Denver II geliŞİmsel tarama testi
|
|  Yüklə 490 Kb.
|
Madde Yorumlama:Denver II diğer çocukların gelişimine oranla gelişimi geri kalmış görünen çocukları tanımlamak için kullanılır. Zaman içinde gelişim hızında ve paterninde oluşan değişmeleri tanımlamada da kullanılabilir. Önce tek tek maddeler, sonra tüm test yorumlanır. a. 'Ileri' madde Eğer çocuk yaş çizgisinin tümüyle sağına düşen bir maddeyi geçerse çocuğun o maddedeki gelişimi ileri kabul edilir. Bunun nedeni çocuğun, çocukların çoğunun daha büyük yaşlara gelmeden geçemeyecekleri bir maddeyi başarmış olmasıdır. Ileri maddeler testin bütününün yorumlanmasında kullanılmamalıdır. Şekil 5a: 'Ileri' Madde (testin bütününü yorumlamada kullanılmaz) Yaş çizgisi 
------------------------------------------------------------------------------------- b.'Normal' Madde Tek tek maddelerden kalınması ya da reddedilmesi mutlaka gelişme geriliğini göstermez. Örneğin çocuk yaş çizgisinin tümüyle sağına düşen bir maddeden kalır ya da reddederse gelişimi normal kabul edilir. Aynı şekilde çocuk yaş çizgisinin %25 ve %75 arasına düşen maddelerden de geçebilir, kalabilir, reddedebilir. Bu maddeler de yorumda kullanılmaz. Bunun nedeni çocuğun, standardizasyon örneğinde bu maddeyi yapabilen çocukların %25'inin yapabildiği yaştan daha küçük bir yaşta olmasıdır; çocuğun bu maddeyi geçmesi daha ileri bir yaşta geçmesi beklenir.
Şekil 5b: 'Normal' maddeler (testin bütününün yorumlanmasında kullanılmaz)Yaş çizgisinin sağına düşen maddeler: Yaş çizgisi 
Yaş çizgisinin % 25-75 arasına düşen maddeler: Yaş çizgisi 
----------------------------------------------------------------------------- c.”Uyarı” Maddesi Testin bütünü yorumlanırken bir maddedeki 'uyarı' göz önüne alınır. 'Uyarı'ya Şekil 5d'de gösterildiği gibi iki yoldan biriyle karar verilebilir. Çocuk, yaş çizgisinin %75 ve %90 arasına veya bunların üzerine düştüğü maddelerden kalır ya da redederse 'uyarı' puanı verilir. Bunun nedeni standardizasyon örneğindeki çocukların %75'inden fazlasının bu maddeyi test edilen çocuktan daha erken yaşta yapabilmeleridir. Test formunda dikdörtgenin sağ tarafına 'U' yazılarak 'Uyarı' işaretlenir. Şekil 5c: 'Uyarı' Maddeleri (Uyarı maddeleri testin bütününün yorumlanmasında kullanılır) Yaş çizgisi 
------------------------------------------------------------------------------- d.'Gecikme' Maddesi 'Uyarılar' gibi 'Gecikmeler' de test değerlendirilirken göz önüne alınır. Yaş çizgisinin tümüyle solunda kalan bir maddeden kaldığında ya da reddettiğinde 'Gecikme' ile sonuçlanır. Bunun nedeni standardizasyon örneğindeki çocukların %90'ının daha erken bir yaşta geçtiği bir maddeden kalmış ya da reddetmiş olmasıdır. 'Gecikmeler' dikdörtgenin sağı boyanarak işaretlenir. Şekil 5e: 'Gecikme' Maddeleri (Uyarı maddeleri testin bütününün yorumlanmasında kullanılır) Yaş çizgisi
------------------------------------------------------------------------------------- e.'Olanak Dışı' Maddesi
TEST SONUCU VE YORUMLAMA Normal: Testin tamamında hiç gecikme maddesi ( yaş çizgisinin solunda kalan “K” maddesi) yoktur, en fazla bir uyarı maddesi ( yaş çizgisinin %75-90 aralığında kalan “K” maddesi) olabilir. Öneri: Bir sonraki kontrolde tekrar test yapılabilir.
