TariH VE tariHİN ÇAĞlara ayrilmasi 1 Tarih ve Özellikleri

▪Bu beylikler Anadolu Selçuklu Devleti’nin yerini almak için birbiri ile mücadele etmeye başladılar.

▪Osmanlılar beylikler ile mücadele etmek yerine Bizans ve Balkan Devletleri ile mücadele ettiler.
Bizans ve Balkanlarda Durum
▪Sırpların ve Bulgarların saldırıları Bizans’ı büyük ölçüde yıpratmıştır.

▪Bizans karışıklık içerisinde idi.

▪Komutanlar imparator olmak için çeşitli entirikalar çeviriyorlardı.

▪Bu dönemde Balkanlar karışıklık içinde idi.

▪Balkan Devletleri arasındaki mezhep farklılıkları karışıklıkların temel sebebini oluşturmaktaydı.
Osmanlı Beyliği’nin Büyüme Nedenleri
1-Anadolu, Bizans ve Balkanların durumu

2-Osmanlının kurulduğu coğrafi konum

3-Beylikler arası mücadelelere girmemeleri

4-Ahilerin, şeyhlerin desteğini almaları

5-Takip ettikleri siyaset (İskan, tahrir vb.)

6-Cihat politikası gütmeleri
Osmanlıların Anadolu’ya Yerleşmesi
▪Osmanlı Beyliği, Oğuzların Kayı boyundandır. Kayılar Malazgirt Savaşından sonra Anadolu’ya geldiler.

▪I. Alaaddin Keykubat, Kayıları Ankara yakınlarındaki Karacadağ yöresine yerleştirdiler. Daha sonra Kayılar, Ertuğrul Gazi komutasında Bizans’tan Söğüt ve Domaniç’i alarak burayı yurt edindiler. Böylece bir uç beyliği haline geldiler. (Düşman devletlerinin sınırlarındaki Selçuklu topraklarına uç beyliği denmekteydi.)

▪Ertuğrul Gazi’nin ölümünden sonra uç beyliği görevi oğlu Osman Bey’e geçti.

▪Osmanlı ilerleyişini durdurmak isteyen Bizans ile Koyunhisar Savaşı’nı yaptı (1302). Bu savaş Osmanlı ile Bizans arasındaki ilk savaştır.

▪Hamitoğulları Beyliğinden Akşehir ve Beyşehir satın aldı.

▪Germiyan Beyinin kızı ile oğlu Yıldırım’ı evlendirerek Kütahya-Tavşanlı gibi yerleri çeyiz olarak aldı.

▪Karamanoğulları’na ilk kez sefer yaptı.

▪Rumeli’de Rum ve Bulgar kuvvetlerini Sazlıdere Savaşında yenerek Edirne’yi ele geçirdi (1363).

▪Türklerin Edirne’yi almaları üzerine Sırplar, Bulgarlar, Macarlar, Eflaklılar birleşerek, Osmanlılar ile Sırpsındığı Savaşını yaptılar (1364). Bu savaş Osmanlı Devleti’nin Haçlılar ile yaptığı ilk savaş ve ilk zaferdir. Bu zafer sonucunda Bulgar Krallığı Osmanlı’ya vergi vermeyi kabul etti.

▪Osmanlının Balkanlarda ilerlemeye devam etmesi üzerine, Balkan Devletleri yeniden birleşerek Osmanlı ile Çirmen Savaşını yaptı (1371). Bu savaşı da Osmanlı kazandı.

▪Osmanlının Ploşnik’te yenildi (İlk yenildi). Bu yenilgiden cesaret alan Haçlılar Osmanlı ile I. Kosava Savaşını yaptı (1389). Osmanlı devleti bu savaşı kazandı. I. Murat savaş meydanında gezerken bir Sırp askeri tarafından şehit edildi.

▪Osmanlı tarihinde ilk kez İstanbul’u kuşatmıştır. Kuşatmayı kolaylaştırmak için Anadolu Hisarını (Güzelce Hisarı) yaptırdı. Karamanoğulları saldırıları, Niğbolu Savaşı ve Timur tehlikesi yüzünden kuşatmalara ara verdi.

▪Bizans’ın kışkırtmaları ve Türkleri Balkanlardan atmak için Fransa, İngiltere, İtalya, Almanya’nın da katıldığı büyük bir Haçlı Ordusu Osmanlı Devleti ile Niğbolu Savaşını yaptı (1396).

Niğbolu Savaşının Sonuçları

-Bulgar Krallığı ortadan kaldırıldı.

