Ana səhifə

BİRİNCİ bulgaristan geziSİ SÖyleşİleri (İnanç Önderleri)


Yüklə 388.5 Kb.
səhifə3/5
tarix18.07.2016
ölçüsü388.5 Kb.
1   2   3   4   5

Hüseyin Baba siz kaç yaşındasınız?


81.

Siz bu yol içinde yetiştiniz mi?


Ben babamın kanaatinde iken bu yola hizmet ederdim, şimdi hizmetleri ben işliyorum akşamları ben kıldırıyorum çünkü babam yatakta.

Size destur kim verdi?


Abim.

Perşembe akşamları mı yaparsınız?


Evet

Her Perşembe akşamı toplanır mısınız?


Evet. Mesela Nevruz bayramından sonra arzu eden gelir, merakı ve vakti olan gelir fakat ben gelirim çırağı yakarım namazı kılarız

Namazı nasıl kılarsınız?


Gizli sırdır, faaş edilmez.

Diğer babalarla aynı erkan mı yapıyorsunuz?

Zaman geçtikçe dualar değişiyor


Onların erkanını yolunu sürüyorsunuz musahip olmayınca hizmet verilmez, tarik çekilmez, tarikleri ne zaman çekersiniz?

Perşembe akşamları Cumaya karşı


Her Perşembe çeker misiniz?


Ayda bir çekeriz. Tarik çekmek Babai tarikatında Ekim ayında bir defa sonra kırdaki işler bitince ilk kurban yani harman kurbanı deriz, gelecek seneye tohum ekme hazırlığı olduğu zaman ona karşı tarikten geçerler, sonra aşureye geçerler, kırklara geçerler, nevruz bayramına birde İmam Hüseyin’in için

Muharrem ayında oruç tutar mısınız?


Tutan tutar. Ama oruç tutmak fazla yok buralarda.

ALİ BABA

Ali Baba kaç yıldır babalık yapıyorsunuz?


10 yıldır.

Nasıl baba oldunuz?


Talipler istedi, biz de baş babaya danıştık, o da kabul etti.

Siz daha önceden cemlerde görev aldınız mı?


Gözcü idim.

Kaç yıl gözcülük yaptınız?


15 yıla yakın gözcülük yaptım.

Gözcülükte ne idi göreviniz, gözcü kimdir?


Akşam kılınacağını (Nevruz bayramı) haber edeceksin, Hz. Ali efendimizin doğum günü.

Ne zaman yaparsınız?


21 ve 22 mart akşamı yaparız.

Sizin göreviniz o insanları toparlamaktı?


Ne zaman akşamı kılacağız, baba bana söyler, ben de onun dediklerini yapardım akşamı kıldırmak için.

Dualar bilir misiniz?


Gözcü duası var.

Şimdi baba oldunuz, kaç tane talibiniz var?


11 çift talibim var.

Siz hangi dergaha bağlısınız, kimi rehber bilirsiniz?


Otman Baba’ya bağlıyız. Burası Demir Baba’ya çeker ama bizim kolumuz Otman Baba’ya bağlı.

Otman Baba’yı ziyaret eder misiniz?


Ederiz.

Ne zaman ziyaret edersiniz?


Her sene gidemeyiz ama gidince de kurban keseriz kimin ne zaman vakti olursa o zaman gider.

Muharrem bilir misiniz?


Evet.

Oruç tutar mısınız?


Tutarız.

Kaç gün tutarsınız?


11 gün tutarız. Zeynel Abidin için tutarız aşure ve aş pişiririz, bununla beraber kurban keseriz. Ama biz büyük kurban kesmeyiz, tavuk keseriz.

Siz hangi uluların ismini çağırırsınız?


Demir Baba, Otman Baba, Denizlerli Ali Baba.

Gittik onu ziyaret ettik. Başına da bir molla kavuğunu geçirmişler, sahip çıkılmıyor herhalde. Demir baba olsun, Akyazılı olsun 7 köşeli. Nedir yedi köşe, yedi post?

Biz 7’inci İmam’a kadar gideriz.



Cemlerde zakir var mı?

Var.


Kur’an okunur mu?

İsteyen olursa okur.


Siz postta ana bacı ile yan yana mı oturuyorsunuz?

Yan yana oturuyoruz.


Sana bağlı kaç tane hizmet sahibi var?

Ateşçi; musahip olmayan insanlar yapar, sakacı; su, gözcü, çırağcı, aş pişirenler


Aş ne zaman pişer?

Muharrem ayının 10’unda aş pişer.


Nevruzda kurban keser misiniz?

Keseriz. Ama biz yumurta ile yaparız. 40 yumurta yapılır, Muhammet Ali nerede bulmuş Hz. Ali efendiyi, miraçta dönerken kırklar da bulmuş. İşte biz oruçtan dolayı katılmak için yumurta ve tavukla katılırız.


Nefeslerde Pir Sultan geçer mi?

Hepsinden okunur.

Elinizde eski kitaplardan var mı?

