De avonturen van Pinocchio
|
|  Yüklə 35.5 Kb.
|
| PINOCCHIO
Het succes van "De avonturen van Pinocchio" een feuilleton in 36 afleveringen dat Carlo Collodi in 36 afleveringen tussen 1831 & 1833 voor een kinderblad schreef is onmiddellijk zo groot en aanhoudend geweest, dat de naam van deze onstuimige en veelgeplaagde marionet welhaast mythische proporties heeft aangenomen. Maar om welke mythe gaat het eigenlijk. Welke waarden en welke levensvisie liggen aan dit boek ten grondslag? Dàt is helaas in de loop der tijden door precies die enorme populariteit wat onduidelijk geworden. Er is nl. in die honderdvijftig jaar een stroom van bewerkingen op gang gekomen die de harde, nuchtere boodschap van het boek meestal hebben afgezwakt en vergoelijkt en tot een grappige of ronduit onnozele wederwaardigheden hebben gereduceerd. Een hoogtepunt van de verminkingsijver was natuurlijk de Disney versie waarin alle conflictstof radicaal werden gesentimentaliseerd, dus eigenlijk ontkend. Wij hebben met deze productie niet de zoveelste adaptatie willen brengen, maar hebben integendeel geprobeerd zo getrouw mogelijk de oorspronkelijke toonaard van het boek weer te geven. Natuurlijk waren wij verplicht een groot aantal coupures aan te brengen (tijdsduur), maar dan wel op een zodanige manier dat, zo menen we, de thematiek nog scherper en suggestiever uit de soms wat wijdlopige 19e-eeuwse structuur te voorschijn komt. En waarover gaat dit zo dikwijls verkeerd gelezen, vervormde en ongekende boek dan eigenlijk wel? Zoals elk geslaagd kunstwerk beweegt het zich gelijktijdig op 2 niveaus: dat van de werkelijkheid en dat van de poëtische metafoor. De beschreven werkelijkheid is bijzonder hard &onherbergzaam: het is die van het Italië van de vorige eeuw dat nog in een agrarisch stadium verkeert. Er heerst algemene grote armoede, en het dagelijks leven is er grauwen troosteloos. Kinderen zijn van geen tel. Hun fantasiewereld wordt genegeerd, uitgeroeid zelfs.Kinderen worden zo vlug mogelijk ingelijfd in de naakte strijd van het bestaan. Pinocchio wordt letterlijk als een stuk hout zonder enig gevoel van eigenwaarde in de wereld geworpen., met de opdracht nu maar mens te worden. Maar hoe moet hij dat aanpakken en hoe ziet die mens eruit ? Het ordewoord is – zo leert hij vlug- AANPASSING. Uit bittere noodzaak maakt hij zich de gangbare moraal eigen die bepaald wordt door en gericht is op maatschappelijk prestige, eigenbelang en een uitermate meedogenloze en zelfzuchtige vorm van weerbaarheid. Pinocchio leert liegen, bedriegen, contractbreuk plegen, zijn medemens manipuleren enz, en dit op het zelfde tempo waarop hij eigenschappen als spontaniteit, ontvankelijkheid en gewone hartelijkheid verliest. Dat is de realistische kant van het boek, d.w.z, Pinocchio's avonturen als weerspiegeling van een maatschappij die in wezen sindsdien maar weinig veranderd is. Maar zoals gezegd, het boek is ook een metafoor, een poëtisch kunstwerk. De "menswording" van Pinnochio verloopt langs een reeks kleurrijke, fantastische en meeslepende avonturen en zo ontstaat a.h.w. een parallelle wereld. Hoe meer Pinocchio zich conformeert aan een wereld die hem van zijn beste eigenschappen berooft, des te hoger de vlucht die de verbeelding neemt. Verbeelding die ten slotte leeft, groeit en trilt bij de gratie van zijn aanwezigheid. En daarom zal hij nooit helemaal verdwijnen in de grijsheid van kleinzielige berekening en kille ambitie. Hij is plots onder ons verschenen zoals dat alleen in een droom gebeurt en nooit zal daarvan de betoverende lichtheid in hem teloor gaan. Dat is de reden waarom deze charmante en onberekenbare marionet al meer dan 150 jaar onafgebroken blijft fascineren. En natuurlijk hopen we dat wij iets van deze fascinatie in onze productie hebben opgevangen, en dat de vonk daarvan mag overslaan op alle jonge en andere toeschouwers. Enkele vragen die kunnen helpen om met de leerlingen over deze voorstelling na te kaarten. - Wie is de krekel: voor wie of wat staat hij? - Waarom gaat Pinocchio uiteindelijke mee met de vos en de kat naar het wonderveld? Met andere worden, waarom wil hij eigenlijk nog meer goud? Voor zichzelf? Zomaar om rijk te zijn? - Doet hij het uiteindelijk niet om zijn vader te helpen? - Waarom groeit Pinocchio's neus? - Is hij eigenlijk een stoute jongen? - Is hij eigenlijk een leugenaar? - Liegen, wat is dat eigenlijk? - Wie liegt er zoal nog in dit verhaal? - Is hun liegen minder erg dan dat van Pinocchio ? (Liegen en bedriegen de meest medefiguren niet vooral voor