Terasama pariccheda
Mahindagamano
1. Mahamahindatthero so, tada dvadasavassiko;
Upajjhayena anatto, savghena ca mahamati.
2. Lamkadipam pasadetum, Kalam pekkham vicintayi.
“Vuddho mutasivo raja, Raja hotu suto” iti.
3. Tadantare (CS:pg.73) batiganam, datthum katvana manasam;
Upajjhayabca savghabca, vanditva puccha bhupatim.
4. Adaya caturo there, savghamittaya atrajam;
Sumanam samanerabca, chalabhibbam mahiddhikam.
5. Batinam savgaham katum, agama dakkhinagirim;
Tato tattha carantassa, chammasa samatikkamum.
6. Kamena vedisagirim, nagaram matudeviya;
Sampatva mataram passi, devi disva piyam sutam.
7. Bhojayitva saparisam, attanayeva karitam;
Viharam cetiyagirim, theram aropayi subham.
8. Avantirattham bhubjanto, pitara dinnamattano;
So asoka kumaro hi, ujjenigamana pura.
9. Vedise nagare vasam, upagantva tahim subham;
Devinnama labhitvana, kumarim setthidhitaram.
10. Samvasam taya kappesi, gabbham ganhiya tena sa;
Ujjeniyam kumaram tam, mahindam janayi subham.
11. Vassadvayamatikkamma, savghamittabca dhitaram;
Tasmim kale vasati sa, vedise nagare tahim.
12. Thero tattha nisiditva, kalabbu iti cintayi;
Pitara me samanattam, abhiseka mahussavam.
13. Devanampiyatisso so, maharaja’nubhotu ca;
Vatthuttayagune capi, sutva janatu duhato.
14. Arohatu missanagam, jetthamasassu’posathe;
Tadaheva gamissama, lamkadipavaram mayam.
15. Mahindo upasavkamma, mahindatthera muttamam;
Yahi lamkam pasadetum, sambuddhena’si byakato.
16. Mayampi tatthupatthambha, bhavissama’ti abravi;
Deviya bhagini dhitu-putto bhanduka namako.
17. Therena deviya dhammam, sutva desitameva tu;
Anagamiphalam patva, vasi therassa santike.
18. Tattha (CS:pg.74) masam vasitvana, jetthamasassu’ posathe;
Thero catuhi therehi, sumanena’tha bhanduna.
19. Saddhim tena gahatthena, na rato batihetuna;
Tasma vihara akasam, uggantva so mahiddhiko.
20. Khaneneva idhagamma, ramme missaka pabbate;
Atthasi vilukutamhi, rucirambatthale vare.
21. Lamkapasada gunena viyakato so;
Lamkahitaya munina sayitena ante.
Lamkaya satthusadiso hitahetu tassa.
Lamkamaruhi mahito’bhinisidi tattati.
Sujanappasadasamvegatthaya kate mahavamse
Mahindagamano nama Terasamo paricchedo.
Cuddasama pariccheda
Nagarappavesano
1. Devanampiyatisso so, raja salilakilitam;
Datva nagaravasinam, migavam kilitum aga.
2. Cattalisasahassehi, narehi parivarito;
Dhavanto padasayeva, agama missakam nagam.
3. There dassetumicchanto, devo tasmim mahidhare;
Gumbhambhakkhayamano’va, attha gokannarupava.
4. Raja disva “pamattam tam, na yuttam vijjhitum” iti;
Jiya saddamakadhapi, gokanno pabbatantaram.
5. Raja’nudhavi (CS:pg.75) sodhim, theranam santikam gato;
There ditthe narindena, sayamantaradhayiso.
6. Thero “bahusu ditthesu, atibhayissati” tiso;
Attanameva dassesi, passitva tam mahipatim.
7. Bhito atthasi tam thero, “ehi tissati abravi;
Tissa’ti vacaneneva, raja yakkho”ti cintayi.
