T. C. Yildiz tekniK ÜNİversitesi Kİmya-metalurji faküLtesi metalurji ve malzeme mühendiSLİĞİ BÖLÜMÜ malzeme proses laboratuari dersi deney föyleri
|
|  Yüklə 4.6 Mb.
|
|
4. DENEYDE KULLANILACAK MALZEMELER: 1- Deneyde alaşımsız çeliklerden AISI 1020, 1040 ve 1060 kullanılarak çelikteki karbon oranının çeliğin sertliğine ve sertleşebilirliğine etkisi incelenecektir. 2- Ayrıca AISI 1040, 4140 ve 4340 çelikleri kullanılarak %0,4C içeren bir çelikte alaşım elementlerinin etkisi incelenecektir.
Kamara tipi fırın: Numunelerin östenitleştirmesi amacıyla kullanılacaktır. Jominy Su verme ünitesi: Numunelerin alın kısmından itibaren su verilmesi amacıyla kullanılacaktır. Rockwell C sertlik cihazı: Numunelerin sertliklerinin ölçülmesi amacıyla kullanılacaktır.
4.2. Deney öncesi Öğrencilerden talep edilenler: Öğrencilerin kullanılacak malzemeleri kimyasal bileşim olarak tanımlamaları ve aralarındaki farkları ortaya koymaları… Numune malzemelerinin TTT diyagramlarının bulunması ve birbirleriyle kıyaslanması… Her numune malzemesi için ideal su verme sıcaklığının tespit edilmesi talep edilmektedir. 4.3.Deney sonrası öğrencilerden talep edilenler: Numunelerin alından itibaren mesafeye bağlı olarak sertliklerinin ölçülmesi, bu ölçümlerin grafik olarak gösterilmesi… Numunelerin alına en yakın sertliklerinin değerlerinin kıyaslanması ve farkların sebeplerinin değerlendirilmesi… Numunelerin sertliklerinin alından içeriye doğru değişimlerinin kıyaslanması ve farkların sebeplerinin değerlendirilmesi talep edilmektedir. 4.4. Deney raporunda olması gerekenler:
1. AMAÇ Bu deneyin amacı, kaynak yolu ile yapılan birleştirmeler hakkında teknolojik bilgi verilmesi ve bu birleştirmeler sonucu malzemelerde meydana gelen bozulmaların metalurjik yönden belirlenmesi, incelenmesi ve düzeltme çarelerinin ortaya konulmasıdır. 2. TEORİK BİLGİ Kaynağın Tanımı: Teknik literatürün yaptığı birçok ve farklı kaynak tanımları arasından en belirgin olanı, süreklilik kavramından bahseden tanımdır. Bu tanıma göre kaynak, daha sonra görülecek yöntemler kullanılarak, birleştirilecek parçalar arasında bir süreklilik oluşturma işlemidir. Welding Institute (Ingiliz Kaynak Enstitüsü) 'ün armasının üzerinde şu sözler yazılıdır: "e duobus num" , yani "birlikten kuvvet doğar.". Bütün metaller dahil olmak üzere plastikler için de geçerli olan bu tanım, söz konusu metaller arasında metalik devamlılığı sağlamak olduğunda bütün metaller ve alaşımlara uygulanabilmektedir. Makroskopik düzeyde, metalik devamlılık birleştirilen parçaların arasındaki bütün metal olmayan maddelerin ortadan kalkması demektir. Bu yönden kaynak, perçin, civata ve yapıştırma ile sağlanan bağlantılardan farklıdır. Böyle bir devamlılık birleşme alanı boyunca kimyasal yapıda homojenliği sağlamayabilir. Bir kaynak dikişi hem homojen (Örnek: aynı cins kapak pasosuyla yapılan yumuşak çelik dikişi.), hem de heterojen (Örnek: bakır-metal kapak pasosuyla yapılan dökme çelik dikişi.) olabilir. Kaynak işleminin İstenmeyen bir sonucu olarak, birleşme bölgesinde bir heterojenlik gözlenebilir (örnek: çeliklerin kaynağında dekarbürizasyonun bir sonucu olarak). Kristal yapı bazında daha derinlemesine yapılacak bir inceleme kaynak işleminin sağladığı metalik devamlılığın doğası üzerinde daha da aydınlanılmasına yardım edecektir. İşlemden önce birleştirilecek parçaların atomları iki ayrı gurupta toplanmışlardır. Kaynak işleminden sonra devamlılık bu iki grubun araya hiçbir yabancı atomun giremeyeceği şekilde bir tek gurup altında toplanmasıyla meydana gelir. Kaynak işleminin asıl özelliği. sözü geçen birleşme bölgesinde metallerin atomsal yapısı göz önüne alındığında, hiçbir süreksizliğe yer vermemesidir. O halde kaynak işleminin tümü, bu birleşmedeki sürekliliği bozacak metal olmayan yabancı maddelerin uzaklaştırılması işlemini de kapsamalıdır. Birleştirilecek A ve B
|
