4. bu6 a | chwe | ugeyn | mu6 gan | y ardyrchauael un weyth. ac eu sarhaet
5. yu chwe | bu6 a | chwe | ugeynt aryant. Galanas maer a mab uchelwr.
6. kymeynt a | galanas deu or suydwyr ac eu sarhaet y!uelly. Galanas
7. gur ar deylu pedeyr | bu6 a petwar ugeyn | m6u. y sarhaet pedeyr | bu6
8. a | petwar ugeynt aryant. Galanas bonhedyc canhuynaul ac alldut
9. brenhyn teyr | bu6 a | try | ugeyn | m6u. eu sarhaet yu teyr | bu6 a t{ry}ugeynt
10. aryant. Gwerth caeth os or hynys hon. punt. os tra mor chwe | uge-/
11. ynt a | phunt. Sarhaet caeth deudec ceynnyauc. chwech yr peys a
12. teyr yr llaudyr. ac un yr tudleheu ac un y cyman. ac un yr raf. o byd
13. yg coet roet yr buyall ceynnyauc y cryman. O sarhaa caeth ryd llader
14. y | llau deheu onys pryn y | argluyd. kymeynt yu gwerth llau y caeth
15. a | gwerth llau y brenhyn. Nau affeyth lledrat. kyntaw
16. yu mynegy y lledrat. yr eyl yu cyssynnyau ar lledrat. Trydyd yu rody buy-/
17. llur yr lleydyr. Petweryd yu mynet yn | y (gyghor) gyweythas ac arwe-/
18. yn y buyllur. Pymhet yu mynet y | gyt ac ew a thorry y | lle y bo y lle-/
19. drat yndau. Chwechet yu bot yn odwr ay erbynnyau atau. Seyth-/
20. uet yu ymdeyth dyd neu nos y | gyt ar lleydyr. 6ytuet yu cymryt ran
21. or | lledrat. Nauuet yu cymryt gwerth y gan y lleydyr yt kelu arna6.
22. Am pob un o | hynny dyruy a | dau ot adeuyr. Sew yu eu dyr6y deu-/
23. dec mu6 neu teyr | punt a | hynny yr argluyd. Ny dylyant talu yr
24. nep byeyfo y da canyt ynt lowrudyeyt. O ny allant gafael eu dyruy
25. yr argluyd a | eyll eu dehol amdaney. ynteu a eyll kymryt teyr ceynnyauc
26. yn lle y teyr | punt ac yn dec y gyureyth. O gallant 6ynteu gafael y tal
27. ny dylyant uot yn dyholwyr nac yn anreyth odew. O | gwedyr yr af-/
28. feythyoed uchot cymeynt yu eu gwat a | gwat llowrud. 6al hyn y
29. gwedyr lledrat yg cyureyth hywel. ll6 deudeg wyr am uarch a try //
t. 73
1. ugeynt aryant. canys hunn6 leyhaw march y werth o gyureyth. a | ha{n}-/
2. ner hynny yn wyr not ar hanner arall yn wyr dynot. ar deuparth
3. o genedyl y tat ar trayan o genedyl y uam. Ac yn gynneset ac y (gal) dy-/
4. lyhoent talu y alanas ay gymryt. y wadu eydyon chwe | gwyr ac ehun
5. yn | seyuet \91\ . ac eu hanner yn wyr nod. y wadu huch neu dauat neu ue-/
6. ych ceuyn ll6 pymp wyr ar neyll hanner yn wyr nod ar llall o wyr
7. dynot ac ehun yn pymhet. ac yna y byd deu | hanner y reyth y rug y duy
8. genedyl cany ellyr trayanu petwar | gwyr. y reythyoed hynny nyt a na-/
9. myn yn ol gyrr kyureythyaul. Sew yu gyrr cyureythyaul llu y perchen-/
10. nauc ar | y uot yn wyr ar y | dyn racu y lledrat canyt gyrr namyn
11. gyrr perchennauc. ket dyweto perchennauc lledrat ar | y dauaut leue-/
12. ryd ar arall ac nas dyco yr dygyn. Ny barnun ny namyn ll6 yr amdyffyn-/
13. n6r. ket gyrro dyn ny | bo perchennauc lledrat ar arall ny dylyir namyn
