SEKTÖRÜN GELİŞİMİ VE TEMEL GÖSTERGELERİ -
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinin gelişimi girişim sayısı, üretim, katma değer, yatırımlar, istihdam, verimlilik, dış ticaret, iç pazar, net döviz kazandırıcı faaliyetler, teknoloji faaliyetleri ve iç pazar büyüklüğü gibi temel göstergeler kullanılarak değerlendirilmektedir. Bu temel göstergeler için başta Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) olmak üzere resmi kurumların istatistik verileri kullanılmaktadır.
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinin girişim sayısı, üretim, katma değer ve yatırımlar ile istihdam göstergeleri için TÜİK’in Sanayi ve Hizmet İstatistikleri verileri kullanılmaktadır. Bu göstergeler için NACE.2 sınıflandırmasında güncel veriler 2009-2012 dönemi için bulunmaktadır. Geçmiş yıllar için ise NACE.1 sınıflandırmasında sektörü temsil eden veriler kullanılmaktadır.
Sanayi ve Hizmet İstatistikleri, 2002 yılından itibaren Avrupa Birliği’nin 20 Aralık 1996 tarihli 58/97 sayı ile 11 Mart 2008 tarihli 295/2008 sayılı Konsey yönetmeliklerine dayanılarak üretilmektedir. TÜİK Sanayi ve Hizmet İstatistikleri 2003-2008 yılları için yıllık sanayi ve hizmet istatistiklerindeki girişimlerin ekonomik faaliyetlerini Avrupa Topluluğu’nda Ekonomik Faaliyetleri İstatistiki Sınıflaması NACE Revize 1.1’e göre, 2009 yılından itibaren de NACE Revize.2’ye göre sınıflandırmaktadır.
Sanayi ve Hizmet İstatistikleri hesaplama yöntemlerinde tamsayım sınırları olarak 20’den fazla çalışanı olan tüm girişimler ile sektörler düzeyinde NACE. Revize 2 sınıflarına göre 4’lü sınıf faaliyetleri belirlenmiş olup kullanılmaktadır.
Bu çerçevede öncelikle kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinin girişim sayısı, istihdam, üretim değeri, katma değeri, yatırımlar ve istihdam göstergelerine ilişkin değerlendirmeler yapılmaktadır. Değerlendirmelerde TÜİK’in Sanayi ve Hizmet İstatistikleri verileri kullanılmaktadır. Sanayi ve Hizmet İstatistiklerinde kullanılan tanım ve kavramlar şöyledir;
Girişim sayısı; sektörlerde faaliyet gösteren ve referans dönemde aktif olan tüm birimlerin sayısıdır.
Ücretli çalışan sayısı; ücretli çalışanların sayısı, maaş, ücret, komisyon, ikramiye, parça başı ödeme veya ayni karşılıklar şeklinde yapılan ödemeleri alan, iş akdine sahip ve işveren için çalışan kişilerin sayısıdır.
Üretim değeri; satışa dayalı, stok değişmelerini ve mal ve hizmetlerin yeniden satışını içeren birim tarafından fiilen üretilen miktarın parasal değeridir.
Faktör maliyetiyle katma değer; işletme sübvansiyonları ve dolaylı vergilerdeki düzeltmelerden sonra, işletme faaliyetlerinden elde edilen gayri safi gelirdir.
Maddi mallara ilişkin brüt yatırım; referans dönemi süresince tüm maddi mallara yapılan yatırımdır.
-
2012 yılı itibariyle kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde toplam girişim sayısı 2.201 olup, 49.581 kişi istihdam edilmektedir. Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinin 2012 yılındaki üretim değeri 15,4 milyar TL’dir. Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde 2012 yılında 3 milyar TL katma değer yaratılmış olup, 1,3 milyar TL yatırım yapılmıştır.
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde son yedi yılda girişim sayısı sınırlı miktarda azalmış, buna karşın istihdam artmıştır. Sanayinin üretim ve katma değerinde de artış görülmektedir.
Yıllar
|
Girişim Sayısı (Adet)
|
Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi)
|
Üretim Değeri (Milyon TL)
|
Katma Değer (Milyon TL)
|
Yatırımlar
(Milyon TL)
|
2006
|
2.238
|
36.674
|
6.924
|
1.471
|
1.135
|
2007
|
2.328
|
41.080
|
7.504
|
1.550
|
1.103
|
2008
|
2.205
|
39.795
|
8.182
|
1.532
|
655
|
2009
|
2.263
|
37.499
|
8.555
|
1.745
|
621
|
2010
|
2.146
|
43.156
|
10.877
|
2.042
|
798
|
2011
|
2.465
|
45.712
|
13.309
|
2.541
|
1.106
|
2012
|
2.201
|
49.581
|
15.409
|
3.010
|
1.303
|
Tablo 1: Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı Sanayine Ait Seçilmiş Bazı Temel Göstergeler
Kaynak: TÜİK, Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri.
