Ders notlari

İŞBİRLİĞİ

İşbirliği işletmede amir ( yönetici) tarafından sağlanır.

Daha basit bir anlatımla ; Amir, başkalarını idare eden, başkalarından sorumlu olan kişidir.

Tanımından da anlaşıldığı gibi karar verme ve alınan kararın sonuçlandırılmasını sağlama belli bir yönetim şeması içinde amire aittir.

Karar ; Bir iş veya sorun hakkında düşünülerek verilen yargı dır. Bu yargı iş ilişkileri içinde amire aittir. Karar verme ; Kararın doğru olması, hızlı olması , kararı uygulayacak kişilere mesajın doğru verilmesi ilkelerini beraberinde getirir.

Aynı şekilde verilen kararların verilen kararlara ait iş ve eylemlerin takibi de Amire aittir.

İşletmecilikte amirlerin kontrollerine ait genel ölçüler vardır. Buna göre bir amirin kontrol edeceği insan sayısı sınırlıdır. Yönetilecek insan sayısı arttığı ölçüde yönetim zorlaşır.

Konuyu açarsak ; Bir amirin emrinde bir adam varsa o adam zor durumda kalır. Çünkü amir bütün işi o adama yükleyecektir. Amirin emrinde iki adam varsa durum biraz düzelebilir ancak istenilen sonuç alınmaz. Bir amirin emrinde en az üç en çok yedi adam bulunması en normalidir. Bu durumda bir organizasyon şeması çizilerek çalışmalar yürütülür. İş yerinde çalışan dolayısıyla ilişki içinde olan insanların sayısı ne olursa olsun, yönetimin bazı özelliklere sahip olması gerekir. Bu özellikler ;
YÖNETİMİN ÖZELLİKLERİ
1 – İnsancıl özellik ; Yöneten ve yönetilen insandır,

2 – Grup özelliği ; Bir kişinin olduğu yerde ilişki söz konusu değildir, dolayısıyla iş yerinde yöneten ve yönetilenler vardır.

3 – Amaç özelliği ; Yöneten ve yönetilenlerin ardından koşacakları, erişmek istedikleri bir hedeflerinin olması gerekir. İşbirliği özelliği amaç özelliğinin bir parçasıdır.

4 – Basamaksal özellik ; Bir iş yerinde yöneten ve yönetilenler bir hiyerarşi içinde faaliyet gösterir.

5 – Demokratik özellik ; İş ve insan ilişkileri insan onuruna yakışır şekilde yürütülmelidir.Bu ilişkilerde insanı hayvan veya araç yerine koymak başarısızlık getirir.

6 –Haberleşmeye dayanma özelliği ; İş ilişkilerinde haberleşme sürekli bilgi alış verişi anlamına gelir. Bu da iş ilişkilerinde başarı getiren bir unsurdur.

7 – Akılcılık özelliği ; Akılcılık amaca en kısa yoldan ulaşma yöntemidir.Bazen akılcı olmadan da amaca ulaşılabilir ama maddi manevi yönden pahalıya mal olur. Bu nedenle iş ve insan ilişkilerinde akılcılık esas alınmalıdır.

8 – İş ve insan ilişkilerinin sanat olması özelliği ; Yönetimin bilim ve sanat gibi iki ayrı özelliği vardır. Bazı okullara gidilerek yönetici olunabilir, bazı insanlar da doğuştan yöneticidir. Kendilerinde yöneticilik vasfı olmayan insanlar okumakla iyi yönetici olamazlar.İyi yöneticinin bir özelliği de kendi kendini yetiştirmesidir. İyi bir yönetici takdir etmesini de ceza vermesini de bilir. Aldığı kararla ilgili olarak çevresini kendisine inandırır. İş ilişkilerinin gerektirdiği disiplin konusunu kavga etmeden, saldırgan olmadan becerir.
Disiplin ; İş yerinde personelin önceden belirlenmiş olan düzenleyici kurallara uymasıdır.

YÖNETİCİNİN ÖZELLİKLERİ
Amirin önemli özelliklerinden biri de insanlarla özellikle çalışan personelle işbirliği içinde olması ve personelin birbiri ile işbirliği yapabilmesin sağlama maharetidir.

İnsanların duyguları çabuk incinir ve ferdi saygınlıkları kırılır. Bunun sonucunda işbirliğini kaybetme tehlikesi ortaya çıkar. Toplumda birlikte yaşama mecburiyeti, işletmede bir faaliyeti birlikte sonuçlandırma zorunluluğuna dönüşür .Bu nedenle iş ilişkileri insan ilişkilenin bir parçası olmakla beraber daha üst seviyede bir ilişkiyi ifade eder.Bundan dolayı iş ilişkisindeki bireyin faaliyet alanı ile ilgili bir kişi olması gerekir.

Bu nedenle, özellikle yöneticilerin işle ilgili insan ilişkilerini düzenleyebilmek, işbirliğini olumlu etkilemek için basit bazı kurallara uyması gerekir .

Bir yöneticinin sahip olması gereken özellikleri kısaca :

Yukarıda yazılı hususlar çoğaltılabilir bunlar ve benzerleri amirlerin yani yöneticilerin iş görenlerine, iş arkadaşlarına, müşterilerine karşı dikkat etmeleri gereken konulardır.