14. ll6 yr amdyffynn6r oy wadu. cany dyly namyn perchennauc gyrru lle-/
15. drat. ket pallo reyth dyn y bo un or affeythyoed huchot arnau ny dyg6-/
16. yd namyn yn dyruy ony mynnyr erlyt cyureyth anudon arnau. ket
17. pallo reyth y llowrud yr meynt y lledrat a | dyweter arna6 nyt eneyt
18. uadeu o thal seyth punt. a | chenys talho ny dyly namyn y dyhol. ereyll
19. a | dyweyt y uot yn eney(i)t uadeu ony cheyf y (uerth) werth. Puy | byn-/
20. nac a | dyholer o uraut y gyureyth yaun yu ydau uot yn ur kychwyn
21. drannoeth ac o | hynny allan dywyrnaut urth pob cantrew a uo yr
22. argluyd ay dyholyo a | hunn6 yu oet dyholwr. Ny dylyr dyenydu nep
23. ny chafer dym yn | y | lau. Puy | bynnac a | dalyo lleydyr a | lledrat yn | y lau
24. ay ellug ay yr cerennyd ay yr gwerth os adew talet seyth punt ca-/
25. nys cen bo eneyt uadeu y lleydyr ny byd eneyt uadeu ew. ony eyll ta-/
26. lu dyholyer ynteu ual lleydyr. Pa dyn bynnac a | dyholyer o uraut
27. y gyureyth ay gafael yn | y wlat tros yr oet a | roet ydau byt eneyt ua-/
28. deu ony cheyf ay prynno cany dyly ew y wlat yn oes yr argluyd ay
29. dyholyo onyt can dygymot ac ew. P6y | bynnac y cafer ol lleydyr yn //
t. 74
1. dyuot yu ty ac na allo y hebrug yurthau byt anreythodew ac ony byd
2. anreyth dyholyer. Puy | bynnac y cafer lledrat yn | y | dy gan uot y gyuan-/
3. hed yndau. ket bo yda6 ew a | gatwo y gorf rac y lledrat euo eyssyoes
4. byeu cadu y ty. ac urth hynny y barnun ny y ty hunn6 yn halaucty
5. ac a | uo y | gyt ac ew eythyr adneu cany perchennauc yr adneu cadu ty
6. arall rac lledrat. ny | byd colledyc ynteu or eydau. Nyt oes y cyureyth
7. lle y dylyer anreyth grybdeyl namyn am lad celeyn. Puy | bynnac a
8. uynho gw(m)euthur \92\ dogyn uynac aet ar yr argluyd a dywedet ry
9. wneuthur lledrat o dyn ny leueys y dyweduyt arnau ay rac y uon-/
10. hed ay rac y uedyant. yna y mae yau yr argluyd dyuynnu yr effeyryat
11. atau a dywedet urthau yr hyn ry | dywetpuyt urthau ynteu. ac ell6g
12. yr effeyryat y gyt ac ew hyt ar drus yr egluys a | chroyset racdau na
13. tygho anudon ac o | myn tyghu tyghet yn gyntaw ar | drus yr egluys
14. ar eyl ar | y gagell. ar trydyd ar | y allaur. ac odyna doet yr effeyryat
15. ar yr argluyd a dywedet gafael y cubyl. ar argluyd a | dyly tyghu
16. ry gafael dogyn uynac pan holo y | dyn yn dadleu ac yn erbyn hynny
17. ny ellyr dym. Ny byd eneyt uadeu ew yr hynny namyn lleydyr
18. gwerth. Ony eyll cafael y werth dyholyer; ual lleydyr. Ereyll a
19. uynn gadu gwat ydau yr gyrr yr argluyd ual yr gyrr perchen-/
20. nauc a hunn6 muyhaw y coyllya gwyr gvynet ydau. O der-/
21. uyd y | dyn cafael kyc anyueyl ny bo eydau ay can gun ay y | cudua
22. arall ay gymryt ohanau hep gannyat dyruy a uyd hyt yd el nac
23. o rod nac o wadaul nac o | brynu hyt y gan6et llau. ac urth hyn-/
24. ny y gelwyr ew cyhyryn canhastyr ac nyt a bellach y ganuet | lla6.