-Haçlıların gücü kırıldı.

-İstanbul kuşatmalarına tekrar başlandı.

-Halife yıldırım’a “Sultan-ı İklimi Rum” (Anadolu Sultanı) ünvanını verdi.

▪Karamanoğullarına son vererek Anadolu Türk Birliğini sağlamıştır.

▪Timur ile Ankara savaşını yaptı(1402)

Ankara Savaşının Nedenleri

1-Timur’un Sivas’ı yağmalaması

2-İki hükümdarın da cihan hükümdarı olmak istemesi

3-İki hükümdar arası sert mektuplaşma

4-Karakoyunlu Kara Yusuf’un Yıldırım’a sığınması

5-Beyliklerin Timur’u kışkırtması

Ankara Savaşının Sonuçları

1-İhanete uğrayan Osmanlı mağlup oldu

2-Esir düşen Bayezit buna dayanamayarak ölmüştür.

3-Anadolu birliği dağılmış beylikler yeniden kuruldu.

4-Kardeşler araları taht kavgaları başladı. (Fetret Devri)

5-İstanbul’un alınması geçikti.

▪Anadolu Türk birliğini yeniden kurmaya çalıştı.

▪Venedikliler ile ilk deniz savaşı yapılmış ve bu savaş kaybedilmiştir.

▪Timur’un Semerkant’a götürdüğü Şehzade Mustafa, Timur’un ölümünden sonra Anadolu’ya dönerek isyan etmiş ise de kaybetmiş ve Bizans’a sığınmıştır.

▪Dini nitelikli bir isyan olan Şeyh Bedrettin İsyanı çıkmış. Bu isyan bastırılmıştır.

▪Orhan Bey’in İznik’i kuşatması Bizans ile Palekenon (Maltepe) Savaşı’na neden olmuştur. Orhan Bey bu zafer ile İznik ve İzmit’i almıştır. Böylece Bizans’ın Anadolu’daki tüm toprakları Osmanlılara geçmiştir.

▪Orhan Bey, Karesi Beyliği’ne son verdi. Böylece Anadolu’da Türk birliği kurma çalışmaları ilk kez bu dönemde başlamış oldu. Karesi donanması Osmanlılara geçmiştir. Bu donanma ile de Osmanlılar Rumeli’ye geçmiştir.

▪Orhan Bey, Bizans tahtını ele geçirmek isteyen Kantakuzen’e, oğlu Süleyman Paşa komutasında ordu göndererek, onun imparator olmasını sağladı. Buna karşılık Bizans’tan Çimpe Kalesini aldı. Çimpe Kalesi Osmanlıların Rumeli’de aldığı ilk topraktır.

▪Süleyman Paşa Rumeli’de fetih hareketlerine devam ederek Marmara kıyılarını ele geçirdi.

Süleyman Paşa Ankara’yı aldı.

▪Aydınoğulları ve Menteşeoğulları beyliklerine tekrar son verildi.

▪Karamanoğulları ve Candaroğulları ile mücadele edilmiştir.

▪Germiyanoğulları toprağı II. Yakup Bey’in vasiyeti üzerine Osmanlılara katıldı.

▪II. Murat Haçlılar ile Edirne Segedin Antlaşmasını imzaladı (1444). Bu anlaşma Osmanlının batılı devletler ile imzaladığı ilk anlaşmadır.

▪Bu anlaşmadan sonra II.Murat tahtı oğlu II. Mehmet’e bıraktı. Bu durumdan yararlanmak isteyen Haçlıların harekete geçmesi üzerine II. Murat tekrar tahta geçmiştir. Yapılan Varna Savaşında haçlılar büyük bozguna uğratıldı. (1444)

▪Bizans’ın ve Papanın kışkırtması üzerine, Türkleri Balkanlardan atmak isteyen Haçlılar Osmanlılar ile II. Kosova Savaşını yaptı (1448).

II. Kosova Savaşının Önemi

1-Haçlıların son taarruzu Osmanlının son savunması (II. Viyana’ya kadar)

2-Balkanların Türk yurdu olduğu ve Türklerin Balkanlardan atılamıyacağı anlaşıldı.

3-Bizans’ın Avrupa’dan yardım alma umudu sona erdi.

▪Mücadeleyi Çelebi Mehmet kazanarak devleti yeniden kurmuştur.

▪Bu dönemde Avrupa dan saldırı olmamasının sebebi Yüzyıl savaşları dır.

▪Balkanlarda adil bir yönetim izlendiği için Balkanlarda da isyan çıkmamıştır.