Eski kitaplardan yok. Şimdiki kitaplar var.



MESİM MAHELLE (MIDROVA)
1 Nisan 2000

HÜSEYİN NEBİ

(BABA)
400 hane, 2000 tane can var diyorsunuz buranın nüfusu için.

Bu güzel insanlar, bu güzel gençler, bu yola erkana bağlı insanlar. İnanç var yani öyle mi?

Var.

Okul var mı?

Okul var.


Kaç yıllık 11 mi?

8 yıllık.



Canlar rençperlik yapıyor çoğunlukla. Sizler neler yapıyorsunuz, sizin geçiminiz nasıl oluyor siz de mi rençperlik yapıyorsunuz. Eşiniz gördük maşallahınız var yürüyor hala. Kaç çocuğunuz var?

Benim çocuk iki kızım var.



Nerelerdeler.

Çocuklar burada. Çocuğumun biri ev aldı Rusçuk’ta orada yaşayacak.



Çalışıyor?
Çalışıyor.

Haliniz keyfiniz iyi mi?

İyi.


Kaç talibiniz var?

Benim bütün köy talibim. Mürşit olarak.



Mürşit babasınız.

Evet.


Otman Baba’ya bağlısınız.

Otman Babaya bağlıyız, Hasan Baba (Asarlı) biliyor.



Cemleriniz, erkanlarınız yürüyor, talipleriniz geliyor aynı sevgi, saygı yürüyor.

Hepsi aşure yaparlar, kırklar yaparlar.



Hiç yolu izi bırakma yok.

Baba yaptık o da öldü diğerinin yerinede baba yaptık.



Siz yapıyorsunuz?

Ben yapıyorum.



Musahip aynı, hiç fark etmez musahiplik erkanı var , burada da yürüyor şart.

Musahibi ben bağlarım.



Başka mesela gelenekleriniz, düğünleriniz, bizim törelerimiz devam ediyor mu?

Eski gelenekler var.



Değişmedi mi?

Değişmedi. Nasıl bıraktılarsa aynen devam ediyor.



İnancınız, geleneğiniz, töreniz aynı?

Her sene Otman Baba’ya gideriz. İki reis, üç reis.



Ne zaman gidersiniz?

Ne zaman olursa.



Vakit uygun olduğu zaman. Kurban keser misiniz orada?

Kurban keseriz tabi.



Taliplerle mi gidersiniz?

Taliplerle, dedelerle, babalarla gideriz.



Beraber ortak gidersiniz?

Şimdi çok işimiz var aslında gitmiyoruz başka sefer gidiyoruz ama belki altı sefer sekiz sefer Otman Baba’ya belki de daha çok gitmişimdir.



Demir Baba var, Akyazılı var bunları nasıl bilirsiniz?

Akyazılı Baba var onlar iyi işler var.



Türkiye’ye vardınız mı?

Türkiye’ye gezmeye gittim. 9-10 gün gezdim oralarda.



Nerelere gittiniz?

Subaşı’na gittik, İstanbul’da teyzelerim var, oralara gittik.



Başka biri: Subaşı yarısı bu köyden.

Subaşı nereye bağlı Hakkı Baba.

Yalova’ya bağlı.

Yalova’ya bağlı Subaşı, Karamürsel.

Hakkı Baba: Nasif Hasan vardı öldü. Kamber Baba vardı buradan. Şimdi onun yerine biz gidiyoruz; 5-6 tane ihtiyar var, tarikten geçiriyoruz onları seneden bir kere bırakıp geliyoruz. Babayı yapamıyorlar edemiyorlar. Gençler kabul ettirmiyor babalığı yaşlılara çok zengin.

Hasan Baba da Kamber Baba da bu köyden gitti.



Sultan Sücaettine gelir misiniz?

Sücaye gideriz. İyi bilir bu, bu oraya bağlı.



Yolunuz açık olsun de, buraya kadar geldik ya, bir dua ver bakalım bize baba erenler.

Bak şimdi,

Hü Allah!

Erenler Hak Muhammed Ali uğrak dil, iman, itikat, sabır, ayini ceminde, gerçek erenlerin keremine, On İki İmamlar’ın keremine,

Ya Ali hü!

Başım gözüm üstüne inşallah hayır duaların kabul olur. güle güle gideriz.

Bu Hakkı Baba hangisi, sen oku bir bize.

Oku bağırarak sesini yükselt baba bir dua oku.
HAKKI SAYGI
Benim duam bir de kabul olmazsa?

Ben başka türlü dua okuyayım.