25. Puy | bynnac a | uynno daly lledrat yn llau arall deuet uch pen y
26. peth a | dalyo a gouynnet puy a wercheydu hun. ony byd nep
27. ay gwarchatwo kymeret ew gannyat y gymryt yr eydau.
28. ac wedy y cafo cannyat aet y | ford ar yr ynat ac ual y | mynaco
29. yr ynat ydau kymeret ew a | damdyghet. O deruyd ydau yn //
t. 75
1. daly yr eydau dyuot gwercheytwat a | gurthuynebu yda6 gouynnet
2. ynteu puy a wercheyd6 h6n. yaun yu yr gwercheytwat dywedu-/
3. yt pany6 ew ay gwercheydu. Ac yna y mae yaun yr haulur dywe-/
4. duyt cam yu yty gwarchadu y meuy. Ac yna y mae yaun yr amdyffyn-/
5. n6r dyweduyt cubylwat nat oes dym or teu dy gennyw uy. ac y | gyt
6. ac nat oes beth ath wahanus dy ath gollet a | pha amser. Sew acha-/
7. us y mae yaun guybot hynny. Chwe | ford (t{ra}) yd | a da dyn y ganthau.
8. ac or teyr y gellyr damdug ac or teyr ereyll ny ellyr. Sew y6 y teyr
9. ny ellyr atneu a | benfyc a | lloc a | kym6ynas. canys nyt yaun holy y lle y
10. mae a | holy y nep yd aeth athau. y teyr ereyll y!syd yaun damdug arna-/
11. dunt. 6n onadunt lledrat. ar eyl collet o | lesget. Ar trydyt yu aghy-/
12. uarch. sew achaus y dylyir eu damdug urth nas erbynnyus llau arall
13. oy lau ew. urth hynny y geyll ynteu damdug yr eydau yn | y lle y gwe-/
14. lo. Puy | bynnac a uynho damdug yr eydau ual hyn y mae ydau y dam-/
15. dug. Os peth marwaul a damdug damdyghet ay lau assu ar y le y
16. mynno ydau. Os anyueyl a | damdug damdyghet ay lau assu ar | y glust
17. deheu yr anyueyl ar llau deheu ar y creyryeu. ar llau deheu yr amdyfy-/
18. nur ar | y glust ass6 yr anyueyl ac y!uelly tyghet yr haulur nat oed ber-/
19. chennauc a dylyey nay brynu nay werthu namyn euo. ac y | gyt a | hynny
20. nat aeth y ganthau nac yn rod nac y benfyc nac yn adneu nay wer-/
21. thu namyn y | duyn o | lledrat a ganthau neu o achyuarch neu o golly
22. ac enwy y dyd yn | yr uythnos ar 6ythnos yn | y mys ar mys yn | y (wluyd-)
23. tymor ar tymor yn | y wluydyn. y anyueyl y cefyr try ardelu geny a
24. meythryn a | chadu cyn coll ac arwayssaw. Os o eny a meythryn
25. y ceys y ardelu (gwadet) gwnaet ual hyn. dodet ym pen ceytweyt
26. bot yn | eydau | y | uam ay eny ay ueythryn ganthau ac nat aeth y ganth-/
27. au er pan anet ar | y berchennogaeth hyt y dyd hunn6. Sew y ry6
28. geytweyt a | dyly bot ydau cymydauc uch llau ac arall ys llau nyt am-/