8. Samana mayam maharaja, dhammarajassa savaka;
Tameva anukampaya, jambudipa idhagata.
9. Iccaha thero tam sutva, raja vitabhayo ahu;
Saritva sakhisandesam, “samana” iti nicchito.
10. Dhanum sarabca nikkhippa, upasavkamma tam isim;
Sammodamano therena, so nisidi tadantike.
11. Tada tassa manussa te, agamma parivarayum;
Tada sese cha dassesi, mahathero sahagate.
12. Te disva abravi raja, “kada” me agata iti;
“Maya saddhim”ti therena, vutte pucchi idam puna.
13. “Santi idisaka abbe, jambudipe yati” iti;
Aha “kasavapajjo to, jambudipo tahim pana.
14. Tevijja iddhippatta ca, cetopariyakovida;
“Dibbasota’rahanto ca, bahu Buddhassa savaka”.
15. Pucchi “kenagatattha”ti, na thalena na varina;
Agatamha”ti vutte so, vijani nabhasagamam.
16. Vimamsamso mahapabbo, kanham pabhamapucchitam;
Puttho puttho viyakasi, tamtam pabham mahipati.
17. Rukkhoyam rajakinnamo, abbo nama ayam taru;
Imam mubciya attham’bo, santi ambataru bahum.
18. Imabca ambam tecam’be, mubciyatthi mahiruha;
Santi bhante bahu rukkha, anambapana te taru.
19. Abbe (CS:pg.76) ambe anambe ca, mubciya’tthi mahiruha;
Ayam bhante ambarukkho, pandito’si narissara.
20. Santi te bataka raja, santi bhante bahujjana;
Santi abbataka raja, santi te batito bahu.
21. Batake te ca abbe ca, mubciyab’bopi atthi nu;
“Bhante” hameva sadhu tvam, pandito’si narissara.
22. Pandito’ti viditvana, culahatthipadopamam;
Suttantam desayi thero, mahipassa mahamati.
23. Desanapariyosane, saddhim tehi narehi so;
Cattalisasahassehi, saranesu patitthahi.
24. Bhatta’bhiharam sayanhe, rabbo abhiharum tada;
“Na bhubjissan”ti dani me, iti janammi bhupati.
25. Pucchitumyeva yuttanti, bhattena’pucchite isi;
Na bhubjama idani’ti, vutte kalabca pucchiso.
26. Kalam vutte’bravi evam, “gacchama nagaram”iti;
Tuvam gaccha maharaja, vasissama mayam idha.
27. Evam sati kumaro’yam, amhehi saha gacchatu;
Ayabhi agataphalo, raja vibbatasasano.
28. Apekkhamano pabbajjam, vasatam’hakamantike;
Idani pabbajessama, imam tvam gaccha bhumipa.
29. Pato ratham pesayissam, tumhe tattha thita puram;
Yatha’ti there vanditva, bhandumnetva’ka mantakam.
30. Pucchi theradhikaramso, rabbo sabbamabhasi so;
Theram batva’ti tutthoso, “labha me”iti cintayi.
31. Bhandussa gihibhavena, gatasavko narissaro;
Abbasi narabhavam so, “pabbajema imam” iti.
32. Thero tam gamasimayam, tasmimyeva khane aka;
Bhandukassa kumarassa, pabbajjamupasampadam.
33. Tasmimyeva (CS:pg.77) khane so ca, arahattamapapuni;
Sumanam samaneram tam, thero amantayi tato.
34. Dhammasavanakalam tvam, ghosehi”ti apucchiso;
Savento kittakam thanam, bhante ghosema’ham iti.
35. “Sakalam tambapanni”ti, vutte therena iddhiya;
Savento sakalam lamkam, dhammakalamaghosayi.
36. Raja nagacatutteso, sonnipasse nisidiya;
Bhubjanto tam ravam sutva, therantika mapesayi.