İŞBİRLİĞİNİ OLUMLU ETKİLEYEN FAKTÖRLER

İşbirliğini sağlayabilen iyi bir yönetici :

PROBLEM ÇÖZME

Problemler iş ve günlük hayatımızın arasına girerek, gereksiz yere üzüntüye sıkıntıya hatta paniğe kapılmamıza neden olurlar. Mutluluk ve zaman insan için önemli iki kavramdır. Problemler zamanımızın boşa harcanmasına mutluluğumuzun zedelenmesine neden olurlar. Oysa ki yaşanan zaman yarından gelir,düne akıp gider.Tekrar yaşanmaz, tasarruf edilemez.Mutluluk da zamanın içinde yaşanır. yarın mutlu olacağım umuduyla yaşamak yaşanan an içindeki mutluluğu kaybetmiş olmak anlamındadır.Ve olan ( geçmiş) olaylar için üzülmek, tartışmak, kişinin kendisini ve çevresini mutlu etmeye yaramaz, tersine bize lazım olan zaman ve mutluluğun bir kısmını daha alır götürür.

Bu nedenlerle amirin, yöneticinin diğer bir deyişle ustanın, iş yerinde zamanı çalacak ve ahengi bozacak bütün faktörleri önceden göz önünde bulundurması doğabilecek problemlere ait tedbirleri düşünmesi gerekir.

Bu şekilde davranmak elbette bütün problemleri yok etmez. Ancak bu çalışmalarla problemlerin sayısı ve ağırlığı azaltılmış olur.

PROBLEM BELİRTİLERİ

Bütün bunların yanında , kişilerin yetişme tarzları, kültür düzeyleri iş ve insan ilişkilerini etkiler. Bir düşünür ; Dünyamızı tuvalete çeviren, sempati ve antipatilerimizdir, diyor. (hoşlandığımız ve hoşlanmadığımız şeyler) Bunlarla dünyamızı çirkinleştirmek de güzelleştirmek de elimizdedir. Zor da olsa görevimiz güzeli tercih etmektir.

Genel olarak sigortalar, devlet eliyle yapılan sigorta ile özel sigortalardır.Devlet eliyle yapılan sigorta, tanımın ötesinde sosyal güvenlik kuruluşlarıdır.

Toplumun hizmetinde çalışan kişileri işe yaradığı sürece çalıştırmak, her hangi bir nedenle de çalışamaz duruma geldiğinde onu bir kenara atmak, onu sefaletin kucağına itmek demektir. Bu tür bir davranış bu günkü devlet anlayışları ile bağdaşmaz. Devlet anlayışları incelendiğinde ;

a-      Eski devlet anlayışı,

b-     Modern devlet anlayışı,

Eski devlet anlayışında Devletin belli başlı görevleri vardı, bu görevlerin en önemlileri; Fetihler yapmak, vergi toplamak, asayişi sağlamak idi. Özellikle ekonomik faaliyetlerin gelişmesi, teknolojilerin kapsam ve çeşit yönünden çoğalması, nüfusun artışı ve medeniyetin tekamülü ile , insanlık eski devlet anlayışını bırakmış bunun yerine Modern devlet anlayışına geçmiştir. Bu anlayış ile ; Toplumda yaşayan bireylerin, eğitimlerini, sağlıklarını, sosyal güvenliklerini haklarını temin etmek Devletin görevleri arasında ön plana çıkmıştır.

Ülkemizde sosyal güvenlikle ilgili ilk çalışmalar Tanzimat döneminde küçük çaplı düzenlemeler biçiminde yapılmışsa da, köklü çalışma ve değişiklikler Cumhuriyet döneminde yapılmıştır.İşçilerin temel hakları, iş dünyasını ilgilendiren düzenlemeler Cumhuriyet döneminde yapılmıştır.

1945 yılında bu günkü adı Sosyal Sigortalar Kurumu olan kuruluş İşçi Sigortaları Kurumu adı ile kurulmuş, 1961 Anayasasına Türkiye Cumhuriyetinin sosyal bir devlet olduğu yazılmış, 506 Sayılı SSK. Kanunu 1964 yılında ,475 sayılı İş kanunu da 1971 yılında kabul edilmiştir.

Devlet eliyle yapılan bu çalışmalar yanında özel sigortacılık da yine Cumhuriyet döneminde gelişmiştir. Türkiye’de ilk sigorta 1870 yılında Beyoğlu’ndaki büyük yangın üzerine yangın sigortası alanında yapılmış sigortacılık ile ilgili gelişmeler ise ; 1925 yılında İş Bankasının kuruluşu olan Anadolu sigorta ile başlamış bunun arkasından pek çok alanda Ulusal sigortalar faaliyete geçmiştir.

1929 yılında Milli Resaurans şirketi, arkasından, Güven, Ankara, gibi sigortalar kurulmuştur. Özel sermaye ile kurulan ilk sigorta 1942 yılında kurulan Doğan Sigortadır. Bunların arkasından sıra ile. Halk, Şeker, Güneş, Ray, Başak sigortalar kurulmuştur.

Dünyada ise ilk sigorta, Kuzey İtalya’da 17. yüzyılda Nakliyat alanında kurulmuştur.