29. gen gur uch y ureynt ac arall ys y ureynt ac o cheyf hynny dogyn | yu //
t. 76
1. ydau. Os o gadu cyn coll y dewys y ardelu damdyghet ar llun ry dywe-/
2. dassam ny uchot a gwedy as damdygho dywedet ynteu y | uot ganthau
3. ay uythnos a | mys ay tymor yn gynt no | chan y llall a bot ydau ew ay cey-/
4. du o | geyweyt \93\ cyureythyaul y uot ar | y helu ay uythnos ay mys ay tymor
5. yn gynt nogyt y colles ew yr eydau. Ac o cheyf hynny dogyn yu. Os
6. o arwayssaw yd ardelu dywedet puy a | ardelu ne a arwayssaw hun
7. o byt yn | y maes cymeret y ardelu a | tan y lledrat a | byt ryd ynteu. ac o der-/
8. uyd yr | arwayssaw y gymryt damdyghet yn | y lau ew. ac ynteu byeu
9. os myn ceyssyau y arwayssaw arall neu dyguydet ehun. ac y!uelly y
10. geyll lledrat cerdet o | lau y | lau hyt tray cafo yn | y maes ay cymero y | gan-/
11. thau. O cheyf yn | y maes ay cymero y ganthau ac ardelu ohanau o ar-/
12. wayssaw yn lle arall roder oet ydau y geyssyau y arwayssaw. nyt
13. amgen trydyeu yn un gymhut pytheunos ygwlat arall ac y!uelly y
14. cerda hyt y trydet lau. Ac or dryded lau kyureyth dyannot. Ac os y dry-/
15. dellau a | geyf ay cymero ohoney gadael ydy eythyr nat oes amot.
16. Puy | bynnac a | doto arwayssaw ym pen arall a phallu y arwayssaw
17. ydau byt ehun leydyr cyuadew. a hynny herwyd meynt y lledrat
18. a dalyer ganthau. Y cyureyth hywel y | mae hyt ym pedeyr ceynnya-/
19. uc y uot yn lleydyr gwerth ac o hynny allan yn eneyt uadeu ereyll a
20. dyweyt o pob anyueyl petwar | troydyauc y uot yn eneyt uadeu. eyssyoes
21. dyogelhaw yu hyt ym pedeyr ceynnyauc. y lleydyr a werther seyth pu{n}t
22. yu y werth. yr hun a | uo eneyt uadeu ny | dylir dym oy da cany | dylyir
23. dyuwyn a | dyal eythyr talu yr colledyc yr eydau. sew achaus urth na
24. dyly a | dau ar!nau un | dylyet. y chyureyth hywel y | bu tal am ledrat
25. ar eyl tal. ac y | symudus bledyn uab kynuyn talu y | dyn y gollet urth y
26. damdug. y da y ford y cymynno aet ony byd plant ydau. O byd plant
27. ny dyly cymynn6 eythyr y dylyedyon a dayret yr egluys. Ny dyly ar-/
28. gluyd ebedyu dy a dyenydyo. o dyenydyir y gwlat arall yr argluyd
29. a | dyly y ebedyu. Ny byd galanas am | leydyr ac ny byd llys y | rug duy ge//
t. 77
1. nedyl yr | y dyenydu. G6ynwyr o wlat arall a trayano ac argluyd o de-/
2. lyir eu bot yn lladron gwerth. ac o | lledyr dylyu galanas amdanunt.
