11. sinif t. C. İNkilâp tariHİ ve atatüRKÇÜLÜk dersi notlari hazirlayan

* Düzenli ordu savaştı.

* Mudanya Ateşkes Antlaşması ile sona erdi.

* Kuvayı Milli birlikleri savaştı.

* Ankara Antlaşması ile sona erdi.

* Düzenli ordu savaştı.

* Kars Antlaşması ile kesin olarak sona erdi.

* Berlin Antlaşması ile Ermeni sorunu ortaya çıktı.

* 14 Mayıs 1915’te Tehcir Kanunu çıkarılarak

Ermeniler Suriye ve Lübnan’a göç ettirildi

* Ruslar, Bolşevik İhtilali nedeniyle Brest Litowsk Antlaşmasıyla I. Dünya Savaşı’ndan çekildi.

* General Harbord’un raporu Türk tezini destekledi.

* Mondros’un 24. maddesi ve sonraki gelişmeler ile

D. Anadolu’da bir Ermeni devleti kurulmak istendi.

* Batıda Yunanlılar, Doğuda Ermeniler saldırıya geçtiler. K. Karabekir Sarıkamış, Kars’ı alınca Ermeniler barış istemek zorunda kaldılar.

* Kars ve çevresi alındı.

* Ermenistan TBMM’nin varlığını tanıyacak.

* Ermeniler Sevr’i tanımayacaklar.

* Sınır Aras nehri ve Çıldır Gölü olacak.

* Göç etmiş Ermeniler altı ay içerisinde Türkiye’ye geri dönebilecek.

* TBMM’nin ilk askeri ve diplomatik zaferidir.

* TBMM ve Misak-ı Milli’yi ilk tanınmıştır.

* Doğu’daki birlikler Batı’ya kaydırılmıştır.

* Gürcüler ile Batum antlaşması imzalanarak Artvin, Ardahan ve Batum alınmıştır.

Not: Doğu Cephesi Moskova ve Kars Antlaşması ile kapanmıştır.

* Fransızlar bölgeyi Ermeniler ile birlikte işgal ettiler. * Kuvay-i Milliye birlikleri işgale direnmiştir.

* Fransızlar; Maraş’ı, 11 Şubat 1920, Antep’i 19 Nisan 1920, Urfa’yı 25 Ekim 1921’de boşaltmıştır.

* Ankara Antlaşması, Fransa ile olan savaş hali sona erdirmiş ve Suriye sınırımız çizilmiştir.

* * Sivas Kongresi’nden sonra Ali Fuat Paşa Batı Cephesi komutanlığına atandı.

* Düzenli Ordu’nun kurulmasından sonra I. İnönü Savaşı öncesinde Çerkez Ethem isyan etmiştir.

* Megalo İdea fikrini gerçekleştirmek istemeleri

* Ankara’yı ele geçirip Milli mücadeleye son vermek istemeleri

* İngiltere’ye Yunan gücünü göstermek istemeleri

* Eskişehir’in İnönü mevkiinde Yunanlılar ile yapılan savaşı Türk ordusu kazanmıştır.

* Düzenli ordunun ilk savaşı ve zaferidir.

* TBMM’ye olan güven artmıştır.

* Düzenli ordunun gerekliliği ispatlandı.

* Teşkilat-ı Esasi Kanunu kabul edildi. (20 Ocak 1921)

* İstiklal Marşı kabul edildi. ( 12 Mart 1921)

* Türk Afgan Dostluk Antlaşması imzalandı.(1 Mart 1921)

* Moskova Antlaşması imzalandı. (16 Mart 1921)

* Sevr’in yumuşatılarak kabul ettirilmek istenmesi

* Yunanlılara toparlanma fırsatı sağlamak

* İstanbul ve Ankara hükümeti beraber çağırarak fikir ayrılığından yararlanmak istenmesi

* İtilaf Devletleri TBMM’nin hukuki varlığını tanıdı.

* Misak-ı Milli dünyaya tanıtıldı.