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayi yedi alt sektör grubundan oluşmaktadır. Bu yedi alt grup kağıt hamuru, kağıt ve karton, oluklu kağıt ve karton ile mamulleri, kağıttan ev eşyası-sıhhi malzemeler-tuvalet malzemeleri, kağıt kırtasiye ürünleri, duvar kağıtları ile kağıt ve kartondan diğer ürünlerdir.
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayi için yukarıda yer verilen temel göstergeler bu yedi alt sektör-ürün grubu itibariyle aşağıda ayrıntılı olarak sunulmaktadır. TÜİK Sanayi ve Hizmet İstatistikleri alt sektörler itibariyle ayrıntılı verilerini en son 2012 yılı için yayınlamış olup, bu nedenle tablodaki veriler 2006-2012 yılları için yer almaktadır.
Girişim Sayısı
2012 yılı itibariyle kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde toplam 2.201 girişim bulunmaktadır. Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde en yüksek girişim sayısı 1.146 adet ile oluklu kağıt ve karton ile mamulleri alt sektöründe bulunmaktadır. Onu 395 adet ile kağıt ve kartondan diğer ürünler alt sektörü izlemektedir. Bu iki alt sektörde girişim sayıları 2006 yılından bu yana gerilemiştir. Diğer alt sektörlerde ise girişim sayıları artmıştır.
Kod
|
Ürün Açıklaması
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
2011
|
2012
|
17
|
Kağıt ve Kağıt Ürünleri
|
2.238
|
2.328
|
2.205
|
2.263
|
2.146
|
2.465
|
2.201
|
17.11
|
Kağıt Hamuru
|
2
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
17.12
|
Kağıt ve Karton
|
243
|
225
|
241
|
279
|
248
|
277
|
269
|
17.21
|
Oluklu Kağıt ve Karton İle Mamulleri
|
1.317
|
1.359
|
1.357
|
1.048
|
1.023
|
1.288
|
1.146
|
17.22
|
Kağıttan Ev Eşyası, Sıhhi Malzemeler, Tuvalet Malzemeleri
|
163
|
193
|
192
|
228
|
168
|
228
|
234
|
17.23
|
Kağıt Kırtasiye Ürünleri
|
48
|
41
|
40
|
219
|
145
|
160
|
151
|
17.24
|
Duvar Kağıtları
|
4
|
4
|
5
|
5
|
6
|
6
|
6
|
17.29
|
Kağıt ve Kartondan Diğer Ürünler
|
461
|
505
|
369
|
484
|
556
|
506
|
395
|
C
|
İmalat Sanayi
|
309.841
|
316.596
|
321.652
|
320.815
|
299.928
|
333.288
|
336.862
|
Pay (%)
|
|
0,72
|
0,74
|
0,69
|
0,70
|
0,72
|
0,74
|
0,65
|
Tablo 2: Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı Sanayi Girişim Sayısı (Adet)
Kaynak: TÜİK, Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri.
-
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde en yüksek üretim oluklu kağıt ve karton ile mamulleri alt sektöründe gerçekleşmektedir. İkinci büyük üretici alt sektör kağıttan ev eşyası-sıhhi malzemeler-tuvalet malzemeleri sanayidir. Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde üretim değerleri 2006 yılından bu yana nominal olarak tüm alt ürün gruplarında yükselmiştir. En yüksek artış oluklu kağıt ve karton ile mamulleri ve kağıttan ev eşyası-sıhhi malzemeler-tuvalet malzemeleri alt sektöründe olmuştur.
Kod
|
Ürün Açıklaması
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
2011
|
2012
|
17
|
Kağıt ve Kağıt Ürünleri
|
6.924
|
7.504
|
8.182
|
8.555
|
10.877
|
13.309
|
15.409
|
17.11
|
Kağıt Hamuru
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
17.12
|
Kağıt ve Karton
|
1.481
|
1.538
|
1.593
|
1.390
|
1.875
|
2.363
|
2.510
|
17.21
|
Oluklu Kağıt ve Karton İle Mamulleri
|
3.382
|
3.736
|
3.911
|
4.032
|
5.476
|
6.570
|
7.240
|
17.22
|
Kağıttan Ev Eşyası, Sıhhi Malzemeler, Tuvalet Malzemeleri
|
1.273
|
1.403
|
1.723
|
1.729
|
2.039
|
2.553
|
3.344
|
17.23
|
Kağıt Kırtasiye Ürünleri
|
323
|
339
|
390
|
620
|
552
|
635
|
711
|
17.24
|
Duvar Kağıtları
|
6
|
6
|
10
|
12
|
15
|
17
|
20
|
17.29
|
Kağıt ve Kartondan Diğer Ürünler
|
459
|
482
|
554
|
772
|
920
|
1.171
|
1.584
|
C
|
İmalat Sanayi
|
379.215
|
414.733
|
477.137
|
420.381
|
524.469
|
696.364
|
750.375
|
Pay (%)
|
|
1,83
|
1,81
|
1,71
|
2,03
|
2,07
|
1,91
|
2,05
|
Tablo 3: Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı Sanayi Üretim Değeri (Milyon TL)
Kaynak: TÜİK, Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri.