3. Bradwyr argluyd a fyrnycwyr a phob dyn a uo eneyt uadeu o uraut
4. y gyureyth ny dylyir galanas amdanunt. Fyrnycwyr o gwadant
5. eu fyrnygruyd. gwat a | dylyant deudyblyc. sew yu fyrnygruyd dywuy-/
6. nau y | da ydau ehun ac yu berchennauc. sew yu lledrat pob peth a wa-/
7. ter or | a | dycer. sew yu aghyuarch pob peth a | dycer yn amsent. ac ny wa-/
8. ter. sew yu treys pob peth a dycher y | guyd o | anuod. sew yu anodeu pob peth
9. a | dycher yn ryth arall. ny dylyir am anodeu namyn dyeyssywau y | dyn oy
10. da. Ny dylyir dyenydu dyn caeth os pryn y argluyd ac ony chefyr dym | y-/
11. n | y lau y argluyd a eyll y dyheurau. ac o achaus hynny yd hys yn deuody
12. y | eu hargluydy dyheurau eu halldudyon. alltudyon tros uor neu o wlat
13. arall. aghyureyth ny dylyir nac am wuyt nac am dym arall eu dye-/
14. nydu namyn yr nep pyeyfo y | da eu dyeyssywau hyt ym pen y teyr | no{s}
15. ar trydyeu. Am ky neu ederyn ny dylyir na dyruy na dyhenyd namyn
16. camluru ay da yr perchennauc. Nau affeyth tan kyntaw yu
17. rody kyghor y loscy y ty. yr eyl yu cyssynyau ay losgy. Trydyt yu mynet
18. o achaus y losgy. Petweryd yu ymduyn y buyllur. Pymhet yu llad
19. tan. Chwechet yu ceyssyau gosgymon. Seyt6et \94\ cynneu y tan y/
20. ny enynho. Uythuet yu rody y tan ar | y nep ay llosco. Nauuet yu
21. gwelet y losgy. Puy | bynnac a uynno gwadu yr | un o | rey | hynny
22. rodet ll6 degwyr a deugeynt. ac os yn lledrat y gyrryr arnau y | ne-/
23. yll hanner o wyr not ar lleyll o wyr dynot. neu dalet yn | gubyl. Puy-
24. bynnac a | losco ty a | llosgy o hunn6 ty arall talet y | ty a enynn6s ac y!uelly
25. o | ty y | dy hyt y cerdo. Puy | bynnac a | rodo tan ar arall y loscy ac ew gan | y
26. adew talet y trayan. Puy | bynnac a | gynneuo tan yn ty ny bo eydau
27. hyt ym pen y teyr | nos ar trydyeu goruyt arnau y weythret. Puy | byn-/
28. nac a gynneuo tan yn | odyn ceuoet gan arall y llosgo ac na chyme-/
29. ro gret y gan y nep a grasso arney wedy ew talet t{ra}yan y gweythret. //
t.78
1. Puy | bynnac a | dyco tan yn aghyuarch talet ehun y weythret ay aghy-/
2. uarch. Puy | bynnac a | archo tan ay rody ydau ew byeu talu y weythret
3. Puy | bynnac a | archo benfyc tan deuet heb haul heb arhaul arna6. T{ry}
4. than ny dywygyr. tan godeyth maurth. a than geueyl trewgord a | uo
5. seyth huryt y rygthy ar tey a | hytheu yn beythyndo neu yn tyglys. a tan
6. enneynt trewgord a | uo seyth | urhyt y urth y tey ereyll. Puy | bynnac a | gy-/
7. mero peth yu adneu atau talet yr | y losgy ual kynt. O deruyd ennyn6
8. ty y meun trew talet y deu | dy nessaw ay herbynnyus atau ac o hyn-/
9. ny allan o nessaw y nessaw. Galanas nyt a yn ol tan namyn yn ol lla6
10. ay llosgo. Pa dyn bynnac a | losgo godeythyeu namyn maurth ew ay tal.
11. Gwedesseu a | gymerho atunt wee6. neu belleneu ([.]) \95\ ereyll athunt ac
12. eu | llosgy 6ynt a | dylyant eu talu canys dylyant eu cadu rac pob collet.
