NİYe gelmedi? "Peki, niye gelmedi?"

tarix	25.06.2016
ölçüsü	54 Kb.

Yurtdışındaki paralar ve mevduat güvencesi

KRİZ döneminde alınan önlemlerden biri de yurtdışındaki paraların, Türkiye'ye getirilmesi ile ilgili.

Yasadaki süre 2 Mart 2009'da bitecek ama şu ana kadar, neredeyse hiç para gelmemiş.

NİYE GELMEDİ?

"Peki, niye gelmedi?" diyeceksiniz.

"Fırıldak bayramda satılır" diye bir söz var. Geçtiğimiz ekim ayı, yurtdışındaki bankalarla ilgili batma söylentilerinin yaygınlaştığı ve güven ortamının sarsıldığı bir dönemdi. İşte o anda Türkiye bir hamle yaparak mevduata güvenceyi artıracak ve yurtdışındaki dövizlerin, vergisiz olarak Türkiye'ye getirilmesiyle ilgili yasayı, hiçbir tereddüde yer vermeyecek şekilde çıkartacaktı. Hemen ardından da ilkokul mezunu birinin dahi anlayacağı örneklerle, konu tüm boyutlarıyla açıklanacaktı. Maalesef bunlar yapılmadı ve tren kaçtı.

İlgili yasada soru işareti yaratan bazı hükümler, bununla ilgili tebliğin yeterince açık olmayışı ve yeterli güvencelerin verilmeyişi, yurtdışında parası olanların kafasını karıştırdı. Ayrıca, bazı ülkelerde Türkiye'den daha fazla getiri sağlanması ve mevduata güvence bakımından yabancı ülkelerin daha avantajlı olması, yurtdışındaki paraların Türkiye'ye getirilmesini frenledi.

MEVDUATA GÜVENCE

Türkiye'de faaliyet gösteren, mevduat ve katılım fonu kabulüne yetkili yerli ve yabancı tüm kredi kuruluşları ile merkezi yurt dışında bulunan kredi kuruluşlarının Türkiye'deki şubelerinde bulunan mevduat ve katılım fonları için güvence var.

Offshore hesaplar ise mevduat güvencesi kapsamı dışında.

Türkiye'deki bankaların, serbest bölge şubelerindeki tasarruf mevduatı hesapları, mevduat güvencesi kapsamında.

Türkiye'de gerçek kişiler adına açılmış bulunan ve ticari işlemlere konu olmayan TL, döviz ve kıymetli maden cinsinden tasarruf mevduatı hesaplarının, ana para ve faizleri toplamının 50 bin TL'ye kadar olan kısmı sigorta kapsamında. Ticari hesaplar, sigorta kapsamında değil.

Bir kişinin birden fazla bankada tasarruf mevduatı varsa, mevduat güvencesi tutarı her bir banka için ayrı ayrı hesaplanır. Aynı bankanın, her şubesi için 50 bin TL'lik mevduat güvencesinden yararlanılamaz.

Müşterek hesaplarda, hesaba ortak olanlar ayrı ayrı 50 bin TL'lik güvenceden yararlanır. Küçük çocuklar adına açılan hesaplar da 50 bin TL'lik güvenceden yararlandırılır.

Yatırım fonu, repo, Devlet tahvili, Hazine bonosu gibi yatırım araçları ise güvence kapsamı dışında.

BAZI ÜLKELERDE MEVDUAT GÜVENCESİ
Ülke Adı	Kriz Öncesi	Kriz Sonrası
ABD	Bütün hesaplara 100 bin dolara kadar tam güvence	31 Aralık 2009'a dek tam güvence 250 bin dolara çıkartıldı.
Almanya	Banka gruplarına göre farklı güvence var. Genel uygulama minimum 20 bin Euro	Bankalardaki tüm özel kişi hesaplarına tam güvence getirildi.
Avustralya	Açıkça belirtilmiş bir mevduat güvence sistemi mevcut değil.	31 Aralık 2011'e dek tüm mevduatlara sınırsız güvence getirildi.
Çek Cumhuriyeti	25 bin Euro	50 bin Euro'ya yükseltildi.
AB	Alt sınırı 20 bin Euro	50 bin Euro'ya yükseltildi.
Endonezya	100 milyon Rupiah	2 milyar Rupiah
İngiltere	35 bin pounda kadar tam güvence	50 bin pounda yükseltildi.
İzlanda	Özel güvence mevcut olup, devlet güvencesi yok.	Kişi ve kurumlara ait tüm mevduatlara sınırsız güvence
Macaristan	6 milyon Macar Forinti	13 milyon Macar Forinti. Tüm mevduatlara sınırsız güvence taahhüt edildi.
Rusya	100 bin Ruble'ye kadar yüzde 100; 100 bin Ruble ile 400 bin Ruble arası için ise yüzde 90 güvence	200 bin Ruble'ye kadar yüzde 100; 200 bin Ruble ile 700 bin Ruble arası için ise yüzde 90 güvence
TÜRKİYE	Her bir banka için 50 bin TL	Her bir banka için 50 bin TL