zichzelf, uit eigenbelang, uit machtswellust terwijl Pinocchio het doet .om zichzelf te redden uit bijna onmogelijke situaties? Zo wil hij de goudstukken bijhouden en absoluut aan zijn vader geven en niet aan de Fee als ze erom vraagt. Hij kent haar immers toch niet?Is dat liegen? Misschien moeten alle andere wel lange neuzen krijgen i.p.v. Pinocchio. Maar ja, hij is slechts het onmondige, onmachtige kind. - De poppenkastman moet telkens niezen. Waarom? (dat was zo zijn manier om te tonen dat hij ontroerd geraakt) - Wat voor man is de poppenkastman , - Rangschik eens volgens wie het meest - minst sympathiek vindt:Poppenkastman / Vos en Kat / Gepetto / De Krekel/De Fee /De Koetsier / Pinocchio / De Circusdirecteur / Bonestaak. (vb. laat alle namen elk op een afzonderlijk briefje schrijven en verleg/verschuif ze dan in de gewenste volgorde). - Wat was voor jou het mooiste moment van de voorstelling, het triestigste. het spannendste, het plezantste.... Succes en veel plezier. Joe Baele. KORTE INHOUD PER SCENES Pinocchio wordt uit een stuk hout geboren en is al onmiddellijk zeer nieuwsgierig naar zijn omgeving. Deze nieuwsgierigheid brengt hem al snel in een zeer benarde situatie in het poppentheater van Mr. Vuurvreter. Maar hij weet zich te redden. Hij houdt er zelf nog 5 goudstukken aan over. Het duo de vos/kat hebben het al gauw op zijn geld gemunt en de situatie escaleert zodanig dat Pinocchio er bijna het leven bij inschiet. Het meisje met de blauwe haren (een Goede Fee I) redt hem dan toch maar en geeft een standje - de neus! Op weg naar huis botst hij weer op de vos/kat, die hem heel listig deze keer wèl zijn geld ontfutselen. De Free straft hem door "eventjes" dood te gaan. Wanhopig op zoek naar zijn vader komt hij net op tijd om deze in een klein bootje, in de woeste oceaan te zien zinken. Alles kwijt, besluit hij zijn leven anders aan te pakken. Hij gaat naar school, wordt slim en mag weer bij de Goede Fee komen (!). Bonenstaak, zijn vriend, verleidt hem er echter toe om mee te gaan naar "Spelletjesland", waar zij langzaam tot echte ezels transformeren. Ze worden op de markt verkocht. Pinocchio belandt in een circus waar hij de grote "vedette" moet worden. Tijdens de voorstelling ziet hij de Fee in het publiek en het ongeval wat daarop volgt brengt hem weer op de markt: enkel zijn vel is nog interessant ... of toch niet. Hij wordt in zee gedumpt. Vissen bevrijden hem, maar een grote walvis slokt hem op. Dààr in diens buik vindt hij zijn vader Gepetto terug. Ze ontsnappen en gaan huiswaarts. Pinocchio toont dat hij het inderdaad anders wil aanpakken. Hij doet zijn best en vergeet zelfs dat hij een houten marionet is. En dàn gebeurt het: op een nacht, in zijn droom verandert hij van marionet tot echte jongen. En de houten marionet ??7????? DE DIVERSE PERSONAGES IN VOLGORDE VAN OPKOMST - Gepetto :de oude vader van Pinocchio,menselijk en stuntelig. - Pinocchio : vrij, speels, nieuwsgierig, overal op zijn kop krijgend - De Krekel: het geweten van Pinocchio. - De poppen Harlekijn en Jan Klaassen: zijn broers. - Vuurvreter de poppenkastman: norse bullebak met klein -hartje. - De vos en de kat: de sluwe en meedogenloze belagers. - De waard van de herberg: handlanger van de vos/kat. - Het meisje met de blauwe haren: soms ook de goede fee:de koele, onbereikbare "moeder", de moraal, het grote verlangen. - De duif: rustige, lieve helpster: ze neemt P. letterlijk onder (op) haar vleugels. - De schooljongens: pestkopen, je moet respect afdwingen,ook(desnoods) met geweld.. ook onder kinderen – NORMAAL ? - Bonenstaak: zijn (te) speelse vriend, ook onaangepast,die vluchten verkiest, de dromer, de onrealist, de loser... - De koetsier: de berekende profijtzoeker, meedogenloos & vals lief. - De Circusdirecteur: business is business. - De Man van de kapotte trommel: de domme en dus gevaarlijke opportunist die enkel het eigenbelang nog ziet. - De Walvis: Big Brother, die iedereen opslokt die zich na al deze obstakels nog niet voegt naar de gang van zaken. Er is geen ontkomen aan. (zelfs tot dààr wil Pinocchio gaan om toch maar zijn vader te vinden) NOOT: GELIEVE DEZE TEKST NIET VOORAF AAN DE KINDEREN MEE TE GEVEN. NOCH HEM VOORAF TE VERTELLEN IN ZIJN GEHEEL HIJ KAN BEST GEBRUIKT WORDEN BIJ DE BESPREKINGEN NADIEN. (In het boek zelf komen nog tientallen andere figuren voor:Een reus die hem wil opeten, sprekende vissen, apen als rechters die hem in de gevangenis gooien, een vuurspuwende slang, een boer die hem aan een ketting in zijn hondenhok werpt, enz. enz.) |