Ana səhifə

ÖNSÖZ i Hüseyin Yapar i


Yüklə 1.18 Mb.
səhifə6/9
tarix26.06.2016
ölçüsü1.18 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9

4.5 Ufak parçalar haline getirmek (Pelletizing)


"Ufak parçalar haline getirmek (pelletizing)" terimi plastiği küçük ve kolay akan parçalar haline kesme işlemi için kullanılır. Bu işlemin sıcak ve soğuk olarak iki değişik tipi bulunmaktadır. Soğuk işlemde plastikleştirilmiş malzeme önce soğutulur ve sonra parçalara kesilir (Şekil 4.6.).



Şekil 4.6. İplik pelletizer

Dezavantajı kesme operasyonunun kalan parçalar üzerinde sivri kalıntılar bırakması ve bu nedenle malzemenin kolay akmamasıdır. Sıcak işlemde plastik bir ekstrüder içinde plastikleştirilir. Malzeme ekstrüder kalıbı olarak hizmet eden basit bir delikli plaka içinde geçirilir. Meydana gelen iplikler bir bıçakla kesilerek elde edilen parçalar hava veya su ile soğutulur. Bu metot Şekil 4.7.de görülmektedir. Metodun bir avantajı bu parçaların henüz ılık iken daha kolay akmasına izin veren keskin kenarlar ve sivri kalıntılar olmamasıdır.





Şekil 4.7. Sıcak pelletizer

4.6. Boyut küçültme


Boyut küçültme plastiği işleme için daha kolay bir forma dönüştürür. Toprak haline getirmek bölümünde boyut küçültmenin bir uygulaması ile ilgili bilgi verilmiştir. Rejenere etmek giderek daha önemli hale gelen diğer bir sahadır. Rejenarasyonda hurda ve atıkların tekrar kullanılacak şekilde boyutları küçültür. Şekil 4.8. de görülen döner değirmenler genellikle bu amaç için kullanılır.



Şekil 4.8. Kesme değirmeni

5. PLASTİKLERİN İŞLENMESİ VE FABRİKASYONU

5.1. Fabrikasyon ve işleme metotları


Kimyasal süreçlerde imal edilmiş ham plastik malzemeden tüketici tarafından kullanılan plastik ürüne geçmek için bazı ara işlemler gereklidir. Plastikler için temel maddeler petrokimya fabrikalarında granül, toz, macun ve sıvı şeklinde imal edilirler.

Yarı bitmiş ürünler çeşitli fabrikasyon teknikleri ile (örneğin tekrar şekil verme) bitmiş ürünlere dönüştürülmek için bekleyen ara ürünlerdir. Yarı ürünlere plastik tabakalar, filmler, boru ve profiller dahildir. Bitmiş maddeler veya bitmiş ürün­ler ilk şekillendirme işlemleri (örneğin enjeksiyon kalıplama) ile imal edilirler, örnekler plastik kovalar, dişliler ve yuvalardır. Termoplastikler ve termosetler için proses (işlem) ve fabrikasyon metotlarına toplu bir bakış Şekil. 5.1 de görülmektedir.



İşlem ve şekil teknikleri

Termosetler

Termoplastikler verme

İlk işlemler

- Bir kimyasal reaksiyon meydana gelirken aynı zamanda kalıplama bileşimleri (compounds) şekillendirilir.

- Termoset kalıplama bileşimleri

- Sıvı reaksiyon reçineleri


Kalıplama bileşimler termoplastik (moulding compounds) bir durumda iken şekillendirir.

Termoforming




Yarı bitmiş ürünler termoelastiki bir durumda şekillendirilir.

Takım tezgahı

Kesme operasyonları ile şekillendirme

Kesme operasyonları ile şekillendirme

Bağlantı yapma

Mekanik bağlantı metotları yapıştırma (yapışık bağlama)

Mekanik bağlantı metotları yapıştırma (yapışık bağlama)

Kaynak


Şekil. 5.1. Fabrikasyon ve işleme metotlarına toplu bir bakış

Dikkat edileceği bu toplu bakışta gibi termosetler için bir Rejenereasyon metodu belirtilmemiştir. (Bu durum elastomerlere de aynıdır). Çapraz bağlantılı plastikler herhangi bir sıcaklık aralığında termoplastik durumda bulunmazlar. Bunun için kür işlemlerinden sonra artık tekrar şekil verilemezler.

Takım tezgahı ile işleme torna, freze ve testere ile kesme işlemlerini gerektiren mekanik şekil verme metotları için genel bir terimdir. İrtibatlandırma plastikleri birleştirmek için kullanılan genel bir terimdir. Bu metotlara yapıştırma ve kaynak olduğu gibi dikiş ve perçin gibi mekanik ekleme metotları dahildir.

Tekrar şekillendirme, takım tezgahı ile işleme ve İrtibatlandırma fabrikasyon metotları genel başlığı altında bir araya getir­ilir ve burada başlangıçtaki şekil verme (ektruzyon, enjeksiyon kalıplama gibi) işlemleri proses metotları olarak düşünülür.


5.2 Termoplastiklerin şekil verme metotları


Şekil. 5.2 de çeşitli işlem ve şekillendirme metotları termoplastiklerin malzeme durumları ile ilgili olarak listelenmiştir. Bu sınıflandırmaya çapraz bağlantılı plastikler (termosetler ve elastomereler) dahil edilmemiştir. Eğer termoset veya elasatomerden imal edilmiş bir ürün çapraz bağlantı tamamlandığı zaman son şekline henüz ulaşmamış ise sadece takım tezgahı veya bağlantı yapma ile şekillendirilebilir. Bu malzemeleri kaynatmak da mümkün değildir çünkü bunlar hiçbir sıcaklık aralığında termoplastik bir şartı kabul etmezler. www.stajdosyasi.gen.tr

İşleme ve şekil verme teknikleri

Malzeme durumu

Termoplastik

İlk işleme

Rijit

Ekstrüzyon

Döküm


Silindirden geçirmek

Enjeksiyon kalıplama

Kompresyon kalıplama


Tekrar şekillendirme




Bükmek/eğmek

Kabartma-çentikleme

Gerilim şekillendirme

Vakum şekillendirme

Bileşik metodlar


Takım tezgahları

Delme

Tornalama

Frezeleme

Planya etme

Testereleme

Kesme


Taşlama




Bağlantı yapma

Vidalama

Perçinleme

Yapıştırma

Yapışık bağlama



Kaynak yapma

Şekil 5.2. işleme ve şekil verme metotları


1   2   3   4   5   6   7   8   9


Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©atelim.com 2016
rəhbərliyinə müraciət