Bremañ, paotred, m’ho sikouro !
Hag eñ dond daou bas78 war e giz
Evid kemered e frankiz,
Ha fourr... krog e lostou e zae,
Setu-eñ ‘n eul lamm dreist ar hae ;
‘Krap’ e kolierou va fautred
Hep kaoud nag aon na spont ebed.
Stafad d’hemañ, taol-troad d’henhont,
Pif ! Paf !... Hag en em separjont..
End-eeun, pa n’edo war e du,
E taolas o zogou er ru,
Hag e reas dezo e boukañ79 ;
Brao-braz, hag e rezon gantañ.
Evel-se ‘n eur vond e-biou,
E ree vad n’oa forz pe da biou.
Evidoh-hu, bouhed anad,
Ne dleit ket toud eur horniad,
Rag, paneve MIKEAL amañ,
Edont c’hoaz oh den em gannañ,
Hag e vijent a-houdevez
Eur mên a skandal er barrez.
Ma lavaren deoh fablennou
Tennet euz a goz taolennou80,
Neuze e hellfeh lavared :
Dom Yann ol laka da gousked,
O konta deom euz e gelorn
Eur Bibl nevez a gomziou born.
Mez ne deo ket traou tremenet
Na rimadellou koz gwraged,
Eo a lavaran deoh bremañ,
Mez eur wirionez ar sklêrrañ
Erruet dindan ho taoulagad.
Falherez
E welet hoh-eus o falhad.
Jardinabl ! bravad falher !
Pa gontot, bravad labourer !
Ya, eun dudi eo e weled
Eet on a-benn-kaer da zelled ;
Ha kel liez taol falh a skoe,
Va halon em hov a dride ;
Ar gwad a verve em eskern ;
Ar mél a zaille em hrohenn ;
Va felh em fenn e ree lammou ;
Va ene a zeue em genou ;
Ha va fri, evid e hwesa,
En em astenne keit ha tra.
Pebez marvaill er fond81 ive !
A-barz komañs, e tiwiske ;
Ha goude, war eun alanad,
E tistagje deoh eun ervad,
Freret freret freret freret82 ;
Mond a raje kazi d’ar red,
Evel eun den difelhet neat83,
Ken a vihe ‘penn an ervad ;
Hag e weljeh en-dro dezañ
An ervadou geot o kouezañ.
Erruet e penn,, heb ober ehan,
Diouz e houriz e lame e vean84
Hag e lemme, fez fez fez fez85,
Dremm e falh diouz an daou gostez.
Goude, war gorv e roched bloh,
Ker glebhag eun touill pe hlepoh,
E lakae e vên en e blas
Hag a-veh, gwaz evid biskoaz !
Hennez a falhe, c’hoaz eur wich86,
Nompas poeltroni ar zervij.
Eun oh dispar e gwirionez,
Eun oh dishual ‘oa hennez,
Eur paotr, setu, divinouer87,
Eun Omnis homo, en eur ger.
Lopa ‘raje ken a-feson
Hag e klevjeh ar falh o son !
Evid gwir, pa’z eus da gomz, la,
Eur falhig natur 88en-devoa,
Eur falhig lemm, eur falhig koant,
Hag a drohe ‘vel eur sarpant ;
Mez koulskoude eo re avoui
’Oa gwell an Troad c’hoaz eviti ;
Rag, klevit, n’oa ket Yann-ar-Yer
‘Oa MIKEAL MORIN va homper !
Nde veze ken diouz deus ! ganti
Etre e welje dindan e fri
An disterra tamm geot er prad
Ne baouezje euz a falhad ;
Ha taol-war-daol, a-nebvez flamm,
E soñjjeh e trohje en eun tamm.
Armid, ar vajisianez
Ne ree ket ker buan eur palez
Ha ma ree MORIN e varo
Da eur foenneg toud tro-war-dro.
Ahann, merhed, kouskerezed,
Viltañsou kamm, loudourenned,
Gwelet hoh-eus-hu, er vro-mañ,
Biskaoz falher evel hemañ ?
Respontit eta din dioustu !...
Penaoz, dre ho kousk emaoh-hu !
Allaz, netra n’oa ket e bar
Etre an neñv hag an douar,
(Ha serten ne lavarje den ;
Evid e weled, hebmuiken,
E vije bet greet er bed-mañ,
Evid diouz doare dianañ89.)
Etre e vijeh o trei ho penn,`
E falhje deoh eur harrad foenn.
Fagod ha fagod
Set’ eno perag, tost-da-vad,
Her galved boureo braz ar hoad.