-
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde en yüksek katma değer oluklu kağıt ve karton ile mamulleri ve kağıttan ev eşyası-sıhhi malzemeler-tuvalet malzemeleri alt sektöründe yaratılmaktadır. Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde 2006-2012 yılları arasında katma değer genel olarak ve yedi alt sektörde nominal olarak artmıştır.
Kod
|
Ürün Açıklaması
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
2011
|
2012
|
17
|
Kağıt ve Kağıt Ürünleri
|
1.471
|
1.550
|
1.532
|
1.745
|
2.042
|
2.541
|
3.010
|
17.11
|
Kağıt Hamuru
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
17.12
|
Kağıt ve Karton
|
351
|
395
|
335
|
307
|
392
|
560
|
616
|
17.21
|
Oluklu Kağıt ve Karton İle Mamulleri
|
743
|
764
|
754
|
888
|
1087
|
1296
|
1.498
|
17.22
|
Kağıttan Ev Eşyası, Sıhhi Malzemeler, Tuvalet Malzemeleri
|
213
|
214
|
253
|
224
|
213
|
299
|
392
|
17.23
|
Kağıt Kırtasiye Ürünleri
|
72
|
-
|
77
|
168
|
136
|
149
|
167
|
17.24
|
Duvar Kağıtları
|
2
|
-
|
3
|
3
|
4
|
5
|
6
|
17.29
|
Kağıt ve Kartondan Diğer Ürünler
|
91
|
100
|
111
|
154
|
209
|
231
|
331
|
C
|
İmalat Sanayi
|
74.798
|
79.000
|
93.804
|
84.735
|
99.229
|
128.950
|
131.303
|
Pay (%)
|
|
1,96
|
1,96
|
1,63
|
2,06
|
2,06
|
1,97
|
2,29
|
Tablo 4: Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı Sanayi Katma Değeri (Faktör Maliyetiyle, Milyon TL)
Kaynak: TÜİK, Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri.
Yatırımlar
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde 2006 ve 2007 yıllarından sonra 2011 ve 2012 yıllarında da 1 milyar TL üzerinde yatırım yapılmıştır. 2012 yılında 1,3 milyar TL yatırım gerçekleşmiştir. Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde alt sektörler itibariyle en yüksek yatırım oluklu kağıt ve karton ile mamulleri ve kağıttan ev eşyası-sıhhi malzemeler-tuvalet malzemeleri alt sektöründe yapılmaktadır.
Kod
|
Ürün Açıklaması
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
2011
|
2012
|
17
|
Kağıt ve Kağıt Ürünleri
|
1.135
|
1.103
|
655
|
621
|
798
|
1.106
|
1.303
|
17.11
|
Kağıt Hamuru
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
17.12
|
Kağıt ve Karton
|
542
|
512
|
86
|
66
|
107
|
111
|
-
|
17.21
|
Oluklu Kağıt ve Karton İle Mamulleri
|
262
|
411
|
409
|
339
|
462
|
530
|
-
|
17.22
|
Kağıttan Ev Eşyası, Sıhhi Malzemeler, Tuvalet Malzemeleri
|
254
|
106
|
81
|
114
|
104
|
336
|
-
|
17.23
|
Kağıt Kırtasiye Ürünleri
|
-
|
-
|
-
|
-
|
63
|
-
|
-
|
17.24
|
Duvar Kağıtları
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
|
17.29
|
Kağıt ve Kartondan Diğer Ürünler
|
60
|
39
|
62
|
70
|
-
|
65
|
-
|
C
|
İmalat Sanayi
|
53.002
|
38.773
|
36.348
|
36.597
|
33.711
|
49.443
|
49.139
|
Pay (%)
|
|
2,14
|
2,84
|
1,80
|
1,69
|
2,36
|
2,23
|
2,65
|
Tablo 5: Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı Sanayi Maddi Mallara İlişkin Brüt Yatırımları (Milyon TL)
Kaynak: TÜİK, Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri.
İstihdam
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde girişim sayısındaki gerilemeye karşın istihdam 2006 yılından beri artmaktadır. Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde yedi alt sektörden kağıt hamuru ile kağıt ve karton alt sektörlerinde istihdam gerilemiştir. Diğer beş alt sektörde ise istihdam artmıştır. Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde istihdamın yarısına yakını oluklu kağıt ve karton ile mamulleri alt sektöründe çalışmaktadır.
