Eşit hareketler
Uygulama:
Çocuk sırt üstü yatarken kol ve bacaklarının hareketlerini izleyin.
Materyal:
Bebeğin kendisi
Geçer puan:
Kollarını ve bacaklarını eşit hareket ettiriyorsa geçer. Eğer bir kol ve/veya bacak diğeri kadar hareket etmiyorsa kalır.
Yüzükoyun başını kaldırma
Uygulama:
Bebeği düz bir yüzeye yüzükoyun yatırın.
Materyal:
Yok
Geçer puan:
Çocuk her iki yöne de çevrilmeden, çenesini yüzeyden ayırarak bir saniye de olsa başını kaldırırsa veya anne/babası yapabildiğini söylerse geçer.
Başı 45 derece kaldırma
Uygulama:
Çocuğu düz bir yüzeye yüzükoyun yatırın.
Materyal:
Yok
Geçer puan:
Eğer çocuk en az birkaç saniye boyunca yüzü yüzeyle yaklaşık 45 derecelik açı yapacak şekilde başını kaldırırsa geçer. Çocuk önündeki masaya bakıyor olacaktır.
Başı 45 derece kaldırma'dan geçen yüzükoyun başını kaldırma'dan geçer.
Başı 90 derece kaldırma
Uygulama:
Çocuğu düz bir yüzeye yüzükoyun yatırın.
Materyal:
Yok
Geçer puan:
Eğer çocuk başını ve göğsünü yüzü, yüzeyle 90 derecelik açı yapacak şekilde en az birkaç saniye tutabiliyorsa geçer.Çocuk dümdüz karşıya bakıyor olacaktır ve genellikle ön koldan destek alır. Başı 90 derece kaldırma'dan geçen başı 45 derece kaldırma ve yüzükoyun başını kaldırma’dan da geçer.
Başı dik oturma
Uygulama:
Bebek annenin kucağında otururken baş hareketlerini gözlemleyin.
Material:
Yok
Geçer puan:
Çocuk annenin kucağında otururken başını düşürmeden dik ve sabit olarak en az birkaç saniye tutarsa geçer.
Yüzükoyun, kol desteğiyle göğsü kaldırma Uygulama.
Çocuğu düz bir yüzeye yüzükoyun yatırın.
Materyal:
Yok
Geçer puan:
Bebek, kollarını gererek başını ve göğsünü masadan kaldırabiliyor, dümdüz karşıya veya yukarıya bakacak şekilde birkaç saniye durabiliyorsa geçer.
Dönme (A)
Uygulama:
Bebeği masaya sırtüstü yatırdığınızda yüzükoyun konuma, veya yüzükoyun sırtüstü konuma dönüp dönmediğini izleyin; bu sırada masadan düşmemesi için dikkatli olun. Bu görülmezse anne/babaya sırt üstünden yüzükoyuna, yüzükoyundan sırt üstüne en az 2 kere tam olarak dönüp dönmediğini sorun.
Materyal:
Yok
Geçer puan:
Eğer tam döndüğünü görürseniz veya anne/baba bunu şimdiye dek en az 2 kere yaptığını söylerse geçer.
----------------------------------------------------------------------------------------------
-
Oturtulurken başını düşürmeme
Uygulama:
Çocuğu sırtüstü yatırın. Ellerini ve bileklerini tutun; oturur konuma doğru yumuşak ve yavaş bir şekilde çekin. Eğer başı arkaya düşerse oturur duruma gelene kadar çekmeye devam etmeyin.
Materyal:
Yok
Geçer puan:
Bebek, ellerinden tutulup çekilirken başı arkaya düşmezse geçer. Çocuk omuz ve boyun kaslarını sıkarak sizinle birlikte kendini çekebilir.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Desteksiz oturma
Uygulama:
Çocuğu masada oturur konumda tutun. Düşmeyeceğinden emin olmak için ellerinizi yavaş yavaş çekin.
Materyal.
Yok
Geçer puan:
Eğer 5 sn. veya daha uzun süre kendi başına oturursa geçer. Çocuk ellerini bacaklarına veya masaya dayayarak destek alabilir.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-
Oturmaya geçme (A)
Uygulama:
Çocuk sırtüstü veya yüzükoyun yatarken, emeklerken veya tutunarak ayakta dururken oturur duruma geçmeye özendirin. Bu görülemezse anne/babaya oturur duruma kendi başına geçip geçemediğini sorun.
Materyal:
Yok
Geçer puan:.
Eğer bunu yaparken görürseniz veya anne/baba yapabildiğini söylerse geçer.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
10 Tutunarak ayakta durma
Uygulama:
Çocuğu sandalye, masa gibi bir eşyaya (bir insana değil) tutunur şekilde ayakta durur hale getirin.