Allah Allah ilahi yarabbim;

Sevgili Peygamberimiz Muhammed Mustafa (S.A.V) efendimizin yüzü suyu hürmetine, İmam Ali Keremullahın icazetlerinin hazretlerinin yüzü suyu hürmetine,

Haticetül Kübra Fatmatül zöhre hazretlerinin yüzü suyu hürmetine,

İmam Hasan, İmam Hüseyin efendilerimizi İmam Zeynel Abidin hazretleri, İmam Muhammed Bakır hazretleri, İmam Cafer Sadık hazretlerinin yüzü suyu hürmetine,

İmam Musayı Kazım, İmam Rıza Muhammed Taki, İmam Ali Naki, İmam Hasan ile Askeri, İmam Muhammed Mehdi sahip zaman hazretlerinin yüzü suya hürmetlerine,

Bugüne kadar gelmiş geçmiş evliyanın, enbiyanın yüzü suyu hürmetine, ulu üstadımız Hünkar Hacı Bektaş-ı Veli, Şücaattin Veli, Otman Baba, Demir Baba, Hızır Baba, Akyazılı Sultan, Kızıldeli Sultan ve Balım Sultan bütün erenlerin, enbiyaların yüzü suyu hürmetine.

İlahi yarabbim bizleri didarından katarından ayırma bizleri vücut sağlığı, gönül şenliği, sağlık, sefahat, birlik ben dizar din iman itikat hayırlar nasip eyle.

Ey Ulu Allah’ım düştüğümüzü yerden kaldır, namertlere muhtaç etme, dertlerimize deva, hastalarımıza şifa, borçlarımıza edalar ihsan eyle.

Bizlere münkir münafık şerrinden eyle, umduklarımıza nail eyle her işlerimizi hayır ve tebdil eyle.

Dualarımızı, niyazlarımızı, sohbetlerimizi dergah izzettin de kabul ve makbul eyle.

İlahi yarabbi devletimizi, milletimizi payidar eyle, gökten rahmetine, yerden bereketini bizlerden esirgeme, ordularımızı, karada, havada, denizde muzaffer eyle.

Ülkemizin, cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk’ün ruhunu şad eyle.

Nuru nebi Muhammed pirimiz, üstadımız Hünkar Hacı Bektaş Veli, Şücaettin Veli, Otman Baba, Demir Baba, Hızır Baba, Akyazılı Sultan, Kızıldeli Sultan ve Balım Sultan bütün erenlerin, evliyaların himmetleri hidayetleri üzerimize hazır ve nazır insin.

Hak erenlerin bizleri bu birlikten, bu güzellikten ayırmasın.

Yüce Allah şefaatler versin, çocuklarınızla, torunlarınızla uzun ömürler versin.

Buradaki 14 babayla dem devran sürmek nasip etsin.

Dem devranınız yürüye Hak Muhammed Ali yolumuzdan ayırmaya erenler.

Eyvallah Baba güzel dualarınız böyle olsun.

Sizinde sağlık, sıhhat, afiyet Hakkı Babanın da dediği gibi Hak Muhammed Ali yolunun yürüye, Ehlibeytin yolu yürüye, cemlerimiz, cemaatlerimiz perşembeleri, cumaları, pazarları her ne zaman olursa hep birdir devam eyleye, gençlerimiz, çocuklarımız bu yoldan ayrılmaya.


YENİCEKÖY
1 Nisan 2000
AHMET SÜLEYMAN İSMAİL

(BABA)
Ahmet Süleyman Baba nasılsınız, haliniz vaktiniz keyfiniz nasıl?

Şükür halimize Allah verdi.



Kaç yaşındasınız?

81 yaşındayım.



Ahmet Hezarfen

Nerede yaptın askerliği?

Ben Bulgaristan’da yaptım. Sofya’da yaptım.



Kaç yıldır babasınız?

Ben 1962 yılında posta oturdum.



38 yıl olmuş. Siz nereden el tuttunuz?

Biz de Hacı Bektaş’tan el tuttuk.



Baba olduğunuz zaman da oradan mı aldınız? Hacı Bektaş’tan mı aldınız?

Evet.


Siz o dergaha mı bağlısınız?

Hacı Bektaş’a bağlıyız.



Peki dergah orası, cemlere kimi çağırırsınız buradan, bu bölgeden, Demir Baba, Otman Baba, Akyazılı Sultan ya da buraya yakın var mı? Denizerli Ali Hekim Baba.

Demir Baba olsun, Otman Baba olsun, Ali Baba olsun hepsini çağırırız. Ayırmıyoruz yani.



Sizin kaç talibiniz var?

70 can var.



Başka baba var mı burada?

Var.


Kimler var?

Yusuf Baba, Sabri Baba, Süleyman Baba. Hepsi Çarşambanın babası. Çarşambalar oturuyordu ama Nakşi.



Sabri ile Süleyman Tarik ehli dediniz ne demek?

Hakkı Baba

Bizden demek.

Ama bir farklılık var herhalde siz çarşambalı onlar perşembeli mi?

Onlar şimdi Nakşibendi.

Hakkı Baba

Nakşiler ama Bektaşiliği kabullenmişler.

Bektaşiliğe geçmişler.

Hakkı Baba

Diyelim ki Hz. Ali’nin kızı onlara gitmiş kocaya, onlardan buraya birilerini almışlar aynı insanlar bunlar, öyle söylüyorlar semahları aynı, niyaza gelişleri aynı. Hasan Dede Haskova’dan.