Rag, pite paf, gand eun taol genn
E tistage deoh eur wezenn ;
Hag e daou daol falz-strop, frist frest,
He diskourre deoh pront ha prest ;
Krik krak, evid ma her gouiot,
En eun taol dorn e ree fagod ;
Ya, fagod, fagod end-eeun ‘zo,
Gwelloh fagod evid fagod ar vro,
Fagod greet klok, fagod e koustiañs,
Nompas brehagn, na fagod a zrougchañs,
Mez fagod reud, tennet a haol herri90,
Fagod muchbl, ha fonnuz da zevi,
Fagod fourmal, nompas besterd fagod,
Evel fagod trucherien ar fagod,
Ar re91 a vez greet ab hoc hag ab hac
Mez, dam !, fagod heb na “Rag“, na “Perag ?“
Fagod a-leiz, fagod druz, fagod leal,
Fagod en teuk, ha fagod didamall ;
Rag, ententit, e-touez ar fagod,
Evel m’ouzoh, ‘z eus fagod ha fagod ;
Aze e kavfeh fagod gwall-fagodet,
Fagod trompler, fagod boulifardet92,
Ar re93 ne dint nemed fagod deliou,
Evel amañ fagod ar marhajou,
Fagod truilleg, hagod mez o gweled,
Fagod va reor, poeltron94 ha droug-anvet,
Ne dalvont ket a-veh eun tamm sezo,
(Nim emerin titivillitio ?)...
Pehi a rit,, fagoderien foultret95,
Pa rit fagod dre ard an Droug-Spered.
E fed fagod, MORIN ‘oa, sur an “Tad“
Evid ober, fagod ha fagod mad,
Fagod superb, fagdod e gwel Doue,
A ve gwerzet arhant mad d’ar Roue,
Fagod a-zremm96, ha fagod dilastez,
Fagod kempenn, fagod e gwirionez,
Fagdod erfin, - ha diferañs97 fagod
Diouz koz fagod ar re98 n’int ket fagod, -
Mez fagod la !, n’oa ket mez o gweled,
Fagod a-grenn ar gwella fagodet
Euz a fagod fagoderien fagod ;
Fgaod MIKEAL a oa mistri fagod.
Peoh a vezo, Elgez-sant-Herbot !
Yann-an-Ognon ! Fañch-Bleiz-ar-Yod !
(Ragenez Rouz,Youann louan gwennog !
Espert moh99, yeu100, landruñsennog101 !)
Ha te zoñj dit ; arsa, gouzoud
Petra eo “’r fagodenn“ goude toud ?
Gwir eo, sur : fagodi a rez
Ivez, fall pe vad, en da yez ;
Ya, klask ober o komz sklêr,
Nompas ober evel ma tleer.
(Kee, kee, soubl da benn, ampoezon,
Ah ! poan a rez din em halon).
MIKEAL MORIN, avad, ‘oa ‘r paotr
Evid gouzoud ober fagod.
Fagod ! me ‘vezo nao-hant vloaz...
Hap ! (adarre)... Selaouit c’hoaz,
Azezit, mar kirit, aze !
Rag ne deot ket kuit ker buan-ze.
War eul louiz aour
MORIN, a-hend-all a oa c’hoaz
Eun den gwirion mar boa biskoaz.
Eun devez, morgoae,... A ! A ! A !
Me ‘roas eul louiz aour dez’,
Da gas da di va alvokad :
Petra ‘reas-eñ nemed lakaad
Eur hoz pez aour faoz, en-devoa,
En e leh, evid kas deza’.
D’or-benn102 eun nebeud goude-ze,
War-dro poent leina, p’evel-se,
Dond Kerdalzou d’ar presbital,
Droug ennañ evid gwir ez-leal ;
(Me ‘zoñjas din, an taol kenta,
En-doa urz d’am interdisa103).
« Diboñjour deoh, aotrou ‘r Hure. »
« Ha deoh, Kerdalzou », emeve.
« Petra hoh afer da zond amañ ? »
« A-berz ar Justis ! », emezañ :
« Kaset hoh-eus, e-leh aour mad,
Eur pez aour fall, d’hoh alvokad :
Par concéquen104t en-deus jujet
‘Oa koulz dezañ beza laeret.
Ha c’hwi ‘zo reputett rompler....,
Laer... hag ouhpenn, faux mounizyeur105. »
« Ya, pe ‘r gounnar ! emeve :
Me ‘rank kaoud rezon euz a ze. »
Ha me kas Katell buan a-fo,
Da gemenn an Omnis homo ;
Hag eñ deredeg ken buan.
« Penaoz, emeve, artizan !
Greet hoh-eus-hu an dra-mañ-dra ?
|