☼ İstanbul’un jeopolitik önemi

☼ Bizans’ın Avrupa Devletlerini Osmanlıya karşı

kışkırtması

☼ Bizans’ın şehzadeleri ve Anadolu Beyliklerini

Osmanlı Devleti’ne karşı kışkırtması

☼ Bizans’ın Osmanlı toprak bütünlüğünü bozması

☼ Hz. Muhammed’in hadisi şerifi

♣ Rumelihisarı (Boğazkesen) yaptırıldı.

♣ Surları yıkabilecek toplar döktürüldü.

♣ 400 parçalık donanma oluşturuldu

♣ Karamanoğulları üzerine bir ordu gönderilerek

gelebilecek tehlike önlendi.

♣ Avrupa dan gelecek yardımları önlemek için Balkanlara kuvvet gönderildi.

♣ İstanbul civarındaki Silivri ve Vize kaleleri alındı.

Yoğun kuşatma neticesinde 29 Mayıs 1453’te salı günü, İstanbul fethedildi.

C- Fethin Türk Tarihi Açısından Sonuçları

☺ Osmanlının yükselme dönemi başladı.

☺ İstanbul Osmanlı Devleti’nin başkenti oldu

☺ Boğazlar ve boğaz ticareti Osmanlıya geçti.

☺ II. Mehmet’e Fatih ünvanı verildi.

☺ Osmanlı Devleti imparatorluk haline geldi.

☺ Osmanlının Anadolu – Rumeli toprak bütünlüğü

sağlandı.

♥ Orta Çağ kapandı, Yeni Çağ başladı.

♥ Bizans İmparatorluğu yıkıldı.

♥ Avrupa’ya giden bilim adamları Rönesans’ın

başlamasına neden oldu.

♥ Topun güçlü surları yıktığını gören Avrupalı krallar,

feodaliteyi yıktılar.

♥ İpek yolu Osmanlıların eline geçti. Avrupalılar yeni

yollar aramaya başladı buda Coğrafi Keşiflere

neden oldu.

♥ Ortodoks Patrikhanesi, Osmanlının koruyuculuğu

altında varlığını devam ettirdi. Fatih bununla,

Hristiyan birliğini parçalamayı, İslam dininin hoş

görüsünü anlatmayı, Balkanlardaki fetihlerde

Ortodoksların desteğini kazanmayı amaçladı.

☻Cenevizlilerden Amasra alındı (1459).

☻Candaroğullarından Sinop alındı (1460).

☻Trabzon Rum İmparatorluğuna son verildi.

☻Karamanoğullarından Konya ve Karaman alındı.

☻Akkoyunlu Devleti Sultanı Uzun Hasan ile Otlukbeli Savaşı yapıldı (1473). Savaşı Osmanlı Devleti kazanmış ve Akkoyunlu Devleti yıkılma dönemine girmiştir. Ayrıca Osmanlı Devleti doğu sınırlarını güvence altına almıştır.

Sırbistan (1459), Mora (1460), Eflak (1462), Bosna–Hersek (1463-65), Boğdan (1476) ve Arnavutluk alınarak Balkanlar’ın fethi tamamlanmıştır.

* Karadeniz bir Türk gölü haline geldi.

* Karadeniz ticaret yolu tamamen Osmanlı

egemenliğine girdi.

* Cenevizlilerin Karadeniz deki varlığına son verildi

d-Rodos kuşatılmış ama alınamamıştır.

e-İtalya’nın Otranto kalesi fethedilmiş ise de Fatih’in ölmesinden sonra gerekli yardım yapılamadığı için tekrar kaybedilmiştir. (1480)
5- OSMANLI - VENEDİK SAVAŞLARI

Fatih Venedikliler ile 16 yıl savaş yapmış ve sonuçta Venedikliler ile İmtiyazlar Anlaşmasını imzalamıştır (1479). Bu anlaşma ile Venedikliler Osmanlı sularında serbestçe ticaret yapabilecek, Venedikliler Osmanlılara vergi vereceklerdi.

● Kanunname-i Osman ( Fatih Kanunnamesi )

çıkarıldı. Topkapı sarayı yapıldı.

● Devletin geleceği için kardeş katline izin

verilmiştir.

● Divana padişah yerine sadrazam başkanlık

yapmaya başladı.

● Sahn-ı Seman medreseleri kuruldu.

● İlk altın para bastırılmıştır.

● Hicaz su yolları probleminden dolayı Osmanlı-

Memlük ilişkileri ilk kez bu dönemde bozuldu.