Burası kaç hane baba?

220 hane.



Kaç can var?

1100 can.



Hepsi Babai’yi mi?

Evet hiç bizde yanlış yok. Kalmadı bizde bizim köyümüz temiz Kızılbaş köyü.



Temiz Kızılbaş köyü dört tane baba var öyle mi?

4 tane var.



Siz çarşambalısınız değil mi onlar ne zaman yapıyorlar?

Onlar Pazartesi yaparlar.

Pazartesililer.

Yani Perşembe Pazar akşamları yapıyorlar siz Çarşamba akşamı yapıyorsunuz.

Çarşamba akşamı hem de yine Cuma akşamı.

(Alevi olsun, Bektaşi olsun her Perşembe akşamı cem yapıyorlar. Ama bazıları pazarı pazertesiye bağlayan gece, bazıları da salıyı çarşambaya bağlayan gece de cem yapıyorlar. (Ayhan Aydın)
BİSERTSİ, KAZCILAR
1 Nisan 2000
Bir nefesçik söyleyeyim

Dinlemezsen neyleyeyim

Aşk deryasını boylayayım

Ummana dalmaya geldim
Vilayet sofrasında bir ağaç gördüm

Yedi budağı var on iki dalı

Can mevyesi derler aslımız odur

Bir adı Muhammed meyvası Ali
Bin bir türlü çiçek anda açılır

Kimi irfan okur kimi seçilir

Ali ile Muhammed birliğe gelince

Kırklar huzurunda ikrar verince
Aşkın şarabı bu meclis de içilir

Gözcüsü Muhammed sakisi Ali

Dost elçi peygamber ayan olunca

Rehberimiz Muhammed mürşidimiz Ali

ALİŞ BABA
Kaç yaşındasınız Aliş Baba?

70 yaşındayım. Beş senedir babayım.



Ne zaman evlendiniz?

50 yıl oldu.



Yola hangi babayla girdiniz?

Babamla girdim.



İsmi neydi babanızın?

Adil Baba.



Elli yılda yol konusunda bir şeyler değişti mi?

Aynı şeyler.



Pek sizin kaç talibiniz var?

20 çift.


Şimdi siz Çarşamba mı?

Çarşamba. Zaten haftanın yedi gününde farklı.



Tümüyle çarşambalı?

Biz temiziz.



Pir olarak kimi tanırsınız, kimi çağırırsınız cemlerinizde duaya. Otman Baba mı, Demir Baba mı Hacı Bektaş mı daha çok hangisine niyaz edersiniz gülbenklerinizde?

Pirimiz Hz. Ali’ye.



Hakkı Baba

Diğerleri de yad ediliyor daha çok.

Kimler yad ediliyor en çok. En çok kimin ismi geçiyor duaların içinde. Hangi pirlerin, babaların?

Hz. Ali.


Otman Baba, Hızır Baba, Hacı Bektaş yok mu dualarınızda? Kimi seslendirirsiniz.

Kendiniz Ali Baba’yı bilir misiniz, gider misiniz, sever misiniz?

Gideriz bütün babalar dört köy Osman Baba’ya gitti.



Hangi dört köy?

Buradan iki otobüs.



Yani bu köyler birbiriyle haberli yani?

Memiş Efendi (Mimişov)

Belki gülbenklerde bir başkalık var fakat yad edilen evliyalar, pirler özellikle Koyun Baba’ya varana kadar hepsi yad ediliyor.

Peki musahip olanlar kurban keser mi?

Memiş Efendi

Keser. Taliplerde keser ama bu yüzden biz de kurbandan çıkarılmış önce bir mürşid bulmak lazım.

Bir can, bir talip, bir Alevi öldüğü zaman ne yapılır, namazını kim kılar, namaz mı kılarsınız, dua mı edersiniz, sizin bir erkanınız var mı?

Öldüğü zaman tarikten geçiririz.



Hüseyin Baba bizim dualar derken ölene bizim Alevi Babai duaları mı yapıyorsunuz?

Babai duaları yapıyoruz.



Ne duaları yapıyorsunuz.

Cenaze namazına varıncaya kadar.



Cenaze namazını sizi mi kılıyorsunuz?

Hocamız kılıyor.



Hocanız Sünni mi?

Değil.


Alevi, baba mı?

Baba.


Baba içinizden bir baba mı cenaze namazını kıldırıyor?

Memiş Memişov



Hayır artık Sünnileşiyoruz. Hoca karışık. Cenaze namazları cami de Sünni şartıyla yapıyorlar. Çünkü geniş halk kitlesi var önünde Alevilerin hizmeti abdesti ve tercümanı olur. Onun başında yapılan bu duaları babalar yapıyor. Fakat artık avludan içeriden çıktı sokağa bir kere araba üstüne kondu, karışık Sünnilerle beraber götürülüyor, beraber defnediliyor.