* Yunanlılara toparlanma fırsatı sağlandı.

* Rusya’da TBMM ile Afgan heyeti arasında imzalanmıştır.

* Taraflar birbirlerini tanımışlardır.

* TBMM’yi tanıyan ilk Müslüman ülke Afganistan olmuştur.

* Düşmanlarının ortak olması,

* Ermenilerden desteğini çekmesi etkili oldu.

* TBMM’nin askeri başarıları

* TBMM’nin askeri ve mali desteğe ihtiyaç duyması
Maddeleri

* Taraflardan birinin tanımadığı antlaşmayı diğeri de tanımayacak.

* Osmanlı ve Çarlık Rusya’sı arasında imzalanan antlaşmalar geçersiz sayılacaktır.

* Rusya kapitülasyonların kaldırıldığını kabul etti.

* Rusya, Batum’un Gürcistan’a bırakılması şartı ile TBMM’nin Ermeni ve Gürcüler ile yaptığı antlaşmaları tanıyacaktır.
Moskova Antlaşması’nın Önemi

* TBMM ilk kez büyük bir devlet tarafından tanındı.

* Batum, Misak-ı Milli’den verilen ilk taviz oldu.

* Rusya kapitülasyonların kaldırıldığını kabul eden ilk devletidir.

* Rusya Milli mücadele’ye destek vermeyi kabul etti.

* Londra konferansı kararlarını kabul ettirmek

* I. İnönü savaşının intikamını almak

* Ankara’yı alıp TBMM’yi dağıtmak

* Türk ordusu yeni bir zafer kazanmıştır.

* Mustafa Kemal, İsmet Paşa’ya “ Siz orda sadece düşmanı değil, milletin makûs talihini de yendiniz.”telgrafını çekmiştir.

* TBMM ve düzenli orduya olan güven artmıştır.

* İtalyanlar Anadolu’dan çekilmeye başlamışlardır.

* Yunanlıların İnönü Savaşlarının intikamını almak istemeleri

* Yunanlıların İtilaf Devletleri’nin desteğini yeniden kazanmak istemesi

* Yunanlılar Kurtuluş Savaşı’nda ilk zaferini kazandı.

* Ordu Sakarya Irmağı’nın doğusuna çekildi.

* TBMM’nin Kayseri’ye taşınması gündeme gelmiştir.

* Mustafa Kemal’e üç aylığına Başkomutanlık yetkisi verilmiştir.

* Tekalif’i Milliye Emirleri yayınlanmıştır.

* Türk ordusunun taarruz gücüne ulaşması hedeflendi.

* Uygulama için İstiklal Mahkemeleri kurulmuştur.

* Yunanlıların Ankara’yı ele geçirerek Milli mücadeleye son vermek istememişlerdir.

* Mustafa Kemal’in“Hattı Müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır.” Emri ile stratejisini belirlediği savaşı Türk ordusu kazanmıştır.

* İtilaf devletleri TBMM’ye barış teklifinde bulundu.

* Kurtuluş Savaşı’nın son savunma savaşı olmuştur.

* İtilaf devletleri arasında görüş ayrılığı yaşandı.

* Mustafa Kemal’e Gazilik ve Mareşallik unvanı verildi.

* Kafkas Cumhuriyetleri ile Kars Antlaşması

* Fransızlar ile Ankara Antlaşması imzalanmıştır.

* İngilizler ile esir değişimi antlaşması imzalanmıştır. * Ukrayna ile dostluk antlaşması imzalanmıştır.

* Batum’un Gürcistan’a ait olduğu kabul edilmiştir.

* Taraflar arasındaki savaş sona erecek.

* Fransa Anadolu’da işgal ettiği yerlerden çekilecek.

* Hatay’da özerk bir yönetim kurulacaktı.

* Güney cephesi kapanmıştır.

* TBMM’yi tanıyan ilk İtilaf devleti Fransa olmuştur.