13. Nyt oes cywlauan a wnel tan dyn ar gnaut dyn arall a | dywycher
14. heb weythret dyn y gyt ac ew. O deruyd dyuot moch y ty a gwas-/
15. garu yn tan yny losgo y ty a dyang y moch talet perchennauc y moch
16. eu gweythret. os y moch a lysc cyhydet yu canys deu ueredyc ynt. ac
17. urth hynny yn | y lle y | bo cyhydet y chyureyth ny dywygyr namyn ev
18. bot erbyn yn erbyn. Na dycer nep tan hep ganhyat ac os duc talet
19. camluru ceny wnel dym ac ew. Na rodet nep tan hep uybot beth
20. a wnelher ac ew ac os ryd talet trayan y weythret. O deruyd y dyn
21. yn duyn tan o | ty arall ehedec tan y ganthau talet y weythret ony e-/
22. yll ar | y tan buru ran o!hanau. O deruyd y | dyn mynet y grassu y o-/
23. dyn arall hyt ym pen y teyr | nos ar trydyeu goruyt arnau. Ny | byd
24. eneyt uadeu neb yr treys sew achaus yn sarhaet yu yr neb a dreyssyer
25. canys y | da a | dygyr yny uyd a herwyd y ureynt y dywygyr ydau y
26. sarhaet ay da. ac yr argluyd y dyruy. Kyuebruyd cassec pede-/
27. yr ceynnyauc hyt ym | pen y petwaredyd ar | dec gwedy y ganher. tra-/
28. noeth pedeyr ar | ugeyn. ac os ar yt y cefyr cymeynt yu y dywuyn ac
29. 6n y uam. ac y!uelly y tryc hyt ym pen y wluydyn. ac o cheyph un dyd//
t. 79
1. or eyl wluydyn pedeyr ar | ugeynt ereyll yny uo uyth a deugeynt ac y!uelly
2. hyt y trydet wluydyn ac yna yd | a yn try | ugeynt. ac y dyly uot yn fruyn-/
3. dow ac yna y mae yaun gweuthur \96\ y dywyll (a uynno) arnau a dylyo.
4. nac amus na phalffrey uo na gweynytuarch. Amus yn tyr thymor ny
5. chyll nay werth nay ureynt yr pory allan. O hanner ebryll hyt hanner
6. mey a | mys hydrew ar | y hyt. ac odyna ceny bo ceny bo \97\ namyn teyr | nos a try-/
7. dyeu ym pennyll punt a | tal. Palfrey chwe | ugeynt a | tal. Runsy neu su-/
8. meruarch chwe | ugeynt a tal. Gweynytuarch try | ugeynt. march gwy-/
9. llt try ugeynt. ystal6yn cymeynt yu gwerth y duy | geyll a duy gas-/
10. sec ac arnau ehun y trydet. sew yu hynny nau | ugeynt. A dan try he-/
11. ynt y | dylyir uot am teythy march. rac y | dery try | gwlyt a | rac du | ysgyue-/
12. ynt teyr | lloer a | rac lleumeyrch bluydyn. ac a | dan l6yc yny uarchocer yn
13. tyrrua dynyon a | meyrch. ac ony luyca yna byt ryd y nep ay gwertho.
14. ac | o | lluyca aduerer y trayan | gwerth. Gwerth troet march y werth yn
15. gubyl. ay trayan | gwerth ar | y lygat. ar trayan ar | y llygat arall. am pob
16. anaw ar uarch trayan y werth a atueryr y | am y glust ay goloren.