Aynı mezarlığa mı?

Hayır onlar ayrı onların arabasında beraber. Biz gene beraberiz fakat onlarda istedikleri zaman gelebiliyorlar cenazemize bizde arzu ederlerse mecburi değil. Dualarımızı orada okuyanlar gene bizler hepimiz sonunda okunan bütün duaları yasin-i şerif okunuyor. Çünkü hacı hoca bilgili insan kalmadı, mekteplerde de çocuklarımız yok artık biz kendi dualarımızı yukarıdan aşağıya kadar yapıyoruz. Sünni’ce yapılıyor fakat biz bunu beğenmiyorsa Aleviler Sünni’ce Türkçe yapıyoruz.
HÜSEYİN BABA
Hüseyin baba siz kaç yaşındasınız?

80.


Ana sultan, eşiniz yaşıyor mu?

Yaşıyor.



Kaç yıldır babasınız?

15.


Babanızda babalık var mı?

Benim dedem zaten baba idi. 45 sene babalığı var.

Dedem öldükten sonra 40 sene belki amcam yaptı o bıraktı, benim 15 sene oldu ben yapıyorum.

Bu nasıl oluyor, mesela onlar mı icazet veriyor, onlar mı sen baba ol, diyorlar. Ölmeden önce yoksa ölünce size mi geçiyor?

Öldü mü onun naaşını tariklere ayırıyor.


MEMİŞ AĞA
Ayhan bey, Babailik sultanlığın devamı, dededen oğula, oğlu olan. Biz de erbabiye. Halkı kimi münasip gördüyse onu baba yapar. Biz erbabiyeyiz. Bektaşiler bel evladılar.

Tamam peki siz o zaman babanızın ceminde taliptiniz.

Tabi. 42’den beri burada katılıyorum.



Peki hangi hizmetteydiniz?

Ben gözcülük de yaptım, sakilikte yaptım, ateşçilikte yaptım, sakkalık ta yaptım.



Peki diğer yerlere de sorduk baba olacak kişi mutlaka hizmet sahibi olacak. Yani çerağcı, gözcü olması lazım. Onların içinden mi seçiliyor.

Tabi onların içinden seçiliyor.



Normalden seçilmiyor mu?

Sıran geldi mi yapıyorsun. İster istemez ona verirler onun çaresiz.



Büyük değil. Cemin içinde 20 çiftten üç kişi çerağcı, gözcü. 20 kişiden bu on kişi değil de bu hizmet alanlardan seçiyorlar babayı öyle mi, yoksa fark etmiyor mu?

Hizmet almayana yok.

Başka biri: Ama hizmetlerin sonuncusu beklenmiyor belki de sen onun gözcüsü, ateşçisi. Ama erbabsan seçiliyor. Şimdi gencecik iki çocuğumuz var belki de ateşçi ama cemaat can layık onu görmüş, erbab görmüş seçiliyor kabul ederse olur.

Ateşçiden baba olabiliyor mu?

Başka yerde olmuyor, burada oluyor.



Herhalde bunların bir kuralı olacak herkes de baba olmuyor. Nedir bunun kuralı? Herkes olamaz neyi gözetirler yani?

40 sene hizmet ediyorsun cemde ondan sonra koştura koştura onun başını görüyorsun.



Peki genellikle kaç tane talipleri var babaların. Veli Baba, Mehmet Baba, İbrahim Baba var değil mi şu an burada. Ortalama kaç talipleri var. En fazla kaç oluyor.

Bunların en fazla 25-30 tane.



Peki zakirler, zakirlik makamı diğerlerinden ayrılıyor, bağlamayı nasıl öğreniyorlar?

Küçükten başlanır, merak edenlerin hepsi zakirdi.



Mesela merak edenler demek ki zaten herkes merak etmez az zakir.

Şu babanın 40 talibi var, onlar her hafta duruyor orada, saz orada. 20-30 sene hizmet edersin yıllar yılı



Peki zakirler, siz ne diyorsunuz, nefes mi, duvaz mı, deyiş mi?

Nefes.


Başka Biri: On iki İmamlar’ın ismini yad eden bir nefese duvazla deniyor. Bir kere duvazla söylendi mi bir cem de arkadan alelade nefesler söylenmez. Bir nefes söylenir.

Peki en çok hangi ozandan söylüyorsunuz.

Kul Himmeti, Pir Sultanı, Şah Hatayi de hepsini de geçer.



Siz nasıl öğrendiniz, meraktan mı, sorarak mı öğrendiniz?

Okuyarak.



Kitap var mıydı?

Ben kendim yazdım.



Nevruz bilir misiniz, yapar mısınız?

Yaparız.



Nedir Nevruz ne zaman yaparsınız?

Yaptık mesela.



Nevruzu ne diye yaparsınız?

Kırklar Bayramı.



Ali’nin doğumu dersiniz?

Evet.


21’de yaparsınız?

Biz Salı akşamı, Cumartesi akşamı.


