bakım/onarım işlemlerini iş planına işler.
|
I.2.4
|
Makina yedek parça stok seviyelerini kontrol eder, yetkili kişileri bilgilendirir.
|
I.2.5
|
Arızanın tekrarlanmaması için öneriler geliştirir.
|
I.2.6
|
Yapılan bakım/onarım işlemleri ile ilgili amirlerine bilgi verir.
|
-
Kullanılan Araç, Gereç, Malzeme ve Ekipmanlar
-
Ampermetre
|
Halat ve zincirler
|
Makina yağı
|
Taşlama-polisaj
|
Anahtar takımı
|
Hassas ölçü aletleri
|
Manometre
|
Teknik resimler
|
Ayar kalleri
|
İş ayakkabıları
|
Mastarlar
|
Telsiz
|
Baret
|
İş elbisesi
|
Matkap
|
Temel boyutsal ölçme aletleri
|
Bezler, emici malzemeler
|
İş eldiveni
|
Mengene
|
Temel el aletleri
|
Bilgi ve değerlendirme formları
|
İş gözlüğü
|
Merdiven
|
Temizlik malzemeleri
|
Ceraskal
|
Kaynak elektrotları
|
Mihengir
|
Termometre
|
Civatalar
|
Kaynak makinası
|
Mikrometre
|
Testere
|
Conta
|
Kazıma aletleri
|
Mil
|
Tesviyeci masası
|
Çeşitli filtreler
|
Komparatör
|
Motor
|
Tiner
|
Çeşitli motorlu el aletleri
|
Kompresör
|
Motor yağı
|
Torna
|
Çeşitli borular
|
Kriko
|
Pas önleyici kimyasallar
|
Voltmetre
|
Çeşitli şablonlar
|
Krokiler
|
Planya
|
Yağ çözücü maddeler
|
Çeşitli tesisat bağlantı malzemeleri
|
Kulak koruyucuları
|
Pompa
|
Yağdanlık
|
Çeşitli vanalar
|
Kullanım kılavuzları
|
Rulman
|
Yapı iskelesi
|
Dişliler
|
Kumpas
|
Segman
|
Yapıştırıcı malzemeler
|
Forklift
|
Lehim makinası
|
Soğutma sıvıları
|
Yaylar
|
Freze
|
Levye
|
Somun
|
Zımpara makinası
|
Gaz detektörü
|
Makaralar
|
Takım arabaları
|
Zımpara taşları ve kağıtları
|
Giriş-çıkış kartları
|
Makina kontrol kartları
|
Taşıma-kaldırma ekipmanı
|
| Bilgi ve Beceriler
Acil durum bilgisi
|
Kaynak bilgi ve becerisi
|
Teknik resim anlayabilme becerisi
|
Basit maliyet hesapları yapabilme becerisi
|
Kendini ifade etme yeteneği
|
Temel akışkanlar bilgisi
|
Bilgisayara veri girme becerisi
|
Kontrol ve uygulama teknikleri bilgi ve becerisi
|
Temel elektrik/elektronik bilgisi
|
Çalışma ve kontrol prosedürleri bilgisi
|
Koruyucu bakım prosesi bilgisi
|
Temel hidrolik bilgisi
|
Çevre koruma özel standartları bilgisi
|
Kullanılan malzeme ve ürünlerin genel özellikleri bilgisi
|
Temel malzeme bilgisi
|
Donanım ve araçların kullanımı bilgi ve becerisi
|
Kusur belirleme ve giderme yöntemleri bilgisi
|
Temel mekanik bilgisi
|
Ekip çalışması yeteneği
|
Makina bilgisi
|
Temel ölçme ve muayene araçları kullanım bilgi ve
becerisi
|
El becerisi
|
Makina ve gereçlerin kullanım bilgi ve becerisi
|
Temel pnömatik bilgisi
|
Geri dönüşümlü atık bilgisi
|
Makinaların olası hata çeşitlerini tanıma bilgi ve becerisi
|
Temel üretim proses bilgisi
|
İnsan ilişkileri yeteneği
|
Manipülasyon, taşıma ve sabitleme donanımları
kullanım becerisi
|
Ulusal kalite yönetmelikleri-teknik standartlar bilgisi
|
İş sağlığı ve güvenliği standartları bilgisi
|
Montaj proses bilgisi
|
Yangın bilgisi
|
İşlem dokümantasyonu ve çeşitli teknik spesifikasyonlar bilgisi
|
Muayene ve test teknikleri bilgisi
|
Yüzey temizleme malzemelerinin kimyasal kullanım bilgisi
|
İşyeri düzenleme bilgisi
|
Öğrendiğini aktarabilme yeteneği
|
|
İşyerine özgü mevzuat ve çalışma prosedürleri bilgisi
|
Ölçme ve kontrol bilgisi
|
|
Kalite güvence/yönetim sistemleri bilgisi
|
Takım tezgahlarını kullanabilme becerisi
|
|
Kalite kontrol metotları bilgisi
|
Tehlikeli atık bilgisi
|
| -
Tutum ve Davranışlar
Amirlerine doğru bilgi aktarmak
|
İşyeri hiyerarşi ilişkisine saygı göstermek
|
Arıza tespitinde deneme ve uygulama yapmak
|
Kendi ve diğer kişilerin güvenliğini gözetmek
|
Arızalı donanımların rutin onarımını sağlamak
|
Malzeme hazırlıklarını yaparken dikkatli olmak
|
Bilgi ve tecrübesi dahilinde karar vermek
|
Olumsuz çevresel etkileri belirleyebilmek
|
Çalışma donanımları ve makinalarının durumunu dikkatle denetlemek
|
Risk faktörleri konusunda duyarlı olmak
|
Çevre, kalite ve İSG kurallarını benimsemek
|
Sorumluluklarını yerine getirmek
|
Doğal kaynak kullanımı ve geri kazanım konusunda duyarlı olmak
|
Süreç kalitesine özen göstermek
|
Ekip içinde uyumlu çalışabilmek
|
Talimat ve kılavuzlara harfiyen uymak
|
Gerekli temizlik malzemelerinin seçimini dikkatle yapmak
|
Taşıma ve kaldırma donanımını doğru şekilde kullanmak
|
Gerekli ve acil durumlarda donanımın çalışmasını durdurmak
|
Tehlike durumlarında ilgilileri bilgilendirmek
|
Grup toplantılarına katılmak
|
Tehlike durumlarını dikkatle algılayıp değerlendirmek
|
İş devirlerinde doğru iletişim kurmak ve bilgi aktarmak
|
Temizlik, düzen ve işyeri tertibine özen göstermek
|
-
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME ve BELGELENDİRME
Makina Bakımcı (Seviye 4) meslek standardına göre belgelendirme amacıyla yapılacak ölçme ve değerlendirme, çalışma şartlarının oluşturulduğu test merkezlerinde yazılı veya sözlü teorik sınav ve uygulamalı sınav şeklinde olacaktır.
Ölçme ve değerlendirme yöntemi ile uygulama esasları bu meslek standardına göre hazırlanacak ulusal yeterliliklerde detaylandırılır. Ölçme ve değerlendirme ile belgelendirmeye ilişkin işlemler Mesleki Yeterlilik Kurumu Mesleki Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliği çerçevesinde yürütülür.
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2009 Sayfa
|