17. Puy | bynnac a | ladho raun march roder uarch arall yn | y | le y6 bechenna-/
18. uc \98\ a chatwet ynteu hunn6 yny dyuo y raun ual cynt. Mug march
19. un | werth ay fruyn yu. ay gebystyr un werth ay talgudyn. Puy | byn-/
20. nac a uenfycyo march y arall a gwynnouy y bleu y | ar | y geuyn pedeyr
21. ceynnyauc a | tal. O thyrr y croen hyt y kyc uyth geynnyauc a | tal. O tyrr
22. y kyc hyt yr asgurn un | ar | bymtec \99\ a | tal. Puy | bynnac a dyco march yn
23. achyuarch \100\ pedeyr ceynnyauc esgyn a phedeyr ceynnyauc o pob randyr
24. or a uarchoco. Ny dylyir dym am dysgynn6 canys yaun y6 dysgynn6
25. can esgynhuyt a | hynny y berchennauc y march ar camluru yr arglu-/
26. yd. cet boet maru ganthau ny dyly namyn y | lu ehun ry wneuthur
27. ydau cystal ac yr eydau ehun. os y logy \101\ a wna a | thaler ydau y | loc. O der-/
28. uyd y dyn llogy march hyt yn lle ac os tros hynny yd a talet trayan yr
29. elu y berchennauc y march. ac y!uelly os da arall ar aghyuarch yr ar//
t. 80
1. gluyd. O deruyd clofy march ym benfyc neu gafael bryu arall ro-/
2. der march arall yn | y le yny uo yach y march ac ony byd yach trycet gan-/
3. thau hunn6. Pedyr pedol ac eu to hoyllyon duy geynnyauc. O gwer-/
4. thyr march a thuyll yndau ac na bo dyeythyr y groen ny dywygyr
5. ony | byd un or try | heynt. namyn y lu nas guydyat. Gwerth ebole{s}
6. pedeyr ceynnyauc hyt y petwarydyt ar dec. ac o hynny hyt ym pen
7. y wluydyn un | ar | bymthec. O hynnyhyt ym pen y duy | blyned deu-/
8. dec ar | ugeynt. ac yn | y teyr | bluyd try ugeynt. ac yna gweyny arney
9. Gwerth y mug un werth ay chebystyr. k{eynnyauc}. y theythy tynnu carr
10. yn allt ac y gwayret a | bot yn ebolyauc ac ony byd y!uelly y thray-/
11. an | gwer \102\ atuerher. Am lo or nos y ganer hyt galan | gayaw. iiii.
12. k{eynnyauc}. O galan gayaw allan. ii. k{eynnyauc}. bop tymor hyt yr aust y dyly
y hymol
13. A nauuet | dyd yr aust hunn6 y dyrcheyw arney. iiii. k{eynnyauc}. am | y llo. ac o
hyn-/
14. ny allan. ii. k{eynnyauc}. bop tymor hyt nauuet | dyd mey ar dyt hunn6 alu a deu-/
15. geyn uyd y gwerth. ay llo a | dyly ymdeyth nau | cam a dydyllu groyssyn
16. oy phedeyr teth. Gwerth y | llo. iiii.k{eynnyauc}. hyt galan gayaw. ac o | hynny
17. allan un | werth uyd a phob llo. 6n | ar | bymthec ar y llaeth a. iiii. k{eynnyauc}.
18. am | y llo. O hanner haw allan y dyly y hynol a gwedy yd ymholy-/
19. er y dyrcheyw. iiii. k{eynnyauc}. yn | y dyd hunn6. ac o hynny allan. ii.
k{eynnyauc}. bop ty-/
20. mor hyt hanner maurth neu hyt hanner eblryll \103\ ac yna y dyly alu.
21. a dyguydau y haryant dood6w arney yny uo cubyl y gwerth ac
22. yna y | byd t{ry} | ugeynt. ac y!uelly hyt y pymhet | lo. a hyt hynny y tryc
23. yn | y theledyuruyd ac o hynny allan damdug. Messur y llaeth te-/
24. yr modued yn | y waylaut. a | chwech ym perued y llestyr. a nau yn
25. y hyt yn amrysgoy6. Sew baut a dyly messurau y | llestyr baut yr
26. ynat. Gwerth y chlust ([.]) \104\ ay chorn ay llygat. iiii. k{eynnyauc}. Gwerth y
27. theth. iiii. k{eynnyauc}. bop bluydyn neu dauat ay hoen ac a allo cudyau y
28. hoen ay (gl) gwlan rac cawat uey a | hynny un!weyth. O byd ryderyc
29. xxx. bop bluydyn tra uo byu. O byd kynnen am y llaeth y d6yn//
t. 81
1. nauuet dyd mey yn lle kyuyewyn ny el un lludyn yn | y blaen a ga-/
2. du yr nep pyeyfo y godro a | heb adael dym yr llo a dody yn llestyr
3. messur y godro ac o byd llaun duyweyth yn | y dyd dogyn yn rac o-/
4. ny byd y dyeyssywau. o ulaut ceyrch hyt 6yl gyryc ac o hynny hyt
5. 6yl | uyhagel o ulaut heyd. o hynny hyt galan gayaw o wlaut
6. ryc. O deruyd prynnu bu6ch gywlo a cholly chyulodaut reyt
7. yu ydau rody ll6 y bugeyl ar wreyc ay godroho nat yno y colle{s}
8. Dynawet guru un gerdet yu a dynawet uany6 pan doter a-
9. dan ben yr yeu. y dyly dyrchauauael \105\ arnau. a nauuet dyd chwe-/
10. uraur y dyrcheyw arnau bedeyr ceynnyauc ac o hynny hyt ym
11. pen y bluydyn duy geynnyauc pob tymor a dyrcheyw arna6.