Bayezid’in zayıf karakterli olması, bu dönemde ortaya çıkan Cem Sultan Olayı ve taht kavgaları bu dönemin sönük geçmesine neden olmuştur.

Cem Sultan II. Bayezid’e karşı Memlükler’in de kışkırtması ile birkaç kez taht mücadelesine girişmiş ise de mağlup olarak Rodos şovalyelerine sığınmış ve onlar tarafından papaya götürülmüştür. Böylece sorun uluslar arası bir sorun haline gelmiştir.

kullanılmıştır.

Karamanoğulları II. Bayezid tarafından kesin olarak yıkılıştır.

Kili ve Akkerman alınarak Boğdan’ın fethi tamamlanmıştır. Böylece Kırım ile kara bağlantısı sağlanmış ve Lehistan ile ilk ilişkiler başlamıştır.

Fatih zamanında bozulan ilişkiler bu dönemde savaş haline dönüşmüştür.

Bu savaşlar sırasında her iki tarafta bir sonuç elde edememiştir.

Venediklilerden Modon, Koron, İnebahtı kaleleri ve Navarin limanı alınmıştır.

Otranto seferinden sonra, elimizden çıkan Ayamavra ve Kefalonya kaleleri geri alınmıştır.
6-Osmanlı İran İlişkileri

Şah İsmail, Akkoyunlu Devletini yıkarak yerine Safevi Devletini kurdu.Şah İsmail Anadolu’yu ele geçirmek amacı ile Anadolu da Şii propagandası yaparak, Şahkulu İsyanının çıkmasına neden oldu. Şahkulu yakalanarak idam edildi.

II. Bayezid’in Şii faaliyetlerine karşı pasif davranması üzerine Trabzon Valisi Selim babasına karşı isyan etmiş ise de başarısız olmuştur. Daha sonra yeniçeri ve ordunun desteği ile başa geçmiştir.

Kardeşleri ile yaptığı mücadeleyi kazanan Yavuz, büyük tehlike olarak gördüğü şah İsmail’in üzerine yürümüştür.

☺Yavuz’un padişahlığını Şah İsmail’in tebrik etmemesi

☺Şah İsmail’in Anadolu da ayaklanmalar çıkartması

Bu nedenlerden dolayı Yavuz, Şah İsmail ile Çaldıran Savaşını yaptı (1514).

☻Doğuda en büyük tehlike olan, Safevi Devleti tehlikesi uzunca bir süre etkisiz hale getirildi.

☻Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri Osmanlı topraklarına katıldı.

☻Savaş dönüşü birçok sanatçı, bilgin ve şair İstanbul’a getirildi.

☻Savaş dönüşünde Dulkadiroğulları Beyliği ile yapılan Turnadağ Savaşı (1515) ile Dulkadiroğulları Beyliği Osmanlı Devletine katıldı.

Not: Dulkadiroğulları Beyliğinin alınması ile Anadolu Türk birliği kesin olarak sağlanmıştır.
2-Osmanlı – Memlük İlişkileri

Nedenleri:

◘ Şah İsmail ve Memlüklerin Osmanlıya karşı ittifak

kurması

◘ Dulkadiroğulların Osmanlıya katılmasına Memlüklerin

◘ Fatih döneminde başlayan iki devlet arasındaki

anlaşmazlıklar

◘ Yavuz’un Müslümanları bir bayrak altında toplayarak

İslam birliğini gerçekleştirmek istemesi

◘ Yavuz’un baharat yolunu eline geçirmek istemesi

Yavuz Sultan Selim, Kansu Gavri ile Mercidabık Savaşını yaparak (1516) Suriye, Filistin bölgesini ele geçirdi. Savaş sırasında Kansu Gavri öldü.

Yavuz, Memlük hükümdarı Tomanbay ile Ridaniye Savaşını yaparak Memlükleri yıkmıştır (1517).

♠ Memlük Devleti ortadan kaldırılmıştır.

♠ Mısır Osmanlı devletine katıldı.

♠ Savaşılmadan Hicaz Osmanlı devletine katılmıştır.

♠ Baharat yolu Osmanlının eline geçmiştir.

♠ Mukaddes emanetler İstanbul’a getirildi.

♠ Halifelik Osmanlı Devletine geçti.

♠ Osmanlı hazinesi ağzına kadar dolmuştur.

♠ Venedikliler Kıbrıs adası için Memlüklere ödedikleri

vergiyi Osmanlı Devletine ödemeye başladılar.