Mateyial:
Yok
Geçer puan:
Eğer tutunarak 5 saniye veya daha fazla ayakta durursa geçer.
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Sıralama
Uygulama:
Çocuğun odadaki eşyaların kenarına tutunarak yana doğru ilerleyip ilerlemedigine bakın. Gözleyemezseniz anne/babaya evde esyalara tutnarak yürüyüp yürümediĞini sorun.
Materyal:
Yok
Geçer puan:
Bunu yapıyorsa geçer.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
11. Tutunarak ayağa kalkma
Uygulama:
Çocuğu yere, masa veya alçak bir sandalyenin yanına oturtun. Sandalyeye veya masaya oyuncak koyarak onu ayağa kalkmaya özendirin.
Materiyal:
Yok
Geçer puan:
Eğer kendisini çekip tutunarak ayağa kalkarsa geçer.
------------------------------------------------------------------------------------------
-
Ayakta durma, 2 saniye
Uygulama:
Çocuğu yere ayakta durur şekilde koyun. Dengesini bulmuş göründüğünde desteği bırakmayı deneyin.
Materyal:
Yok
Geçer puan:
Eğer 2 saniye veya daha fazla desteksiz ayakta durduğunu görürseniz geçer.
Iki saniye ayakta durma ‘dan geçen, tutunarak ayakta durma’dan da geçer.
------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ayakta durma, 10 saniye
Uygulama:
Uygulama yöntemi 2 saniye ayakta durma ile aynıdır.
Materyal.
Yok
Geçer puan:
Çocuk 10 saniye veya daha uzun süre ayakta durursa geçer.
10 san.ayakta durma'dan geçen, 2 saniye ayakta durma ve tutunarak ayakta durma'dan da geçer.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Uygulama: Çocuğu serbest alanda bırakarak yürümesini izleyin. Materyal:
Yok
Geçer puan:
Eğer dengesi iyiyse, nadiren düşüyorsa ve iki yana devrilmiyorsa geçer.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
16. Eğilerek yerden alma
Uyguilama:
Çocuk yerde bütün desteklerden uzakta ayakta dururken yere bir oyuncak veya top koyun ve çocuğu bunu almaya yönlendirin.
Materyal:
çıngırak, küp, top
Geçer puan:
Eğer çocuk cismi almak için öne eğilir ve tutunmadan veya yere oturmadan tekrar ayakta duruşa dönerse geçer.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
17. Geri geri yürüme (A)
Uygulama:
Çocuk ayakta duruken onu geri geri yürütmeye çalışın (bir oyun olarak göstererek, karşısında yakın mesafede durup ona doğru yürüyerek, ...) veya test sırasında herhangi bir zamanda bunu yapmasını izleyin. Çocuğun bunu yaptığını görmezseniz anne/babasına örneğin bir oyuncağı çekerken, kapıyı veya çekmeceyi açarken geri geri yürüyüp yürümediğini sorun.
Materyal:
Yok
Geçer puan:
Eğer geri geri birkaç adım atarsa veya anne/baba yapabildiğini söylerse geçer.
-------------------------------------------------------------------------------------------
18. Koşma
Uygulama:
Çocuğu top ya da kovalamaca oyunu ile koşturmaya çalışın. Annesine koşarak kucak yapmaya da özendirebilirsiniz.
Materyal:
Top
Geçer puan:
Düşmeden veya sendelemeden düzgün koşabilirse (hızlı yürüme değil) geçer.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
19. Merdiven çıkma (A)
Uygulama.
Anne/babaya.merdivenleri nasıl çıktığını sorun.
Materyal:
Yok
Geçer puan:
Yürüyerek çıkıyorsa geçer. Çocuk trabzandan veya duvardan destek alabilir ama bir insana tutunamaz.
-----------------------------------------------------------------------------------------
Uygulama:
Topu ayakta duran çocuğun 15 cm önüne koyun. Ayağı ile vurmasını söyleyin ya da gösterin.
Materyal:
Top
Geçer puan:
Eğer hiçbir desteğe tutunmadan topa ayağı ile vurarak ileri doğru hareket ettirebilirse geçer. Topu kaydırma veya ayakla itme, ayağı geri savururken topa vurma, topun üzerine basma kalır.
---------------------------------------------------------------------------------------------
21. Yerinde zıplama
Uygulama:
Çocuğa zıplamasını söyleyin. Bunun nasıl yapılacağını bir oyun olarak ona gösterebilirsiniz.
Materyal.