Memiş Ağa

Bu geçerken olabilir. Bayram vardı kutsal bayramları daima biraz şey vardır ama Sünniler yapıncaya kadar yapmamız lazım, bizim önce yapmamız lazım, bir gece önce yapmamız lazım.

Peki kurban tığlar mısınız, keser misiniz?

Keseriz.



Kimler keser, babalar keser mi. 21 Martta ne yapıyorsunuz? Nevruzu nasıl kutluyorsunuz? Kırklar bayramını nasıl kutluyorsunuz?

Okuyabilirsek kurban duasını.

Kırklarda, Cebrail kurbanı.

Başka Biri

Kurban bayramında her zaman derler İsmail’i kurban yaptılar. Bir evlat veriyorum ona, verince o zaman kurban yaptılar. Meydana geldi ama kıyamadı. Bir deve kesti ama ahtını yerine getireceksin dedi. Rüyasında gördü, 100 koyun kesti, ahtını yerine getirdi.

Memiş Ağa

Elleri kınalı, saçları belde, denizi ziyneti yoktu gülde.

Peki Muharrem var mı, oruç var mı?

Oruç vardır.



Kaç gün tutarsınız?

10 gün.


Yaklaşıyor, hangi hesaba göre tutarsınız, neyi hesap alırsınız?

Yasını tutarız.



Neyi hesap alırsınız, ne zaman başlayacak.

Hz. Ali namaz kılarken, öldürdüler camide. Yarın akşam başlayacağız.



Bütün babalar taliplerini geçirecek mi. Yani öbür gün başlıyor.

Gök ayın onu.



Gök ay ne?

Miladi takvime bakarız.



Hakkı Baba

Normal olarak 6’sında başlayacak Kurban Bayramından 20 gün sonra. Biz gittiğimiz her yerde kurban bayramından 1.gününden itibaren 20 gün sayılıyor ve aşure o gün başlıyor.

Siz aya mı bakarsınız?

Gök Ayına bakarız.

Hakkı Baba

Kesinlikle miladi takvimi takip ediyor. Bayramdan sonra 20 gün sayarsan yine aynı güne geliyor ama en iyi buradaki takvime bakmak.

Başka biri

Onun günü yok o takvimde nasıl geçtiğini şaşırırsan bir kurban keseceksin



Hakkı Baba

Hüseyin Baba kaç gün tutuluyor.

12 gün.


12’den sonra kurban keser misiniz?

Biz kurban keseriz, Cebrail kurbanı.



Yani tavuk, horozda olabilir.

Olabilir.



Kurbanı ceme mi getiriyorlar.

Memiş Ağa

Ceme getiriyorlar taksim ediyor hanımlar. Siz de satır herhalde.

Gök ayın birini geçemez.

Dedeciğim muharrem 1 diyor ayın 6’sına geliyor.

Gelsin. Buralarda ayın biri 30 oralarda geçemezsin, daha ileride geçersin ancak.

Hayır. Muharremin biri.

Tamam o zaman geçemezsin bu ayda geçemezsin.



Niye geçemiyorsun?

Başka Biri



Geçme yapılmıyor, tarik geçmesi.

Burada yazıyor 6’sı diye.

Yazsın. Bu muharrem 7 mi ona geçemiyor bizimkiler onun ilerisinde geçeriz azıcık.



Muharreme tarik geçilmiyor diyorsunuz. Buralarda geçebilirsiniz o zaman.

Buralarda geçeriz. Ama bu 7’sinde geçemeyiz.



Şimdi bu bir muharremde tarikin altından geçemiyorsun.

Muharreme kadar geçilmiyor.



Bu aralarda yakın bir yerde geçseniz.

Pazartesi geçeceğiz.



İki gün kalıyor. Olur mu buradaki tarih oynuyor. Aşure günü 12 gün.

Üçüncü gün.



MOMİNA
KIZ ANA TÜRBESİ
2 NİSAN 2000
Bugün, gün 2 Nisan 2000.

Momina’da, Kız Ana Türbesi’ndeyiz.

Kız Ana Türbesi’nin türbedarı Halime Ana’yla bir söyleşi yapacağız, bizi bekliyor. Türbede kurban kesen Türkler’i de buluyoruz. Onlarla da sohbet ediyoruz. Ahmet Hezarfen türbeyi ve türbenin başındaki kitabeyi inceliyor. Lokmalar sonunda da Hakkı Saygı dualar ediyor.
Siz hangi köydensiniz?

Biz Tekke’den. Şimdi anlatayım mı?



Kız Ana hakkında anlat.

Kız Ana’nın hakkında anlatıyorum.

İki dede gezmeye gidiyorlar. Sonra diğer babası geldi kızım Zöhre, Zöhre imiş onun adı.

Zöhre leğeni getir, Zöhre abdest alalım, demiş.

Getiriyor abdest alıyorlar. Sonra suyu demiş o insanlar çok sapa bir yere atma demiş.