* Türkiye – Suriye sınırı çizildi. (Hatay hariç)

* Suriye’deki Caber Kalesi Türk toprağı sayıldı.

* İstanbul’daki cephaneler Anadolu’ya kaçırıldı.

* Rusya ve Müslüman ülkelerden yardım aldık.

* Dışişleri bakanı destek aramak için Avrupa’ya gitti.

* Mustafa Kemal’in “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri” emri ile hareket eden Türk ordusu

9 Eylül’de İzmir,18 Eylül’de Batı Anadolu’yu Yunan işgalinden kurtarıldı.

* Bu savaş ile birlikte Kurtuluş Savaşı’nın askeri safhası sona ermiştir.

* Rusya’nın Türkiye’nin yanında olacağını duyurması

* İngiltere, Fransa, İtalya ve Türkiye katılmıştır. Mütarekeye katılmayan Yunanistan, kararları sonra onayladı.
Maddeleri

* Türk–Yunan Savaşı sona erecek, (14/15 Ekim gecesi)

* Doğu Trakya 15 gün içerisinde boşaltılacaktır.

* Doğu Trakya’nın güvenliğini sağlamak için 80.000 kişilik jandarma birliği görevlendirilmiştir.

* Türk ordusu barış imzalanıncaya kadar Çanakkale ve Kocaeli Yarımadası’nda belirlenen yerde duracak.

* Kurtuluş Savaşı’nın diplomatik safha başlamıştır.

* İngiltere’de Lloyd George hükümeti istifa etmiştir.

* İsmet Paşa’nın Mudanya’daki başarısı Lozan’da da görev almasını sağlamıştır.

* İtilaf devletleri Osmanlı’nın hukuken sona erdiğini kabul etmiştir.(İstanbul’un yönetimi TBMM bırakıldı.)

* Lozan’a TBMM’nin ve İstanbul Hükümetinin birlikte çağrılarak birbirine düşürülmek istenmesi

* Saltanatın ulusal egemenlik ilkesine ters olması
*** 1 Kasım 1922’de saltanat kaldırılmıştır.

* Osmanlı Devleti sona ermiş ve son padişah Vahdettin ülkeyi terk etmiştir.

* Milli egemenlik yolunda önemli bir adım atılmıştır.

* Laik devlet düzenine geçişte ilk aşamadır.

* Lozan’da ortaya çıkabilecek ikilik ortadan kaldırıldı.

* İsviçre’nin Lozan şehrinde toplanmıştır.

* İsmet İnönü başkanlığındaki bir heyet temsil etti.

* Ermeni meselesi, kapitülasyonlar ve Musul konularında taviz verilmemesi istenmiştir.

* Konferans iki aşamada gerçekleşmiştir.

* Suriye sınırı Fransızlar ile yapılan Ankara Antlaşmasına göre belirlenmiştir.

* Irak sınırı İngilizler ile Türkiye arasında yapılacak görüşmelere bırakıldı.

* Yunanistan ile sınırımız Meriç nehri kabul edildi.

* Karaağaç savaş tazminatı olarak Türkiye’ye verildi.

* Gökçeada ve Bozcaada dışındaki Ege Adaları Yunanistan’a bırakıldı.

* On iki Ada İtalya’ya bırakıldı.

* Doğu sınırımız Moskova ve Kars Antlaşması ile çizilmiştir.

* Bütün azınlıklar Türk vatandaşı sayılmıştır.

* Kapitülasyonlar tamamen kaldırılmıştır.

* Osmanlı borçlarından Türkiye üzerine düşen payı ödemeyi kabul etmiştir.

* Boğazların yönetimi uluslar arası bir komisyona bırakılmıştır.

* Boğazların her iki yakası askerden arındırıldı.(20 km)

* Patrikhane İstanbul’da varlığını sürdürecek, siyasi ayrıcalıkları sona ermiştir.

* Yabancı okullar Türkiye’nin iç sorunu kabul edildi.

*Yeni Türk Devleti’nin bağımsızlığı resmen kabul edilmiştir.