Yok
Geçer puan:
Eğer çocuk her iki ayağını aynı anda yerden kesecek şekilde zıplarsa geçer. Aynı yere düşmesi gerekmez. Zıplamadan önce koşmamalı veya bir desteğe tutunmamalıdır.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
22. TOPU HAVADAN ATMA
Uygulama:
Çocukla birlikte ayakta karşılıklı durun. Topu eline vererek size havadan atmasını söyleyin.
Materyal:
Top
Geçer :
Çocuk topu size doğru havadan atarsa geçer alır.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
23. BİSİKLETE BİNME (A)
Uygulama:
Anneye çocuğun üç tekerlekli bisiklete binip binemediğini, yardım gerekip gerekmediğini sorun. Destekli bisiklet kullanımı sorgulanmalıdır.
Materyal:
Bisiklet
Geçer puan:
Anne çocuğun yardımsız bisiklete binebildiğini söylerse geçer alır
------------------------------------------------------------------------------------------------------
24. Uzağa atlama
Uygulama:
Yere bir A4 kağıt (20 x 25 cm) koyun ve ayakta dururken kağıdın genişliği boyunca (20 cm) atlamanın nasıl yapıldığını gösterin. Sonra çocuğa yapmasını söyleyin. Gerekirse 3 deneme hakkı verebilirsiniz.
Materyal:
A4 kağıt
Geçer puan:
Eğer iki ayağı bitişik olarak, kağıda basmadan üzerinden atlarsa geçer.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
25. Tek ayak üzerinde durma
Uygulama:
Çocuğu bütün desteklerden uzakta ayakta bırakın. Tek ayakta nasıl durulacağını gösterin.Ondan da bunu yapmasını isteyin. Ilk denemede 10 saniye veya daha fazla süre dengede kalmadıkça ona toplam 3 deneme hakkı verebilirsiniz. Bu üç denemeden en uzun sürelisini kaydedin. Sonra diğer ayakla aynı şeyi denemesini söyleyin ve en uzun süreyi kaydedin. Yine 3 deneme hakkı verilebilir.
Materyal.
Yok
Geçer puan:
Kaydettiğiniz iki süreden daha kısa olanı, geçtiği maddeyi gösterir. (Örnek: Eğer sağ ayak için en uzun süre 3 saniye ve sol ayak için en uzun süre 5 saniye ise çocuk 1, 2 ve 3 saniye ayakta durma maddelerini geçer). 2, 3, 5-10 saniyeden geçen, daha alt maddelerden geçer. Örneğin 3 saniye tek ayak durma, bir saniye tek ayak durma ve 2 saniye tek ayak durma'dan geçme demektir.
---------------------------------------------------------------------------------------------
26. Tek ayak üzerinde zıplama
Uylgulama:
Çocuk bütün desteklerden uzaktayken tek ayak üzerinde zıplamasını söyleyin. Bunun nasıl yapıldığını gösterebilirsiniz.
Materyal:
Yok
Geçer puan:
Eğer çocuk tek ayak üzerinde hiçbir şeye tutunmadan, olduğu yerde veya bir mesafe katederek arka arkaya 2 veya daha çok kez zıplarsa geçer.
----------------------------------------------------------------------------------------------
27. Zıplayan topu yakalama
Uygulama:
Çocuğu yaklaşık 90 cm mesafede durarak topu ona doğru, önce yere düşüp sonra zıplayarak çocuğun göğüs hizasına gelecek şekilde atın. Topu yakalamasını söyleyin.
Materyal:
Top
Geçer puan:
Üç denemeden 2 sinde iki eli arasında veya iki eli ile göğsü arasında tutarsa geçer.
Kolları ile gövdesi arasında (kucaklar gibi) yakalarsa kalır.
------------------------------------------------------------------------------------------------
28. Adımlama
Uygulama:
Düz bir çizgide bir ayağın topuğunu diğer ayağın burnuna değecek şekilde önüne koyarak yürümeyi gösterin. Bunun gibi yaklaşık 8 adım atın ve çocuğa yapmasını söyleyin (bunu “aldım-verdim yapma” olarak adlandırabilirsiniz). Gerekirse 3 denemeye izin verin.
Materyal:
Yok
Geçer puan:
Eğer çocuk düz çizgide topuğunu diğer ayağın parmağının önüne 2.5 cm den daha uzak koymamak koşuluyla en az 4 adım atarsa geçer.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
29. Geri geri adımlama
Uygulama:
Göstererek ve sözle geri geri adımlamasını sağlayın. Bir önceki adımlama madddesindeki gibi puanlanır.
Materyal:
Yok
Geçer:
Arka arkaya ayaklarını birleştirerek en az 4 adım atarsa geçer.