O da kaldırıp içiveriyor içtiğinden geliyor buraya. Buraya geliyor bir kadife kese buluyor ona Allah tarafından bir kadife kesesi. O onun yiyintisi olmuş. Onu emermiş, sonra onu iki avcı görüyorlar onu tüfekle vurmak istiyorlar. Orada durun, vurmayın onu, demiş o benim yiyintim.

Vurmamışlar. Gidiyorlar, soruyorlar, Zöhre sen neredensin be kızım, demişler.

Ben Davutlar’dan demiş.

Bir kabrin öyle kaybediyor gene. Bir kaç gün geçiyor o insanlar gidiyor, Davutlar’a sizin buradan uşağınız kayıp var mı?, diye soruyorlar. Var demişler. Peki adı ne demişler, Zöhre, demişler. Demişler filan yere gideceksiniz, orada bulacaksınız onu, bir karaca kesesinin yanında.

Sonra geliyorlar, hiç ağlamayın bana demiş, bu benim yiyintim nasıl istersem öyle yapacağız takılın arkama demiş.

Geliyorlar görüyorlar. Türbeyi de babası yaptırmış.
Halime Ana kaç yıldır buradasın?

5 sene oldu ben burada.



Daha evvel var mıydın?

Yoktu, başkası vardı.



Başkası kimdi, tanıyor musun, sizin köyden mi?

Ya, Hanife Abla var.



Yani sizin köyden?

Yine bizim köyden. Onlarda Türkiye’ye gitti, onlarda durdu bende küçüklükten beri biliyorum.



Her zaman açar mısınız burayı?

Her gün açmıyoruz. Kurban geldi mi açıyoruz her gün açmıyoruz. Pazartesi akşamı Cuma akşamı gelip mum yakıyorum.



Dua biliyor musun?

Biliyorum.



Yoksa seni köyde mi buluyorlar.

Köyde buluyorlar, haykırıyorlar, geliyorlar eve.



Buralara hangi köylerden geliyorlar?

Çok yerden. Osmanpazarı’ndan geliyorlar.



Adını söyle?

Nasıl bileyim ki adını. Razgrad tarafından geliyorlar, Şumnu’dan, Artova’dan, Cuma’dan, Preslav’dan, Alvanlar’dan geliyorlar.



Var mı burada başka hangi Türk köyleri var.

Buradan öte yok. Gayri burada Tükendim var. Buraya yakın Akmehmet Köy var.



Ahmet Hezarfen

Çobandere nerelerde?

Çobandere uzak. Oradan da kurban geliyor. Kimi adıyorsa o getiriyor.



Adayan getiriyor, burada mı kesiyorlar?

Burada kesiyorlar. Bugün bizim köyden bunlar burada adağımız var burada kesiyorlar yiyorlar.



Dilek mi diliyorlar, burada ne istiyorlar?

İsteyen istiyorlar mevlit okuyorlar. Kimin ne zoru varsa onu istiyorlar.



Açıktan değil gizliden istiyorlar.

Gizliden istiyorlar.



Kim gelir erkek, kadın gelir mi?

Gelir herkes gelir Bulgar bile gelir.



Evet çok sağ olun hizmetleriniz kabul olsun hak defterine yazılsın.

Kız Ana’nın kapısının üstünde bir kitabe var.

Ahmet Bey okuyor.

Ahmet Hezarfen

Bu yazı 1800’li yıllar olacak.



Ama yazı orijinal mi?

Ahmet Hezarfen

Orijinal. Bu yazı eksik geliyor bana.



Hakkı Baba

Lokmaları aldıktan sonra da dua ederiz.

Hak erenlerin yedirip içirene, pişirip götürene arz edip ocağa gelene, dil de dileklerini gönülde muratlarını versin.

Hak erenlerin Kız Ananın yüzü suyu hürmetine, Demir Babanın yüzü suyu hürmetine, Otman Babanın yüzü suyu hürmetine kurban sahiplerinin kurbanlarını kabul etsin.

Hak erenlerin bu anı sahiplerine, annelerine Halil İbrahim bereketi versin.

Aileleri dolsun taşmasın, artsın eksilmesin her şey gönüllerince olsun, kurbanları Hakkın dergahında kabul olsun.

Bütün evliyalar, erenler şefaatçimiz olsun yedik içtik hakkınızı helal edin.
Allah, Allah hadi sağlıcakla kalın. Allah kabul etsin. İşte bu da şansımız belki de arasak gerçi yakınmış Hüseyin Bey’in de.

KOTEL
ALVANLAR /YABLONOVA
2 Nisan 2000

HASAN BABA
Buraya genel olarak Gerlovo deniyor. Türk köyü çok mu bu yörede?

Bir hayli. 30 dolayında.



Burada türbeler var mı?

Var.

Nedir isimleri?

Koçlu Baba türbesi.



Ne kadar uzaklıkta buraya yakın mı?

Yakın.


Başka hangileri var.