Kod
|
Ürün Açıklaması
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
2011
|
2012
|
17
|
Kağıt ve Kağıt Ürünleri
|
36.674
|
41.080
|
39.795
|
37.499
|
43.156
|
45.712
|
49.581
|
17.11
|
Kağıt Hamuru
|
240
|
149
|
135
|
-
|
-
|
|
-
|
17.12
|
Kağıt ve Karton
|
6.765
|
6.744
|
6.187
|
5.201
|
5.102
|
5.193
|
-
|
17.21
|
Oluklu Kağıt ve Karton İle Mamulleri
|
19.296
|
22.926
|
22.061
|
18.723
|
22.688
|
24.465
|
-
|
17.22
|
Kağıttan Ev Eşyası, Sıhhi Malzemeler, Tuvalet Malzemeleri
|
4.508
|
4.765
|
5.605
|
5.368
|
6.013
|
6.757
|
-
|
17.23
|
Kağıt Kırtasiye Ürünleri
|
1.858
|
1.736
|
1.639
|
3.589
|
3.535
|
3.498
|
-
|
17.24
|
Duvar Kağıtları
|
78
|
71
|
107
|
104
|
111
|
109
|
-
|
17.29
|
Kağıt ve Kartondan Diğer Ürünler
|
3.929
|
4.689
|
4.061
|
4.514
|
5.707
|
5.690
|
-
|
C
|
İmalat Sanayi
|
2.368.861
|
2.459.904
|
2.538.318
|
2.264.238
|
2.564.244
|
2.842.446
|
3.126.540
|
Pay (%)
|
|
1,55
|
1,67
|
1,57
|
1,66
|
1,68
|
1,61
|
1,59
|
Tablo 6: Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı Sanayi İstihdamı (Ücretli Çalışan Sayısı, Kişi)
Kaynak: TÜİK, Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri.
Alt Sektörler İtibariyle Paylar
Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde alt sektörlerin temel göstergelerdeki payları 2011 yılı itibariyle aşağıda sunulmaktadır. Buna göre girişim payı en yüksek alt sektör yüzde 52,3 ile oluklu kağıt ve karton ile mamulleri alt sektörüdür. Üretim değeri olarak en yüksek paya yüzde 49,4 oranı ile yine oluklu kağıt ve karton ile mamulleri alt sektörü sahiptir. Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı sanayinde en yüksek katma değeri ise yüzde 51 ile yine oluklu kağıt ve karton ile mamulleri alt sektörü yaratmaktadır. Temel göstergeler itibariyle kağıttan ev eşyası, sıhhi malzemeler ve tuvalet malzemeleri ile kağıt ve kartondan diğer ürünler alt sektörler de yüksek pay alan diğer iki alt sektördür.
|
Girişim Sayısı
|
Üretim Değeri
|
Faktör Fiyatlarıyla Katma Değer
|
Maddi Mallara İlişkin Brüt Yatırımlar
|
Adet
|
Pay (%)
|
Milyon TL
|
Pay (%)
|
Milyon TL
|
Pay (%)
|
Milyon TL
|
Pay (%)
|
Kağıt Hamuru
|
1
|
0,0
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Kağıt ve Karton
|
277
|
11,2
|
2.363
|
17,8
|
560
|
22,0
|
111
|
10,0
|
Oluklu Kağıt ve Karton İle Mamulleri
|
1.288
|
52,3
|
6.570
|
49,4
|
1.296
|
51,0
|
530
|
47,9
|
Kağıttan Ev Eşyası, Sıhhi Malzemeler, Tuvalet Malzemeleri
|
28
|
9,2
|
2.553
|
19,2
|
299
|
11,8
|
336
|
30,4
|
Kağıt Kırtasiye Ürünleri
|
160
|
6,5
|
635
|
4,8
|
149
|
5,9
|
-
|
-
|
Duvar Kağıtları
|
6
|
0,2
|
17
|
0,1
|
5
|
0,2
|
64
|
5,8
|
Kağıt ve Kartondan Diğer Ürünler
|
506
|
20,6
|
1.171
|
8,7
|
231
|
9,1
|
65
|
5,9
|
Kağıt ve Kağıt Ürünleri
|
2.465
|
100,0
|
13.309
|
100,0
|
2.541
|
100,0
|
1.106
|
100,0
|
Tablo 7: Bazı Temel Göstergelerde Alt Sektör Grupları İtibariyle Dağılım (2011)
Kaynak: TÜİK, Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri.
Grafik 1: Üretim Değerine Göre Alt Sektör Gruplarının Payları (Yüzde, 2011)
Kaynak: TÜİK.
|