12. ac ar hynny y tryc hyt yn chwechet | weyth. ac o hynny allan
13. damdug. ac yn gyuweyth y dody yn aradyr. ac ot ard or bore
14. hyt echwyd nauuetyd chweuraur byt ryd y neb a | gwertho ac | o-/
15. nyt ard yn erbyn y | gyuoet gymeyn; xxx. a dylyir y dalu yn | y tey-/
16. thy ac os y | neyll | tu yd ard talet bymthec bop bluydyn. lloscurn llo
17. y wluydyn gyntaw. i. k{eynnyauc}. ar eyl. ii. ar trydet. iii. ar pedwaret
18. iiii. k{eynnyauc}. ac y!uelly y | byd. Puy | bynnac a wertho dynawet (uany6)
19. yaun yu ydau y goruot rac try heynt y | gwarthec a rac clauyry
20. yn ragor rac clauyry hyt uyl padryc. y nep ay pryno a dyly eu-
21. cadu yn lle yach ac yn ty ny ry | fo clauyry yndau seyth blynet gynt.
22. Gwerth porchell or nos y ganher hyt yny el yn ton6o. i. k{eynnyauc}. tra uo yn
23. dynu. ii. k{eynnyauc}. Sew yu hynny try | mys. ac o | hynny yny el y moch yr co-/
24. et ban6 uyd a. iiii. k{eynnyauc}. uyd y uerth. ac o 6yl yeuan hyt y kalan. x6.
25. Or kalan hyt uyl yeuan. 6i. k{eynnyauc}. eylweyth ac yna yd a yn dec | ar | u-/
26. geyn ual y mam. Teythy huch na | bo baetredegauc ac nat ysso y per-/
27. chyll ay goruot teyr | nos a thrydyeu rac y uynyglauc ac os y!uelly
28. y byd aduerer trayan y gwerth cymeynt yu gwerth y hael ay ([.]) \106\
29. gwerth ehun. cymeynt yu gwerth y baeth a | gwerth teyr or moch.//
t. 82
1. Am oen or nos y ganer hyt galan gayaw. i. k{eynnyauc}. a tal. o galan gayaw
2. hyt ym pen y wluydyn. ii. k{eynnyauc}. a tal. ac yna y tal. iiii. k{eynnyauc}. teythy
dau-/
3. at blyth ac oen ac goruot hyt galan | mey rac yr auat. yny gafo y te-/
4. yr | gwaly or tauaul newyd am y theythy. iii. k{eynnyauc}. neu dauat hesp
5. d6y am y hoen ac un am | y llaeth. y llygat ay chlust ay corn ay llos-/
6. gurn ay theth. i. k{eynnyauc}. am bop un onadunt. || Maharaen teyr deueyt
7. yu y werth. un ar bop ceyll ac un ar y gorf. ac y!uelly y geyuyr ey-/
8. thyr nat oes y hespyn namyn y bot yn hespyn euernyc yu 6n
9. ulyth. sew yu y theythy ceynnyauc a dymey. || Gwerth cath
10. iiii. y theythy gwelet a chlybot a llad llygot ac na | bo tun y hewy-/
11. net a meythryn ac nat ysso y chanauon. ac o byd un yn eissyeu
12. eduryt trayan y gwerth. || Pob anyueyl glan y hanner | gwerth y6
13. y deythy. pob anyueyl budyr y trayan | guerth. || Gwerth guyd
|