Tüm testte 2 ve/veya daha fazla gecikme vardır. Uyarı maddesi olabilir ya da olmayabilir. Öneri: Tanısal değerlendirme için bir merkeze gönderin.
Aşağıdakilerden herhangi biri test sonucunu şüpheli yapar. *İki ve daha fazla uyarı *Bir gecikme *Bir gecikme + bir ve/veya daha fazla uyarı Öneri: Çocuğun bilgi veya yeteneklerinde gecikme ya da uyarı olan sahalarda anne/babaya önerilerde bulunun, 3 ay sonra veya bir sonraki sağlam çocuk muayenesinde (hangisi daha önce gelirse) o zaman tekrar test yapın. Eğer çocuk yine şüpheli olarak değerlendirilir ya da anormal bulunursa tanısal değerlendirme için gönderin.
Denver’in test edilemez şeklindeki yorumu aslında bir test sonucu değildir; çocuğun testi kabul etmediğinin bir göstergesidir. Ancak yorumlama yapabilmek için reddedilen maddelerin “kalır” olarak puanlandığında test sonucunu nasıl etkileyebileceği düşünülmelidir. “Kalır” şeklinde puanlandırıldıklarında Gecikme ya da Uyarı olabilecek “reddetme” maddelerini sayın. Eğer reddetmeler “ K” olarak puanlandığında test: * Anormal bulunacaktı ise iki-üç hafta sonra tekrar yapın. Eğer tekrarda yine Test edilemez veya Anormalse tanısal değerlendirme için refere edin. Eğer çocuk tekrar tarama için gelemeyecekse doğrudan tanısal değerlendirme için gönderin. * Şüpheli çıkacaktı ise izlemi yukarda anlatılan Şüpheli ile aynıdır. Bir merkeze yönlendirme açısından yukarıdaki öneriler bir bakıma katı olmakla birlikte “Normal” bulunmayan tüm test sonuçlarının tecrübeli bir gözetimci ve/veya klinik şefi tarafından gözden geçirildikten sonra refere edip etmeme konusunda kesin karar verilmesi önerilir. Elde edilen sonuçlar ve çocuğun klinik öyküsü değişebileceğinden ve tanı, tedavi ve eğitim hizmetlerinin dağılımı ve ulaşılabilirliği her yerde aynı olmadığından bir çocuğun takibine çocuğa, yere, zamana, olanaklara göre düşünülerek karar verilmelidir. IV. MADDELERIN VERILİŞİYLE İLGİLİ TANIMLAR Sonraki bölümde açıklanan yöntemlere tam olarak uyun, ve bir maddeden “geçer” veya “kalır” puanı vermeden önce puanlama ölçütlerini tekrar dikkatle kontrol edin. Bazı maddeler anne-babanın anlatımıyla geçilebilir. Bu maddeler test formunda madde çubukları üzerinde 'A' ile ve aşağıda (A) ile belirlenmiştir. Bir maddeye anne-babanın bildirimine dayanılarak puan verildiğinde bunun gözlenerek puanlanmadığını belirtmede dikdörtgendeki 'A'yi yuvarlak içine almak yardımcı olur. Bildirim maddelerini verirken anne-babaya cevabı öne süren 'yönlendirici sorular'dan kaçının. Örneğin 'Çocuğunuz bardaktan içebilir, değil mi?' diye sormak yerine 'Çocuğunuz bardaktan içebilir mi?’ diye sorun. Istenen cevabı vermelerine çalışmak yerine, maddeyi puanlamak için gerekli bilgiyi vermesine yardımcı olacak sorular sormaya özen gösterin (daha çok ayrıntı ve/veya örneklerle). Ayrıca çocuğun bir işlevi henüz yapıp yapamadığının sorulması, eğer yapamıyorsa anne-babaların kaygılanmalarını önleyebilir. |