* Lozan geçerliliğini uzun süre koruyan bir antlaşma olmuştur.

* Sömürge altındaki uluslara bağımsızlıklarını kazanma yolunda örnek olmuştur.

* Boğazlar ve patrikhane ile ilgili hükümler egemen-liğimizi ve bağımsızlığımızı zedeleyici niteliktedir.

23 Ağustos 1923’te onaylanmıştır.

• 
  I. TBMM 23 Nisan 1920 – 1 Nisan 1923
  
• 
  II. TBMM 11Ağustos 1923 – 23 Ekim 1927
  

* I. Meclis Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasını sağlamıştır. Yaptığı en önemli inkılâp saltanatın kaldırılmasıdır.

* II. TBMM inkılâpçı bir meclistir. Birçok inkılâp bu meclis döneminde gerçekleşmiştir.

* İnkılâplarda hazırlık, aksiyon ve uygulama aşamaları vardır.

* Türkiye’yi çağdaş medeniyet seviyesine çıkarmak

* Türk milletinin refah seviyesini yükseltmek

* Türkiye’nin demokratikleşmesini sağlamak

* Milli egemenlik ilkesini yerleştirmek

* Modern toplumlara ait değerleri Türkiye’de yerleştirmek

* Ulusal bağımsızlık ve ulusal egemenlik birlikte gerçekleştirilmiştir.

* Demokratik bir halk hareketidir.

* Evrensel özellik gösterir. Çünkü Bağımsızlık mücadelesi veren uluslara örnek olmuştur.

* Bağımsız, laik, çağdaş, milliyetçi ve demokratik bir devlet ortaya çıkarmıştır.

* Çağdaştır. Batı uygarlığı örnek alınmıştır.

* Kurtuluş Savaşı ulusal bağımsızlık ve egemenliğe dayandırılmıştır. Ancak ortam hazır olmadığı için cumhuriyetten söz edilmemiştir.

* Hükümet krizi yaşandı. (Hükümet kurulamadı.)

* Meclis hükümeti sisteminden, kabine sistemine geçildi.

* Devlet başkanlığı sorunu çözüldü.

* Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık kurumları oluştu.

İsmet İnönü : Başbakan

Fethi Okyar : Meclis Başkanı, seçilmiştir.
* Cumhuriyetçilik ilkesi uygulanmaya başlanmıştır.

* Halifenin kendini devlet başkanı gibi görmesi

* Rejim karşıtlarının halife etrafında toplanması
Halifeliğin Kaldırılmasının Önemi

* Laikliğin önündeki en önemli engel kaldırıldı.

* Tevhidi Tedrisat Kanunu çıkarıldı.

* Erkan-ı Harbiye Umumi Vekâleti kaldırıldı.

* Şeriyye Evkaf vekâleti kaldırıldı.

* Osmanlı hanedanının ülke dışına çıkarılması kabul edildi.

* Şartlar değiştiğinden yeni bir anayasaya ihtiyaç duyuldu.

* Devletin yönetim biçimi cumhuriyettir.

* Devletin dini İslam, dili Türkçe ve başkenti Ankara’dır.

* Cumhurbaşkanı dört yılda bir seçilir.

* En uzun yürürlükte kalan anayasadır. (1924 -1961)

* 1928’de “Devletin dini İslam’dır.” ibaresinin anayasadan çıkarılmıştır.

* Kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınmıştır.

* 1937’de Atatürk ilkeleri anayasada yer almıştır.

* 1934’te seçmen yaşı 18’den 22’ye çıkarılmıştır.

* Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin devamı olarak kurulmuştur.

* Başkanı ve kurucusu Mustafa Kemal’dir.

* Ekonomide devletçilik ilkesini benimsemiştir.

* Halkçılık ilkesini ilke edinmiştir.

* İnkılâpları gerçekleştirmiştir.

*1923–1950 arasında iktidar partisi olmuştur.

* Cumhuriyet döneminin ilk siyasi partisidir.