Topuz Bab, Hasan Baba, Ali baba, Hüseyin Baba, Hızır Nazır Baba, Baba Hasan, Alvan Baba, Nemdeli Baba.



Bu köyde kaç yüz yıllık tarihini biliyor musunuz?

Deliller yok elimizde. Bazı tahmini rakamlar var, tahminlere göre şöyle 1000 yıldan fazla.



Evet gerçi yanımızda tarihçi var buralarında tarihini yazıyor. Ahmet Hezarfen. O da bir yorum yürütebilir. Buradaki Kızılbaş köyleri çok eskiler değil mi ellerinde bir sürü belge var.

Ahmet Hezarfen

Evet ama bizim daha çok Deliorman’a ait. Bu Gerlova, Tozluk hakkında çok az belgem var.

İbrahim Baba

Burada bizim üç köyün etrafında 18 tane babamız var.

Yüksekte olduğu için Ali Babamız gözcüdür. Oradan başlayarak Ali Baba, Koçlu Baba onları yazdıktan sonra ama ben sıralıyorum. Burada Topuz Baba, Hazır Nazır Babalar, Kız türbemiz vardı, Hazır Nazır Babaların yanında. Kız Türbesi’nden sonra Kız Baba, Nemdeli Baba var, Hüseyin Baba, Hasan Baba, Baba Hasan, Alvan Baba, Veli Baba, Küçüklerde Gül Baba var.
Bir kişi suç işleyince ne yaparsınız?

Oturak yaparız onu. Ceme getirmeyiz.

Bu oturak oluncaya kadar barışık denilen bir şey var. Cem yapılınca barışık yapılıyor. Mahalle barışıkları ondan sonra köy barışığı. Ve bütün köy birbiriyle barışması lazım.

Güzin oluyor bunlar ondan sonra da cemler başlıyor.

Barışa kim razı kim razı değil ona oturak veriliyor.

Mesela zakir saz mı çalıyor?

Saz çalıyor.



Deyişler, duvazlar, kimden okunur nefesler?

Hz. Ali’den, Pir Sultan’dan okunur.



Peki kimi çağırıyorsunuz dualarınızda; Demir Baba, Kız Ana, Otman Baba ismi geçiyor mu?

Geçer.


Kız Ana da geçer mi?

Geçmiyor ama Demir Baba geçer, Otman Baba geçer.



Birinci kişi: Kız Ana için toplandıktan sonra onun için sözler söyleniyor. Demir Baba’ya gidildiği zaman.

Oralara mı gidiliyor mesela.

Evet.


Siz talipleri toplayıp zaman zaman gidiyorsunuz o zaman.

Birinci kişi: Tutarız bir otobüs gideriz. Dualar nefesler söylenir, kurbanlar kesilir, yiyilip, içilir.

Peki Hz. Ali hakkında ne bilirsiniz.

Hz. Ali bizim babamızdır.



Niçin?

Ali’yi herkes sever.



İşte Ali’yi hangi yönden seversiniz.

Ali Kızılbaşlığın töresi.

O başlattı.

Başka biri: Ben de o kıymetli örnekleri verdiği için severiz.

Hacı Bektaş’ı sever misiniz?

Onu da severiz.



Niçin?

O da Hz. Ali’nin değerli bir kısmı.



İkinci kişi: İşte bu başka kitaplar da gösteriyor cumaya yazmışlar. Ama çok fazla yazmıyorlar. Çünkü burada ille bir kitap çıktıktan sonra burada ki kişiler ben gayret edemem o kitap hakkında fikrimi lazımdır yazayım ben. Bunlar bu korkudan çok giremiyorlar, her hakikati de öğrenemiyorlar. Ama dokunaklı bir şey yok bu kitapta. Yablonovo’ya karşı hususi hizmet var bu tür şeylerde bizim zaten çok özür dileyerek konuşuyorum, Yablonovo’dan bir yere gittikten sonra kökten diye benim dedelerimden, amcalarımdan duyduklarım sözler her yerde kökte diye hususi yerler ayrılıyor Yablonovo’dan giden kişilere.

Doğrudur. Güzel buyur devam edelim şimdi bu yolun erkanının incelikleri var. Öyle her talip gelip işte küskün olmadan girilecek, görülecek, edilecek her şey kuralı kuralına uygulanacak. Altı tane hizmetin sahibi herkes altı hizmeti seçmiyorsunuz herhalde. Kimleri seçiyorsunuz altı hizmetli olarak.



Birinci kişi: Şimdi böyle biz diyelim ki mesela başlıkta diyelim yahut da tekkeye çıkma deriz biz bayramda orada insanlar bunları ayırıyor. Mesela sen rehber olacaksın, bu gözcü olacak.

Kim ayırıyor?

Köyün insanları ayırıyor.



Herkes mi köyün insanlarımı çoğunluğun sesi mi?

Çoğunluk ve talipler ayırıyor.


Ben Baba’ya dönmek istiyorum:
1   2   3   4   5


Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©atelim.com 2016
rəhbərliyinə müraciət