37. “Upaddavo nu atthi”ti, aha natthi uddavo;
Sotum sambuddhavacanam, kalo ghosapito iti.
38. Samanera ravam sutva, bhummadeva aghosayum;
Anukkamena so saddo, brahmalokam samaruhi.
39. Tena ghosena devanam, sannipato maha ahu;
Samacittasuttam desesi, thero tasmim samagame.
40. Asamkhiyanam devanam, dhammabhisamayo ahu;
Bahu naga supanna ca, saranesu patitthayum.
41. Yathedam sariputtassa, suttam therassa bhasato;
Tatha mahindattherassa, ahu devasamagamo.
42. Raja pabha te pahesi, ratham sarathi so gato;
“Arohatha ratham yama, nagaram” iti te’bravi.
43. Na’rohama ratham gaccha, gacchama tava pacchato;
Iti vatvana pesetva, sarathim sumanoratham.
44. Vehasamabbhugantva, te nagarassa puratthato;
Pathamatthupatthanamhi, otarimsu mahiddhika.
45. Therehi pathamotinna-thanamhi katacetiyam.
Ajjapi vuccate tena, evam pathamacetiyam.
46. Rabba theragunam sutva, sabba antepuritthiyo;
Theradassanamicchimsu, yasma tasmamahipati.
47. Anto’va (CS:pg.78) rajavatthussa, rammam karesi mandapam;
Setehi vatthapupphehi, chaditam samalavkatam.
48. Uccaseyyaviramanam, sutatta therasantike;
Kavkhi “uccasane thero, nisidideyyanunoti ca.
49. Tadantare sarathi so, there disva tahim thite;
Civaram parupante te, ativimhita manaso.
50. Gantva rabbo nivedesi, sutva sabbam mahimati;
“Nisajjam na karissanti, pithakesu”ti nicchito.
51. “Susadhu bhummattharanam, pabbapetha”ti bhasiya;
Gantva patipatham there, sakkaccam abhivadiya.
52. Mahamahindattherassa, hatthato pattamadiya;
Sakkarapujavidhina, puram theram pavesayi.
53. Disva asanapabbattim, nemitta byakarum iti;
“Gahita pathavi’mehi, dipe hessanti issara.
54. Narindo pujayanto te, there antepuram nayi;
Tattha te dussapithesum, nisidimsu yatharaham.
55. Te yagukhajjabhojjehi, sayam raja atappayi;
Nitthite bhattakiccamhi, sayam upanisidiya.
56. Kanitthassoparajassa, mahanagassa jayikam;
Vasantim rajagehe’va, pakkosa pesica’nulam.
57. Agamma anuladevi, pabca itthisatehi sa;
Therevandiya pujetva, ekamantamupavisi.
58. Petavatthum vimanabca, saccasamyuttameva ca;
Desesi thero ta itthi, pathamam phalamajjhagum.
59. Hiyyo ditthamanussehi, sutva theragune bahu;
Theradassanamicchanta, samagantvana nagara.
60. Rajadvare mahasaddam, akarum tam mahipati;
Sutva pucchiya janitva, aha tesam hitatthiko.
61. Sabbesam (CS:pg.79) idha sambadho, salamavgalahatthino;
Sodhetha tattha dakkhanti, there’me nagara’iti.
62. Sodhetva hatthisalam tam, vitanadihi sajjukam;
Alavkaritva sayane, pabbapesum yatharaham.
63. Sathero tattha gantvana, mahathero nisidiya;
So devadutasuttantam, kathesi kathiko maha.
64. Tam sutvana pasidimsu, nagara te samagata;
Tesu panasahassamtu, pathamam phalamajjhaga.
65. Lamkadipe so satthukappo akappo;
Lamkadhitthane dvisu thanesu thero.
Dhammam bhasitva dipabhasaya evam.
Saddhammo taram karayi dipadipoti.
Sujanappasadasamvegatthaya kate mahavamse
Nagarappavesano nama Cuddasamo paricchedo.
|