STANDARDiZASYON
A.Maddelerin Seçimi
Denver II yi oluşturan test maddeleri, DGTTninkilerde birçok değişiklikler yapılarak ortaya çıkarıldı. DGTT’nin bazı maddeleri yararları kısıtlı olduğu, ya da uygulama ve puanlamaları güç olduğu için çıkarıldı, bazı maddelere açıklık getirildi, ve özellikle dil alanına birçok yeni madde eklendi. Denver II için yeni veriler toplanmaya başlanmadan önce her maddenin geçme/kalma kriterleri belirlendi. Ayrıca DGTTde olmayan “Test Davranışı” bölümünün nasıl değerlendirileceği belirlendi.
B.Örneklemin Saptanması
Örneklemede çocuğun yaşı, cinsi ve annenin eğitimi gözönüne alındı. Saha örneklemesini kolaylaştırmak için 2 hafta-6.5 yaş olan test yaş aralığı aşağıdaki gibi 10 yaş grubuna ayrıldı:
0-2 ay 13-18 ay
2-4 ay 18-24 ay
4 - 7 ay 24-40 ay
7-10 ay 40-57 ay
10-13 ay 57-78 ay
Anne eğitimi 5 grupta ele alındı: okuma-yazma bilmeyen,
okur-yazar ya da ilkokul eğitimli,
ortaokul mezunu
lise mezunu
yüksek okul mezunu grup.
Örneklemdeki annelerin bu gruplara dağılımının, Ankara’da 15-45 yaşındaki kadınların eğitim durumlarına uygun olması sağlandı (Devlet Istatistik Enstitüsü 1990 Nüfus Sayımı Sonuçları).
Her yaş ve eğitim grubunda kız ve erkek çocukların sayılarının birbirine eşit veya yakın olmasına dikkat edildi (Ek:1).
C.Veri Toplama
Normatif örneğin verileri 9 testör tarafından 1995 yılı içinde toplandı. Veri toplamadan önce testörler arası uyumluluğu sağlamak için ayrıntılı eğitim yapıldı. Verilerin %80’inden fazlasını toplayan 6 testör için test sonrası güvenirlik de incelendi.
Örneklemdeki çocuklar sağlam çocuk klinikleri, Ana-Çocuk Sağlığı Merkezleri, Sağlık Ocakları, çocuk sağlığı uzmanları, kreş ve anaokullarından ve özel kaynaklardan bulundu. Çocukların görünür engellerinin bulunmaması, hastanede yatmamış, önemli hastalık geçirmemiş olmaları, zamanında, normal doğumla ve 2500 gramın üzerinde doğmuş olmaları, ve her aileden sadece bir çocuk alınması koşulları arandı. Sağlık kuruluşlarında, anaokulu ve kreşlerde test yapılan odalar gürültüden ve dış uyaranlardan uzak olarak seçildi.
D.Normların Hesaplanması
Veriler, çocukların her bir maddeden geçtiği yaşları belirlemek üzere lojistik regresyon anlizine tabi tutuldu. Analiz, çocukların %25, 50, 75, 90'ının bir maddeden geçtikleri yaşları belirlemeyi sağladı. Anne eğitim grupları için ayrı analiz yapılarak eğitimle önemli derecede değişen maddeler kullanlmadı. Reddetme, “olanak dışı” yanıtı alma oranı fazla olan, annenin anlatımı gerektiğinde anlatım ve anlatma güçlüğü ile karşılaşılan maddeler kullanılmadı. Sayısal veri analizine ek olarak her madde için uygulama ve puanlama kolaylığı, test edilen çocuk için ilginçliği, ve pratikliği gibi faktörler testörlerin görüşlerine göre irdelendi. Bu bilgiler Denver II'nin maddelerini seçmede rol oynadı.
E. GÜVENİLİRLİK
Değişik yaş gruplarından 10 çocuk aynı anda birden fazla testör tarafından test edildiğinde, ve aynı çocukların en fazla 5 gün aralıkla yapılan test sonuçları karşılaştırıldığında testörler arası uyumluluk %90, test-test uyumluluğu ise %86'nın altına düşmedi.
F.GEÇERLiK
Denver II' nin DGTT ile ortak olan maddelerinin geçerlilikleri DGTTnin yaygın kullanımı ile ispat edilmiştir.Yeni maddeler, çocuk gelişimi ve çocuklardaki tarama yöntemleri konularında uzmanlaşmış kişilerce seçilmiştir. Bütün testler arasında bazı farklılıklar olduğundan bir testin geçerliliği diğer testlerle uyumluluğuna değil, standardizasyonuna dayanır. Denver II nin örneklemi ve standardları, uygulandığı toplumu temsil edecek şekilde seçilmiş ve toplanmıştır.
|